Bí quyết để “tinh binh” khỏe mạnh
Những con tin.h trùn.g vô cùng bé nhỏ nhưng phải mang trong mình sứ mệnh cao cả là duy trì giống nòi. Hiện nay, khi con người đang phải đối mặt với sự ô nhiễm từ môi trường sống đến các hóa chất tồn dư trong thực phẩm, thuố.c l.á… chất lượng tin.h trùn.g cũng bị de dọa nghiêm trọng.
Có một thực tế là hiện nay, số lượng và chất lượng tin.h trùn.g giảm đáng kể. Số lượng tin.h trùn.g trên mỗi ml tin.h dịc.h đã giảm dần, khoảng 2% mỗi năm. Với nam giới ở độ tuổ.i 35, lượng tin.h trùn.g có thể giảm từ 73,6 triệu xuống còn 49,9 triệu cho mỗi ml tin.h dịc.h. Cùng thời điểm đó, tỷ lệ tin.h trùn.g bình thường hình thành cũng giảm khoảng 1/3. Lượng tin.h trùn.g thấp hơn 55 triệu trên mỗi ml tin.h dịc.h thì sẽ ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Nghiên cứu còn cho thấy cả chất lượng tin.h trùn.g của nam giới cũng kém hơn trước, do đó sẽ ảnh hưởng rất lớn đến khả năng thụ thai.
Những yếu tố gây hại tin.h trùn.g
Làm việc quá sức, thường xuyên chịu áp lực công việc căng thẳng là nguyên nhân làm giảm số lượng tin.h trùn.g. Chơi thể thao quá sức cũng có ảnh hưởng tương tự. Những người sinh hoạt tìn.h dụ.c quá độ, bừa bãi cũng khiến sức khỏe sinh sản giảm sút.
Môi trường ô nhiễm ảnh hưởng tới chất và lượng tin.h trùn.g. Những người làm việc gần các chất phóng xạ càng có nguy cơ cao. Tin.h trùn.g rất dễ bị tổn thương bởi môi trường như: phơi nhiễm với nhiệt độ cao, tiếp xúc với hóa chất độc hại. Những người làm việc trong các ngành nghề phải tiếp xúc với nhiệt độ cao: thợ rèn, thợ hàn, thợ luyện kim, đầu bếp… thường có suy giảm chất lượng tin.h trùn.g.
Một số chất ô nhiễm được ghi nhận có ảnh hưởng rõ rệt lên chất lượng tin.h trùn.g bao gồm: các gốc ôxy tự do, các hóa chất diệt côn trùng, diệt cỏ (DDT, aldrin, dieldrin, PCPs, dioxin, furan…), một số hydrocarbon (ethylbenzene, benzene, toluen, xylen…), một số chất bảo quản, hóa chất có trong vật liệu xây dựng, nội thất… Tiếp xúc trong thời gian dài với kim loại nặng như chì, cadmium, arsenic làm giảm số lượng tin.h trùn.g. Một lượng rất nhỏ kim loại nặng có trong tin.h dịc.h có thể gây ức chế nhiều enzym quan trọng cho quá trình thụ tinh của tin.h trùn.g.
Môi trường ô nhiễm ảnh hưởng tới chất và lượng tin.h trùn.g
Thuố.c l.á là thủ phạm gây ra những rối loạn về hoạt động tìn.h dụ.c, thậm chí có thể hủy diệt phong độ nam giới và cả khả năng sinh sản. Khói thuố.c l.á chứa rất nhiều độc tố gồm: nicotin, CO, các chất thuộc nhóm benzen… Thuố.c l.á làm giảm tuổ.i thọ của con người 5 – 8 năm, đồng thời làm giảm số lượng và mức độ di động của tin.h trùn.g. Thuố.c l.á có thể gây ra các bất thường di truyền tin.h trùn.g và ảnh hưởng lên các cháu bé sinh ra.
Uống nhiều rượu có thể làm giảm nồng độ testosteron và cũng làm giảm số lượng và chất lượng tin.h trùn.g. Người hút thuố.c kèm nghiệ.n rượu đặc biệt có hại cho tin.h trùn.g.
Video đang HOT
Việc dùng một số thuố.c chữa bệnh có thể gây tổn hại tạm thời hay vĩnh viễn quá trình sinh tinh như hóa trị ung thư, hormon, cimetidin, sulphasalazine, spironolactone, các thuố.c điều trị bệnh huyết áp.
Làm thế nào để có tin.h trùn.g chất lượng tốt?
Chế độ ăn uống, tập luyện khoa học, giảm căng thẳng: Một chế độ ăn uống khoa học, đủ chất, nhiều chất xơ hằng ngày có thể cung cấp đủ selenium, kẽm, acid folic để sản xuất ra đủ số lượng tin.h trùn.g và là tin.h trùn.g có chất lượng. Cuộc sống có quá nhiều yếu tố gây căng thẳng (stress) và kéo dài có thể ảnh hưởng đến một số hormon cần để tạo ra tin.h trùn.g.
Vì vậy, hãy biết cách đẩy lùi căng thẳng, tự tạo niềm vui trong cuộc sống, biết cách thư giãn và nghỉ ngơi hợp lý để tăng cường sức khỏe.Vận động thân thể thường xuyên sẽ tốt cho sức khỏe nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng. Nên tập luyện thường xuyên một môn thể thao phù hợp với bản thân đều đặn mỗi ngày khoảng 60 phút, nên tập vừa sức, tránh gắng sức sẽ gây hiệu ứng ngược do tập luyện và không tốt cho sức khỏe. Nên mặc quần áo rộng rãi, chất liệu thoáng mát để quá trình sinh tinh diễn ra dễ dàng.
Kiểm soát cân nặng: Lượng mỡ của cơ thể quá nhiều hay quá ít có thể làm cho sự sản xuất các hormon sinh sản bị rối loạn, dẫn đến giảm số lượng tin.h trùn.g và tăng tỷ lệ các tin.h trùn.g bất thường. Để có thể sản xuấ.t tin.h trùng có chất lượng cao, nên giữ chỉ số khối lượng cơ thể (BMI) trong khoảng 20 – 25.
Tránh tiếp xúc các chất độc có trong môi trường: Nên cố gắng tránh tiếp xúc với các loại thuố.c trừ sâu, thuố.c diệt côn trùng, những hóa chất độc hại, các kim loại nặng, chì và những dung môi hữu cơ. Vì vậy, mặc đồ bảo hộ lao động, mang mặt nạ chống độc khi phải làm việc trong môi trường độc hại có thể làm giảm nguy cơ hấp thụ các chất độc thấm qua da, qua niêm mạc và vào phổi.
Bỏ thuố.c l.á và rượu: Việc cai thuố.c l.á có thể cải thiện đáng kể chất lượng tin.h trùn.g, hoặc làm ngăn chặn tình trạng xấu hơn có thể xảy ra. Hãy hạn chế rượu ở mức cho phép: Với bia là khoảng 330ml, rượu vang: 125ml/ngày và tránh xa các chất m.a tú.y, gây nghiệ.n.
Theo Hồng Thanh (Sức khỏe & Đời sống)
Suy giảm trí nhở ở người cao tuổ.i
Suy giảm trí nhớ (SGTN) là bệnh diễn ra khá phổ biến hiện nay, đặc biệt đối với những người cao tuổ.i. Nguyên nhân có thể do sự lão hóa nhanh của các tế bào thần kinh, do môi trường sống, stress, rối loạn giấc ngủ,...
Đây có thể là chứng hay quên đơn thuần do tuổ.i tác nhưng cũng có thể là biểu hiện ban đầu của sa sút trí tuệ (SSTT), một bệnh lý thoái hóa não tiến triển dẫn đến mất trí nhớ và có thể t.ử von.g.
SGTN do tuổ.i
Trí nhớ là sự lưu trữ thông tin trong hệ thống thần kinh trung ương, từ việc ghi nhận thông tin, lưu trữ thông tin cho đến tìm kiếm - truy xuất thông tin. Quá trình phát triển của hệ thần kinh bắt đầu từ trong phôi thai và đến năm 25 tuổ.i thì hoàn chỉnh. Sau lứa tuổ.i này, mỗi ngày có khoảng 3.000 nơron thần kinh bị hủy đi mà không có sự sinh sản thêm.
Càng lớn tuổ.i, cơ thể càng ít tạo ra các chất trung gian cần thiết cho não hoạt động. Giảm trí nhớ đi kèm với lớn tuổ.i, chủ yếu suy giảm về trí nhớ công việc, bao gồm sự đãng trí, giảm khả năng tập trung và giảm khả năng giữ ý nghĩ lâu dài như: Quên ngay một việc mình định làm, không nhớ vị trí để đồ vật mình vừa đặt xuống, thường xuyên phải tìm kiếm đồ dùng cá nhân như mũ, chìa khoá, quên hoặc khó nhớ tên người mới gặp,...
SGTN do bệnh lý
Các bệnh lý như: chấn thương sọ não hay tai biến mạch má.u não, viêm não và bệnh Alzheimer, rối loạn tiề.n đình hay rỗi loạn tuần hoàn não, stress, nghiệ.n rượu, lạm dụng thuố.c chống trầm cảm, thuố.c ng.ủ,... gây suy giảm trí nhớ với các biểu hiện sau: Quên những đồ vật và cách sử dụng đã từng dùng rất thường xuyên, quên những sự kiện đã xảy ra trong quá khứ nhưng vẫn tiếp nhận và duy trì được khả năng nhớ những thông tin mới, gặp nhiều khó khăn khi tiếp nhận thông tin mới, hay lặp lại một câu hay một câu chuyện trong cùng một buổi trò chuyện, không thể giữ nếp sinh hoạt thường ngày,...
Những kinh nghiệm và kiến thức ít bị ảnh hưởng. Người bệnh vẫn có khả năng nhớ được những sự kiện đã xảy ra từ rất lâu
Biểu hiện đầu tiên của sa sút trí tuệ (SSTT)
Giảm trí nhớ là biểu hiện đầu tiên SSTT. Trong các nguyên nhân của SSTT người cao tuổ.i, bệnh Alzheimer và SSTT do tổn thương mạch má.u não là nguyên nhân hàng đầu.
Bệnh Alzheimer là bệnh thoái hóa não bộ không hồi phục, tổn thương tế bào thần kinh ở vỏ não và những cấu trúc xung quanh làm suy giảm trí nhớ, giảm khả năng tư duy, phán đoán, rối loạn định hướng và ngôn ngữ Giảm khả năng thực hiện trong các công việc thường ngày (mặc quần áo, giặt rũ, nấu ăn...) Giảm cảm giác: Mất kiểm soát cảm xúc (dễ buồn, dễ khóc, dễ bị kích thích) Khó tự chăm sóc cho bản thân,... cuối cùng là mất trí nhớ và có thể t.ử von.g.
SSTT do tổn thương mạch má.u não gây ra thường đột ngột với các biểu hiện: giảm trí nhớ, rối loạn ngôn ngữ, vận động,...
Điều trị và phòng ngừa SGTN
SGTN do tuổ.i là một tiến trình tự nhiên của sự lão hóa nên chưa cần thiết phải điều trị bằng thuố.c mà chỉ cần áp dụng tích cực các biện pháp điều trị không dùng thuố.c như phải thường xuyên hoạt động trí não, sống trật tự, có phương pháp, việc nào ra việc ấy, luôn đọc sách, giao tiếp xã hội, luyện trí nhớ, liệt kê danh sách các công việc cần phải làm, lập thời gian biểu cho công việc hằng ngày, làm theo thời gian biểu công việc đã lập, đề ra những mục quan trọng cần chú ý thực hiện...
Ví dụ: Luôn đặt mũ, chìa khóa ở một chỗ nhất định, lặp lại tên của người vừa mới gặp, giữ những tài liệu lưu trữ thông tin, sự kiện như sổ ghi chép, album hình... Tập thể dục thường xuyên cũng là một cách tốt để duy trì khả năng tư duy vì nó thúc đẩy tuần hoàn, hô hấp, giúp tăng cường cung cấp ôxy và dinh dưỡng cho não.
Với những bệnh nhân bị suy giảm trí nhớ đã được xác định là do bệnh lý cần điều trị theo hướng dẫn của các bác sĩ chuyên khoa. SGTN nếu phát hiện sớm có thể điều trị khỏi hoặc ít nhất cũng được điều trị can thiệp làm quá trình tiến triển bệnh chậm lại, giúp cho người bệnh có cuộc sống tốt hơn. Do đó, nếu bản thân hoặc những người trong gia đình người bệnh thấy có biểu hiện hay quên cần đến cơ sở y tế để các bác sĩ chuyên khoa khám xác định nguyên nhân gây SGTN để có chỉ định điều trị thích hợp.
Để duy trì và tăng cường trí nhớ, cần phải thực hiện một chế độ dinh dưỡng đa dạng, giàu chất sắt và các nguyên tố vi lượng cần thiết như phốt pho, kẽm, vitamin nhóm B, các loại dầu thực vật hạn chế uống rượu, bia vì rượu có thể thúc đẩy nhanh quá trình suy giảm trí nhớ, thậm chí mất trí nhớ ở người cao tuổ.i có chế độ làm việc, nghỉ ngơi, thư giãn, tập luyện hợp lý. Đặc biệt, đối với người cao tuổ.i nên tránh những căng thẳng, lo lắng, mất ngủ thường xuyên,...
Theo SKDS
Thức ăn cải thiện trí nhớ Có một khả năng ghi nhớ tốt là ước vọng của mọi người, đặc biệt đối với học sinh, sinh viên và những người lao động trí óc. Nhưng, điều đó không phải bao giờ cũng có được vì nhiều lý do khác nhau tùy thuộc vào thiên bẩm, thể chất, tuổ.i tác, môi trường sống, điều kiện giáo dục..., trong đó không...