Trải nghiệm – từng bước tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới
Để từng bước tiếp cận với chương trình giáo dục phổ thông mới từ năm học 2020-2021, Trường Tiểu học Thạch Việt (Thạch Hà, Hà Tĩnh) đã đổi mới, sáng tạo trong phương pháp dạy học, đặc biệt là tổ chức các buổi hoạt động ngoại khóa bổ ích, tạo hứng thú cho tất cả học sinh.
Những hoạt động trải nghiệm ngoài giờ lên lớp của cô và trò Trường Tiểu học Thạch Việt như: Làm nón lá Ba Giang (xã Phù Việt), dân ca – ví – giặm Nghệ Tĩnh, “Theo bước chân Anh”, “Chúng em là chiến sỹ”… mang lại cho học sinh niềm vui tươi, thích thú, say mê và xua tan mệt mỏi sau những giờ học căng thẳng. Cũng chính từ đây, nhà trường giáo dục cho các em tình yêu thiên nhiên, đất nước, hiểu biết sâu sắc hơn những nét văn hóa, lịch sử dân tộc và truyền thống tốt đẹp của quê hương.
Nhằm giúp học sinh thêm yêu quê hương, nhà trường phối hợp với các nghệ nhân làng nghề truyền thống Phù Việt tổ chức hoạt động trải nghiệm “Làm nón lá Ba Giang”.
Cô và trò Trường Tiểu học Thạch Việt trải nghiệm làm nón lá Ba Giang
Các em thích thú, chăm chú theo dõi những sợi chỉ tăm tắp được khâu tỉ mỉ, cẩn thận, chính xác bởi bàn tay khéo léo của gần 30 nghệ nhân địa phương. Các em còn được các bà, mẹ, chị và thầy cô giáo giới thiệu những nguyện liệu chính phải có để làm nên một chiếc nón như tre, nứa, chỉ, lá tơi… Đặc biệt, hướng dẫn công đoạn làm nón gồm: vuốt lá, là lá, vào vành, ráp và đóng nón hoàn thiện. Và rồi, chính những “nghệ nhân nhí” với đôi bàn tay nhỏ nhắn, khéo léo cũng đã trổ tài thực hiện các sản phẩm. Những chiếc nón bền, đẹp được bày bán để ủng hộ các nghệ nhân.
Việc dạy, tích hợp nhiều nội dung trong một môn học theo chủ đề cũng được nhà trường chú trọng và triển khai thường xuyên. Tiêu biểu như hoạt động trải nghiệm “Tham quan nhà Cụ Mai Kính” là minh chứng của dạy học tích hợp liên môn Đạo đức và Lịch sử địa phương. Tại đây, các em được tìm hiểu và giải đáp một số câu hỏi về lịch sử Đảng bộ Hà Tĩnh, về thân thế, sự nghiệp của đồng chí Mai Kính… Qua đó, khơi dậy niềm tự hào, ý chí quyết tâm thi đua học tập và rèn luyện, phấn đấu theo gương các thế hệ cha anh đi trước.
Học sinh tham quan và trải nghiệm môn học Lịch sử tại nhà cụ Mai Kính
Video đang HOT
Hay như mới đây nhất, trường Tiểu học Phù Việt tổ chức hoạt động trải nghiệm “Chúng em là chiến sỹ”. Các em thể hiện tài năng của mình qua hoạt cảnh 10 cô gái TNXP hy sinh tại Ngã ba Đồng Lộc huyền thoại và biểu diễn võ thuật, múa hát, nhảy, vẽ; giao lưu với các CCB từng tham gia chiến đấu tại chiến trường. Đặc biệt, tham gia trò chơi vui nhộn và tập làm quen với những công việc thường ngày của chú bộ đội như gấp chăn màn, tăng gia sản xuất… Hoạt động này cũng là minh chứng của việc dạy học theo chủ đề môn Âm nhạc, Mĩ thuật, Tập làm văn.
“Chúng em là chiến sỹ”
Thông qua các hoạt động đó giúp học sinh phát triển các tố chất nhanh, mạnh, bền, khéo léo; tăng cường tính độc lập, tự chủ, mạnh dạn, tự tin, tích cực; rèn luyện kỹ năng phối hợp hoạt động tập thể, tạo điều kiện cho học sinh tham gia tốt các hoạt động giáo dục. Bên cạnh đó, tạo cơ hội cho học sinh trải nghiệm thực tế cuộc sống và công việc, giúp học sinh khám phá những điều mới lạ, tìm hiểu, phát hiện vấn đề từ môi trường xung quanh, bồi dưỡng những cảm xúc tích cực và tình yêu quê hương, đất nước.
Với những hoạt động trải nghiệm sáng tạo, phù hợp lứa t.uổi là t.iền đề quan trọng để Trường Tiểu học Thạch Việt từng bước tiếp cận chương trình giáo dục phổ thông mới, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ dạy và học trong tình hình hiện nay.
Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 gồm có 105 tiết hoạt động trải nghiệm/lớp/năm, chiếm thời lượng 12% đối với lớp 1,2; 10% – 10,7% đối với học sinh lớp 3-4-5. Hoạt động trải nghiệm ở bậc Tiểu học tập trung vào khám phá bản thân; rèn luyện, phát triển quan hệ với bạn bè, thầy cô và người thân trong gia đình với 4 loại hình hoạt động chủ yếu là sinh hoạt dưới cờ, sinh hoạt lớp, hoạt động giáo dục theo chủ đề và hoạt động câu lạc bộ.
Theo baohatinh
Học sinh chuyển từ “biết” sang “làm” như thế nào trong chương trình mới?
Một trong những ưu điểm nổi bật của chương trình giáo dục phổ thông mới là việc lựa chọn những nội dung thiết thực, gắn với thực tiễn để thuận lợi cho việc vận dụng kiến thức vào thực tiễn của học sinh; qua đó, giúp học sinh vừa nắm vững kiến thức, vừa phát triển được năng lực vận dụng kiến thức vào cuộc sống.
Ảnh minh họa/internet
PGS.TS Nguyễn Xuân Thành - Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT) - cho rằng: Với nội dung nói trên, chương trình mới đã tạo thuận lợi cho giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Các môn học không quy định cứng số tiết trên tuần mà chỉ quy định số tiết trên năm để tạo điều kiện thuận lợi cho nhà trường, tổ chuyên môn chủ động xây dựng kế hoạch giáo dục phù hợp...
Đòi hỏi tổ chức hoạt động học chủ động, tích cực
Phương pháp và hình thức tổ chức dạy học theo yêu cầu của chương trình mới đòi hỏi giáo viên phải tổ chức cho học sinh hoạt động học một cách chủ động, tích cực, cả trong và ngoài lớp học.
Đối với các trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày thì cần phải tăng cường hoạt động thực hành, trải nghiệm của học sinh, có thể ở trong phòng thí nghiệm, có thể ở vườn trường và ở những không gian khác nhau phù hợp với nội dung của bài học. Khi đó, học sinh luôn luôn được giao những nhiệm vụ học tập phải hoàn thành. Giáo viên và nhà trường cần phải thực hiện được như trên để tạo cơ hội cho học sinh phát triển phẩm chất, năng lực, tránh nhàm chán.
PGS Nguyễn Xuân Thành
Theo PGS Nguyễn Xuân Thành, yêu cầu cần đạt trong các chủ đề của chương trình mới đều thể hiện rõ học sinh phải làm được gì với kiến thức được trang bị trong chủ đề đó. Vì vậy, nội dung và phương pháp dạy học trong mỗi chủ đề đều phải đáp ứng yêu cầu này. Với SGK, mỗi bài học cũng được quy định với 4 phần cơ bản là mở đầu, kiến thức mới, luyện tập, vận dụng; tương ứng với các hoạt động học sẽ được tổ chức cho học sinh thực hiện. Với cách làm này, sẽ đáp ứng được yêu cầu chuyển đổi từ "biết" sang "làm" đúng như là mục tiêu của chương trình.
Để học sinh được phát triển phẩm chất năng lực thì giáo viên phải tổ chức cho học sinh hoạt động. Học sinh sẽ phải tự làm những nhiệm vụ mà giáo viên giao, từ nhỏ đến lớn, từ đơn giản đến phức tạp; rồi phải nói với bạn về những việc mình đã làm được; phải nghe bạn nói về việc mà bạn đã làm... Vì vậy, sự nhút nhát của học sinh (nếu có) sẽ dần được khắc phục trong môi trường ấy. Đó cũng là mục tiêu của chương trình phát triển năng lực.
PGS Nguyễn Xuân Thành
Trả lời câu hỏi: Những hoạt động nào gắn với thực tế để học sinh lớp 1 phát huy được năng lực của mình trong tiếp thu kiến thức? PGS Nguyễn Xuân Thành nêu rõ:
Mọi hoạt động học đều có thể gắn với thực tế để học sinh phát huy được năng lực của mình. Ví dụ: Để học sinh lớp 1 thực hiện các phép tính trong phạm vi 100, thì những nhiệm vụ giao cho học sinh thực hiện trong quá trình học tập luôn có thể sử dụng những đồ vật ở xung quanh để học sinh thực hành, vận dụng kiến thức. Qua đó, học sinh không chỉ tiếp thu kiến thức 1 cách thông thường mà sẽ có cơ hội để phát triển những năng lực có liên quan. Những hoạt động học khác như đọc, viết,... thì cũng tương tự, đều có thể gắn với thực tiễn trong môi trường sống xung quanh các em.
Bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình, SGK mới
Liên quan đến bồi dưỡng giáo viên để các thầy cô có thể thực hiện tốt chương trình giáo dục phổ thông mới, PGS Nguyễn Xuân Thành chia sẻ: Việc bồi dưỡng giáo viên thực hiện chương trình giáo viên thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới cũng như việc bồi dưỡng thường xuyên về lâu dài sẽ được thực hiện theo hình thức kết hợp giữa bồi dưỡng qua mạng và bồi dưỡng trực tiếp. Đồng thời, tăng cường bồi dưỡng thông qua sinh hoạt chuyên môn tại các trường, cụm trường ở địa phương với sự hỗ trợ đồng nghiệp của đội ngũ giáo viên cốt cán.
Ảnh minh họa/ INT
Hiện nay, Bộ GD&ĐT đang triển khai theo mô hình này bằng cách: xây dựng một hệ thống bồi dưỡng qua mạng để mọi giáo viên có thể tiếp cận trực tiếp với nguồn tài liệu từ trung ương; đồng thời phát triển hệ thống giáo viên cốt cán ở các địa phương để thực hiện chủ trương trên.
Riêng với SGK, PGS Nguyễn Xuân Thành cho biết: Bộ GD&ĐT triển khai tập huấn, bồi dưỡng cho giáo viên về chương trình, về phương pháp dạy học và kiểm tra, đ.ánh giá theo chương trình. Theo đó, SGK là phương tiện để giáo viên tổ chức cho học sinh hoạt động học, khai thác những nội dung bài học để chiếm lĩnh kiến thức và vận dụng kiến thức. Sau khi các SGK được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT phê duyệt, cho phép sử dụng thì các nhà xuất bản có SGK được phê duyệt sẽ tổ chức tập huấn cho giáo viên sử dụng các SGK theo tinh thần trên.
Trước ý kiến lo lắng về đội ngũ giáo viên Tin học và Ngoại ngữ khi triển khai chương trình mới, PGS Nguyễn Xuân Thành cho rằng: Hiện nay, môn Ngoại ngữ và Tin học ở tiểu học là môn tự chọn và cũng được đông đảo học sinh lựa chọn. Nhiều địa phương, nhà trường đã đáp ứng được nhu cầu này. Khi thiết kế chương trình mới, với các môn nói trên là bắt buộc, thì đã có sự tính toán để đảm bảo khả thi.
"Mặt khác, chương trình mới được áp dụng theo hình thức cuốn chiếu. Ở tiểu học, bắt đầu từ lớp 3 mới có môn Ngoại ngữ, Tin học là bắt buộc, nghĩa là sẽ thực hiện từ năm học 2022-2023; do đó, chúng ta có thời gian để chuẩn bị để các trường sư phạm đào tạo đội ngũ giáo viên giảng dạy Ngoại ngữ, Tin học đáp ứng yêu cầu" - PGS Thành cho hay.
Trước câu hỏi tại sao trong dạy học phát triển năng lực học sinh, dạy học phân hóa là bắt buộc, PGS Nguyễn Xuân Thành trả lời: Về nguyên tắc, việc dạy học phát triển phẩm chất năng lực học sinh phải tạo điều kiện cho mọi học sinh có cơ hội phát triển hết tiềm năng của bản thân. Vì vậy, trong quá trình dạy học, giáo viên sẽ phải tổ chức hoạt động học cho học sinh thực hiện, trong đó, phải coi trọng hoạt động của cá nhân để đảm bảo không hạn chế những học sinh có khả năng vượt trội, cũng không để một học sinh nào phải tụt lại phía sau. Đó chính là tư tưởng của dạy học phân hóa.
Hải Bình
Theo GDTĐ
Các “nhà khoa học nhí” hào hứng với cuộc thi lắp ráp Science Ngày 24/11, tại trường THCS Đồng Khởi đã diễn ra cuộc thi "Học sinh Tân Phú trải nghiệm sáng tạo", thu hút hàng trăm học sinh tham gia. Cuộc thi "Học sinh Tân Phú trải nghiệm sáng tạo" do Phòng Kinh tế, Phòng Giáo dục và Đào tạo quận Tân Phú (TP HCM) phối hợp tổ chức, thu hút đông đảo các em...
