Ăn đúng cách để khỏe mạnh: Thức ăn chính là thuốc!
Chế độ ăn uống khoa học cho một người bình thường là thức ăn bảo đảm đủ nguồn dinh dưỡng như chất bột, đường, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất
Dinh dưỡng hợp lý là nguyên tắc sống cần thiết để giữ gìn sức khỏe, sự bền bỉ, dẻo dai trong lao động và ít mắc các bệnh mạn tính khi đã có tuổi. Đó là lời khuyên của TS-BS Đỗ Thị Phương Hà, Viện Dinh dưỡng quốc gia.
Bảo đảm nguyên tắc dinh dưỡng hợp lý
Theo đó, người lao động cả trí óc và chân tay đều cần thực hiện các nguyên tắc dinh dưỡng hợp lý. Cụ thể, trong khẩu phần ăn cần có 10%-15% năng lượng do protein cung cấp, lao động càng nặng thì lượng protein cũng cần tăng theo. Chất đạm cung cấp các thành phần thiết yếu để xây dựng nên cơ thể, bảo đảm cơ thể tăng trưởng và duy trì hoạt động sống, tăng cường sức đề kháng của cơ thể để chống lại bệnh tật.
Tuy nhiên, nếu ăn nhiều thịt đỏ lại làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, ung thư, gout… Do đó, nên tăng cường ăn các loại thịt gia cầm (như gà, vịt, ngan, chim…) và ăn ít nhất 3 bữa cá mỗi tuần. Các loại cá nhỏ nấu nhừ ăn cả xương, tôm và tép ăn cả vỏ và cua là nguồn cung cấp canxi rất tốt cho cơ thể.
Cũng theo TS-BS Đỗ Thị Phương Hà, không nên ăn quá nhiều các món xào, rán, nướng; nên tăng cường ăn các món luộc, hấp để giảm mất mát các chất dinh dưỡng và không làm biến đổi thực phẩm thành các chất có thể gây hại cho sức khỏe. Dầu, mỡ để rán chỉ lấy một lượng vừa đủ, dùng một lần rồi đổ bỏ, không dùng lại nhiều lần. Hạn chế ăn đồ nướng vì làm tăng nguy cơ gây ung thư. Thực phẩm chế biến sẵn có nhiều chất béo chuyển hóa (trans fat) cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
“Nên cân đối thức ăn ra các bữa sáng, trưa, tối, bảo đảm sự cân đối trong từng bữa ăn. Bữa ăn tối cần ăn trước khi đi ngủ từ 2-3 giờ. Uống đủ nước sạch hằng ngày (trung bình khoảng 1,5-2 lít) cũng cần thiết để có cơ thể khỏe mạnh, nhất là trong những ngày nắng nóng” – TS-BS Đỗ Thị Phương Hà tư vấn.
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, không nên ăn quá nhiều các món xào, rán, nướng.Ảnh: Tấn Thạnh
Video đang HOT
Kết hợp 8 nhóm thực phẩm
Theo PGS-TS-BS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, chế độ ăn uống khoa học cho một người bình thường là bảo đảm đủ những nguồn dinh dưỡng như chất bột, đường (glucid), chất đạm (protein), chất béo (lipid), vitamin và khoáng chất.
Để có đủ các chất dinh dưỡng kể trên, cần ăn kết hợp 8 nhóm thực phẩm từ 4 nguồn như: Nguồn cung cấp chất bột, đường (có gạo, ngô, khoai, sắn…); nguồn cung cấp chất đạm (có trong các loại hạt đậu, đỗ, vừng, lạc…; sữa và các sản phẩm từ sữa; thịt các loại, cá, tôm, cua, ốc, hến…; trứng các loại); nguồn cung cấp vitamin, chất khoáng và chất xơ (nhóm củ quả có màu vàng, da cam, đỏ hoặc rau màu xanh thẫm và rau quả khác); nguồn cung cấp chất béo (dầu, mỡ).
Lấy ví dụ về việc chế độ ăn uống có liên quan mật thiết đến sức khỏe người bệnh, một bác sĩ cho biết người bệnh đái tháo đường, ung thư, bệnh thận… cần được quan tâm đặc biệt về chế độ dinh dưỡng. Nếu để người đái tháo đường, đang chạy thận ăn dù chỉ một trái chuối, nếu không cấp cứu kịp thời có thể chết ngay do hàm lượng kali trong chuối.
“Thức ăn là thuốc, thuốc là thức ăn”, dinh dưỡng điều trị cho bệnh nhân tại bệnh viện chiếm vai trò quan trọng trong điều trị toàn diện cho bệnh nhân, chế độ điều trị bằng dinh dưỡng để điều trị bệnh.
Bưa sang dinh dương cho ngay bân rôn
Theo BS Phan Thi Hiên Thu, Bênh viên Quôc tê Hanh Phuc, bưa sang là bưa ăn đâu tiên đê nap năng lương cho cơ thê sau môt giâc ngu dai (thường kéo dài 10-12 giờ cách bữa ăn tối trước đó). Bo qua bưa sang hoăc ăn sang thiêu chât dê khiên cơ thê thiêu hut năng lương, mêt moi, uê oai, tut đương huyêt. Nhiều người chỉ ăn sáng bằng bánh ngọt hay thực phẩm chứa nhiều đường (đường đơn) giúp mang lại cảm giác no nhanh nhưng cũng tụt giảm nhanh sau 1-2 giờ.
Bữa sáng cần bảo đảm đủ các nhóm chất dinh dưỡng (tinh bôt, chât đam, rau cu qua, chât beo). Để chuẩn bị bữa sáng tiện lợi và dinh dưỡng, nên lên sẵn thực đơn cho mỗi ngày. Ngoài bánh mì ngũ cốc kèm cá và rau hay trứng ốp-la, có thể nấu mì, miến, nui… Nên chuẩn bị sẵn nguyên liệu cho món ăn từ đêm hôm trước, sáng dậy chỉ cần cho nguyên liệu vào nấu. Thực phẩm tươi, chê biên đơn gian, thuận tự nhiên thì càng giư đươc gia tri dinh dương cao va tôt nhât.
Ý Linh
Chỉ uống nước ép giảm cân: Chuyên gia khuyến cáo gì?
Theo TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia việc detox để giảm cân không mang lại hiệu quả giảm cân an toàn mà đôi khi người detox lại bị ảnh hưởng sức khoẻ.
Giảm 5 kg sau 3 tuần detox
Chị Nguyễn Thị Minh Hạnh - sinh năm 1989, Hà Nội chia sẻ đã giảm được 5 kg trong vòng 20 ngày detox. Đây là kết quả khiến chị Hạnh bất ngờ. Chị Hạnh cho biết sau khi sinh con thứ 2 chị tăng cân lên 65 kg. Sau này, dù tập luyện và cắt bỏ bớt cơm nhưng cân nặng vẫn ở mức 60 kg. Chị Hạnh luôn tự ti vì cân nặng quá khổ trong khi chị chỉ cao 1,56 cm nên quyết tâm detox.
Tuần đầu tiên, chị Hạnh lên thực đơn cho mình - mỗi ngày chị uống 6 chai nước ép loại 500 ml. Mỗi ngày đều thay đổi thực đơn ví dụ sáng sớm dậy chị uống sữa hạt. Đến 9h chị uống 1 chai nước ép cần tây với táo, trưa nước ép cà rốt, chiều bơ và sữa chua không đường. Từ 3h chiều tới tối tiếp tục uống thêm 3 chai nước ép dứa, dưa chuột và nước dậu nành. Cứ như thế, trong vòng tuần đầu chị giảm được 2 kg.
Chị Hạnh tiếp tục detox và kết quả 3 tuần detox chị giảm được 5 kg từ 60 cân về 55 cân, bụng cũng nhỏ hơn.
Không riêng gì chị Hạnh, trên cộng đồng detox, nhiều người chia sẻ mình đã detox thành công giảm từ 4 đến 7 kg trong vòng 1 - 3 tuần. Không chỉ giảm cân, detox còn được xem là phương pháp thải độc hiệu quả.
Chỉ uống nước ép giảm cân: Chuyên gia khuyến cáo gì?
Dù không quá béo nhưng cứ hai tháng chị Vũ Thị Hà - 34 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội sẽ tự dành ra 5 - 7 ngày thanh lọc cơ thể. Những ngày này chị chỉ uống nước thay các loại thực phẩm khác để thải độc cơ thể. Sau mỗi chu kỳ detox, chị Hà thấy cơ thể mình khoẻ hơn, da dẻ đẹp hơn.
Hiểu rõ hơn về detox
Theo TS BS Nguyễn Trọng Hưng - Viện Dinh dưỡng Quốc gia, không có đồ uống nào có thể giúp giảm cân mà chỉ có thể sử dụng kết hợp với chế độ dinh dưỡng, luyện tập phù hợp. Ngoài ra, để tránh sự thiếu hụt các vi chất và để giúp cơ thể chuyển hóa chất béo, hỗ trợ giảm cân thì việc bổ sung vitamin và khoáng chất cần được chỉ định.
Bác sĩ Hưng cho biết với phương pháp detox hiện nay đang thu hút cả nghìn chị em muốn giảm cân làm theo là cách giảm cân bằng đồ uống.
Chương trình detox thường được thực hiện 5 đến 15 ngày với mục đích là giảm cân và thải độc cho cơ thể. Tuy nhiên, một số nghiên cứu cho thấy sử dụng đồ uống detox có thể giúp giảm cân nhưng có thể gây những ảnh hưởng xấu cho sức khỏe và nguy cơ tăng cân nhanh trở lại khi ngừng detox.
Bác sĩ Hưng cho biết bình thường nhu cầu năng lượng của cơ thể bao gồm năng lượng cho chuyển hóa cơ bản chiếm tới 60-70% nhu cầu năng lượng trong ngày, năng lượng để duy trì hoạt động của các cơ quan cơ thể, trong đó năng lượng cho hoạt động của não là 20%, gan 20%, cơ 20%, tim, phổi 20%, các cơ quan khác 20%) và năng lượng cho hoạt động thể lực và tiêu hóa thức ăn (chiếm 30-40% nhu cầu năng lượng cơ thể).
Khi giảm chế độ ăn đột ngột thì theo cơ chế sinh tồn, cơ thể cũng sẽ giảm tối đa mức năng lượng dành cho hoạt động của cơ quan này, gây nên tình trạng mệt mỏi, kiệt sức, chóng mặt, hạ đường huyết...
Ngoài ra, việc giảm đột ngột năng lượng và các chất dinh dưỡng cần thiết cho bữa ăn hàng ngày có thể gây thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, có thể dẫn đến mất cân bằng điện giải, mất cơ bắp,... và tăng cân trở lại khi ngừng sử dụng đồ uống detox.
Mặt khác, cơ thể không thể thải độc trong thời gian ngắn, cơ thể người khỏe mạnh có thể tự thải độc hàng ngày mà không cần phương pháp thanh lọc. Một số trường hợp còn phối hợp giữa đồ uống detox và ăn nhiều thực phẩm cung cấp chất đạm (để chống đói) để giảm cân. Cách này rất nguy hiểm vì còn gây rối loạn chuyển hóa lipid máu và dùng lâu dài chế độ ăn thừa chất đạm có thể làm tăng acid uric và ảnh hưởng tới chức năng thận.
TS Hưng nhấn mạnh một người cần chế độ dinh dưỡng cân bằng phải bao gồm 4 nhóm chất: chất đường bột - chất đạm - chất béo - vitamin và khoáng chất.
Nếu bữa ăn không được cung cấp đủ 4 nhóm chất này nghĩa là cơ thể bạn đang bị lệch chuẩn dinh dưỡng, không đủ chất dinh dưỡng. Vì vậy, muốn giảm cân hay thải độc cơ thể cũng cần tuân thủ nguyên tắc dinh dưỡng cân bằng, nếu không cơ thể sẽ không có năng lượng để hoạt động. Lưu ý: dù là người lao động chân tay hay người lao động trí óc cũng cần phải có năng lượng để đảm bảo cho mọi hoạt động, trong đó có não.
Khi giảm cân cần có kế hoạch và được bác sĩ dinh dưỡng tư vấn phù hợp. Muốn giảm cân an toàn, cần cá thể hóa, chính vì vậy nên đến các cơ sở y tế uy tín để được tư vấn, thiết kế các thực đơn phù hợp với tình trạng dinh dưỡng của bản thân, cũng như không làm nặng tình trạng bệnh, nếu có bệnh kèm theo.
Vì sao chế độ ăn giàu chất xơ giúp phòng chống ung thư hiệu quả? Chất xơ trong thực phẩm xúc tiến quá trình tiêu hóa, giúp tống chất thải ra khỏi cơ thể mau chóng hơn. Các món ăn giàu chất xơ còn chứa nhiều loại hoạt chất chống oxy hoá và vitamin C. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, có hai loại chất xơ là loại thô (xơ không hòa tan) và loại mịn (xơ hòa...