Dở khóc dở cười với tình trạng “quên não” của hội chị em, làm sao để khắc phục?
Suy giảm trí nhớ khi mang thai không nguy hiểm, không ảnh hưởng đến sức khỏe, tuy nhiên, chúng lại gây ra một số phiền toái trong cuộc sống của thai phụ, tạo nên nhiều câu chuyện cười không được mà khóc cũng không xong.
Mang thai đứa con đầu lòng ở tháng thứ 6 nhưng Thu Thủy (27 tuổi, ở Hà Nội) tưởng mình thành một người khác hoàn toàn. Bởi so với trí nhớ tốt mà mọi người hay ví cô thuộc tuýp người “nhớ dai thù lâu” ngày còn độc thân, thì giờ Thủy là một bà bầu “ não cá vàng” chính hiệu.
Từ tháng thứ 4, Thủy hay quên từ những thứ đơn giản nhất như chìa khóa, điện thoại khi ra khỏi nhà hoặc vừa nhìn thấy chúng ở đâu đó nhưng khi tìm lại không thể nhớ chính xác là ở đâu.
Không những thế, có hôm Thủy quên bật nút nấu cơm, canh thì quên cho muối, thậm chí nồi cá kho cũng thành “cá bóng đêm” vì cô đãng trí bật bếp kho cá nhưng lại ra ngõ đứng “buôn” chuyện với hàng xóm cả tiếng đồng hồ… Và còn rất nhiều những tình huống dở khóc dở cười mà nghĩ lại, Thủy vẫn không hiểu tại sao mình lại trở nên như vậy.
Phụ nữ mang thai thường gặp hiện tượng “não cá vàng”. Tranh minh họa
Đem những câu chuyện của mình chia sẻ trên một diễn đàn dành cho các bà bầu, Thủy nhận lại vô số những lời cảm thông, đồng cảm. Bởi, họ cũng đã và đang gặp tình trạng “quên não” khi mang thai như cô.
Theo ThS.BS Nguyen Cong Đinh, Giám đốc Trung tâm khám, điều trị sản phụ khoa và chăm sóc sức khỏe sinh sản (Bệnh viện Phụ Sản Hà Nội), khi mang thai, chị em phụ nữ thường bị suy giảm trí nhớ. Đây là hiện tượng bình thường và phổ biến, do đó, các chị em không nên quá lo lắng về vấn đề này.
Video đang HOT
BS Nguyễn Công Định cho biết, có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này. Chẳng hạn, khi mang thai, nhiều thai phụ gặp tình trạng bị mất ngủ (đặc biệt phổ biến ở những tháng đầu và tháng cuối). Điều này khiến năng lượng mà não cần tập trung bị cạn kiệt.
Hơn nữa, những thay đổi lớn trong cơ thể của thai phụ cũng phần nào tác động đến khả năng tập trung của não dẫn đến hiện tượng đãng trí. Đặc biệt, càng về cuối thai kỳ (khoảng 3 tháng cuối), kích thước thai nhi tăng nhanh khiến cơ thể người mẹ có nhiều thay đổi cả về thể chất lẫn tâm lý. Giai đoạn này thai phụ khó tránh khỏi mệt mỏi, khó chịu. Điều này ảnh hưởng đến trí nhớ và sự tập trung.
Cùng với đó, theo BS Định, các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng bộ não của phụ nữ thực sự hoạt động khác đi khi mang thai, tăng hoạt động ở bán cầu não liên quan đến kỹ năng cảm xúc nhiều hơn là trí nhớ.
Thực tế, khi tiến hành so sánh một nhóm phụ nữ mang thai và một nhóm phụ nữ không mang thai bằng các bài kiểm tra trí nhớ, các nhà nghiên cứu thấy rằng, trí nhớ của những người mang thai kém hơn rất nhiều so với phụ nữ bình thường, nhất là các bài kiểm tra trí nhớ liên quan đến không gian.
Theo các chuyên gia, suy giảm trí nhớ khi mang thai không nguy hiểm, không ảnh hưởng đến sức khỏe, tuy nhiên, chúng lại gây ra một số phiền toái trong cuộc sống của thai phụ. Do đó, để giảm hiện tượng này, BS Nguyễn Công Định khuyến cáo, thai phụ không nên quá căng thẳng với chứng hay quên của mình. Thay vào đó, cần hít thật sâu để não bộ được thư giãn vì càng căng thẳng, não sẽ bị che mờ nhiều hơn.
Điều quan trọng là luôn để tinh thần thoải mái, vui vẻ trong suốt thai kỳ và khuyến khích nạp những năng lượng tích cực. Sắp xếp thời gian nghỉ ngơi, ngủ đủ giấc và làm việc hợp lý kết hợp tập các bài thể dục nhẹ nhàng. Điều này sẽ hạn chế phần nào chứng mất trí nhớ khi mang thai.
Một việc làm cần ưu tiên nữa được bác sĩ khuyến cáo đó là cần bổ sung thêm nhiều thực phẩm giàu choline (trứng, thịt gà, thịt bò, bông cải xanh và các loại đậu…). Khoáng chất này rất cần thiết cho sự phát triển trí não, có thể giúp tăng cường trí não cho cả mẹ và bé.
Đồng thời, nạp thêm Omega-3, những thực phẩm giàu DHA (gồm các loại cá an toàn cho bà bầu như cá hồi) là những chất dinh dưỡng khác giúp hỗ trợ chức năng và sự phát triển khỏe mạnh của não.
Một gợi ý dành cho các thai phụ hay quên là những vật dụng cần thiết như chìa khóa nên được để cố định ở một vị trí để khi cần đến sẽ tìm thấy nhanh chóng. Mặt khác, nên ghi chép lại những việc mình cần làm vào một tập giấy nhớ và để ở những nơi dễ nhìn. Hoặc có thể dùng ứng dụng nhắc nhở, báo thức trên điện thoại để luôn có “người đồng hành” nhắc thai phụ những việc quan trọng cần làm, tránh bị quên.
Thuốc lá điện tử có thể gây suy giảm nhận thức ở thanh thiếu niên
Các nhà nghiên cứu chỉ ra rằng hút thuốc lá điện tử càng sớm càng làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề về nhận thức như suy giảm trí nhớ ở thanh thiếu niên.
Thuốc lá điện tử đang trở thành trào lưu mới, được thanh thiếu niên ngày càng ưa chuộng do có nhiều hương vị hấp dẫn và lầm tưởng về độ an toàn cho sức khỏe của nó. Tuy nhiên, đã có những nghiên cứu chỉ ra rằng thuốc lá điện tử ít độc hại hơn thuốc lá truyền thống chứ không hề vô hại.
Mới đây, hai nghiên cứu quan sát quy mô lớn đang cho thấy mối liên hệ có thể có giữa việc sử dụng thuốc lá điện tử với các vấn đề về nhận thức như suy giảm trí nhớ và sương mù não.
Tỷ lệ sử dụng thuốc lá truyền thống ở thanh thiếu niên đã giảm đáng kể trong vài thập kỷ qua. Mặt khác, số lượng người hút thuốc lá điện tử lại tăng lên với tốc độ nhanh chóng trong những năm gần đây. Năm 2018, Tổng Y sĩ Hoa Kỳ thậm chí còn tuyên bố việc sử dụng thuốc lá điện tử trong giới trẻ là một dịch bệnh quốc gia.
Tuy nhiên, những cuộc tranh luận vẫn đang tiếp diễn về việc liệu thuốc lá điện tử có phải là một nhánh khác của hút thuốc lá truyền thống hay không và các nhà khoa học vẫn đang điều tra những tác động lâu dài của vape đối với sức khỏe.
Xem xét dữ liệu từ hai cuộc khảo sát, các nhà nghiên cứu từ Trung tâm Y tế Đại học Rochester đã phát hiện ra mối liên hệ mới giữa các vấn đề của nhận thức đã được tự báo cáo cụ thể với việc sử dụng thuốc lá điện tử, ở cả người lớn và thanh thiếu niên.
Nghiên cứu nhận thấy hút thuốc lá điện tử sớm có liên quan tới việc tăng nguy cơ mắc các vấn đề về nhận thức ở thanh thiếu niên. (Ảnh minh họa)
Nghiên cứu đầu tiên được công bố trên tạp chí Các bệnh do thuốc lá gây ra, đã xem xét dữ liệu của hơn 18.000 học sinh trung học Hoa Kỳ. Nghiên cứu cho thấy những thanh thiếu niên hút thuốc lá hoặc sử dụng thuốc lá điện tử tự báo cáo mức độ khó tập trung, ghi nhớ hoặc đưa ra quyết định cao hơn. Mối liên hệ này càng mạnh mẽ khi một học sinh bắt đầu hút vape sớm hơn và nhiều báo cáo về nhận thức giảm sút hơn nếu dùng thuốc lá điện tử trong độ tuổi từ 8 đến 13.
Nghiên cứu thứ hai được công bố trên tạp chí Plos One, đã xem xét dữ liệu trong hai năm từ một cuộc khảo sát điện thoại hàng năm được gọi là Hệ thống giám sát các yếu tố rủi ro hành vi. Hơn 800.000 người trưởng thành đã được khảo sát trong nghiên cứu và một lần nữa người ta phát hiện ra mối liên quan giữa sử dụng thuốc lá điện tử và các vấn đề về nhận thức.
Những người hút thuốc lá truyền thống và những người sử dụng thuốc lá điện tử đều cho biết tần suất gặp vấn đề về nhận thức cao hơn so với những người không hút, nhưng những người dùng kép (hút thuốc lá truyền thống và thuốc lá điện tử) thậm chí có nhiều khả năng gặp tình trạng này hơn. Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng không có dấu hiệu rõ ràng nào cho thấy việc sử dụng thuốc lá điện tử đang trực tiếp gây ra những tác động bất lợi cho nhận thức.
Trên thực tế, nghiên cứu của Plos One đã chỉ ra rõ ràng có thể mối liên quan được quan sát này là do những người đã báo cáo về tình trạng xấu của nhận thức từ trước có nhiều khả năng hút thuốc lá điện tử ngay từ đầu. Các nhà nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng những bệnh nhân có báo cáo chủ quan về nhận thức của mình có thể đã sử dụng thuốc lá hoặc vape nhằm mục đích giảm các triệu chứng.
Tiến sĩ Dongmei Li, làm việc tại Trung tâm Y tế Đai học Rochester, trưởng nhóm của 2 nghiên cứu, cho biết: "Một số nghiên cứu cho thấy các vấn đề sức khỏe tâm thần (như lo lắng, trầm cảm và các triệu chứng sử dụng chất kích thích) có thể dẫn đến việc bắt đầu sử dụng thuốc lá điện tử.
Một khả năng khác là do những người hút thuốc hoặc những người nghiện thuốc lá tin rằng hút thuốc lá hoặc vape sẽ giúp giải quyết các vấn đề về sức khỏe tâm thần của họ. Sử dụng thuốc lá điện tử còn tương đối mới nên những ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe vẫn chưa rõ ràng".
Tiến sĩ Dongmei Li gợi ý rằng cần nhiều can thiệp sức khỏe cộng đồng hơn để ngăn chặn việc sử dụng thuốc lá điện tử ở những người còn rất trẻ. Mặc dù thuốc lá điện tử nói chung không có hại như hút thuốc lá truyền thống, nhưng chúng chắc chắn không vô hại và đó là thông điệp mà TS Li muốn truyền tải nhất.
Bà nói: "Các nghiên cứu của chúng tôi làm tăng thêm bằng chứng cho thấy rằng thuốc lá điện tử không nên được coi là một giải pháp thay thế an toàn cho việc hút thuốc lá truyền thống. Với sự gia tăng tỷ lệ hút vape của thanh thiếu niên, điều này rất đáng lo ngại và cho thấy rằng chúng ta cần phải can thiệp sớm và mạnh mẽ hơn".
Chất bảo quản thực phẩm nguy hiểm khôn lường cho sức khỏe Các phụ gia thực phẩm có tính chất bảo quản thông thường được sử dụng một mình hoặc gắn liền với các phương pháp bảo quản thực phẩm khác. Chất bảo quản thực phẩm là các hóa chất tự nhiên hay nhân tạo được thêm vào thực phẩm để ngăn ngừa hoặc làm chậm lại sự thối rữa, hư hỏng gây ra bởi...