Dinh dưỡng cho người cao tuổi: bạn cần phải làm gì?
Một số mẹo nhỏ trong cách lựa chọn thực đơn cũng như chế biến và bài trí món ăn sẽ giúp việc đảm bảo dinh dưỡng cho người cao tuổi trở nên dễ dàng hơn.
Ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ giúp người già khoẻ mạnh
Việc đảm bảo mỗi bữa ăn đều đầy đủ chất dinh dưỡng thiết yếu có thể trở thành thách thức lớn cho bất kỳ ai làm bếp. Đặc biệt, dinh dưỡng cho người cao tuổi (như bố mẹ, ông bà chúng ta) là nhiệm vụ khó khăn hơn cả, nhất là khi họ đang phải thực hiện chế độ ăn nghiêm ngặt hoặc gặp rắc rối với vị giác.
Thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp năng lượng cho cơ thể. Do đó, đối với một người cao tuổi mắc bệnh lâu dài, dinh dưỡng tốt là “chìa khóa vàng” cho việc phục hồi. Bài viết sau sẽ giúp bạn tìm hiểu xem chế độ ăn uống nào đầy đủ dinh dưỡng cho người cao tuổi.
Chế độ dinh dưỡng cho người cao tuổi bao gồm những gì?
Bạn thường dễ dàng hấp thụ vitamin, khoáng chất và các chất dinh dưỡng cần thiết khác với một chế độ ăn uống cân bằng. Tuy nhiên, đối với người lớn tuổi, đây lại là một thử thách không nhỏ. Do đó, bạn nên lưu ý cho người cao tuổi nạp những chất này:
Nếu bạn có người thân cao tuổi, hãy giám sát chặt chẽ lượng vitamin B6, B12 và folate, còn gọi là axit folic, của họ. Bạn có thể giúp họ hấp thụ thêm lượng vitamin này với những thực phẩm như:
Ngũ cốc nguyên hạt và gan động vật là hai nguồn cung cấp vitamin B6 dồi dào.Bạn có thể tìm thấy vitamin B12 ở thịt nạc và một số loài cá như cá mòi, cá ngừ, cá hồi…Hấp thụ folate từ rau xanh, các loại đậu và đậu Hà Lan.
Những loại hoa quả, thực phẩm được chuyên gia khuyến cáo người cao tuổi nên dùng
Canxi và vitamin D
Vitamin D và canxi là những chất quan trọng góp phần vào sức khỏe của xương. Canxi thường có nhiều trong các sản phẩm làm từ sữa như sữa và sữa chua, rau củ có màu xanh sẫm, ví dụ như bông cải xanh hay cải xoăn. Trong khi đó, vitamin D thường được hấp thụ từ ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, đối với những người lớn tuổi có cơ thể suy nhược, việc hấp thụ vitamin D như trên có phần khó khăn. Do đó, bạn nên tìm thêm cho họ một số thực phẩm chức năng bổ sung vitamin D uy tín.
Video đang HOT
Chất xơ
Vai trò của chất xơ góp phần:
Hỗ trợ sức khỏe timNgăn ngừa bệnh tiểu đường (đái tháo đường)Tránh táo bón
Các nguồn thực phẩm giàu chất xơ phổ biến là các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và rau xanh.
Chất béo lành mạnh
Bạn nên hạn chế hấp thụ nhóm chất béo bão hòa, cholesterol. Nó có thể dẫn đến bệnh lý về tim mạch. Thay vì vậy, bạn có thể dùng chất béo không bão hòa khi chế biến món ăn như dầu thực vật.
Kali
Thiếu kali cũng là một yếu tố nguy cơ tăng huyết áp. Bạn có thể hấp thụ loại chất khoáng này từ chuối, khoai tây và sữa chua.
Một số mẹo giúp kiểm soát dinh dưỡng dễ dàng
Thực tế, đảm bảo chế độ ăn đầy đủ dinh dưỡng cho người cao tuổi không phải là vấn đề phức tạp. Bạn có thể bắt đầu với vài mẹo nhỏ dưới đây. Đồng thời, hãy lưu ý là ưu tiên chế độ ăn đặc biệt của người thân lên hàng đầu nhé.
Ăn đều bữa là phương thức giúp sức khoẻ ổn định
Khẩu phần ăn cân bằng
Rau xanh và hoa quả nên chiếm một nửa khẩu phần ăn của người cao tuổi. Một nửa còn lại bao gồm một nửa là ngũ cốc nguyên hạt và một nửa là protein nạc, chẳng hạn như thịt gà hoặc đậu.
Tránh xa chất béo có hại
Sau đây là một số mẹo nhỏ giúp bạn luôn chọn đúng sản phẩm chứa chất béo có lợi với cơ thể, bao gồm:
Dùng dầu oliu thay vì chất béo rắn, ví dụ như bơHấp thụ lượng chất béo từ thịt gia cầm, thịt nạc hay hải sảnSử dụng các sản phẩm sữa ít béo hoặc không béo
Thay đổi thực đơn thường xuyên
Sự đa dạng là “gia vị” của cuộc sống, đồng thời cũng là “chìa khóa” cho sức khỏe. Hãy cố gắng thay đổi các loại trái cây, rau và protein khác nhau trong mỗi bữa ăn hoặc ít nhất là mỗi ngày.
Kiểm tra màu sắc món ăn
Món ăn có màu sắc tươi sáng cùng nhiều rau củ cho thấy bạn đã nắm rõ những chất dinh dưỡng cần thiết trong một bữa ăn. Đồng thời, sắc màu món ăn bắt mắt cũng làm kích thích vị giác của người dùng.
Tuân theo những quy luật cơ bản
Phần lớn dinh dưỡng đều đến từ:
Nhiều loại trái cây và rau củ quảThịt nạcCác loại đậuNgũ cốc nguyên hạtMột ít sản phẩm từ sữa
Bên cạnh đó, thịt gia cầm, trứng và vài loại hạt cũng góp phần không nhỏ vào giá trị dinh dưỡng hàng ngày bạn cần.
Theo congthuong
5 bệnh hay gặp ở người cao tuổi và cách ngừa
Sự suy giảm chức năng ở mỗi người cao tuổi thường không giống nhau. Phần lớn người cao tuổi dễ mắc bệnh khi tuổi càng cao, bệnh mạn tính cũng hay bị tái phát vào mùa lạnh do suy giảm chức năng đề kháng của cơ thể và các bệnh cũng theo đó mà phát sinh.
Dưới đây là 5 bệnh thường gặp ở người cao tuổi mùa lạnh.
Người cao tuổi dễ mắc bệnh khi tuổi càng cao
Cứng khớp và khó vận động
Tự nhiên ngủ dậy, không vận động được khớp cổ tay, khó vận động khớp bàn ngón tay, khớp gối, cổ chân. Người cao tuổi khó thực hiện được các động tác nhỏ như đi lại, cầm bát đũa. Đây là hiện tượng cứng khớp ở người già. Không giống như trong các bệnh có hiện tượng cứng khớp như viêm khớp dạng thấp, tình trạng này xảy ra là do các khớp không tiết đủ các chất nhờn bôi trơn cho vận động. Đây là dấu hiệu thoái hóa khớp dạng khô khớp. Để giảm mức độ, người cao tuổi nên thường xuyên tập thể dục, đi lại, phân phối thời gian nằm và vận động hợp lý. Vận động từ từ vào buổi sáng, các màng hoạt dịch sẽ được tái kích hoạt và tiết dịch bôi trơn nhiều hơn.
Viêm đường hô hấp
Đường hô hấp rất nhạy cảm với thời tiết hanh, khô hoặc ẩm thấp. Trong những điều kiện thời tiết như thế, đường hô hấp rất dễ bị bệnh như: viêm mũi họng, viêm khí quản phế quản, hen, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính... Nhất là những người nghiện thuốc lá, thuốc lào thì gần như là tuyệt đối. Ho, sốt, có đờm, khó thở, khò khè... là những dấu hiệu cơ bản. Giữ phòng ngủ có một không khí ấm áp vào mùa đông và mát mẻ, không ẩm thấp vào mùa hè là những biện pháp tránh những bệnh đường hô hấp cho người cao tuổi.
Đột quỵ não
Tuổi cao là yếu tố nguy cơ thường gặp của bệnh mạch máu não như bệnh đột quỵ não. Đó là vì ở giai đoạn này, hệ mạch giảm độ đàn hồi, thường xảy ra xơ cứng mạch máu, lại hay kèm theo bệnh tăng huyết áp khi tuổi xế chiều. Thời điểm dễ xảy ra trong ngày là chiều tối và đêm. Người bệnh đột nhiên choáng váng, giảm ý thức, bại yếu một bên cơ thể người. Trong các trường hợp nặng, người bệnh quỵ ngã đột ngột và bất tỉnh. Chuyển ngay đến bệnh viện càng sớm càng tốt. Để phòng bệnh đột quỵ vào mùa đông nên vận động nhiều, vận động trong nhà tránh gió lùa, tránh tập thể dục khi sáng sớm và tránh ra ngoài trời ban đêm. Phải làm ấm cơ thể trước khi rời khỏi giường. Nhà vệ sinh gần nơi sinh hoạt, tiện sử dụng cho người già. Ra ngoài phải mặc ấm, mang tất, găng tay, khăn quàng cổ... Phòng ngủ ấm áp, cung cấp đầy đủ không khí, giường ngủ êm ái thoáng khí để đảm bảo thông khí cho cơ thể. Đảm bảo chế độ ăn đủ chất và cân đối, nên dùng thức ăn mềm dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa. Ăn nhiều rau củ, trái cây tươi, hạn chế muối, ăn ít mỡ, ít đường, tránh uống rượu bia, không dùng chất kích thích bia rượu, chè đặc, cà phê... Chủ động phòng bệnh từ xa, kiểm soát tốt bệnh sẵn có như huyết áp, xét nghiệm mỡ máu, đường huyết... Tuân thủ điều trị của bác sĩ, không được bỏ thuốc hoặc tự ý mua thuốc hoặc dùng đơn thuốc cũ, đơn thuốc của người khác chữa bệnh cho mình.
Bệnh khớp sẽ khiến việc đi lại khó khăn
Viêm khớp gối
Đây là bệnh xuất hiện thường xuyên nhất. Lý do cơ bản là thoái hóa xương, hình thành các mấu xương, gai xương trong khớp gối chèn ép vào màng khớp và gây viêm. Vào mùa lạnh, các mạch máu nuôi dưỡng trở nên kém tuần hoàn. Dấu hiệu nhận biết là đau khớp gối, sưng nề, vận động khớp gối khó khăn, nhất là các vận động gấp duỗi cẳng chân, bước cầu thang... Người bệnh ít khi sốt, trong các trường hợp này, nên vận động chân từ từ, sau một vài động tác sẽ giảm đau cho khớp. Có thể dùng một số loại rượu thuốc để xoa bóp nhằm làm tăng lượng máu lưu thông tại chỗ. Đây là tình trạng viêm vô khuẩn nên việc sử dụng kháng sinh là không cần thiết. Nhiệt độ lạnh, không khí ẩm là những yếu tố làm bệnh viêm khớp tái phát vào mùa đông ở người cao tuổi. Cùng với uống thuốc và tập luyện, chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp xoa dịu các cơn đau nhức khớp do bị viêm và thoái hóa khớp. Với người lớn tuổi cần có chế độ ăn chú ý phải vừa phù hợp bệnh tăng huyết áp, vừa giúp điều trị bệnh khớp và phòng ngừa suy dinh dưỡng người già. Người bệnh cần ăn uống điều độ, chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ, đừng bỏ bữa. Chú ý bữa ăn cân đối 4 nhóm thực phẩm (bột đường, đạm, béo, vitamin và khoáng chất), phối hợp đa dạng các thực phẩm mỗi ngày.
Đau lưng
Vấn đề đau lưng dường như là một công thức mang tính quy luật. Ngày thường cũng đã có hiện tượng đau lưng nhưng vào những ngày chuyển mùa, đau lưng trở nên rõ ràng hơn. Nguyên do chủ yếu là thoái hóa xương cột sống, cột sống không còn thẳng mà bị "còng". Đau lưng vào những ngày này gây ra hiện tượng khó nằm, khó ngủ, nằm đau, ngồi cũng đau. Biện pháp xoa bóp là hiệu quả nhất vì làm tăng lượng lưu thông máu đến vùng bị tổn thương này. Hãy xoa bóp chính giữa cột sống và khối cơ hai bên ở vùng thắt lưng. Việc sử dụng thuốc giảm đau tỏ ra công hiệu nhưng phải tuyệt đối sử dụng theo chỉ định của bác sĩ vì những tác dụng phụ nghiêm trọng của nó trên người cao tuổi.
Theo congthuong
Trời lạnh phía Nam nhiều người nhập viện do mắc các bệnh đường hô hấp Trong những ngày gần đây ở miền Bắc và khu vực phía Nam trời trở lạnh khiến cho nhiều người nhất là người cao tuổi, trẻ nhỏ nhập viện. Trong đó, các bệnh đường hô hấp như tắc nghẽn phổi mãn tính, hen suyễn, viêm phế quản, phổi tăng mạnh. Miền Nam trời trở lạnh, nhiều người phải nhận viện Bác sĩ Lương...