Việt Nam tham gia thử nghiệm vaccine phòng lao mới
Việc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của vaccine phòng lao mới sẽ được triển khai tại 7 quốc gia ở các châu lục khác nhau, riêng châu Á có Việt Nam và Indonesia.
Thời gian dự kiến vào đầu năm 2024, tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.
Theo TS. Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Việt Nam được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chỉ định là 1 trong 7 nước tham gia thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 vaccine phòng lao mới. Dự kiến các hoạt động sẽ bắt đầu trong năm 2024. Các quy trình kỹ thuật đều được thực hiện dưới sự giám sát của WHO
Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương cho biết, vaccine phòng lao mới khác biệt hẳn với vaccine phòng lao hiện tiêm cho trẻ. Vaccine mới áp dụng công nghệ ADN giống với nguyên lý của vaccine phòng COVID-19 của Pfizer.
Vaccine lao tại Việt Nam hiện nay là BCG (Bacillus Calmette-Guerin), chứa vi khuẩn gây bệnh lao ở dạng bất hoạt độc lực.
Tiêm vaccine phòng lao cho trẻ là bảo vệ trẻ trước các biến chứng nguy hiểm của bệnh lao
Video đang HOT
Việc thử nghiệm lâm sàng giai đoạn 3 của vaccine mới sẽ được triển khai tại 7 quốc gia ở các châu lục khác nhau, riêng châu Á có Việt Nam và Indonesia. Thời gian dự kiến vào đầu năm 2024, tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng,.
“Quá trình thử nghiệm đến lúc vaccine được vào sử dụng có thể kéo dài 4-7 năm. Khi được sử dụng rộng rãi, vaccine này kỳ vọng sẽ “triệt tiêu” bệnh lao toàn cầu”, TS Đinh Văn Lượng cho hay.
Ước tính năm 2022 trên thế giới có 10,6 triệu ca mắc lao và 1,6 triệu người t.ử v.ong. Việt Nam đứng thứ 11 trong 30 quốc gia có gánh nặng bệnh lao và lao đa kháng thuốc cao, với 103.000 bệnh nhân lao năm 2022. Do ảnh hưởng của dịch COVID-19, nhiều bệnh nhân lao không được phát hiện và điều trị, trở thành nguồn lây trong cộng đồng, khiến tỷ lệ ca mắc mới và t.ử v.ong tăng.
Lao là bệnh diễn biến âm thầm, từ khi phát hiện bệnh đến khi bệnh chuyển biến nặng đã lây lan sang nhiều người khác. Phát hiện sớm, điều trị sớm là biện pháp giảm nhanh nguồn lây trong cộng đồng.
Việt Nam đặt mục tiêu chấm dứt bệnh lao vào năm 2035. Hệ thống giám sát và quản lý thông tin bệnh lao phiên bản nâng cấp kỳ vọng sẽ giúp giám sát ca bệnh lao và lao tiềm ẩn, quản lý chương trình thông qua các công cụ nâng cao nhằm góp phần củng cố dịch vụ điều trị và dự phòng lao tại Việt Nam trong những năm tiếp theo.
AI góp phần chấm dứt căn bệnh gây t.ử v.ong cho hàng chục nghìn người Việt
Sử dụng trí tuệ nhân tạo chẩn đoán sớm ca bệnh lao trong cộng đồng và cơ sở y tế là giải pháp công nghệ góp phần vào chấm dứt bệnh lao trong tương lai.
Theo báo cáo của Tổ chức y tế thế giới WHO, năm 2022 Việt Nam vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao đứng thứ 11/130 nước có số người mắc bệnh lao cao nhất trên toàn cầu. Bệnh lao là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trong các bệnh truyền nhiễm trên thế giới.
Năm 2021, nước ta có 169.000 người mắc bệnh lao và 12.000 người t.ử v.ong. Đặc biệt, khoảng 62% người mắc bệnh lao và có khả năng lây truyền sẽ bị bỏ sót. Vì vậy, các chuyên gia đều cho rằng giải pháp về công nghệ sẽ góp phần vào mục tiêu quốc gia chấm dứt bệnh Lao tại Việt Nam vào năm 2030.
Phó giáo sư Nguyễn Hòa Bình, Phó Giám đốc Bệnh viện Phổi trung ương, cho biết xu thế mới của công nghệ số trong y tế mở ra nhiều cơ hội sàng lọc, phát hiện sớm ca bệnh lao trong cộng đồng.
Hiện nay, Bệnh viện Phổi trung ương và Chương trình Phòng chống Lao quốc gia (PCLQG) đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào đọc phim và chẩn đoán bệnh lao. AI đã được chứng minh hiệu quả ở mức bằng hoặc cao hơn độ chính xác của cán bộ y tế trong việc đọc phim X-quang ngực nhằm hỗ trợ chẩn đoán lao.
AI hỗ trợ các bác sĩ đọc phim giúp giảm thời gian, nhân lực. Ảnh: Thạch Thảo.
Năm 2021, WHO đã quyết nghị về việc sử dụng AI đọc kết quả CXR cho những người trên 15 t.uổi đang được sàng lọc bệnh lao. Vì vậy, chương trình phòng chống lao quốc gia xác định công nghệ này có tiềm năng góp phần tiêu chuẩn hóa và cải thiện chất lượng đọc CXR nên đã sử dụng và mở rộng nhằm hỗ trợ cho các cán bộ y tế.
Việc "huấn luyện AI" sẽ được dựa trên lượng lớn dữ liệu CXR bao gồm hình ảnh, thông tin chẩn đoán từ bác sĩ chuyên khoa. Quá trình huấn luyện này giúp AI nhận diện mô hình học, các đặc trưng và hình mẫu tổn thương của bệnh lao trên kết quả CXR. Từ đó, AI có khả năng phân loại và nhận dạng các biểu hiện của bệnh lao như tổn thương phổi, cấu trúc viêm phổi hoặc các dấu hiệu đặc trưng khác, gợi ý chẩn đoán hoặc hỗ trợ bác sĩ trong quá trình đưa ra quyết định.
Theo Phó giáo sư Bình, việc thiết kế mô hình AI thích hợp giúp phát hiện ca lao tại cộng đồng và tìm kiếm ca bệnh tại cơ sở y tế, thông qua việc tăng cường chất lượng đọc phim X-quang phổi của bác sĩ đồng thời tối ưu hiệu suất phát hiện bệnh nhân.
Tuy nhiên, việc sử dụng AI không thể thay thế vai trò của bác sĩ trong việc chẩn đoán hình ảnh. Trí tuệ nhân tạo chỉ đóng vai trò hỗ trợ cho các hoạt động chẩn đoán, cần phải sử dụng kết hợp với đ.ánh giá và quyết định của cán bộ y tế.
Vì vậy, ông Bình cho rằng việc đưa AI vào phân tích hình ảnh CXR có thể giúp tăng tốc độ xử lý và đọc kết quả, giảm thời gian chờ đợi, tăng hiệu quả trong chẩn đoán lao. Qua đó, các bác sĩ nhân viên y tế cũng giảm được nhiều thời gian đọc và phân tích kết quả. Đặc biệt, trong thời gian tới, chúng ta có thể mở rộng phạm vi tiếp cận công nghệ này trong cộng đồng và tại các cơ sở y tế ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa - nơi thiếu hụt nhân viên y tế chuyên môn.
Hạn chế khi đưa AI vào việc hỗ trợ chẩn đoán lao đó là đòi hỏi nhân lực biết cách sử dụng và cần có sự tích hợp để tăng cường trao đổi dữ liệu, kết quả giữa hệ thống quản lý y tế tại cơ sở và hệ thống phần mềm kèm theo. Ngoài ra, việc sử dụng AI còn đòi hỏi có sự quan tâm về pháp lý và đạo đức bao gồm quyền riêng tư và bảo mật thông tin y tế.
Nguy cơ đậu mùa khỉ xâm nhập vào Việt Nam Hiện một số nước trong khu vực ASEAN đã ghi nhận ca mắc và Việt Nam có thể ghi nhận ca bệnh này trong thời gian tới. Nguồn ảnh: Bộ Y tế Hiện có hai chủng virus gây bệnh đậu mùa khỉ là Trung Phi và Tây Phi. Do tốc độ lây lan nhanh, nguy cơ về sự lan rộng hơn nữa của...
