Protein thực vật có thể ngăn ngừa bệnh tật, tăng tuổi thọ

Theo dõi VGT trên

Trong một đánh giá gần đây, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người tiêu thụ nhiều protein thực vật trong chế độ ăn uống hàng ngày có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 8% so với những người hiếm khi hoặc không bao giờ tiêu thụ loại thực phẩm này.

Protein thực vật có thể ngăn ngừa bệnh tật, tăng tuổi thọ

Thêm nhiều protein thực vật vào chế độ ăn uống hàng ngày từ các nguồn như: đậu, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt có thể giúp bạn sống lâu hơn. Trong một đánh giá được công bố trên BMJ, cứ tăng 3% lượng tiêu thụ protein thực vật hàng ngày có liên quan đến việc giảm 5% nguy cơ tử vong sớm do mọi nguyên nhân, theo Everyday Health.

Protein thực vật có thể ngăn ngừa bệnh tật, tăng tuổi thọ - Hình 1

Thay thế protein động vật bằng thực vật như rau củ, đậu và các loại hạt có thể giúp ngăn ngừa các bệnh bao gồm bệnh tim và một số loại ung thư. Ảnh: NHẬT LINH

Nhìn chung, những người tiêu thụ tổng lượng protein nhiều nhất có nguy cơ tử vong sớm thấp hơn 6% so với những người có lượng protein thấp nhất trong chế độ ăn của họ.

Đặc biệt, những nhà nghiên cứu đã nhận thấy rằng chỉ có protein thực vật mới liên quan đến tuổi thọ dài hơn.

Ngoài ra, những người tiêu thụ nhiều protein thực vật có nguy cơ tử vong sớm do bệnh tim mạch thấp hơn 12%.

Ahmad Esmaillzadeh, giáo sư dinh dưỡng tại Đại học Khoa học Y tế Tehran ở Iran cho biết: “Mọi người nên tiêu thụ các nguồn protein lành mạnh như đậu, các loại hạt và ngũ cốc thay cho thịt đỏ và thịt chế biến. Điều này có thể giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh và kéo dài tuổi thọ.”

Thay thế protein động vật bằng protein thực vật thúc đẩy tuổi thọ

Meredith Price, một chuyên gia dinh dưỡng tại Brooklyn, New York cho biết, protein thực vật có xu hướng giàu chất xơ giúp làm no và khiến mọi người tiêu thụ ít calo hơn và cũng có thể giúp giảm cholesterol. Chất xơ cũng được lên men trong ruột giúp tăng cường sản sinh các vi khuẩn tốt giúp tăng cường sức khỏe.

Ngoài ra, protein thực vật rất giàu chất chống oxy hóa có thể giúp ngăn ngừa hoặc làm chậm sự phát triển của nhiều bệnh mãn tính và polyphenol (polyphenol có đặc tính chống oxy hóa và có liên quan đến việc giảm nguy cơ ung thư).

Video đang HOT

Trong một bài đánh giá được công bố trên tạp chí Nutrients, các nhà nghiên cứu đã ghi nhận mối liên quan giữa polyphenol và việc giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư bao gồm vú và đại trực tràng, tuy nhiên vẫn cần nghiên cứu thêm, theo Everyday Health.

Nhìn chung, với tất cả các hợp chất có lợi này có trong protein thực vật, chúng có thể giúp giảm viêm, giảm độc tố, giảm huyết áp và giảm nguy cơ ung thư, tiểu đường và bệnh tim mạch, chuyên gia Meredith Price cho biết thêm.

Cách để bổ sung protein thực vật vào chế độ ăn uống

Một cách dễ dàng để thêm protein thực vật vào chế độ ăn uống của bạn là thêm các loại hạt, quả hạch và các loại đậu vào các món ăn hàng ngày của bạn, thay thế protein động vật càng nhiều càng tốt.

“Hãy bắt đầu bằng cách tìm một công thức toàn thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật thay cho một khẩu phần protein từ động vật và sau đó chế biến theo cách riêng của bạn. Các loại thực phẩm như bột yến mạch, mì ống, đậu và gạo có thể là một phần trong chế độ ăn của nhiều người”, Julieanna Hever, một chuyên gia dinh dưỡng và nhà trị liệu vật lý chia sẻ.

Loại đậu "quốc dân" giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ

Nếu sớm biết những lợi ích từ đậu xanh, có lẽ nhiều người sẽ chăm bổ sung nó vào thực đơn mỗi ngày.

Đậu xanh có nguồn gốc từ Ấn Độ, sau đó lan sang Trung Quốc và nhiều vùng quốc gia khác ở Đông Nam Á. Loại đậu này có vô vàn cách chế biến khác nhau, có thể dùng ở dạng hạt thô hoặc nảy mầm. Dù là ở dạng nào những lợi ích của đậu xanh cũng không thuyên giảm.

Sau đây là những lợi ích đáng kinh ngạc mà đậu xanh mang tới cho sức khỏe con người.

1. Cung cấp nhiều axit amin thiết yếu mà cơ thể không thể tự sản xuất

Đậu xanh là nguồn protein thực vật tốt nhất cho cơ thể. Chúng rất giàu các axit amin thiết yếu mà cơ thể không tự sản xuất được như: Phenylalanine, leucine, isoleucine, valine, lysine, arginine.

Loại đậu quốc dân giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ - Hình 1

Đậu xanh nảy mầm chứa ít calo, nhiều các axit amin tự do và chất chống oxy hóa hơn là đậu nguyên hạt.

Ngoài ra, đậu xanh nảy mầm chứa ít calo, nhiều các axit amin tự do và chất chống oxy hóa hơn đậu thô.

2. Giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính

Đậu xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa lành mạnh như axit phenolic, flavonoid, axit caffeic, axit cinnamic, giúp trung hòa các phân tử có khả năng gây hại (hay còn gọi là các gốc tự do).

Phần lớn các gốc tự do đều liên quan tới sự hình thành các tế bào ung thư, bệnh tim, viêm mãn tính. Hoạt chất chống oxy hóa trong đậu xanh có thể vô hiệu hóa các gốc tự do, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh mãn tính.

3. Ngăn ngừa đột quỵ do sốc nhiệt

Ở nhiều nước châu Á, chè đậu xanh thường được tiêu thụ vào những ngày hè nóng bức. Xét về mặt y học, trong đậu xanh có đặc tính chống viêm, giúp chống lại tình trạng say nắng hay cơ thể mất nước.

Loại đậu quốc dân giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ - Hình 2

Hơn nữa, đậu xanh chứa chất oxy hóa như vitexin và isovitexin, có thể bảo vệ cơ thể chống lại các gốc tự do hình thành khi bị say nắng.

4. Hạ huyết áp

Huyết áp cao là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên thế giới. Nó gây ra hàng loạt những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như các bệnh về tim mạch. Tuy nhiên, trong đậu xanh chứa nhiều kali, magiê, chất xơ, những chất dinh dưỡng này giúp hạ huyết áp đáng kể.

5. Hỗ trợ sức khỏe đường tiêu hóa

Trong đậu xanh có chứa một loại chất xơ hòa tan là pectin, có thể giúp làm tăng tốc độ di chuyển thức ăn qua ruột, thúc đẩy nhu động ruột hoạt động hiệu quả hơn. Ngoài ra, nó còn chứa tinh bột kháng, giúp nuôi dưỡng những lợi khuẩn trong đường ruột, đặc biệt có thể làm giảm nguy cơ bị ung thư ruột kết.

Loại đậu quốc dân giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ - Hình 3

Ăn đậu xanh giúp giảm nguy cơ bị ung thư ruột kết.

Hơn thế, lượng carb trong đậu xanh dường như dễ tiêu hóa hơn so với các loại đậu khác, nên nó ít có khả năng gây đầy hơi.

6. Giảm lượng đường trong máu

Khi lượng đường trong máu tăng cao, nó sẽ gây ra tiểu đường và nhiều bệnh mãn tính khác. Trong khi đó, đậu xanh chứa nhiều chất xơ và protein, giúp làm chậm quá trình giải phóng đường vào máu. Đặc biệt, chất chống oxy hóa có trong đậu xanh có lợi trong việc làm giảm lượng đường trong máu và giúp insulin hoạt động hiệu quả hơn.

7. Giúp phụ nữ mang thai khỏe mạnh hơn

Phụ nữ nên ăn nhiều thực phẩm giàu folate như đậu xanh trong suốt thai kỳ. Bởi folate rất cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển tối ưu của thai nhi, thậm chí thiếu folate còn có thể dẫn tới nguy cơ thai bị dị tật bẩm sinh.

Loại đậu quốc dân giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ - Hình 4

Phụ nữ mang thai nên tránh ăn giá đỗ sống vì chúng có thể mang nhiều vi khuẩn có hại.

8. Giảm cân

Những nguồn thực phẩm giàu chất xơ và protein rất quan trọng trong việc giảm cân. May mắn thay, đậu xanh rất dồi dào 2 dưỡng chất này. Rất nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chất xơ và protein sẽ kích thích việc giải phóng hormone khiến cơ thể cảm thấy no, ức chế hormone gây đói như ghrelin.

Loại đậu quốc dân giúp giảm cân, chống đột quỵ, đặc biệt bổ dưỡng với thai phụ - Hình 5

Đậu xanh giàu chất xơ và protein rất quan trọng trong việc giảm cân.

Một khi kìm chế được sự thèm ăn, chắc chắn lượng calo nạp vào cơ thể sẽ giảm và bạn sẽ tự nhiên giảm cân được.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

CSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứuCSGT dùng xe đặc chủng kịp thời đưa bé trai 2 tháng tuổi đi cấp cứu
07:34:22 18/12/2024
Giảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyênGiảm cholesterol nhờ ăn nho thường xuyên
15:48:35 17/12/2024
Ung thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổiUng thư đại trực tràng gia tăng ở người dưới 50 tuổi
05:43:27 18/12/2024
Chớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào ngườiChớ dại hâm lại 3 loại đồ ăn này, nguy cơ rước độc vào người
10:02:29 18/12/2024
Ngâm chân bằng nước gừng hằng ngày giúp cải thiện sức khỏeNgâm chân bằng nước gừng hằng ngày giúp cải thiện sức khỏe
05:53:41 19/12/2024
Đột quỵ đứng đầu bảng nguyên nhân gây tử vong tại Việt NamĐột quỵ đứng đầu bảng nguyên nhân gây tử vong tại Việt Nam
09:10:22 17/12/2024
Gieo hạt giống "lạ", chàng trai trồng được củ đậu nặng gần 10kg gây sững sờGieo hạt giống "lạ", chàng trai trồng được củ đậu nặng gần 10kg gây sững sờ
06:51:18 18/12/2024
Vaccine chống ung thư của Nga dự kiến chính thức lưu hành đầu năm 2025Vaccine chống ung thư của Nga dự kiến chính thức lưu hành đầu năm 2025
15:45:10 17/12/2024

Tin đang nóng

Cháy quán cà phê 11 người tử vong: Lời khai của nghi phạmCháy quán cà phê 11 người tử vong: Lời khai của nghi phạm
05:59:17 19/12/2024
Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà NộiClip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội
07:05:15 19/12/2024
Khởi tố vụ án "Giết người", khởi tố bị can vụ đốt quán café làm 11 người tử vong tại Hà NộiKhởi tố vụ án "Giết người", khởi tố bị can vụ đốt quán café làm 11 người tử vong tại Hà Nội
06:41:49 19/12/2024
Nóng: Diệp Lâm Anh và chồng cũ bị bắt cận cảnh tái hợp sượng trân, nhưng biểu cảm của 2 người đẹp bên cạnh mới là thú vị!Nóng: Diệp Lâm Anh và chồng cũ bị bắt cận cảnh tái hợp sượng trân, nhưng biểu cảm của 2 người đẹp bên cạnh mới là thú vị!
06:49:39 19/12/2024
Xoài Non tung ảnh tình tứ bên Gil Lê, netizen "zoom cận" 1 chi tiết thân mật gây xôn xaoXoài Non tung ảnh tình tứ bên Gil Lê, netizen "zoom cận" 1 chi tiết thân mật gây xôn xao
06:54:34 19/12/2024
Nữ Đại tá là NSND từ chối nhận túi 100 triệu của Hồ Quỳnh Hương, xe ô tô của một nữ ca sĩ nổi tiếngNữ Đại tá là NSND từ chối nhận túi 100 triệu của Hồ Quỳnh Hương, xe ô tô của một nữ ca sĩ nổi tiếng
06:34:36 19/12/2024
Chuyện gì đang xảy ra với Phương Oanh?Chuyện gì đang xảy ra với Phương Oanh?
06:59:08 19/12/2024
Về hưu, mẹ vợ liền chuyển đến sống với vợ chồng tôi, đêm đầu tiên bà đưa cho chiếc túi gấm đỏ, bên trong chứa một thứ khiến tôi giật mìnhVề hưu, mẹ vợ liền chuyển đến sống với vợ chồng tôi, đêm đầu tiên bà đưa cho chiếc túi gấm đỏ, bên trong chứa một thứ khiến tôi giật mình
08:15:02 19/12/2024

Tin mới nhất

Biotin có lợi ích sức khỏe và hạn chế gì?

Biotin có lợi ích sức khỏe và hạn chế gì?

09:14:13 19/12/2024
Biotin rất quan trọng để duy trì làn da khỏe mạnh, hỗ trợ sản xuất acid béo, rất cần thiết cho sức khỏe của da. Thiếu hụt biotin có thể biểu hiện bằng các triệu chứng như viêm da hoặc phát ban đỏ, có vảy.
Bệnh nhân sởi tăng cao, tỉnh Bình Dương 'thúc' tiêm nhanh vaccine

Bệnh nhân sởi tăng cao, tỉnh Bình Dương 'thúc' tiêm nhanh vaccine

09:00:36 19/12/2024
Đồng thời theo dõi chặt chẽ tình hình dịch bệnh trên địa bàn, thường xuyên đánh giá nguy cơ dịch bệnh, chủ động giám sát, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh để xử lý triệt để ổ dịch, không để dịch lây lan, bùng phát.
Chủ động phòng ngừa loãng xương trước khi quá muộn

Chủ động phòng ngừa loãng xương trước khi quá muộn

08:58:41 19/12/2024
Các bác sĩ chuyên khoa khuyến cáo rằng phòng ngừa loãng xương cần bắt đầu từ việc thay đổi lối sống. Lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể, đặc biệt là sức khỏe xương khớp.
'Hồi sinh' cánh tay đứt rời cho nữ công nhân

'Hồi sinh' cánh tay đứt rời cho nữ công nhân

08:56:02 19/12/2024
Các bác sĩ Bệnh viện Hữu nghị đa khoa Nghệ An đã kích hoạt báo động đỏ, chạy đua với thời gian để phẫu thuật nối thành công cánh tay trái đứt rời cho nữ công nhân ở Hà Tĩnh bị tai nạn lao động.
Bé gái 7 tuổi nhập viện khẩn cấp sau khi ăn cháo

Bé gái 7 tuổi nhập viện khẩn cấp sau khi ăn cháo

08:30:49 19/12/2024
Người dân cần lưu ý, nếu có biểu hiện nghi ngờ hóc dị vật như đau, tức, khó thở vùng họng, hãy nhanh chóng đến các cơ sở y tế có chuyên môn và trang thiết bị kỹ thuật để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Phân biệt nhìn mờ do đột quỵ và các bệnh về mắt

Phân biệt nhìn mờ do đột quỵ và các bệnh về mắt

08:29:02 19/12/2024
Thực tế, đột quỵ không chỉ xảy ra ở người lớn tuổi hay người có bệnh nền mà còn có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai. Sự nhầm lẫn này có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng, khiến người bệnh mất cơ hội điều trị kịp thời và để lại di chứng nặng n...
Rượu vang tốt hay không tốt cho tim mạch?

Rượu vang tốt hay không tốt cho tim mạch?

08:27:07 19/12/2024
Sau một năm áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải, xét nghiệm nước tiểu được lặp lại - nếu nho hoặc rượu vang được tiêu thụ trong khoảng năm ngày trở lại đây, xét nghiệm sẽ phát hiện ra chất này.
Chế độ ăn cho người bệnh hạ kali máu

Chế độ ăn cho người bệnh hạ kali máu

08:24:38 19/12/2024
Hạ kali máu là một rối loạn điện giải phổ biến không được quan tâm nhiều như tăng kali máu. Hạ kali máu có liên quan đến bệnh tim, suy thận, suy dinh dưỡng và sốc.
Chữa bệnh táo bón bằng lá lộc mại, người phụ nữ suy gan, suy thận

Chữa bệnh táo bón bằng lá lộc mại, người phụ nữ suy gan, suy thận

08:20:19 19/12/2024
Người bệnh nhập viện trong tình trạng đau bụng thượng vị, đi ngoài phân lỏng, vàng mắt, vàng da, chóng mặt, buồn nôn, người yếu mệt, đi tiểu ra máu.
Ngộ độc, tổn thương não do sưởi ấm bằng than trong phòng kín

Ngộ độc, tổn thương não do sưởi ấm bằng than trong phòng kín

08:18:22 19/12/2024
Ngay khi tiếp nhận, các bệnh nhân nhanh chóng được chuyển vào Khoa Cấp cứu - Hồi sức tích cực và Chống độc để điều trị hồi sức tích cực, thở oxy dòng cao. Hiện tại, cả 4 bệnh nhân đều tỉnh táo và đang được theo dõi tiếp.
Đà Nẵng: Điều trị thành công cho bệnh nhân đa túi phình động mạch não bằng phương pháp mới

Đà Nẵng: Điều trị thành công cho bệnh nhân đa túi phình động mạch não bằng phương pháp mới

05:51:15 19/12/2024
Trước đây, để điều trị phình động mạch não, người bệnh thường phải đi đến các TP lớn, không chỉ gây tốn kém chi phí mà còn khiến việc chăm sóc sau can thiệp gặp nhiều khó khăn.
Cách chế biến bông cải giúp sinh chất chống ung thư nhiều nhất

Cách chế biến bông cải giúp sinh chất chống ung thư nhiều nhất

05:48:08 19/12/2024
Thật không may, các nghiên cứu đã chỉ ra rằng các phương pháp nấu bông cải xanh thông thường, như luộc và làm chín bằng lò vi sóng, làm giảm đáng kể lượng glucosinolate trong bông cải. Và myrosinase cũng cực kỳ nhạy cảm với nhiệt.

Có thể bạn quan tâm

Vụ cháy quán cà phê: Bác sĩ kể "đêm trắng" cấp cứu nhiều nạn nhân ngạt khói

Vụ cháy quán cà phê: Bác sĩ kể "đêm trắng" cấp cứu nhiều nạn nhân ngạt khói

Pháp luật

09:23:26 19/12/2024
23h ngày 18/12, Phòng điều phối, Trung tâm Cấp cứu 115 Hà Nội nhận được cuộc gọi báo cháy ở một ngôi nhà trên đường Phạm Văn Đồng từ người dân.
Hoàng Dũng ra MV mới, trả lời cho bí ẩn "đi trốn ê-kíp" suốt thời gian qua

Hoàng Dũng ra MV mới, trả lời cho bí ẩn "đi trốn ê-kíp" suốt thời gian qua

Nhạc việt

09:11:34 19/12/2024
Tối 18/12, Hoàng Dũng đã phát hành sản phẩm âm nhạc Cuối tuần (1825) , tiếp nối chuỗi dự án đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ trên hành trình nghệ thuật.
Hoa hậu Tiểu Vy đối đầu đàn chị Kỳ Duyên trong phim Tết của Trấn Thành

Hoa hậu Tiểu Vy đối đầu đàn chị Kỳ Duyên trong phim Tết của Trấn Thành

Hậu trường phim

09:06:10 19/12/2024
Dàn diễn viên phim điện ảnh Bộ tứ báo thủ gồm Trấn Thành, Lê Giang, Uyển Ân, Tiểu Vy, Kỳ Duyên... tung bộ ảnh mừng Giáng sinh khiến công chúng rần rần
Hiện trường vụ cháy quán 'Hát cho nhau nghe' khiến 11 người chết ở Hà Nội

Hiện trường vụ cháy quán 'Hát cho nhau nghe' khiến 11 người chết ở Hà Nội

Tin nổi bật

09:04:02 19/12/2024
Đêm qua, vụ cháy nhà 4 tầng ở số 258 đường Phạm Văn Đồng (phường Cổ Nhuế 2, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) đã khiến 11 người chết. Hiện trường được dựng rào phong tỏa.
Hạnh phúc bất ngờ khi lấy một người... không yêu

Hạnh phúc bất ngờ khi lấy một người... không yêu

Góc tâm tình

08:58:30 19/12/2024
Tôi nhắm mắt bước vào cuộc hôn nhân ấy chỉ để chiều lòng bố mẹ, nhưng không ngờ, người chồng tôi lấy lại hết lòng yêu thương, chiều chuộng, cho tôi một cuộc sống hạnh phúc ngoài mong đợi.
Hyun Bin đích thân thừa nhận thời điểm yêu Son Ye Jin nhưng thật ra là nói dối?

Hyun Bin đích thân thừa nhận thời điểm yêu Son Ye Jin nhưng thật ra là nói dối?

Sao châu á

08:56:25 19/12/2024
Hyun Bin tham dự show truyền hình sau 13 năm. Tại đây, tài tử đã có nhiều chia sẻ về sự nghiệp và cuộc sống gia đình với Son Ye Jin.
Cố đô Huế - Vùng đất của những di sản văn hóa vô giá

Cố đô Huế - Vùng đất của những di sản văn hóa vô giá

Du lịch

08:45:45 19/12/2024
Cố đô Huế ngày nay vẫn còn lưu giữ gần như nguyên vẹn những di sản văn hóa vật thể và phi vật thể chứa đựng nhiều giá trị biểu trưng cho trí tuệ và tâm hồn của dân tộc Việt Nam.
Mỹ giải mã hiện tượng UAV bí ẩn

Mỹ giải mã hiện tượng UAV bí ẩn

Thế giới

08:45:26 19/12/2024
Tổng thống Mỹ Joe Biden và các cơ quan chính phủ đang trấn an người dân sau liên tiếp các vụ phát hiện máy bay không người lái (UAV) bí ẩn gần đây trên lãnh thổ Mỹ.
Hoa hậu Việt ồ ạt đi thi quốc tế, mấy người giành vương miện?

Hoa hậu Việt ồ ạt đi thi quốc tế, mấy người giành vương miện?

Sao việt

08:10:29 19/12/2024
2024 được xem là năm thăng trầm của những đại diện Việt Nam tại cuộc thi sắc đẹp quốc tế, có người đạt thành tích cao nhưng nhiều người lại ra về trong lặng lẽ.
Không thời gian - Tập 14: Đại gặp rắc rối

Không thời gian - Tập 14: Đại gặp rắc rối

Phim việt

07:13:25 19/12/2024
Về đơn vị mới, mặc dù cố gắng tiếp cận công việc nhanh nhất, nhưng với tính chất công việc thay đổi khiến Đại gặp rắc rối.