Bún thang lươn: Món đặc sản Hưng Yên không chỉ ngon còn tốt như thang thuốc quý
Bún thang lươn được xem là một trong những đặc sản nổi tiếng của Hưng Yên. Bún thang lươn là sự kết hợp của màu sắc các nguyên liệu và hương vị thơm ngon, thanh khiết.
Món ăn được ví như một thang thuốc bổ có nhiều dưỡng chất tạo cho bát bún trở thành một tác phẩm nghệ thuật tuyệt hảo.
Bún thang lươn đặc sản Hưng Yên
Để có những bát bún thang ngon đậm đà đủ màu sắc như vậy, người nấu phải chọn lựa kĩ lưỡng từng nguyên liệu. Ước tính cần phải có 20 nguyên liệu mới đủ để làm bát bún thang lươn Phố Hiến. Cách nấu bún thang lươn đơn giản nhưng gồm nhiều công đoạn khá công phu.
Bún thang lươn có vị thanh của bún thang Hà Nội và lại phảng phất thêm chút đồng quê của thịt lươn béo ngậy.
Trước tiên, bún phải là bún rối, sợi nhỏ, trước khi cho vào bát sẽ được trần qua để bún mềm hơn. Giò lụa, thứ giò thơm giòn không hàn the; tiếp đến là trứng, người đầu bếp phải nhanh tay tráng thật khéo thật mỏng, sau đó đem thái chỉ. Thịt ba chỉ thái hình con trì sau đó đem chiên giòn thơm vàng béo ngậy.
Video đang HOT
Nước dùng của bún thang được nấu rất cầu kỳ.
Những con lươn đồng tươi ngon, béo mũm mĩm được lựa chọn để làm nguyên liệu cho món bún.
Thành phần quan trọng nhất là lươn. Phải chọn lươn còn sống, tươi ngon, thui qua lươn rồi mới mổ để lươn không bị mất máu, thịt ngọt và ngon hơn. Sau đó luộc lươn, gỡ lấy thịt, ướp với nghệ và gia vị rồi mới phi hành và xào lươn. Chất ngon ngọt của nước dùng bún thang đến từ cua đồng ninh nguyên con cùng xương ống. Sở dĩ bún gọi là bún thang lươn bởi ngoài lươn, tô bún còn có nhiều thành phần giống như bún thang bao gồm giò lụa, trứng… Giò phải là thứ giòn không hàn the; trứng là trứng tráng thật khéo thật mỏng để gặp nước cũng không bị nát mà phải dai. Ngoài ra, bún thang lươn còn có thịt lợn, có quán dùng thịt lợn luộc thái chỉ, có quán cầu kì hơn đem thịt đi chiên giòn, cắn vào thơm bùi ngon miệng.
Rau sống ăn cùng bún thang lươn giúp giảm vị tanh và tăng độ thơm ngon cho món ăn.
Và cuối cùng là chút màu xanh của hành lá, rau răm, mùi ta thái nhỏ rắc lên trên tạo phần sắc màu cho bát bún thang lươn, và ăn kèm theo đó không thể thiếu món rau sống: xà lách, rau mùi, kinh giới, tía tô… Cùng với chút mắm tôm đưa hương thoang thoảng, bún thang lươn Hưng Yên là món mà chỉ một lần thưởng thức là còn phải nhớ mãi về sau.
Khác biệt bún thang của người Hà Nội và Hưng Yên
Bún thang phố cổ không thể thiếu thịt gà, còn bún thang phố Hiến ăn kèm lươn đồng chiên giòn.
Cách nhau hơn 60 km, Hà Nội và Hưng Yên có những phiên bản bún thang khác biệt, từ nguyên liệu đến khâu chế biến.
Nét tinh tế của bún thang phố cổ
Bún thang cổ truyền Hà Nội bắt nguồn từ "đồ thừa" trong ngày Tết, người xưa tận dụng để nấu thành món giải ngán. Dù vậy, đây vẫn là một trong những đặc sản thể hiện sự cầu kỳ của người Hà thành. Bởi, một số người cho rằng chữ "thang" ở đây chính là chữ "thang" trong "thang thuốc", người nấu phải tỉ mẩn với nhiều những nguyên liệu, nêm nếm gia vị cân bằng như bốc thuốc Bắc.
Đầu bếp Nguyễn Phương Hải, một người Hà Nội gốc, cho biết nguyên liệu bún thang cổ truyền Hà Nội gồm 2 phần. Một là nước dùng làm từ tôm he khô, xương gà, xương bay lợn, nấm hương. Hai là phần thang gồm: bún sợi nhỏ, gà xé sợi, ruốc sỏi (nạc heo băm), ruốc tôm bông, trứng tráng mỏng thái chỉ, giò sợi, trứng muối, rau răm, cà cuống, sá sùng (nếu có).
Đầu tiên, người nấu cần chuẩn bị nước dùng. Nước dùng ngon phải trong, có vị ngọt tự nhiên của tôm he khô và nước xuýt gà. Nhà nào kỹ tính còn ninh thêm xương bay lợn ninh cho nước trong. Nấm chỉ là thứ điểm xuyết, cho nhiều quá sẽ át hương vị.
Tiếp theo là phần thang. Bún rối sợi mỏng bỏ vào khuấy đều cho sóng sợi để xếp vào bát tô. Sau đó, người nấu xếp các nguyên liệu mỗi thứ một ít trùm lên trên cho tới khi đầy bát, chan nước dùng ngập mặt thang, thêm chút mắm tôm.
Bún thang thường ăn kèm củ cải khô ngâm mắm. Ảnh: Nguyễn Phương Hải
Tổng thể bát bún thang trông như một khu vườn mùa hè với đầy đủ nguyên liệu sặc sỡ. Miếng thịt gà vàng ươm. Ruốc sỏi nâu. Trứng tráng thái chỉ vàng ruộm. Giò lụa trắng. Rau răm xanh. Ở giữa bát bún đặt thêm một phần tư lòng đỏ trứng muối cho đẹp mắt.
Món ăn còn gắn liền với cuốn diếp (cuốn tôm thịt dùng rau diếp ngô) trong bữa cỗ hóa vàng, giải ngán sau những bữa cơm Tết đầy giò, thịt, nem chả... Do cuốn diếp thường song hành với bún thang, người Hà Nội xưa hay gọi là cỗ thang cuốn.
Lạ miệng với bún thang phố Hiến
Khác với tô bún thang "tổng kết" đồ ăn ngày Tết của người Hà Nội, bún thang Hưng Yên mang đậm phong vị địa phương với lươn đồng, cua đồng... Cô Hoàng Thị Anh, chủ quán bún thang Phố Hiến Xưa, cho biết nguyên liệu món ăn gồm bún rối, lươn đồng chiên giòn, thịt ba chỉ ướp nghệ chiên mềm, mắm tôm, trứng, giò lụa thái chỉ, hành, tía tô...
Để nấu nước dùng, cô Anh ninh xương heo, cua đồng và sá sùng. Bún rối phải là bún sợi to dai ở làng bún Viên Tiêu, huyện Tiên Lữ, Hưng Yên. Lươn đồng sơ chế kỹ, lọc xương rồi ướp muối để loại bỏ nhớt. Sau đó đem rửa sạch, ướp nghệ và chiên giòn cùng hành phi.
Bát bún thang lươn nóng hổi thơm mùi sá sùng, phang phảng mùi mắm tôm - gia vị không thể thiếu như phiên bản của Hà Nội. Bên cạnh đó là ba chỉ heo thái con chì chiên già vừa tới, ăn hao hao tóp mỡ, vừa ngậy vừa thơm.
Tô bún nhiều màu sắc, đủ vị từ lươn, thịt, giò, trứng... ăn kèm hoa chuối thái rối, tía tô, xà lách... Ảnh: Ngọc Diệp
Cái tinh túy của bún thang lươn nằm ở chỗ khi cắn miếng lươn, thực khách sẽ cảm nhận phần thịt dày to, bên ngoài giòn, bên trong mềm, không hề giòn cứng, khô tóp như miến lươn ở Hà Nội.
Nếu để ý, thực khách sẽ thấy bún thang Hưng Yên có phần thang thái miếng dài, dày hơn bún thang Hà Nội. Cách trang trí cũng không xếp tuần tự thành vòng, mà theo lớp từ dưới lên trên. Gắp một ít bún, miếng lươn mềm ăn kèm với ba chỉ chiên quện vị nước dùng, thực khách sẽ cảm nhận hương vị mộc mạc của ẩm thực phố Hiến xưa.
Bún thang: Món ăn thanh nhã đất Hà thành Ẩm thực của mảnh đất Hà thành có nhiều món bún ngon khó cưỡng, mang hương vị hấp dẫn riêng và bún thang chính là món ngon thể hiện sự thanh tao, tinh tế của người dân xứ kinh kỳ. Bún thang là đại diện nổi bật trong văn hóa ẩm thực Tràng An nhưng món ăn này ra đời từ bao giờ...