Nợ cá niên, duyên rau dớn

Theo dõi VGT trên

Thác tuôn trắng xóa, vừa hùng vĩ vừa mềm mại. Chân thác sôi lên một vùng bọt trắng như tuyết. Anh bạn Ba Tơ “gốc” nói đây là giang sơn của giống cá niên.

Nợ cá niên, duyên rau dớn - Hình 1

Cá niên nướng TRẦN CAO DUYÊN

Loài cá này lạ lắm. Ở cái nơi ầm ào ngày đêm này lại là nơi chúng quần tụ, sinh con đẻ cái, trưởng thành. Rồi một ngày, theo dòng thác mở lòng xuôi về trăm con suối, họ hàng cá niên lãng đãng xuôi theo. Bạn hóm hỉnh: “Chắc cá nghĩ rời thác là sống nên di cư về suối. Mà ở suối thì cá sống được mấy tuần đâu”. Nói vậy là bởi đồng bào dân tộc thường xuyên bắt cá niên, lớp ăn lớp bán. Hiện tại, cá niên tươi sống giá hơn 500.000 đồng/kg.

Người đồng bằng có thú vui tao nhã, lên Ba Tơ ( Quảng Ngãi) đổi gió cũng lấy cá niên làm “căn bản”. Họ giăng lưới ở những đoạn suối rộng, mực nước dưới đầu gối rồi hò reo đuổi cá vào. Với tinh thần vui là chính nên cá dính hay không, không quan trọng. Rốt cuộc là “đậu tay” mua cá nhậu thôi. Cũng có những nhóm nhàn hơn, ngồi trên gộp đá buông câu. Nhiều khi suốt buổi giỏi lắm cũng chỉ được năm bảy con nhưng cứ câu cho… nỗi sầu trong lòng có lý do tồn tại.

Video đang HOT

Có lẽ ở môi trường suối phong phú phiêu sinh vật, dồi dào rong tảo nên cá niên lớn nhanh như thổi. Con nào con nấy mập căng, lặc lè bụng trứng, thấy đã! Con mắt vừa nhìn thì cái lưỡi đã lên tiếng: Chu cha ơi, cá này mà bữa nay ngồi lai rai thì đừng nói ngày mai, tới mốt cũng còn vấn vương thương nhớ.

Nợ cá niên, duyên rau dớn - Hình 2

Rau dớn xào tỏi ẢNH: TRẦN CAO DUYÊN

Cá niên có thể “phiên” vào thể loại nào cũng ngon hết sẩy. Luộc với rau răm chấm mắm nhĩ; hấp sả ăn với bánh tráng giòn; làm gỏi cuốn với rau rừng; kho cùng măng tre xắt mỏng ăn với cơm nóng… “Nhưng món cá niên nướng chấm muối ớt thì… đang đau cũng bớt. Ngon nhứt hạng”, giới… sương sương hay truyền tụng như vậy.

Cá niên vấn vít hương của suối, một thứ hương rất nhu mì, trong trẻo. Bụng cá hơi đắng, đắng một cách dễ chịu nhờ có mùi thảo dược. Nếu lỡ quên chấm muối ớt, miếng cá niên vẫn cứ mặn mà theo cách riêng của nó

Vào quán ven bìa rừng, gọi cá niên nướng, chủ quán thường gợi ý thêm rau dớn xào tỏi. Chém gió trong bàn, người thì nói chắc có rau dớn ăn cá niên không thấy ớn. Không ớn thì… gọi tiếp. Thực khách “chung tay” thì mỗi người chỉ tiểu hao. Riêng chủ quán là đại lợi. Người thì dẫn câu nói khá mông lung của người bản địa rằng “nợ cá niên duyên rau dớn”. Riêng cô chủ, là người Bắc, có cặp mắt hơi tinh tướng, phán một tràng rằng cá niên sống nơi suối nguồn phóng khoáng, gọi là “thủy thịnh”. Rau dớn mới nhú đầu xuân giữa trập trùng núi non, gọi là “sơn vượng”. Sống và ăn theo phong thủy mới bền. Thế đấy quý khách sành điệu thân mến ạ! Nói thật, món cá chưa lên nhưng được ăn món khai vị “dạ dạ vâng vâng” rất ngọt ngào của cô chủ là đã thấy… lâng lâng.

Bữa đó, 6 chữ đỏ như son “Quý khách sành điệu thân mến” đã móc hầu bao của chúng tôi khá dịu êm. Mà thôi, đã ăn thì không lăn tăn. Phải ăn với cả tâm hồn mới thấy lời đồn về cá niên – rau dớn Ba Tơ quả không sai.

Ngoài cái ngọt mềm đặc trưng của loài cá, cá niên còn vấn vít hương của suối, một thứ hương rất nhu mì, trong trẻo. Bụng cá hơi đắng, đắng một cách dễ chịu nhờ có mùi thảo dược. Nếu lỡ quên chấm muối ớt, miếng cá niên vẫn cứ mặn mà theo cách riêng của nó.

Còn rau dớn xào tỏi thì đúng là dớn mới nhú, cọng rau nào cũng xanh non, nõn nà, mềm mại và bóng mượt như lụa. Thử ăn chung miếng cá niên với đũa rau dớn để xem chúng “duyên nợ” thế nào thì nghe mơ hồ một cảm giác “lứa đôi”. Rau dớn mộc lành dịu thơm như sương trên lá. Hương rau không men theo mà hòa hợp, làm miếng cá thăng hoa hơn. Vậy là rõ rồi! Nợ cá niên, duyên rau dớn chứ còn gì nữa!

Cá niên sông A Mó

Cá niên là một trong những món ăn đặc sản của vùng núi cao Nam Giang, theo câu truyền miệng của đồng bào thì "nhất niên, nhì chiên, ba chình" (ngon nhất là cá niên, nhì cá chiên và thứ 3 là cá chình).

Cá niên sông A Mó - Hình 1
Cá niên nướng. Ảnh: Internet

Cá niên sống chủ yếu tại các sông, suối lớn, nhưng theo già làng Bờ Rao Nghiêm ở thôn Công Tơ Rơn, xã La Dê thì cá niên sông A Mó là ngon hơn cả, vì nguồn nước ở đây luôn dồi dào, cá niên có thịt thơm, không tanh, lại lành, làm thành món nào cũng đều được khen ngợi.

Cá niên kho là phổ biến nhất. Muốn kho cá niên thật ngon thì con ca phai con sông. Cho ca vao rô xat vơi muôi cho sach vảy. Ướp cá với chut đường, nước mắm, muối, tiêu, bột ngọt... cho thâm trước khi kho. Đặc biệt không thể thiếu những củ nghệ được trồng trên rẫy mới đào về; củ thì đem giã nát, lá thì cắt ra từng khúc nhỏ chừng 3cm. Lấy củ nghệ đã giã nát cho vào cá đã ướp, rồi cho tất cả vào nồi đất. Phủ thêm lên cá lớp lá nghệ xắt khúc để cá dậy mùi hương. Sau đó, đặt nồi lên bếp và canh lửa liu riu chừng mươi phút. Cho vài trái ớt hiểm để nồi cá thêm bắt mắt. Món này thường ăn với cơm rất ngon.

Món cá niên kho ngon, nhưng đem kẹp cá vào vỉ và nướng giòn trên bếp than, chấm muối ớt cũng khá hấp dẫn. Món này tưởng đơn giản nhưng khá công phu. Trước tiên người ta dùng cật tre vót mỏng, nhọn, để mổ bụng cá bỏ mang, giữ nguyên bộ ruột rồi xiên cá lên, tuyệt đối không tẩm gia vị. Khi nướng chú ý để lửa liu riu, trở qua trở lại thật đều tay. Khi lớp vảy cá màu sáng bạc chuyển dần sang vàng ruộm là cá chín, thơm lừng, đem chấm với muối ớt, ăn một lần khó quên.

Ngoài các món ăn tươi, cá niên khô còn là đặc sản không thể thiếu của đồng bào vào các dịp lễ, tết. Cá niên khi bắt về sử dụng không hết, đồng bào lấy cây lồ ô, vót nhọn đầu rồi xâu thành từng chuỗi, đem bỏ lên gác bếp khi nào cá khô thì đem cất, khi có lễ hay tiệc lớn nhỏ đem ra dùng. Món cá niên khô đem nướng chấm muối, ớt cộng một ít lá lang ray (lá có mùi thơm đặc biệt có ở núi rừng Nam Giang) sẽ hấp dẫn vô cùng.

Để giữ gìn loại cá đặc sản này, UBND xã La Dê đã nghiêm cấm đánh bắt cá bằng xung điện, nổ mìn mà chỉ cho bắt bằng phương pháp thủ công như lưới, chài... Vì vậy mà nguồn cá sông A Mó lúc nào cũng dồi dào.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Đừng coi thường thức uống dễ làm này, phụ nữ uống trong 1 tuần sẽ thấy da đẹp mịn màng, bổ lá lách, dưỡng dạ dày và tăng cường miễn dịch
06:08:11 02/11/2024
Thực đơn cơm nhà 4 món dễ nấu, hao cơm: Có món tăng sức đề kháng khi trời trở lạnh, món dưỡng ẩm giúp da tránh khô nẻ
16:49:47 31/10/2024
Cơm cuộn thịt bò tại gia cho bữa tối 'lười', cả nhà đều mê tít
18:13:20 01/11/2024
Hôm nay nấu gì: Chồng định đi nhậu, vợ gửi ngay ảnh mâm cơm này liền về ngay lập tức
16:51:40 01/11/2024
Những món ăn sáng nhanh gọn, dễ làm
05:54:34 01/11/2024
Tối nay trổ tài làm món sườn hầm đậu đen vừa mềm, vừa ngon chồng khen con thích
18:55:19 31/10/2024
Những món ăn truyền thống dịp Halloween
23:50:53 31/10/2024
Nấu cháo sườn cho thêm thứ rau này vừa ngon lại giàu dinh dưỡng đảm bảo mê tít, ăn ngày se lạnh thật thích
05:55:06 01/11/2024

Tin đang nóng

Lan truyền hình ảnh Hoài Lâm lang thang trên đường, có biểu hiện lạ
13:03:55 02/11/2024
Chưa từng có trong showbiz: Nam diễn viên hạng A làm sập MXH lớn nhất nước vì 1 câu nói yêu bạn diễn
10:35:43 02/11/2024
Lấy chồng bại liệt, đêm tân hôn cô dâu sốc với hành động kì lạ của chú rể
11:33:44 02/11/2024
Về quê thăm bố chồng thì có mùi hôi xộc vào mũi, tôi đẩy cửa vào phòng thì phát hiện bí mật động trời
11:29:51 02/11/2024
Tình trạng hiện tại của Quyên Qui và Wukong: Bùng nổ ý kiến về bàn tay của nam DJ khi ôm mỹ nhân
14:23:25 02/11/2024
Nam nghệ sĩ là đại gia trăm tỷ: "Đi đường tôi không nhìn phụ nữ nhưng thấy xe là nhìn"
12:56:48 02/11/2024
Nửa đêm vô tình thấy giúp việc trẻ ôm lấy chân bố chồng, tôi choáng váng nghe được bí mật bị che giấu
11:22:40 02/11/2024
Lộ 11 USB chứa toàn clip nóng của ông trùm Diddy: 8 sao hạng A xuất hiện, có cả trẻ vị thành niên
13:26:02 02/11/2024

Tin mới nhất

Một loại củ được mệnh danh là "nhân sâm" nhưng sống dưới bùn: Chuẩn bị hết mùa, phải tranh thủ ăn kẻo hết

10:32:05 02/11/2024
Để không bị bỏ lỡ loại củ đại bổ này, bạn có thể tham khảo một số công thức sau đây để thêm vào bữa ăn của gia đình.

Không cần lò nướng vẫn có thể chế biến cánh gà nướng cay ngon hơn ngoài hàng

09:34:36 02/11/2024
Cánh gà nướng thơm lừng với nước xốt đặc biệt, cực dễ làm. Không cần lò nướng vẫn có thể chế biến cánh gà nướng cay ngon hơn ngoài hàng

3 loại rau được gan yêu thích, hãy ăn nhiều để thanh lọc và nuôi dưỡng gan, bạn sẽ có một làn da đẹp, tươi trẻ

08:37:26 02/11/2024
3 loại rau bổ gan tự nhiên này không chỉ giàu chất dinh dưỡng mà còn dễ chế biến các món ngon. Chúng là những lựa chọn tốt cho chế độ ăn uống hàng ngày cho gia đình bạn.

Canh cải thảo sữa nấu mực và trứng đậm đà, bổ dưỡng, ai cũng nấu được

05:57:45 02/11/2024
Rau cải thảo sữa mềm kết hợp với nước dùng tươi mát, vừa miệng, tạo nên một món canh đậm đà và bổ dưỡng cho cả gia đình.

Cá hồi nhồi ớt chuông nướng phô mai béo ngậy, ngon ngất ngây

05:57:06 02/11/2024
Cá hồi nhồi ớt chuông nướng phô mai thơm ngon, độc đáo, chắc chắn sẽ chinh phục mọi thực khách. Hãy tham khảo công thức dưới đây nhé!

Súp đậu trắng thơm ngon, bổ dưỡng, cả nhà ăn đều mê

05:56:32 02/11/2024
Với nguyên liệu đơn giản và cách thực hiện dễ dàng, súp đậu trắng là lựa chọn hoàn hảo cho bữa ăn, bổ dưỡng, cả nhà ăn đều mê.

Cà tím xào với nguyên liệu này, chuẩn ngon đúng bài, ai ăn cũng nghiền

05:56:02 02/11/2024
Từng miếng cà tím mềm bùi, thơm lừng vị tỏi, ấm nóng vị gừng hòa lẫn vị cay cay của ớt xanh, đậm đà gia vị, sẽ làm món ăn thêm hấp dẫn.

Vịt kho bia lại cho thêm hạt giàu đạm tốt cho tim mạch, ăn vừa ngon lại bổ

06:02:28 01/11/2024
Hạt dẻ đem kho với thịt vịt cực ngon. Tham khảo một cách làm thịt vịt kho hạt dẻ với bia dưới đây nhé, đảm bảo cả nhà sẽ khen ngợi hết lời.

Cách làm cơm cháy khô cá dứa giòn thơm ai cũng ghiền

05:53:48 01/11/2024
Khô cá dứa là món ăn quen thuộc của nhiều người, món ăn này được biến tấu với đặc sản này là cơm cháy mỡ hành khiến ai đã từng thử qua đều ghiền.

Các món ngon dễ làm từ thịt heo xay

05:53:02 01/11/2024
Các món ăn từ thịt heo xay đều dễ làm, tốn rất ít thời gian của người nội trợ nhưng lại dễ ăn, phù hợp với khẩu vị của nhiều lứa tuổi.

Rau này mệnh danh là "rau hoàng đế", giá 150.000 đồng/kg, ăn vào cực bổ, đem xào thịt lợn được món tốn cơm mỗi ngày

06:00:08 31/10/2024
Măng tây có thể đem luộc, xào, nướng, nấu súp... món nào ăn cũng ngon. Giá măng tây dao động từ 90.000 - 150.000 đồng/kg tùy loại.

Sườn chiên xóc muối tiêu đậm đà, thơm lừng, ăn là mê

05:52:15 31/10/2024
Sườn chiên xóc muối tiêu đậm đà, thơm lừng, ăn là mê. Món ăn này rất phù hợp với bữa cơm sum họp cho cả gia đình.

Có thể bạn quan tâm

Chuyên gia chỉ ra ưu thế của quân đội Ukraine khi chiến đấu tại Nga so với 'sân nhà'

Thế giới

15:31:06 02/11/2024
Theo các chuyên gia về xung đột, mặc dù có một số lợi thế nhất định khi chiến đấu ở quê nhà, nhưng mong muốn phòng thủ càng nhiều càng tốt cản trở khả năng chiến lược trong chiến đấu của quân đội Ukraine.

Những 'nàng thơ' gây thương nhớ của màn ảnh Việt

Sao việt

15:22:34 02/11/2024
Màn ảnh Việt xuất hiện những nàng thơ được khán giả yêu mến không chỉ bởi vẻ đẹp trong sáng mà còn để lại dấu ấn mạnh mẽ qua những vai diễn ấn tượng.

Brazil loại thần đồng Endrick, Neymar vắng mặt

Sao thể thao

15:22:14 02/11/2024
Đội tuyển Brazil loại thần đồng Enrick, trong khi Neymar chưa thể trở lại khi chuẩn bị cho Vòng loại World Cup 2026 khu vực Nam Mỹ.

8 sao Hàn bê bối nhất lịch sử làng giải trí: Toàn những 'quả phốt' chấn động

Sao châu á

15:18:57 02/11/2024
Từ say rượu lái xe đến tội phạm tình dục, những sao Hàn dưới đây đã đánh mất sự nghiệp và tình yêu mến của khán giả sau nhiều vụ bê bối.

Tạo hình đẹp nhất sự nghiệp của Triệu Lộ Tư khiến 20 triệu người phát cuồng

Phim châu á

15:11:35 02/11/2024
Triệu Lộ Tư nổi bật trong trang phục của mang phong cách Đôn Hoàng với trang sức vàng treo đầy người vừa lộng lẫy lại bắt mắt.

Siêu phẩm 18+ tạo nên cơn sốt toàn cầu bị khán giả Việt ngó lơ

Phim âu mỹ

15:01:52 02/11/2024
Hôm nay ngày 1/11, siêu phẩm 18+ The Substance đã chính thức ra rạp, chiêu đãi bữa tiệc đầy mãn nhãn nhưng không kém phần rùng mình tới khán giả.

Vụ xây nhầm nhà trên đất người khác: Kiên quyết xử lý nếu cán bộ sai phạm

Tin nổi bật

14:54:37 02/11/2024
Ngày 2/11, trao đổi với phóng viên Dân trí, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Hải Dương cho biết, đơn vị đã có văn bản gửi UBND TP Chí Linh (Hải Dương) về vụ việc xây nhầm nhà 3 tầng lên đất người khác.

Mối quan hệ giữa cựu Bộ trưởng Mai Tiến Dũng và đại gia Nguyễn Cao Trí

Pháp luật

14:50:29 02/11/2024
Ông Mai Tiến Dũng, cựu Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, khai quen biết đại gia Nguyễn Cao Trí từ khoảng năm 2020, khi dịch Covid-19 bùng phát.

Búp bê màn ảnh 5 năm không ai mời đóng phim, nhan sắc biến dạng bị cả showbiz quay lưng

Hậu trường phim

14:48:40 02/11/2024
Khán giả quay lưng, showbiz từ mặt, Seo Woo đã dần dần bị đào thải khỏi ngành công nghiệp giải trí. Ở thời điểm hiện tại, danh tiếng và vị thế của cô gần như bằng 0, búp bê xứ Hàn đã bị quên lãng.

Cô gái ăn mặc sang chảnh, "ăn chùa" đám cưới người lạ và không để tiền mừng

Netizen

14:44:22 02/11/2024
Trang điểm và ăn mặc sang chảnh, cô gái người Hà Nam (Trung Quốc) vô tư vào tiệc cưới của người lạ tổ chức tại một khách sạn sang trọng ở Hong Kong để ăn uống mà không để lại tiền mừng.

Khu Vườn Tình "một màu" của Tăng Duy Tân

Nhạc việt

14:42:03 02/11/2024
Album đầu tay Khu Vườn Tình của Tăng Duy Tân vừa ra mắt, thể hiện cái tôi nghệ thuật của giọng ca Cắt Đôi Nỗi Sầu.