Nhận xét nhiều học sinh cùng lúc: Khó khả thi, dẫn tới đối phó
Nhiều giáo viên cho rằng, Thông tư 26/2020 của Bộ GD&ĐT về Quy chế đ.ánh giá, xếp loại học sinh THCS-THPT (có hiệu lực từ tháng 11) yêu cầu vừa nhận xét vừa cho điểm với tất cả các môn là bất hợp lý, khó tránh khỏi cách làm hình thức, đối phó.
Mỗi học sinh đều phải được nhận xét, đ.ánh giá theo các hình thức khác nhau và phù hợp thực tiễn dạy học. Ảnh: Nguyễn Hà
Khó nhớ hết học sinh
Thông tư 26 quy định, giáo viên kết hợp giữa đ.ánh giá bằng nhận xét và đ.ánh giá bằng điểm số đối với tất cả các môn học còn lại (theo quy định cũ, chỉ đ.ánh giá bằng nhận xét với các môn Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục; đ.ánh giá bằng điểm số với các môn còn lại như Toán, Ngữ văn, Lịch sử, Vật lý, Hoá học, Địa lý, Giáo dục công dân…).
Trong đó, đ.ánh giá bằng nhận xét yêu cầu đ.ánh giá rõ về sự tiến bộ, thái độ, hành vi và kết quả thực hiện các nhiệm vụ học tập của học sinh sau mỗi học kỳ, cả năm học. Đ.ánh giá bằng điểm số theo thang điểm 10 kết quả thực hiện các yêu cầu về chuẩn kiến thức, kỹ năng đối với môn học quy định trong chương trình giáo dục phổ thông.
Cô Nguyễn Thị Thu Nguyệt, giáo viên dạy Địa lý ở một trường THPT tại TPHCM, cho rằng, sự thay đổi này bất hợp lý và thêm việc cho giáo viên. Ở lớp 10, lớp 11, môn Địa lý chỉ có 1 tiết/tuần; cùng lúc, cô Nguyệt đứng 10 lớp với khoảng 500 học sinh. Với 45 phút trên lớp, cô giảng bài là chủ yếu, có rất ít thời gian để tương tác, ghi nhớ đặc điểm của từng học sinh để có thể nhận xét bằng lời. Đồng nghiệp của cô dạy 22 lớp, môn Giáo dục quốc phòng.
“Đ.ánh giá bằng điểm số và nhận xét phù hợp ở các môn như Toán, Văn, Ngoại ngữ vì mỗi tuần có đến 2-3 tiết, giáo viên chỉ dạy 2-3 lớp hoặc ở bậc tiểu học, giáo viên chỉ đứng 1 lớp. Còn yêu cầu giáo viên các môn khác nhận xét khó tránh khỏi chuyện nhận xét hình thức, đối phó”, cô Nguyệt nói.
Cô Nguyễn Thị Thuỷ, giáo viên dạy Lịch sử, Trường THPT Nguyễn Huệ (Hà Tĩnh), cho rằng, không nhất thiết phải nhận xét bằng lời vào học bạ, vì trong quá trình học luôn có sự tương tác giữa giáo viên và học sinh như hỏi bài, trả lời câu hỏi học tập… Khi học sinh trả lời đúng hoặc sai, giáo viên đều có nhận xét cho từng em. Hay đang trong giờ học, có học sinh nghịch ngợm, không tập trung, giáo viên cũng nhắc nhở trực tiếp, giúp em đó tiến bộ. Đó là đ.ánh giá cả quá trình, vì thế yêu cầu nhận xét bằng lời vào sổ đối với môn nhiều lớp sẽ khiến giáo viên rất vất vả, cô Thủy nói.
Video đang HOT
Thầy Lê Ngọc Nội, người có nhiều năm làm hiệu trưởng Trường THPT Sầm Sơn (Thanh Hoá), nói rằng, dù Ban giám hiệu có yêu cầu giáo viên các bộ môn đ.ánh giá, nhận xét đặc điểm, thái độ từng học sinh, nhưng cũng khó có thể thực hiện được. Hai nhóm học sinh có thể nhận xét chính xác là học sinh giỏi và học sinh yếu kém vì các em khá nổi bật trong lớp, còn với học sinh trung bình, khó đòi hỏi giáo viên nhận xét chi tiết từng em. Trường hiện thiếu giáo viên, có môn, giáo viên phải dạy 13 lớp cùng lúc. Do đó, nhận xét bằng điểm số vẫn là chính, còn nhận xét bằng lời chỉ đ.ánh giá về tinh thần, thái độ học tập chung, thầy Nội nói.
“Chỉ đ.ánh giá điểm số là vô cảm”
Thầy Nguyễn Văn Hoà, Chủ tịch Hội đồng Trường THCS-THPT Nguyễn Bỉnh Khiêm (Hà Nội), nhận định, thay đổi đ.ánh giá học sinh cả điểm số và nhận xét là rất nhân văn, vì lâu nay chỉ đ.ánh giá quá trình học tập của học sinh bằng điểm sẽ đơn giản với giáo viên, nhưng vô cảm với các em. Học tập là cả quá trình, nhiều em học tập rất chăm chỉ, có ý thức, nhưng khi kiểm tra, có thể vì lý do nào đó, điểm chưa cao hoặc ngược lại, có học sinh học tập chưa nghiêm túc, nhưng kiểm tra đạt điểm tốt. Do đó, giáo viên dù dạy môn 1 tiết/tuần hoặc dạy nhiều lớp vẫn phải biết học sinh có thái độ, cảm xúc ra sao. Biết là chưa đủ mà còn phải quan sát để hiểu từng học sinh, quan tâm đến từng em để có phương pháp dạy học hiệu quả, giúp từng học sinh tiến bộ.
Tuy nhiên, thầy Hoà cũng cho rằng, để làm được điều đó rất khó, giáo viên vất vả, bận rộn hơn. Vì thế, hiệu trưởng phải lao tâm khổ tứ tìm cách thay đổi cách nghĩ của giáo viên, giúp họ tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện về thời gian. “Nếu không, người ta sẽ làm theo kiểu đổi phó, cho xong. Giáo dục không nên đối phó, vô cảm vì thầy cô dạy học chính là đào tạo con người. Có những môn học chỉ 1 tiết/tuần nhưng giáo viên vô cảm, học sinh không hào hứng, thậm chí bị xúc phạm cũng ảnh hưởng tâm lý của em đó đến nhiều năm sau”, thầy nói.
Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học – Bộ GD&ĐT, nói rằng, việc kiểm tra, đ.ánh giá thường xuyên được thực hiện trong quá trình tổ chức các hoạt động học và được thiết kế ở kế hoạch bài dạy thông qua các hình thức như: hỏi – đáp, viết, thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập… Với mỗi hình thức này, khi đ.ánh giá bằng điểm số, giáo viên phải thông báo trước cho học sinh và định hướng cho các em tự học.
Còn nhận xét bằng lời được chú trọng qua cả quá trình học và kết quả thực hiện của học sinh theo yêu cầu của câu hỏi, bài tập, bài thực hành, thí nghiệm, thuyết trình, sản phẩm học tập đã được nêu cụ thể trong kế hoạch bài dạy. “Việc đ.ánh giá học sinh bằng lời nhận xét, giáo viên phải cụ thể vào bài học, nội dung học tập, chứ không nhận xét chung chung”, ông Thành nói.
Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học – Bộ GD&ĐT, cho rằng, nếu giáo viên dạy các môn ít tiết (35 tiết/ năm), có số học sinh đông, cần kết hợp đ.ánh giá một cách linh hoạt. Có thể nhận xét trực tiếp trong giờ học đối với một số học sinh, nhất là những em cần quan tâm, giúp đỡ; nhận xét vào bài kiểm tra viết hoặc bài tập, nhiệm vụ vận dụng được giao về nhà…
“Nỗi đau” thấu trời xanh của học sinh: Thiếu có chút xíu thôi là được Học sinh Giỏi!
Danh hiệu Học sinh Giỏi luôn là niềm mơ ước của không chỉ học sinh nhiều thế hệ mà còn là câu chuyện dở khóc dở cười vì vô vàn điều kiện kèm theo.
Là học sinh, có ai lại không thích mình được xếp thứ hạng cao trong lớp, rồi đạt danh hiệu Học sinh Giỏi, Học sinh Xuất sắc. Đó không chỉ là sự công nhận cho những cố gắng trong suốt một năm học, mà còn là mục tiêu để cố gắng phấn đấu.
Thế nhưng, để đạt được danh hiệu giúp đứng vào hàng ngũ "con nhà người ta" này, mỗi học sinh đều phải đáp ứng kha khá các điều kiện khắt khe. Chỉ cần sơ sẩy một chút, công lao phấn đấu bao ngày sẽ tiêu tan.
Điều kiện để đạt danh hiệu xuất sắc trong học tập có thể được áp dụng khác nhau tại hệ thống các trường công, tư hoặc quốc tế. Xét về hệ thống trường công, cách phổ biến nhất để xét duyệt danh hiệu cho học sinh dựa trên hai yếu tố: Học lực và hạnh kiểm.
Cụ thể, về học lực phải đủ các điều kiện sau đây: Một trong hai môn Toán hoặc Văn đạt điểm trung bình trên 8.0 và không có bất cứ môn nào trung bình dưới 6.5. Bên cạnh đó, điểm trung bình tất cả các môn phải trên 8.0. Các môn không chấm điểm như Mỹ thuật, Âm nhạc, Thể dục, Giáo dục Quốc phòng phải Đạt theo tiêu chí riêng của mỗi bộ môn. Cuối cùng, hạnh kiểm của học sinh đó phải đạt loại Tốt.
Chỉ cần trượt một trong những tiêu chí trên, danh hiệu học sinh giỏi coi như trượt khỏi tay bạn. Nhưng đó chỉ là điều kiện để bạn đạt học sinh giỏi một kỳ. Nếu muốn cả năm nhận được danh hiệu, điểm trung bình của 2 kỳ gộp lại vẫn phải trên 8.0.
Chính vì những yêu cầu đòi hỏi sự cố gắng toàn diện của học trò được áp dụng như vậy, nên dân tình mới có những niềm tiếc nuối, thậm chí dở khóc dở cười mỗi khi cầm trên tay bảng điểm ngày cuối năm và nghe phụ huynh than thở. Như trường hợp lỡ mất "Học sinh Giỏi" dưới đây là một ví dụ điển hình.
(Ảnh: Hà Phương)
Cụ thể, người bạn có bảng điểm này dù có điểm số khá ổn nhưng vẫn phải ngậm ngùi để vuột mất danh hiệu Học sinh Giỏi, mặc dù trung bình môn của học kỳ 2 đã đạt điều kiện 8.0. Nhưng điểm tổng kết toàn năm suýt soát ở mức 7.9. Quả là "nỗi đau này ai thấu".
Hoàn cảnh của học sinh "suýt" đạt loại Giỏi này đã nhận được nhiều đồng cảm từ cư dân mạng. Không ít bạn cũng gặp phải tình cảnh tương tự nên được dịp tâm sự nỗi lòng.
Hạnh kiểm Khá cũng làm tiêu tan giấc mộng học sinh Giỏi nha!
Hay thậm chí môn Thể dục "Chưa Đạt" cũng làm mọi nỗ lực của bạn hóa công cốc.
Thêm một trường hợp "suýt nữa thì Giỏi".
"Thế vẫn đỡ hơn tôi rồi. Cả 2 kì đều đủ điều kiện giỏi mà cả năm khá vì hạnh kiểm không đạt loại Tốt" - Bạn Đ.T nói.
"Bị hoài rồi nên cũng quen. Nhưng phải công nhận đây là cảm giác siêu "thốn". Chỉ biết dặn lòng rằng cố ở kỳ sau thôi" - Bạn G.P chia sẻ.
Lớp học quá đông, đ.ánh giá bằng nhận xét được không? Bộ GD-ĐT đang sửa quy định đ.ánh giá học sinh trung học theo hướng tăng cường nhận xét thay vì chỉ cho điểm như trước đây ở tất cả các môn học. Tuy nhiên, các chuyên gia giáo dục cho rằng điều này không đơn giản. Nhận xét học sinh là một nghệ thuật. Ở nước ta, lớp học 30 - 40 học...
