Các món ăn nổi tiếng ở vùng đất Tổ
Ngoài lễ hội đền Hùng, những đồi cọ rừng chè xanh ngát, du khách còn được thưởng thức những món ăn mang đậm hồn quê khi đến Phú Thọ.
Khi đến Phú Thọ, bạn đừng quên thưởng thức cac món thịt chua, rêu đá, hay canh cá rau sắn đậm chất dân dã của vùng đất Tổ:
Đây la mon đặc sản của người Mường ở huyện Thanh Sơn đa nôi tiêng ca nươc nhơ hương vị và cách chế biến độc đáo. Để làm món thịt chua, người ta lấy thịt ba chỉ, thịt mông sấn, nạc vai, nạc thăn đã được sơ chế sạch từ loại lợn lửng, một loại lợn nuôi thả rông một năm chỉ đạt tới 15 – 17 kg, có thịt săn chắc và thơm ngon, ít nước.
Thịt chua ăn kèm với các loại rau thơm. Ảnh: webtretho
Những đầu bếp khéo léo thái thịt thành từng miếng thật mỏng, ướp một chút muối gia vị, được nướng chín bằng than hoa, đảm bảo độ thơm ngon, vệ sinh an toàn thực phẩm. Sau đó cho trộn đều với thính sao cho bột thính bám thật đều trên bề mặt các miếng thịt. Để món thịt chua ngon thì bí quyết chính ở khâu rang thính. Thính được làm từ hỗn hợp ngô, gạo, đậu xanh, đỗ tương rang vàng xay nhỏ, rang phải đảm bảo yêu cầu chín kỹ, dậy thơm, vàng và không được để cháy.
Sau đó, người ta cho thịt vào ống tre, lót lá ổi xuống dưới rồi bỏ thịt lên trên, phủ tiếp lớp lá ổi rồi nén chặt bằng nẹp tre, để nơi khô thoáng khoảng 5-6 ngày cho thịt lên men là có thể dùng được. Trong những ngày nắng nóng, thịt chua vừa tới ăn kèm các loại rau như lá sung, ổi, đinh lăng, mơ lộc vừng, rau mùi, rau húng thì mới cảm nhận được hương vị độc đáo, khác lạ mà món ăn đem lại.
Cơm nắm lá cọ
Cứ vào mùa cọ, người dân lại lên đồi chặt những tàu lá bánh tẻ về để nắm cơm. Lá cọ đem về hơ qua lửa cho mềm, lau sạch rồi nắm với cơm được nấu bằng những loại gạo mới thu hoạch, vừa thơm, vừa dẻo.
Nước để dùng nấu cơm cũng phải là nước mưa đựng trong những chiếc bể hay chum để ngoài trời. Trước khi nắm phải dùng khăn mặt ướt hoặc tay nhúng nước lạnh nắm tròn lại, lăn kỹ nắm cơm cho thật nhuyễn đến khi nào hạt cơm không còn dính quyện vào nhau rồi cho vào trong lá cọ túm lại thật chặt.
Từng nắm cơm với những viền sọc được tạo hình từ lá cọ đượm thơm mùi gạo quê quyện với hương của lá cọ, chấm với muối vừng lạc hay sườn lợn rang muối mới thấy hết được vị ngon, ngai ngái của lá cọ không nơi nào có được của món ăn dân dã này.
Vốn là thứ quà quê dân dã nhưng bánh tai được rất nhiều người dân Phú Thọ ưa thích, vì vậy du khách đến vùng đất tổ có thể dễ dàng thưởng thức món ăn nay. Bánh màu trắng tinh, được làm bằng bột tẻ hình con trai, vì vậy trước kia người ta thường gọi là bánh trai.
Món bánh tai dân dã có thể tìm ở các chợ quê. Ảnh: PhuTho
Làm bánh tai không khó nhưng để làm được loại bánh thơm ngon trước hết là khâu chuẩn bị nguyên liệu. Gạo làm bánh phải là goại tẻ ngon, trắng và dẻo. Sau khi đãi gạo sạch, người ta ngâm nước từ 3- 4 tiếng rồi đem giã hoặc xay, để ráo nước cho bột có độ kết dính rồi cho vào nồi nước sôi đun lửa đều, khoảng 20 phút sau vớt bột ra cho vào cối giã thật nhuyễn rồi dùng đũa đánh tơi bột, rồi nặn bánh hình con trai. Nhân làm bánh thường là thịt lợn pha lẫn chút mỡ, được tẩm ướp cho ngấm.
Bánh được cho vào nồi hấp khoảng 30 phút, khi gắp ra miếng bánh trắng tinh quyện cùng mùi thịt mỡ béo ngậy. Ăn bánh tai cùng một chút nước mắm pha thêm chút chanh, ớt, tiêu… mới cảm nhận được vị ngon, đậm đà của món bánh quê dân dã.
Video đang HOT
Không phải mùa nào cũng có nhưng cọ ỏm là thứ quà rất nhiều du khách muốn thưởng thức khi đến Phú Thọ. Quả cọ chín già, đen bóng mang vị bùi, chát của miền nắng gió trung du sau khi được rửa sạch bụi đất đem về có thể dùng để om, hoặc có thể dùng để kho cá giống như quả trám. Tuy nhiên, cách đơn giản và dễ ăn nhất, lại có thể thấy được vị bùi và béo của cọ chỉ là cọ ỏm.
Để có món cọ ỏm ngon, không phải ai cũng làm được bởi nếu không đủ khéo léo, sẽ khiến quả cọ càng thêm chát và khó ăn. Khi ỏm cọ phải chú ý thời gian cho phù hợp, nếu không khéo cọ sẽ bị tóp lại. Nước sôi liu riu, thả những quả cọ vào nồi, đậy vung và tiếp tục đun nhỏ lửa từ 5 đến 10 phút.
Cọ ỏm ngon phải là những quả có hình tròn, cùi dày, khi đã ỏm xong bóp vào quả thấy mềm và dẻo, có màu nâu sậm, nồi cọ sau khi ỏm sẽ có một lớp váng giống như váng mỡ nổi quanh nồi. Cọ ỏm có thể chấm với nước mắm là ngon nhất hoặc có thể chấm bột canh, muối vừng…sẽ thấy được vị ngọt bùi, ngậy chát của quả cọ.
Canh cá rau sắn
Rau sắn không phải là món ăn sang trọng, nhưng đòi hỏi người chế biến phải rất cầu kỳ. Rau sắn thường được chế biến thành các món dân dã như rau sắn muối, canh cá rau sắn, nộm rau sắn, dưa sắn kho cá…
Để có món canh cá rau sắn ngon, người ta phải chọn những búp sắn non mập mạp còn nguyên lớp phấn mịn phía đầu chồi, hái về ngâm qua nước cho bớt nhựa rồi được vò nát cho lá sắn mềm, nhưng không bị vụn, sau đó trộn với chút muối cho thêm vị đậm đà. Rau sắn sau khi đã trộn muối đem cho vào vại hoặc bình, để 4 đến 5 ngày ủ chua cho đến khi có màu vàng đều, dậy mùi thơm.
Cá nấu với rau sắn là loại cá đồng, gọi là cá lẹp, được rửa sạch, thả vào nồi với dưa sắn chua màu vàng ươm, đun trên bếp lửa liu riu, rồi cho thêm chút gia vị. Món canh cá rau sắn ngon là khi cá và rau sắn đều nhừ nhưng không bị nát, khi ấy vị ngọt cả cá, của rau, lại thêm vị chua hòa lẫn đạt đến độ tinh tế, ăn rất thanh mát.
Món canh cá rau sắn. Ảnh: Thesaigontimes
Ngoài ra, người dân Phú Thọ hay dùng rau sắn để làm nộm. Ngọn sắn thái ra, ngâm với nước vo gạo, luộc kỹ, cho chút muối. Sau đó đổ ra rổ, dùng tay vắt kiệt nước rồi luộc lại một lần nữa, lại đem vắt nước và trộn đều với vừng, lạc, ớt, chanh, tỏi và các loại rau thơm… thành món nộm rất ngon mà lạ miệng.
Món rêu đá Thanh Sơn không phải ai cũng biết. Đây là món đặc sản mà chỉ khi có khách quý mới được thết đãi, bởi đây là một món rau sạch và hiếm của người dân vùng trung du. Rêu được lấy về từ nơi nước suối chảy xiết, có nhiều tảng đá, làm sạch sẽ được đem tẩm ướp gia vị, thêm chút hành tỏi thái mỏng, muối, mì chính và chút mỡ lợn rồi trộn đều.
Sau đó, rêu được rải đều lên lớp lá đu đủ hoặc lá dong nhiều lớp rồi buộc chặt lại. Người ra để lớp lá này trên lửa nhỏ, cho đến khi lớp lá bên ngoài bén lửa, bốc mùi thơm và chuyển sang màu đen thì bóc lớp lá bên ngoài, để thưởng thức món rêu đá bên trong. Mùi hơi nồng của rêu quyện lẫn mùi hành tỏi tạo nên hương vị khó quên.
Ăn gì khi đến Phú Thọ?
Khi đến với vùng đất Phú Thọ bạn đừng quên thưởng thức những món ngon Phú Thọ dưới đây nhé. Thịt chua Thanh Sơn, trám om kho cá... có lẽ thưởng thức một lần sẽ không bao giờ bạn quên hương vị.
Món ngon Phú Thọ - Thịt chua
Ăn gì khi đến Phú Thọ?
Thịt chua là một món ăn đặc sản của người dân tộc Mường tại tỉnh Phú Thọ. Món ăn này có hương vị có hương vị rất đặc biệt không thể lẫn vào đâu được. Thịt dùng để làm thịt chua phải là phần thịt ba chỉ và phần thịt nạc thai. Sau đó thịt sẽ được lên men theo công thức đặc biệt của người Mường. Thịt chua ngon nhất phải kể đến thịt chua của vùng Thanh Sơn, lợn ở đây được người dân nuôi chủ yếu bằng rau củ và trái cây rừng nên có hương vị thơm ngon tự nhiên. Thịt chua thường được ăn kèm với các loại rau sống như lá sung, đinh lăng, chấm cùng với tương ớt, trở thành một món nhậu cùng với bia lạnh rất hợp lí.
Món ngon Phú Thọ - Rêu đá
Món ngon Phú Thọ - Rêu đá
Chắc không ít người thấy kì lạ khi nghe "rêu đá" và tò mò về món ăn kì lạ này. Đây là món ăn đặc trưng của người Phú Thọ. Rêu đá mọc dài lướt thướt ở nơi sông suối chảy xiết, bắt đầu mọc từ xuân hè. Người ta sử dụng rêu đá để chế biến các món ăn đơn giản nhưng rất hấp dẫn như kinh tau (canh rêu tươi), xào me, làm nộm,...
Món ngon Phú Thọ - Thịt nộm trâu
Món ngon Phú Thọ - Thịt nộm trâu
Món thịt nộm nâu được xem như món ăn "lạ" và đặc trưng của đồng bào Mường trên mảnh đất này. Để chế biến nên món thịt nộm nâu, tùy vào số lượng người ăn mà bà con chuẩn bị nguyên liệu vừa đủ. Đồng bào chọn thịt lợn loại lợn rừng nuôi thả rông, làm món nộm nâu thích hợp nhất là thịt nạc mông kèm theo một chút thịt ba chỉ. Củ nâu có hai loại: nâu vàng và nâu đỏ, nhưng làm món thịt nộm nâu đồng bào chọn loại nâu già màu đỏ thẫm, vì nâu đỏ món ăn sẽ ngon hơn, màu sắc sẽ hấp dẫn hơn.
Món ngon Phú Thọ - Cá lăng
Món ngon Phú Thọ - Cá lăng
Đặc sản Việt Trì ngon phải kể đến món cá lăng. Nhiều du khách đến với Việt Trì còn khẳng định rằng nhất định phải ăn món cá này để cảm nhận được cái ngon - lạ của nó. Cá lăng nơi đây có da trơn sống ở nước ngọt như các vùng sông suối, thác ghềnh...
Với món cá đặc sản Việt Trì này, người dân nơi đây đã chế biến được 12 món ăn hấp dẫn khác nhau như: chả cá lăng , cá lăng trộn, cá lăng nướng mộc, cá lăng xào cần, cá lăng xào nấm, ruốc cá lăng, lẩu cá lăng...
Mỗi món sẽ có những hương vị độc đáo riêng lạ, tùy vào sở thích của từng người, mà lựa chọn cách chế biến khác nhau. Vậy nên, du khách đến đây có thể thoải mái lựa chọn các món ăn làm từ cá Lăng theo sở thích của mình
Món ngon Phú Thọ - Trám om kho cá
Món ngon Phú Thọ - Trám om kho cá
Củ trám là loại củ thường được trồng nhiều tại Phú Thọ, thu hoạch vào khoảng tháng 5, tháng 6 âm lịch hàng năm. Củ trám có hình bầu dục được chia làm hai loại là trám đen và trám chua. Trám om kho cá từ lâu đã là một món ăn đặc sản, được nhiều khách du lịch ưa thích khi đến với Phú Thọ. Vị chua vị đậm của tương, của cá khi kho sẽ ngấm hết vào củ trám làm cho trám giảm độ chua thay vào đó là vị ngọt vị béo. Món cá ăn không thường sẽ bị ngấy, nhưng khi có cá ăn cùng sẽ được cân bằng lại, tạo nên một món ăn độc đáo khó quên. Vào những ngày mùa đông lành lạnh, được ăn một bát cơm trắng nóng hổi bên nồi trám om kho cá thì đúng là không còn gì bằng.
Món ngon Phú Thọ - Bánh tai
Món ngon Phú Thọ - Bánh tai
Bánh tai Phú Thọ hôm nay có từ thời xa xưa của làng Phú Thọ. Bánh tai có hình thù giống cái tai, là thứ bánh gạo tẻ, nhân thịt lợn, dễ làm bởi quy trình không mấy phức tạp, dụng cụ không cầu kỳ nhưng không phải ai cũng làm được.
Bánh tai Phú Thọ chủ yếu là thứ ăn sáng. Ra chợ phường (như chợ phường Hùng Vương hiện nay) định ăn bánh tai, ta phải tìm đến bà hàng không quán, bánh đựng trong thúng ủ kín. Ngon nhất là ăn tại chỗ, kiểu dân dã. Bánh tai vừa lấy ra còn hơi nóng, lót tay bằng mảnh lá chuối hoặc cầm tay không, từ từ ăn mới thấm hết cái đặc điểm và mùi vị của bánh: cảm giác dẻo mát, giòn, bùi, ngọt, béo, thơm hòa quyện trong từng miếng.
Món ngon Phú Thọ - Cá anh vũ
Món ngon Phú Thọ - Cá anh vũ
Đặc sản cá Việt Trì ngoài cá Lăng còn có món cá Anh Vũ. Loài cá này chỉ xuất hiện từ tháng 10 dương lịch - tháng 3 của năm sau. Cá Anh Vũ sống theo bầy đàn, chỉ sống nơi nước trong, có nhiều hang đá và khi nước lạnh mới mò ra tìm mồi. Vì vậy, việc bắt được một con Anh Vũ là cả một kỳ công. Thời xưa chỉ có vua chúa mới được thưởng thức món cá này. Vì vậy, món cá Anh Vũ này mới trở thành đặc sản Việt Trì của Phú Thọ.
Thịt cá Anh Vũ rất quánh, thơm ngon, trắng và ngon nhất là phần sụn môi, khối sụn này ăn rất giòn lại còn chữa được bệnh.
Ngoài món cá Anh Vũ hấp giúp giữ đúng hương vị tươi ngon thì chả cá Anh Vũ cũng cực kỳ nổi tiếng. Nếu có dịp tới đây, bạn đừng quên thưởng thức những món cá Anh Vũ này.
Món ngon Phú Thọ - Xáo chuối
Món ngon Phú Thọ - Xáo chuối
Xáo chuối là món ăn đơn sơ nhưng mang đậm hương vị miền đất quê hương. Nguyên liệu chính là chuối, tương, xương, riềng,.. cùng các gia vị như hạt tiêu,...Món xáo chuối thường chỉ xuất hiện trong những bữa tiệc, đám cưới hoặc đám giỗ,...
Món ngon Phú Thọ - Cơm nắm lá cọ
Món ngon Phú Thọ - Cơm nắm lá cọ
Lá cọ ở Phú Thọ không chỉ dùng để lợp mái nhà mà còn có thể dùng để chế biến món ăn.
Và cơm nắm lá cọ đặc sản đặc biệt hiếm có của Phú Thọ bởi cơm trắng được gói trong lớp lá cọ sạch, có mùi thơm thơm của gạo, ngai ngái của lá cọ rất lạ.
Lá cọ để nấu cơm phải lá cọ non của những cây cọ mới mọc thấp ngang thắt lưng. Món cơm nắm lá cọ này ăn với muối vừng hoặc sườn lợn rang muối quá tuyệt.
Về đất Tổ nếm thịt chua, ăn rêu đá, ngắm rừng cọ đồi chè bát ngát mênh mông Không chỉ nhiều cảnh quan tươi đẹp, mảnh đất trung du này còn là nơi sản sinh ra những thứ đặc sản thơm ngon, hấp dẫn, ai đến chơi lỡ nếm một lần rồi cứ bâng khuâng mà thương mà nhớ. Phú Thọ là mảnh đất thiêng liêng của cội nguồn dân tộc Việt Nam với hàng ngàn năm lịch sử, nơi khởi...