Nợ cá niên, duyên rau dớn

Theo dõi VGT trên

Thác tuôn trắng xóa, vừa hùng vĩ vừa mềm mại. Chân thác sôi lên một vùng bọt trắng như tuyết. Anh bạn Ba Tơ “gốc” nói đây là giang sơn của giống cá niên.

Nợ cá niên, duyên rau dớn - Hình 1

Cá niên nướng TRẦN CAO DUYÊN

Loài cá này lạ lắm. Ở cái nơi ầm ào ngày đêm này lại là nơi chúng quần tụ, sinh con đẻ cái, trưởng thành. Rồi một ngày, theo dòng thác mở lòng xuôi về trăm con suối, họ hàng cá niên lãng đãng xuôi theo. Bạn hóm hỉnh: “Chắc cá nghĩ rời thác là sống nên di cư về suối. Mà ở suối thì cá sống được mấy tuần đâu”. Nói vậy là bởi đồng bào dân tộc thường xuyên bắt cá niên, lớp ăn lớp bán. Hiện tại, cá niên tươi sống giá hơn 500.000 đồng/kg.

Người đồng bằng có thú vui tao nhã, lên Ba Tơ ( Quảng Ngãi) đổi gió cũng lấy cá niên làm “căn bản”. Họ giăng lưới ở những đoạn suối rộng, mực nước dưới đầu gối rồi hò reo đuổi cá vào. Với tinh thần vui là chính nên cá dính hay không, không quan trọng. Rốt cuộc là “đậu tay” mua cá nhậu thôi. Cũng có những nhóm nhàn hơn, ngồi trên gộp đá buông câu. Nhiều khi suốt buổi giỏi lắm cũng chỉ được năm bảy con nhưng cứ câu cho… nỗi sầu trong lòng có lý do tồn tại.

Video đang HOT

Có lẽ ở môi trường suối phong phú phiêu sinh vật, dồi dào rong tảo nên cá niên lớn nhanh như thổi. Con nào con nấy mập căng, lặc lè bụng trứng, thấy đã! Con mắt vừa nhìn thì cái lưỡi đã lên tiếng: Chu cha ơi, cá này mà bữa nay ngồi lai rai thì đừng nói ngày mai, tới mốt cũng còn vấn vương thương nhớ.

Nợ cá niên, duyên rau dớn - Hình 2

Rau dớn xào tỏi ẢNH: TRẦN CAO DUYÊN

Cá niên có thể “phiên” vào thể loại nào cũng ngon hết sẩy. Luộc với rau răm chấm mắm nhĩ; hấp sả ăn với bánh tráng giòn; làm gỏi cuốn với rau rừng; kho cùng măng tre xắt mỏng ăn với cơm nóng… “Nhưng món cá niên nướng chấm muối ớt thì… đang đau cũng bớt. Ngon nhứt hạng”, giới… sương sương hay truyền tụng như vậy.

Cá niên vấn vít hương của suối, một thứ hương rất nhu mì, trong trẻo. Bụng cá hơi đắng, đắng một cách dễ chịu nhờ có mùi thảo dược. Nếu lỡ quên chấm muối ớt, miếng cá niên vẫn cứ mặn mà theo cách riêng của nó

Vào quán ven bìa rừng, gọi cá niên nướng, chủ quán thường gợi ý thêm rau dớn xào tỏi. Chém gió trong bàn, người thì nói chắc có rau dớn ăn cá niên không thấy ớn. Không ớn thì… gọi tiếp. Thực khách “chung tay” thì mỗi người chỉ tiểu hao. Riêng chủ quán là đại lợi. Người thì dẫn câu nói khá mông lung của người bản địa rằng “nợ cá niên duyên rau dớn”. Riêng cô chủ, là người Bắc, có cặp mắt hơi tinh tướng, phán một tràng rằng cá niên sống nơi suối nguồn phóng khoáng, gọi là “thủy thịnh”. Rau dớn mới nhú đầu xuân giữa trập trùng núi non, gọi là “sơn vượng”. Sống và ăn theo phong thủy mới bền. Thế đấy quý khách sành điệu thân mến ạ! Nói thật, món cá chưa lên nhưng được ăn món khai vị “dạ dạ vâng vâng” rất ngọt ngào của cô chủ là đã thấy… lâng lâng.

Bữa đó, 6 chữ đỏ như son “Quý khách sành điệu thân mến” đã móc hầu bao của chúng tôi khá dịu êm. Mà thôi, đã ăn thì không lăn tăn. Phải ăn với cả tâm hồn mới thấy lời đồn về cá niên – rau dớn Ba Tơ quả không sai.

Ngoài cái ngọt mềm đặc trưng của loài cá, cá niên còn vấn vít hương của suối, một thứ hương rất nhu mì, trong trẻo. Bụng cá hơi đắng, đắng một cách dễ chịu nhờ có mùi thảo dược. Nếu lỡ quên chấm muối ớt, miếng cá niên vẫn cứ mặn mà theo cách riêng của nó.

Còn rau dớn xào tỏi thì đúng là dớn mới nhú, cọng rau nào cũng xanh non, nõn nà, mềm mại và bóng mượt như lụa. Thử ăn chung miếng cá niên với đũa rau dớn để xem chúng “duyên nợ” thế nào thì nghe mơ hồ một cảm giác “lứa đôi”. Rau dớn mộc lành dịu thơm như sương trên lá. Hương rau không men theo mà hòa hợp, làm miếng cá thăng hoa hơn. Vậy là rõ rồi! Nợ cá niên, duyên rau dớn chứ còn gì nữa!

Cá niên sông A Mó

Cá niên là một trong những món ăn đặc sản của vùng núi cao Nam Giang, theo câu truyền miệng của đồng bào thì "nhất niên, nhì chiên, ba chình" (ngon nhất là cá niên, nhì cá chiên và thứ 3 là cá chình).

Cá niên sông A Mó - Hình 1
Cá niên nướng. Ảnh: Internet

Cá niên sống chủ yếu tại các sông, suối lớn, nhưng theo già làng Bờ Rao Nghiêm ở thôn Công Tơ Rơn, xã La Dê thì cá niên sông A Mó là ngon hơn cả, vì nguồn nước ở đây luôn dồi dào, cá niên có thịt thơm, không tanh, lại lành, làm thành món nào cũng đều được khen ngợi.

Cá niên kho là phổ biến nhất. Muốn kho cá niên thật ngon thì con ca phai con sông. Cho ca vao rô xat vơi muôi cho sach vảy. Ướp cá với chut đường, nước mắm, muối, tiêu, bột ngọt... cho thâm trước khi kho. Đặc biệt không thể thiếu những củ nghệ được trồng trên rẫy mới đào về; củ thì đem giã nát, lá thì cắt ra từng khúc nhỏ chừng 3cm. Lấy củ nghệ đã giã nát cho vào cá đã ướp, rồi cho tất cả vào nồi đất. Phủ thêm lên cá lớp lá nghệ xắt khúc để cá dậy mùi hương. Sau đó, đặt nồi lên bếp và canh lửa liu riu chừng mươi phút. Cho vài trái ớt hiểm để nồi cá thêm bắt mắt. Món này thường ăn với cơm rất ngon.

Món cá niên kho ngon, nhưng đem kẹp cá vào vỉ và nướng giòn trên bếp than, chấm muối ớt cũng khá hấp dẫn. Món này tưởng đơn giản nhưng khá công phu. Trước tiên người ta dùng cật tre vót mỏng, nhọn, để mổ bụng cá bỏ mang, giữ nguyên bộ ruột rồi xiên cá lên, tuyệt đối không tẩm gia vị. Khi nướng chú ý để lửa liu riu, trở qua trở lại thật đều tay. Khi lớp vảy cá màu sáng bạc chuyển dần sang vàng ruộm là cá chín, thơm lừng, đem chấm với muối ớt, ăn một lần khó quên.

Ngoài các món ăn tươi, cá niên khô còn là đặc sản không thể thiếu của đồng bào vào các dịp lễ, tết. Cá niên khi bắt về sử dụng không hết, đồng bào lấy cây lồ ô, vót nhọn đầu rồi xâu thành từng chuỗi, đem bỏ lên gác bếp khi nào cá khô thì đem cất, khi có lễ hay tiệc lớn nhỏ đem ra dùng. Món cá niên khô đem nướng chấm muối, ớt cộng một ít lá lang ray (lá có mùi thơm đặc biệt có ở núi rừng Nam Giang) sẽ hấp dẫn vô cùng.

Để giữ gìn loại cá đặc sản này, UBND xã La Dê đã nghiêm cấm đánh bắt cá bằng xung điện, nổ mìn mà chỉ cho bắt bằng phương pháp thủ công như lưới, chài... Vì vậy mà nguồn cá sông A Mó lúc nào cũng dồi dào.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Đặc sản Nam Định vào mùa, nhanh tay làm ngay món gỏi này vừa ngon lại bổ dưỡng, không ăn quá phí
05:52:03 20/11/2024
"Nấu gì cho bữa cơm nhà ngày trời trở lạnh?": Đây là 5 món nóng hổi, dễ làm và ngon miệng vô cùng
09:59:10 20/11/2024
Mua được cá ngon, làm thành món này ai cũng tưởng là thịt, ăn "cuốn cả lưỡi" đến miếng cuối cùng
22:05:10 20/11/2024
Thịt ngâm mắm: Mê đắm từ miếng đầu tiên
06:03:29 21/11/2024
Loại củ nằm sâu dưới bùn có lõi trắng tinh, đem làm thế này được món ăn chơi giòn ngon, thơm phức
05:50:23 20/11/2024
Thấy 3 loại "rễ" này ngoài chợ, mua ngay về nấu món ngon lại tăng khả năng kháng virus, giúp cơ thể khỏe mạnh suốt mùa đông
05:51:14 20/11/2024
Bỏ túi ngay công thức làm gà xào cải thìa ngon ngậy, hao cơm
05:55:59 21/11/2024
Phở cuốn Hà Nội và phở Nam Định góp mặt tại Liên hoan Ẩm thực Quốc tế 2024
21:06:02 21/11/2024

Tin đang nóng

Hà Nội: Phát hiện gần 150 bộ hài cốt tại phố Tây Sơn
17:34:26 21/11/2024
1 Hoa hậu và chồng ca sĩ Vbiz xác nhận đã âm thầm đón con đầu lòng
18:04:02 21/11/2024
Shipper giao hàng cho người đã... mất: Người trong cuộc hé lộ sự thật
22:06:11 21/11/2024
Sao nam nổi tiếng toàn cầu bị tố lăng nhăng với nhiều cô gái, còn giả bộ ngây thơ trước khán giả
21:42:09 21/11/2024
Thái Trinh xúc động nghẹn ngào bên ông xã kém 6 tuổi trong lễ cưới
17:51:52 21/11/2024
Thêm 1 điều đặc biệt về thiếu gia Minh Đạt
19:08:04 21/11/2024
Gặp lại vợ cũ sau nhiều năm ly hôn, tôi bước đến châm chọc vài câu, không ngờ lại vác mặt sưng húp trở về
19:41:48 21/11/2024
Hôn nhân viên mãn của hoa hậu từng bị chê nhiều nhất Việt Nam
19:28:27 21/11/2024

Tin mới nhất

Hôm nay thứ 5, hãy nấu thực đơn cơm nhà 3 món ngon miệng thanh mát

21:16:09 21/11/2024
Để có một bữa cơm ngon miệng thanh mát, vừa đủ dinh dưỡng lại chế biến nhanh thì nhất định bạn hãy tham khảo ngay thực đơn dưới đây nhé!

Hôm nay nấu gì: Bữa ăn giàu đạm nhưng cực ngon lại không hề ngán ngấy

16:40:08 21/11/2024
Bữa ăn giàu đạm nhưng cực ngon lại không hề ngán ngấy. Những món ăn đều có hương vị hấp dẫn khác nhau lại không khó làm, chắc chắn cả nhà sẽ thích.

Cách làm cá phi lê chua ngọt đậm đà, đưa cơm, ăn hoài không ngán

05:57:14 21/11/2024
Món cá phi lê chua ngọt không chỉ dễ chế biến, còn là mang đến hương vị thơm ngon mới mẻ và hấp dẫn cho bữa cơm gia đình.

Gợi ý cách làm đậu hũ non hấp xì dầu mềm ngon cực hấp dẫn

05:55:35 21/11/2024
Món ăn này không chỉ dễ làm mà còn rất dễ khiến bạn phải say lòng ngay từ lần thưởng thức đầu tiên. Đậu hũ non mềm mịn, thấm đều nước sốt đậm đà, mang đến một hương vị hài hòa khó quên.

Khám phá cách làm gà chiên húng quế giòn rụm, thơm lừng, ngon ngất ngây

05:54:54 21/11/2024
Khám phá cách làm gà chiên húng quế giòn rụm, thơm lừng, ngon ngất ngây. Đây là món ăn tuyệt vời cho bữa cơm gia đình hay những buổi tụ họp bạn bè.

Hôm nay nấu gì: Cơm tối ngon miệng, thanh mát, nhìn là muốn ăn ngay

16:45:52 19/11/2024
Bữa cơm này tuy không cầu kỳ nhưng lại có thể gây thương nhớ cho những ai thưởng thức. Cơm tối ngon miệng, thanh mát, nhìn là muốn ăn ngay

Món ngon mùa Đông bổ rẻ: Biến loại củ tốt cho người tiểu đường thành món ngon chỉ có trong mùa lạnh

09:48:31 19/11/2024
Cách chế biến đơn giản được làm từ loại củ tốt cho người tiểu đường này là món ngon mùa Đông bổ rẻ, được nhiều người ưa thích trong thời tiết lành lạnh.

Dùng loại quả giúp chống nắng, sinh collagen nấu 1 món ăn dễ bất ngờ nhưng vị chua, ngọt, giòn ngon vô cùng

06:10:30 19/11/2024
Món ăn này rất dẻo, giòn, vị chua chua, ngon ngọt. Đặc biệt nó không có chút phụ gia nào nên đặc biệt tốt cho sức khỏe.

Cách làm món thịt ba rọi sốt tắc đơn giản

05:54:53 19/11/2024
Không thể đơn giản hơn, món thịt ba rọi sốt tắc (quất) hot rần rần khiến chị em văn phòng chỉ mong đến chiều để bữa cơm gia đình có thêm món ngon.

Hé lộ 'bí kíp' làm salad khoai tây thơm ngon chuẩn vị Trung, ngon như nhà hàng

05:53:51 19/11/2024
Được chế biến theo phong cách đặc trưng của ẩm thực Trung Hoa, salad khoai tây mang đến sự mới lạ với hương vị đậm đà, hòa quyện giữa khoai tây mềm mịn, rau thơm và gia vị đặc trưng.

Khám phá cách làm cơm thịt kho chuẩn vị Đài, thơm ngon quên lối về

05:52:59 19/11/2024
Nếu bạn yêu thích những món ăn đậm đà, thơm ngon và dễ làm, cơm thịt kho chắc chắn sẽ là lựa chọn không thể bỏ qua.

Cách nấu gà hầm khoai lang sốt kem mịn ngọt, giàu dinh dưỡng

05:52:24 19/11/2024
Gà hầm khoai lang sốt kem là món ăn hoàn hảo trong những ngày se lạnh. Thịt gà mềm ngọt, khoai lang bùi bắp hòa quyện trong nước sốt kem mịn tạo nên một món ăn đậm đà, thơm ngon.

Có thể bạn quan tâm

Kylian Mbappe có thể bị tước băng đội trưởng tuyển Pháp

Sao thể thao

00:49:23 22/11/2024
Đội tuyển Pháp đang đối diện nhiều vấn đề trong nội bộ thời gian qua. Kylian Mbappe đã vắng mặt ở 2 đợt triệu tập gần nhất bởi những vấn đề ngoài chuyên môn.

Ngôi làng trên mây "kỳ thú" nhất thế giới: Mặt trời mọc 3 lần/ngày, ẩn chứa những cảnh đẹp ít người biết tới

Lạ vui

00:33:50 22/11/2024
Địa điểm đón bình minh đặc biệt có một không hai ở Vân Nam, Trung Quốc sẽ khiến nhiều du khách ngỡ ngàng trước vẻ đẹp siêu thực.

Khoảnh khắc tái hợp đau lòng nhất thế giới, triệu trái tim như chết lặng

Nhạc quốc tế

23:25:57 21/11/2024
Vậy là sau 8 năm kể từ khi tan rã vào năm 2016, cuối cùng One Direction cũng tái hợp đủ 5 thành viên. Đáng tiếc, lại trong tình cảnh bi thương người ở lại tiễn người rời đi.

1 sao nam hạng A bị kiện ra tòa vì nợ 386 tỷ, nhân cách thật khiến nhiều người vỡ mộng

Hậu trường phim

23:16:38 21/11/2024
Ngày 21/10, Sohu đưa tin người quản lý của Trung tâm võ thuật Ân Ba, thuộc thành phố Thành Đô, Trung Quốc đã kiện nam diễn viên Vương Bảo Cường vì thất hứa.

Phận nữ nhi đầy bi kịch trong "Linh Miêu - Quỷ Nhập Tràng"

Phim việt

23:13:34 21/11/2024
Có thể nói, mỗi người phụ nữ trong gia tộc Dương Phúc, dù địa vị cao sang hay thấp hèn, họ đều có một cuộc đời và số phận khiến người xem phải đau đáu nghĩ về ngay cả khi câu chuyện đã khép lại.

Thứ trưởng Bộ Văn hóa: Vé 'Anh trai vượt ngàn chông gai' 8 triệu mua không được

Nhạc việt

23:05:31 21/11/2024
Thứ trưởng Bộ VHTT&DL chia sẻ, vé Anh trai vượt ngàn chông gai đang hot , ngay cả người cấp phép là Giám đốc Sở Văn hoá - Thể thao và Du lịch Hưng Yên cũng không mua được vé.

NSND Thu Quế tuổi 54 sành điệu, NSND Tự Long tất bật chạy show

Sao việt

23:01:01 21/11/2024
NSND Thu Quế được khen trẻ trung, sành điệu với túi hiệu đắt tiền. NSND Tự Long miệt mài chạy show trước thềm concert Anh trai vượt ngàn chông gai tại Hà Nội.

Nữ diễn viên hạng A bị chị em tốt trong showbiz nghỉ chơi sau khi vào viện tâm thần?

Sao châu á

22:53:33 21/11/2024
Châu Đông Vũ bị chê trách vì đặt biệt danh kém tinh tế, có lời lẽ kém duyên về khuyết điểm ngoại hình chưa hoàn hảo của chị em tốt Mã Tư Thuần

Đang buộc tóc trước cửa nhà vào đêm khuya, cô gái bất ngờ quăng dép đuổi theo đối tượng manh động

Netizen

22:46:55 21/11/2024
Cô gái đang lúi húi đứng buộc lại tóc trước cửa nhà, thì một người đàn ông nhẹ nhàng đi bộ tiến đến từ phía sau giật phăng chiếc điện thoại đang để trên yên xe rồi tẩu thoát.

Đại Nghĩa nghẹn ngào trước người vợ ung thư vẫn gồng gánh gia đình khi chồng mất

Tv show

22:23:07 21/11/2024
Hoàn cảnh khó khăn của gia đình em Vi Thị Bảo Trâm trong Mái ấm gia đình Việt khiến Đại Nghĩa và dàn khách mời không khỏi xót xa.

Nữ diễn viên 'Hồng lâu mộng' qua đời

Sao âu mỹ

21:54:46 21/11/2024
Theo Sina hôm 21.11, nữ diễn viên Trịnh Tranh vừa qua đời ở tuổi 61 sau thời gian chống chọi với bạo bệnh. Bà quen thuộc với nhiều khán giả khi đóng vai Uyên Ương trong phim Hồng lâu mộng (1987).