Hiện nay đã có thuốc điều trị bệnh tay chân miệng chưa?
Bệnh tay chân miệng là căn bệnh truyền nhiễm hết sức nguy hiểm, đặc trưng bởi sự xuất hiện các phỏng nước ở niêm mạc miệng và da lòng bàn tay, bàn chân.
Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu mà các nhóm thuốc được sử dụng trong điều trị vẫn chủ yếu là các thuốc điều trị triệu chứng do bệnh gây nên.
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus gây nên, chủ yếu là hai chủng Coxsackie virus A16 và Enterovirus 71. Bệnh có thể khởi phát ở tất cả mọi lứa tuổi khác nhau, tuy nhiên hay bị mắc bệnh nhất là lứa tuổi đang đi nhà trẻ từ 3-5 tuổi.
Khi bị nhiễm virus, thời gian ủ bệnh tay chân miệng thường kéo dài từ 3-7 ngày rồi mới có các biểu hiện đầu tiên của bệnh. Thông thường, người bệnh sẽ có một số các biểu hiện của các biểu hiện giống như bị cảm cúm (hắt xì, sổ mũi, đau họng, mệt mỏi,…) trước khi có các biểu hiện đặc trưng cho bệnh là sự xuất hiện các phỏng nước tổn thương ở niêm mạc miệng và lòng bàn tay, lòng bàn chân, sốt.
Nếu bệnh nặng, người bệnh có thể sẽ có nhiều biểu hiện triệu chứng như sốt cao kéo dài, co giật, nôn, mất điều hòa động tác,… Đây là các dấu hiệu nặng của bệnh mà cha mẹ cần chú ý để có thể đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu trẻ đang được chỉ định điều trị ngoại trú.
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm do virus gây nên, thường biểu hiện bằng các phỏng nước ở miệng và lòng bàn tay, bàn chân (Ảnh: Internet)
1. Đã có thuốc điều trị bệnh tay chân miệng chưa?
Do bệnh tay chân miệng có nhiều biến chứng nguy hiểm, vì thế vấn đề điều trị sớm và đúng cách là rất quan trọng, trong đó phương pháp sử dụng thuốc vẫn là phương pháp điều trị chính cho bệnh.
Tuy nhiên, cho đến hiện nay vẫn chưa có loại thuốc nào có thể được sử dụng để điều trị đặc hiệu cho bệnh tay chân miệng, các loại thuốc được sử dụng để điều trị bệnh tay chân miệng trên thực tế chỉ là các thuốc điều trị triệu chứng (thuốc hạ sốt, bù nước và điện giải, thuốc chống co giật,…).
Các thuốc kháng sinh và thuốc diệt virus không được sử dụng như là một phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh tay chân miệng. Bởi thuốc kháng sinh là thuốc chỉ có tác dụng trên các bệnh có nguyên nhân gây bệnh là vi khuẩn (trong khi đó bệnh tay chân miệng là do virus gây nên), còn đối với thuốc kháng virus thì cho đến hiện nay vẫn chưa có khuyến cáo nào cho thấy việc nó đem lại lợi ích rõ ràng trong điều trị bệnh tay chân miệng vì thế nên thuốc kháng virus không phải là thuốc xuất hiện trong phác đồ điều trị bệnh tay chân miệng hiện nay.
Mặc dù chưa có các thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh, nhưng nếu được điều trị đúng cách thì hầu hết các trường hợp bệnh sẽ bắt đầu thoái triển sau khoảng 3-5 ngày kể từ khi khởi phát bệnh và thường sẽ khỏi hẳn sau 1-2 tuần.
Hiện nay chưa có thuốc điều trị đặc hiệu bệnh tay chân miệng, các thuốc được sử dụng là các thuốc điều trị triệu chứng do bệnh gây nên (Ảnh: Internet)
Video đang HOT
2. Một số nhóm thuốc điều trị triệu chứng bệnh tay chân miệng
Để điều trị bệnh tay chân miệng, bác sĩ có thể cho bệnh nhân sử dụng nhiều nhóm thuốc khác nhau tùy thuộc vào mức độ biểu hiện các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Những nhóm thuốc chủ yếu thường dùng trong điều trị bệnh tay chân miệng bao gồm:
- Thuốc hạ sốt: Thuốc hạ sốt thường dùng cho bệnh nhân tay chân miệng là Paracetamol liều 10mg/kg/lần sử dụng. Nếu đáp ứng kém với Paracetamol thì có thể chuyển sang sử dụng Ibuprofen để hạ sốt. Tuy nhiên, thuốc hạ sốt chỉ nên sử dụng khi trẻ sốt trên 38,5 độ C, khi trẻ sốt nhẹ dưới 38,5 độ C thì chỉ nên sử dụng các phương pháp hạ sốt vật lý như cởi bỏ bớt quần áo, lau mát,…
Tuy nhiên, việc sử dụng paracetamol cũng cần chú ý để không xảy ra những biến chứng nguy hiểm cho trẻ.
- Các thuốc bù nước, điện giải: Khi trẻ có biểu hiện mất nước và điện giải (thường xuất hiện do sốt cao hoặc nôn mửa, ăn uống kém do đau) thì dung dịch Oresol thường được dùng để bù nước và điện giải cho trẻ. Nếu tình trạng mất nước nặng xảy ra thì bác sĩ có thể chỉ định bù nước và điện giải thông qua đường tĩnh mạch bằng các loại dịch truyền như NaCl 0,9%, Ringerlactat,…
- Thuốc chống co giật: Phenolbarbital là thuốc chống co giật được khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân tay chân miệng. Liều sử dụng thuốc điều thay đổi tùy theo mức độ biểu hiện của bệnh và chỉ được khuyến cáo sử dụng đối với các bệnh nhân mắc bệnh từ mức độ 2 trở lên.
- Thuốc cắt cơn co giật: Trong trường hợp trẻ có biểu hiện co giật, để cắt cơn co giật cho trẻ phòng ngừa các nguy hiểm do co giật gây nên thì loại thuốc thường được sử dụng là Midazolam hoặc Diazepam.
- Thuốc hỗ trợ miễn dịch: Thuốc Immunoglobulin có thể được sử dụng cho bệnh nhân tay chân miệng khi điều trị nhằm hỗ trợ hệ miễn dịch của người bệnh chống lại các tác nhân gây bệnh, giảm nhẹ sự biểu hiện của bệnh và rút ngắn thời gian điều trị.
Bên cạnh đó, một số nhóm thuốc khác nhau cũng có thể được sử dụng trong điều trị bệnh tay chân miệng tùy thuộc vào sự biểu hiện của bệnh nhân như thuốc trợ tim mạch (Dobutamin, Milrinone) khi có suy tim mạch hoặc sốc, thuốc lợi tiểu khi có phù phổi cấp, thuốc kháng sinh khi có bội nhiễm xảy ra,…
Qua đó có thể thấy rằng, mặc dù chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh nhưng nếu tuân thủ tốt các chỉ định điều trị thì bệnh tay chân miệng hoàn toàn vẫn có thể điều trị tốt. Vì thế, khi phát hiện trẻ có các dấu hiệu nghi ngờ trẻ bị bệnh tay chân miệng thì cha mẹ nên đưa trẻ đi khám ngay để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Các loại thuốc điều trị giảm nhẹ triệu chứng bệnh tay chân miệng
Trong điều trị bệnh tay chân miệng, rất nhiều nhóm thuốc khác nhau có thể được sử dụng như thuốc hạ sốt, thuốc chống co giật,...
Tuy nhiên, việc lựa chọn thuốc như thế nào lại phụ thuộc rất nhiều vào mức độ biểu hiện bệnh của bệnh nhân.
Bệnh tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm rất thường gặp, đặc biệt ở lứa tuổi trẻ em. Hiện nay có rất nhiều nhóm thuốc khác nhau có thể được sử dụng trong quá trình điều trị tay chân miệng, tuy nhiên hầu hết đều chỉ là các thuốc điều trị triệu chứng chứ vẫn chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cho bệnh.
Do đó, vấn đề lựa chọn và sử dụng thuốc phụ thuộc rất nhiều vào mức độ biểu hiện các triệu chứng của bệnh nhân.
Một số nhóm thuốc điều trị tay chân miệng thường được sử dụng hiện nay:
1. Thuốc hạ sốt
Sốt là biểu hiện rất thường gặp ở bệnh nhân mắc bệnh tay chân miệng, sốt có thể ở nhiều mức độ khác nhau từ sốt nhẹ, sốt trung bình cho đến cao hoặc rất cao. Do đó, sử dụng thuốc hạ sốt cho bệnh nhân tay chân miệng là vấn đề rất được quan tâm.
Loại thuốc điều trị tay chân miệng thường được sử dụng để hạ sốt cho bệnh nhân hiện nay là thuốc paracetamol với liều 10mg/kg/lần sử dụng. Thuốc thường an toàn khi sử dụng đúng liều lượng chỉ định, tuy nhiên nếu lạm dụng paracetamol là thuốc điều trị tay chân miệng với mục đích hạ sốt thì nó lại có thể gây nên tình trạng tổn thương tế bào gan.
Trong một số trường hợp, nếu sử dụng paracetamol để hạ sốt nhưng không đạt hiệu quả mong muốn thì bệnh nhân có thể được cho sử dụng ibuprofen. Nhưng do có nhiều tác dụng phụ (đặc biệt là tác dụng phụ trên đường tiêu hóa), do đó cần rất thận trọng khi sử dụng ibuprofen để làm thuốc điều trị tay chân miệng với mục đích hạ sốt cho bệnh nhân.
Thuốc hạ sốt thường được sử dụng trong điều trị bệnh tay chân miệng (Ảnh: Internet)
2. Các loại thuốc bù nước, điện giải
Sốt cao, ăn uống kém ở bệnh nhân do tổn thương niêm mạc miệng,... có thể dẫn đến tình trạng thiếu nước và điện giải ở bệnh nhân tay chân miệng. Do đó, các loại thuốc bù nước và điện giải cũng rất thường được sử dụng làm thuốc điều trị tay chân miệng.
Nếu tình trạng mất nước và điện giải của bệnh nhân ở mức độ nhẹ thì người bệnh có thể được cho sử dụng dung dịch bù nước và điện giải đường uống Oresol.
Trong trường hợp, tình trạng mất nước và điện giải của bệnh nhân nặng nề thì bác sĩ có thể chỉ định bù dịch bằng đường tĩnh mạch để bồi phụ thể tích dịch bị mất cho bệnh nhân một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn. Các dung dịch hay được sử dụng làm thuốc điều trị tay chân miệng nhằm bù nước, điện giải kể đến gồm dung dịch nước muối sinh lý, dung dịch Ringer lactat,...
Các loại dịch truyền có thể được sử dụng làm thuốc điều trị tay chân miệng nhằm bù nước và điện giải cho người bệnh (Ảnh: Internet)
3. Thuốc chống co giật
Co giật cũng là một trong các triệu chứng hay gặp khi bệnh nhân mắc bệnh tay chân miệng. Vì vậy các thuốc điều trị tay chân miệng nhóm chống co giật cũng có thể được xem xét sử dụng cho bệnh nhân.
Thuốc chống co giật hay được sử dụng trên thực tế là phenolbarbital. Thuốc có tác dụng ức chế các xinap (cầu nối giữa các tế bào thần kinh) ở hệ thần kinh trung ương, nên nó gây ức chế hoạt động của hệ thần kinh trung ương một cách tạm thời và có hồi phục. Do đó, phenolbabital có thể được sử dụng thuốc điều trị tay chân miệng chống co giật cho bệnh nhân. Liều khuyến cáo phenolbarbital khi làm thuốc điều trị tay chân miệng cho bệnh nhân tay chân miệng là từ 5 đến 7mg/kg/ngày.
Một số tác dụng phụ có thể gặp khi sử dụng phenolbarbital kể đến bao gồm đau khớp, buồn ngủ, rung giật nhãn cầu, thất điều, lú lẫn, dị ứng ở các mức độ khác nhau,...
4. Globulin miễn dịch
Trong trường hợp bệnh nhân bị bệnh tay chân miệng mức độ 2b trở lên, globulin miễn dịch có thể được chỉ định sử dụng cho người bệnh. Thuốc có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch cho người bệnh. Chế phẩm được sử dụng phổ biến trên thực tế là immunoglobulin với liều khuyến cáo là 1g/kg/ngày.
Thuốc chỉ được sử dụng bằng đường tiêm dưới da, không đưa thuốc vào máu trực tiếp thông qua đường tĩnh mạch. Các tác dụng phụ thường thấy khi sử dụng immunoglobulin làm thuốc điều trị tay chân miệng là hiện tượng sưng, nóng, đỏ, đau tại chỗ tiêm, đau đầu, nôn, buồn nôn, mệt mỏi,... Một số trường hợp có thể thấy các tác dụng phụ hiếm gặp hơn như phản ứng quá mẫn, huyết khối, hội chứng viêm màng não vô khuẩn.
Các globulin miễn dịch có thể được dùng để tăng cường miễn dịch cho người bệnh (Ảnh: Internet)
5. Thuốc cắt cơn co giật
Trong trường hợp bệnh nhân đang xảy ra co giật, bác sĩ có thể chỉ định cho bệnh nhân sử dụng các thuốc như midazolam hoặc diazepam để làm thuốc điều trị tay chân miệng với mục đích cắt cơn co giật cho người bệnh.
Liều khuyến cáo của midazolam là 0,15 mg/kg/lần và diazepam là khoảng 0,2-0,3 mg/kg. Thuốc có thể được sử dụng lặp lại sau 10 phút nếu người bệnh vẫn đang còn co giật xảy ra.
Những tác dụng phụ có thể thấy khi sử dụng thuốc bao gồm buồn ngủ, ức chế hô hấp, làm tăng nhịp tim,...
6. Thuốc kháng sinh
Bệnh tay chân miệng là bệnh do virus gây nên, do đó thuốc kháng sinh không phải là một chỉ định thuốc điều trị tay chân miệng được chỉ định thường quy cho bệnh nhân. Thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng làm thuốc điều trị tay chân miệng trong trường hợp bệnh nhân bị bội nhiễm hoặc chưa loại trừ các bệnh nhiễm khuẩn khác.
Thuốc kháng sinh có thể được lựa chọn sử dụng dựa trên kinh nghiệm của bác sĩ, yếu tố kháng thuốc tại địa phương hoặc dựa trên kết quả kháng sinh đồ sau khi nuôi cấy mẫu bệnh phẩm.
Trên đây là giới thiệu sơ lược về một số nhóm thuốc thường được sử dụng làm thuốc điều trị tay chân miệng trên thực tế. Để đảm bảo phát huy tối đa hiệu quả điều trị và phòng tránh các tác dụng phụ do thuốc gây nên thì người bệnh cần tuân thủ tuyệt đối các chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ sau khi đã thực hiện đầy đủ các thăm khám cần thiết.
Dấu hiệu ban đầu của cảm lạnh Đau họng, ho, chảy nước mũi, nghẹt mũi, đau đầu hay hắt xì là những dấu hiệu ban đầu cảnh báo bệnh cảm lạnh. Đau họng: Đau họng kèm khó nuốt là triệu chứng phổ biến của cảm lạnh. Đây là dấu hiệu ban đầu cảnh báo hệ miễn dịch của bạn đang yếu, không thể chống lại bệnh tật, trong đó có...