Đặc sản gỏi lá: Đúng như cái tên, toàn lá là lá có tới 60 loại lá

Trung Thương10:34 02/04/2019

Đặc sản này có cái tên đặc biệt là “gỏi lá” vì thành phần có tới 60 loại lá khác nhau, mỗi lá mang một mùi vị đặc trưng của đặc sản Tây Nguyên.

Gỏi lá Kon Tum là sự hòa quyện của vị chua, cay, ngọt, bùi, béo, nồng… Khi đã ăn một lần, người ta sẽ nhớ mãi không thôi.

Món ăn này có cái tên đặc biệt là “gỏi lá” vì thành phần có tới 60 loại lá khác nhau, mỗi lá mang một mùi vị đặc trưng của đặc sản Tây Nguyên. Các loại lá này được dùng kèm với thịt ba chỉ, da heo và tôm rang. Khi ăn, thực khách phải khéo léo sắp các lá thành hình phễu rồi cho nhân vào giữa, sau đó họ chấm gói lá của mình vào một loại nước sốt sền sệt được làm theo công thức đặc biệt của người Tây Nguyên. Món ăn này rất thanh mát và có sự kết hợp hài hòa giữa các mùi vị chua, mặn, ngọt, chát gây kích thích vị giác.

Gỏi lá là món ăn đặc sản của Kon Tum. Khi đã đến đây chưa thưởng thức loại gỏi này, du khách chưa nên về. Món ăn mang đậm chất núi rừng khi trong mâm gỏi lá, như tên gọi của nó, là sự hòa quyện của khoảng 60 loại lá mọc trên vùng đất đỏ bazan. Gỏi lá đã đưa thực khách đến gần hơn với đặc trưng của văn hóa ẩm thực Tây Nguyên vì khi ăn từ việc chọn lá, lấy thức ăn kèm và cuốn gỏi phải dùng tay mới đúng điệu.

Nguyên liệu chính của món ăn là lá rừng nên lá phải được lấy ở trong rừng từ sáng sớm. Các loại lá mà chỉ Tây Nguyên mới có như lá trâm, ngành ngạnh đỏ, mật gấu, lá bứa, từ đại bi… Bên cạnh đó, mâm gỏi lá còn có thêm các loại lá dễ tìm hơn như chùm ruột, ngũ gia bì, lá sung, lá ổi, lá xoài, đinh lăng, càng cua, tía tô, lá mơ, lá cải…

Gỏi lá ăn chung với thịt ba chỉ luộc chín thái mỏng, tôm đất được bỏ đầu rang vàng khô vừa béo vừa mềm. Món bì heo được chế biến vô cùng công phu khi được thái sợi rồi trộn với riềng giã mịn và gia vị. Phải có thêm đĩa tiêu nguyên hạt, muối hạt và ớt chỉ thiên, loại ớt xanh có mùi thơm đặc trưng của đất đỏ bazan.

Nhưng có lẽ, điểm nhấn đặc biệt nhất của thức đặc sản này là nước chấm. Nước chấm của món gỏi lá Kon Tum không phải nước mắm hay nước tương thông thường mà được đặc chế từ hèm rượu, khử qua bằng dầu ăn rồi trộn cùng trứng vịt tạo nên chén nước chấm đậm đà, bắt mắt có màu vàng của nghệ. Sau đó, tất cả các loại lá đã được hái từ sáng sớm sẽ được rửa sạch và bày lên mâm. Các món ăn kèm cũng dọn ra cùng.

Video đang HOT

Giai đoạn chuẩn bị nguyên liệu đã công phu, khi thưởng thức món ăn này cũng đặc biệt không kém, không thể vội vã mà phải theo đúng quy trình. Trước tiên, chọn một lá to bản như lá cải hoặc lá mơ lông bao bên ngoài, tiếp đó chọn lá non xếp vào trong, khi thấy vừa một cuốn gỏi thì xoáy gấp cuốn lá thành hình phễu.

Sau đó, cho thêm một lát thịt heo, một miếng tôm, vài sợi bì lên trên. Nhất định phải bỏ thêm muối hạt và hạt tiêu nữa mới đủ vị. Còn ớt chỉ thiên thì nên ăn riêng nếu ai thích vị thơm cay nồng của nó. Mỗi lần cuốn lá chúng ta có thể lựa chọn các loại lá khác nhau để tạo nên những hương vị riêng, khi thì bùi bùi của lá sung, chan chát của lá ổi khi lại thơm dịu, chua chua của lá xoài.

Cuối cùng, múc một thìa nước chấm chan đều lên rồi bỏ hết cuốn gỏi vào miệng và từ từ thưởng thức sự hòa quyện của hoang dại, nồng nàn, thanh mát đậm hương vị Tây Nguyên.

Đến mùa Xuân, khi hoa cỏ đâm chồi nẩy lộc mới đủ 56 loại lá trong mâm gỏi, các mùa còn lại chỉ còn khoảng 30-40 loại lá rừng. Khi hái, người ta cũng ý tứ bảo dưỡng những cành lá non “để dành” cho ngày mai còn có cái mà thu gom nữa.

Theo lời kể của người dân nơi đây, món Gỏi lá xuất hiện tại Kon Tum cách đây gần 25 năm khi họ cùng với đồng bào dân tộc thiểu số thường hái lá rừng thay cơm khi lên nương rẫy.

Sau này trở về phố, ngoài lá rừng, họ còn phát hiện thêm các loại lá dễ kiếm hơn cùng các thức ăn ăn kèm để trở thành món Gỏi lá đặc sắc ngày nay.

Gỏi lá Kon Tum từng hai lần được tổ chức kỷ lục Việt Nam công nhận là top 10 đặc sản Việt Nam đạt giá trị ẩm thực châu Á.

Người dân địa phương thường nói rằng đến với Kon Tum, chưa ăn gỏi lá thì chưa nên về. Gỏi lá được ví như tinh hoa của Tây Nguyên với gần 60 loại lá mọc trên vùng đất đỏ bazan. Món ăn mang đậm chất núi rừng khi trong mâm Gỏi lá, như tên gọi của nó, toàn lá là lá.

Mỗi lần thưởng thức một cuốn gỏi là mỗi cảm nhận khác nhau về hương vị lá vì có đến gần 60 loại lá trong mâm gỏi. Tất cả như hòa vào nhau, mang đến cho thực khách những trãi nghiệm thật khó quên về hương vị núi rừng.

Theo danviet.vn

Kon Tum có 1 loại gỏi cuốn chung tới hơn 30 loại lá và là một đặc sản nức tiếng vùng Tây Nguyên

Nhiều người nghe đến gỏi lá ở Kon Tum thì nghĩ chắc là mấy loại rau sống cuốn chung với bún hay bánh tráng. Thế nhưng, nó lại là một loại gỏi riêng hoàn toàn và sử dụng tới hơn 30 loại rau lá để cuốn với tôm, thịt.

Có người nói rằng, lên Kon Tum mà chưa thưởng thức gỏi lá thì chưa nên về. Bởi món ăn này mang đậm chất núi rừng với một mâm đầy rau lá được xếp gọn trên bàn. Khi thưởng thức, từ việc chọn lá, lấy thức ăn kèm hay cuốn gỏi cũng phải dùng tay làm cẩn thận mới đúng kiểu.

Nguồn ảnh: @phuc.lh1990.

Sở dĩ gọi là gỏi lá vì món này nhìn vào chỉ thấy toàn lá và lá, ước tính mỗi mâm gỏi lá đúng chất ở Tây Nguyên sẽ có từ 30 - 70 loại lá khác nhau. Một số loại chỉ có ở vùng đất Tây Nguyên mới có như lá trâm, ngành ngạnh đỏ, mật gấu, lá bứa, từ đại bi... hay các loại lá dễ tìm hơn như chùm ruột, ngũ gia bì, lá sung, lá ổi, lá xoài, đinh lăng, càng cua, tía tô, lá mơ, lá cải...

Nguồn ảnh: @tungngv07, @thiennguyen1012.

Bên cạnh nhiều loại rau lá khác nhau, mâm gỏi lá còn đi kèm với chén nước chấm được làm từ gạo nếp cho lên men đem ủ với tôm khô, thịt ba chỉ rồi xay nhuyễn với mẻ, sa tế cùng các gia vị khác. Cùng với đó là đĩa thức ăn đi kèm gồm thịt ba chỉ luộc thái mỏng, tôm, bì lợn luộc đặt giữa mâm gỏi lá liền kề với đĩa muối hột, ớt xanh.

Nguồn ảnh: Phunuonline.

Cách thưởng thức gỏi lá cũng khá kỳ công chứ không hề đơn điệu. Trước tiên, người ta sẽ dùng một chiếc lá mơ cuốn thành cái phễu nhỏ rồi cho tiếp khoảng 5 - 7 loại lá khác nhau vào, đặt lên một lát thịt luộc, bì lợn, tôm rồi chan nước chấm lên, thêm chút ớt xanh hoặc tiêu xanh. Sau đó mới đưa vào miệng thưởng thức ngay trong một lần. Kế đến những lần tiếp thì sẽ ăn các loại lá khác trong mâm. Tuy nhiên, người ta sẽ không cuốn nhiều loại lá ăn cùng một lúc mà chỉ cuốn khoảng dưới 10 lá/lần cho vừa miệng và dễ cầm hơn.

Nguồn ảnh: Internet.

Gỏi lá nổi bật với hương vị đặc trưng của các loại lá hòa quyện cùng vị nước chấm chua chua, chát chát, cay cay, nồng nồng rất lạ miệng. Do đó, nhiều người cứ ngồi cuốn gỏi ăn nữa ăn mãi không thôi.

Cũng chính nhờ vào sự đa dạng của các loại lá, khi ăn tạo sự mát mẻ, đưa đẩy nơi cổ họng nên món ăn này tuy dân dã mà đã trở thành một đặc sản nức tiếng ở núi rừng Tây Nguyên chứ không phải chỉ mỗi ở thành phố Kon Tum. Thế nên, nếu có dịp lên đây thì bạn hãy nhớ thử ăn món gỏi cuốn với hơn 30 loại lá khác nhau này một lần cho biết nhé!

Theo Trí Thức Trẻ

Cách làm nem tai trộn thính gạo đơn giản ngay tại nhà Nem tai trộn thính là món ăn khoái khẩu của nhiều người. Hôm nay, độc giả cùng vào bếp học cách làm nem tai trộn thính gạo thơm ngon, bổ dưỡng nhé. Nguyên liệu: 2 cái tai lợn (khoảng 600g) 200 g thính 1 củ tỏi 1 quả ớt 1 quả chanh Các loại rau ăn kèm, tùy khẩu vị như: lá sung,...