Cần làm gì khi trong gia đình có người nghi nghiễm COVID-19?
Nếu trong gia đình bạn có người nghi nhiễm virus corona, việc tuân thủ các phương pháp phòng tránh, cách ly hiệu quả có thể giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm sang các thành viên khác và cho cộng đồng.
WHO và Bộ Y tế đã ra khuyến cáo những điều cơ bản về cách bảo vệ bản thân và người thân khỏi COVID-19. Cách ly xã hội là trọng tâm của phương pháp phòng ngừa, bên cạnh việc vệ sinh tay và khử trùng các bề mặt thường xuyên tiếp xúc.
Với con số hàng chục nghìn người đang thực hiện cách ly tại nhà do nghi nghiễm với COVID-19, việc thực hiện kế hoạch cho khu vực cách ly tại nhà là điều cần thiết và quan trọng giúp bạn giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm cho các thành viên trong gia đình, tạo điều kiện chăm sóc tốt nhất cho người đang nghi nghiễm.
Virus corona lây truyền qua các giọt bắn khi ho hoặc hắt hơi. Nắm được những điểm cơ bản trong lây nhiễm sẽ giúp những thành viên trong gia đình bạn được an toàn. Dưới đây là một số lời khuyên khi trong nhà bạn có người nghi nghiễm COVID-19.
1. Thiết lập một phòng riêng
Tốt nhất là để người bệnh trong phòng riêng, biệt lập với các phòng khác. Nếu trong trường hợp không có phòng riêng, hãy đảm bảo giường ngủ cách xa 2-3m giữa người bệnh và các thành viên trong gia đình.
Ngoài ra, cần cho người bệnh sử dụng một phòng tắm riêng, có thể tính đến phương án di rời những người không cần thiết sang ở nhà khác trước khi thực hiện phương pháp cách ly (như người đang mang thai, trẻ nhỏ…)
Người đang thực hiện cách ly tại nhà cần đảm bảo vệ sinh quần áo, khăn tắm, đồ dùng khác… tách riêng với mọi người. Đóng nắp bồn cầu khi xả nước, bật quạt thông gió để hạn chế virus phát tán mạnh mẽ trong không gian chung.
2. Đảm bảo không khí lưu thông trong nhà
Video đang HOT
Nhiều nghiên cứu cho thấy, virus corona lây lan mạnh trong không gian kín với nhiệt độ thấp. Do vậy, để hạn chế virus lây lan, hãy đảm bảo không khí trong nhà được lưu thông, mở cửa thường xuyên và có thể bật điều hòa để điều chỉnh lại độ ẩm trong nhà.
Máy lọc không khí cũng có ích trong trường hợp này, bạn có thể tham khảo các thiết bị lọc có MERV 13 trở lên (Theo WebMD). Đối với độ ẩm trong gia đình, bạn có thể theo dõi bằng cách mua các thiết bị đo độ ẩm. Độ ẩm lý tưởng là từ 40 đến 60%, nếu độ ẩm quá cao, bạn có thể bật điều hòa để giảm bớt độ ẩm trong phòng.
3. 100% các thành viên trong gia đình phải đeo khẩu trang
Ngay cả khi bạn không phải là người chăm sóc trực tiếp người bệnh thì cũng cần đeo khẩu trang. Giọt bắn mang mầm bệnh có thể phát tán xa hơn các nghiên cứu trước đó là 2m.
Ngoài ra, hãy hạn chế thời gian tiếp xúc ít nhất có thể, khử trùng tất cả các bề mặt mà người bệnh đã tiếp xúc.
4. Dọn dẹp nhà cửa thường xuyên
Khi trong gia đình bạn có người đang nghi nghiễm COVID-19 và phải thực hiện cách ly, bạn cần chú ý tránh sử dụng chung đồ gia dụng như bát đĩa, chén, dụng cụ, khăn, giường ngủ hoặc bất kỳ vật dụng khác. Người nghi nghiễm bệnh cũng không nên tiếp xúc hoặc chăm sóc cho bất kỳ vật nuôi nào trong nhà vì chúng có thể làm gia tăng nguy cơ lây nhiễm (đã có một số trường hợp lây bệnh cho chó, mèo và hổ ở một số quốc gia trên thế giới).
Dọn dẹp tất cả các bề mặt thường xuyên phải cầm nắm như tay nắm cửa, đồ đạc trong phòng tắm, nhà vệ sinh, điện thoại, bàn phím, cạnh giường… Ngoài ra, làm sạch bất kỳ bề mặt nào có thể có máu, phân hoặc chất dịch cơ thể và giặt đồ thật kỹ. Trong quá trình dọn dẹp, hãy đeo găng tay dùng một lần và vứt bỏ chúng vào thùng rác ngay sau khi sử dụng xong.
Ngoài ra, cần giữ liên lạc liên tục với cơ sở y tế địa phương, nếu có triệu chứng bất thường như thân nhiệt cao, ho, sốt, khó thở, tức ngực… cần gọi cho nhân viên y tế để được hỗ trợ đi khám. Không tự ý di chuyển bởi có thể làm lây lan virus ra diện rộng.
Chăm sóc người nghi nhiễm COVID-19 trong thời gian này là một trách nhiệm lớn, và ý thức bảo vệ sức khỏe cộng đồng cũng cần được ưu tiên hàng đầu.
Thực hiện lối sống lành mạnh, theo dõi sức khỏe và tuân thủ yêu cầu giãn cách xã hội là việc làm có vai trò góp phần đẩy lùi bệnh dịch tại Việt Nam.
Minh Ngọc
PGS.TS Nguyễn Huy Nga: Đường lây của virus SARS-CoV-2 và 3 cách giúp chúng ta chiến thắng đại dịch
Để cắt đứt con đường lây lan của virus không còn cách nào khác là áp dụng ba biện pháp chính là đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên với xà phòng, giãn cách với người khác trên 2m.
Trong thời gian gần đây các bạn quan tâm đến Đại dịch Covid-19 đang tranh luận sôi nổi về các đường lây truyền của virus SARS-CoV-2.
Quan điểm của Tổ chức Y tế thế giới là virus bệnh Covid-19 lây truyền qua đường giọt bắn (droplet) và đường tiếp xúc. Nhưng một số quan điểm lại cho rằng nó lây truyền qua đường không khí (airborne) và tiếp xúc.
Để nói lại cho rõ về vấn đề này tôi muốn đóng góp một số ý kiến của mình.
Trước hết chúng ta cùng thống nhất lại quan điểm con đường lây nhiễm.
Tổ chức Y tế giới trong tài liệu hướng dẫn phòng chống đại dịch năm 2014 có đưa ra khái niệm rằng các bệnh truyền nhiễm hô hấp có thể lan truyền thông qua giọt bắn với các kích thước khác nhau khi các giọt mịn có đường kính lớn hơn 5-10 micromet thì gọi là giọt bắn (droplet) và khi các giọt mịn có đường kính bé hơn 5 micromet thì gọi là giọt nhân (nuclei). Khi virus lây nhiễm qua các giọt nhân thì người ta gọi là lây nhiễm qua không khí.
Ảnh PGS.TS Nguyễn Huy Nga.
Theo các bằng chứng hiện nay thì virus gây bệnh Covid-19 chủ yếu truyền từ người sang người qua các giọt bắn hô hấp và các con đường tiếp xúc.
Một phân tích tại 75.465 ca bệnh Covid-19 ở Trung Quốc của một nhóm các nhà dịch tễ học hàng đầu của Trung tâm bệnh truyền nhiễm quốc gia Singapore công bố ngày 4 tháng 3 năm 2020 thì không có ca nào lây nhiễm qua con đường không khí (giọt nhân).
Lây nhiễm qua giọt bắn xảy ra khi người ta tiếp xúc gần với người bị bệnh bô hấp (trong vòng dưới 2 m, chủ yếu là dưới 1m) có các hiện tượng ho, hắt hơi, khạc nhổ... và do đó có nguy cơ các màng nhầy trong miệng, mũi hoặc củng mạc của họ bị phơi nhiễm các giọt có thể mang theo virus.
Việc lan truyền cũng có thể xảy ra thông qua các vật thể môi trường trung gian xung quanh người bệnh khi các giọt bắn chưa virus bám lên bề mặt. Như vậy việc lây bệnh có thể xảy ra trực tiếp khi tiếp xúc với bệnh nhân và gián tiếp khi tiếp xúc với các vật thể môi trường trung gian sử dụng cho người bệnh như ống nghe, nhiệt kế.
Virus cũng có thể lan truyền khi ta sờ lên các bề mặt có virus nằm trong các giọt bắn bám vào như nút ấn cầu thang máy, điện thoại, vô lăng, khẩu trang... Sau đó ta đưa tay sở lên mặt, miệng, mũi, mắt thì virus có cơ hội xâm nhập vào cơ thể và gây bệnh.
Lan truyền qua không khí khác với lan truyền qua giọt bắn đó là sự có mặt của vi sinh vật trong hạt nhân, thông thường là các hạt nhỏ hơn 5 micromet, có thể tồn tại một thời gian lâu trong không khí rồi được truyền qua người khác với khoảng cách lớn hơn 1 mét.
Trong trường hợp Covid-19 sự lan truyền qua không khí chỉ xảy ra trong những điều kiện và hoàn cảnh đặc biệt mà trong đó các thủ thuật hoặc các biện pháp hỗ trợ điều trị được tiến hành có tạo ra aerosol (khí dung) như đặt ống nội khí quản, chụp khí quản, hút dịch hở, thực hiện điều trị phun khí dung, thổi thông khí quản, thao tác lật bệnh nhân nằm sấp lại, tháo máy thở từ bệnh nhân, lọc máu dưỡng khí, mở khí quản, hồi sức tim phổi...
Đã có một vài bằng chứng là Covid-19 có thể lan truyền qua đường tiêu hóa và virus có mặt trong phân. Nhưng cho đến giờ thì cũng chỉ có một nghiên cứu đó từ một mẫu phân. Tuy vậy, cho đến nay chưa có báo cáo nào về sự lan truyền Covid-19 quan đường phân-miệng.
Như vậy để cắt đứt con đường lan truyền của virus và để bảo vệ bản thân khỏi bệnh Covid-19 mỗi chúng ta cần thực hiện ba biện pháp chính là đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên với xà phòng hoặc chất sát khuẩn, thực hiện giãn cách với người khác trên 2m.
PGS. TS Nguyễn Huy Nga, Trưởng khoa Y tế Công cộng và Điều dưỡng - ĐH Quang Trung; Nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế)
Đeo khẩu trang: Có còn hơn không Giới chức y tế các nước kêu gọi người dân đeo khẩu trang để phòng nCoV, song cũng khuyến cáo không thể thay thế được cách ly xã hội. Các nhà cung cấp đang gấp rút đảm bảo nguồn cung sau khi Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), cùng với các quốc gia như Mỹ, Singapore, Canada đồng loạt khuyến cáo đeo...