Phó Giám đốc Bệnh viện K giải thích lý do nhiều người trẻ mắc ung thư
Theo Phó giáo sư Phạm Văn Bình, chế độ ăn uống thiếu khoa học, ít vận động, thừa cân béo phì đang là những tác nhân khiến nhiều người trẻ mắc ung thư.
Phó giáo sư Phạm Văn Bình – Phó Giám đốc Bệnh viện K (Hà Nội) cho biết, vào những năm 1960-1980, hầu hết người bệnh ung thư đều trên 60 t.uổi, liên quan tới lão hóa do t.uổi tác. Nhưng hiện tại, Bệnh viện K đang ghi nhận tình trạng trẻ hóa trong một số bệnh ung thư.
Theo bác sĩ Bình, có bệnh nhân ung thư dạ dày, cổ tử cung mới chỉ 15 t.uổi, ung thư đại trực tràng chưa tới 20 t.uổi, ung thư vú khi 30 t.uổi.
Phó giáo sư Bình chia sẻ với phóng viên về trẻ hóa ung thư tại Việt Nam. Ảnh: P. Thúy.
Với sự phát triển của khoa học công nghệ, các chuyên gia đã lý giải được nhiều yếu tố khiến ung thư trẻ hóa. Trong đó, lối sống hiện nay của nhiều bạn trẻ, nhất là dân văn phòng, như ăn nhanh, lười vận động là tác nhân thúc đẩy ung thư sớm.
Bác sĩ Bình lý giải cụ thể các tác nhân:
Video đang HOT
Thứ nhất, chế độ ăn uống thiếu khoa học: Chế độ ăn nhiều chất béo, thiếu rau quả, thiếu chất, tiêu thụ quá nhiều thịt nguội và thịt chế biến sẵn làm tăng nguy cơ ung thư đường tiêu hóa; gây tình trạng thừa cân, béo phì là tác nhân gây một số loại ung thư khác.
Thứ hai, uống rượu: Đây là tác nhân gây ung thư khoang miệng, thanh quản, hầu họng, thực quản. Hai chất ethanol và acetaldehyde trong đồ uống có cồn có thể làm thay đổi ADN của tế bào trên màng nhầy của các cơ quan trên.
Thứ ba, ít vận động: Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng lười vận động là nguyên nhân gây ra khoảng 21-25% trường hợp ung thư vú và ung thư ruột. Vận động thể lực là yếu tố quan trọng góp phần phòng chống các bệnh ung thư.
Thứ tư, các vi khuẩn, virus: Virus Epstein-Barr (EBV) có liên quan đến ung thư vòm mũi họng. Virus viêm gan B gây ung thư gan nguyên phát. Virus Papiloma Human (HPV) là nguyên nhân gây 70% ung thư tử cung ở phụ nữ, gây ung thư d.ương v.ật ở nam giới.Vi khuẩn Helicobacter Pylory (HP) là yếu tố gây viêm loét dạ dày – tá tràng và ung thư dạ dày.
Người bệnh tới khám tại Bệnh viện K (Hà Nội). Ảnh: BVCC.
Thứ năm, các lý giải khác như tính chất gene, cá thể hóa vẫn cần phải nghiên cứu thêm.
Vì vậy, để phòng bệnh, quan trọng nhất là thay đổi lối sống, ăn uống khoa học hơn, giảm béo, hạn chế bia rượu và t.huốc l.á. Tăng cường luyện tập thể dục thể thao nhất là giới văn phòng.
Việc tiêm các vắc xin phòng bệnh viêm gan B, vngăn ngừa virus HPV cũng là các bước dự phòng ung thư.
Phó giáo sư Bình cho rằng phát hiện sớm ung thư rất quan trọng. Khoa học công nghệ hiện nay có thể giúp chúng ta làm điều đó từ giai đoạn t.iền ung thư như ung thư cổ tử cung, ung thư vú qua hệ thống chụp nhũ ảnh; ung thư đường tiêu hóa với công nghệ nội soi tìm rõ các tổn thương từ giai đoạn sớm nhất.
Theo Phó giáo sư Bình, tuyên truyền để người dân chủ động phòng chống ung thư qua việc thay đổi lối sống, tầm soát sớm ung thư sẽ là chìa khóa ngăn chặn đại dịch này và cũng mang lại lợi ích kinh tế, thời gian sống thêm của bệnh nhân.
Theo thống kê của GLOBOCAN năm 2020, tình hình mắc và t.ử v.ong do ung thư trên toàn thế giới có xu hướng tăng. Tại Việt Nam, ước tính có 182.000 ca mắc mới và 122.000 ca t.ử v.ong do ung thư. Cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người t.ử v.ong do ung thư. Việt Nam xếp thứ 91/185 về tỷ lệ mắc mới và thứ 50/185 về tỷ lệ t.ử v.ong trên 100.000 người.
Dấu hiệu nào có thể phát hiện sớm bảy loại ung thư thường gặp?
Theo các bác sĩ, ung thư hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu phát hiện ở giai đoạn sớm.
Tuy nhiên, người bệnh cần chú ý đến các dấu hiệu cảnh báo của bệnh để thăm khám kịp thời. Bệnh viện K mới đây đã hướng dẫn dấu hiệu cảnh báo sớm này.
Dấu hiệu nhận biết bảy loại ung thư phổ biến ở Việt Nam - Đồ họa: NGỌC THÀNH
Theo thống kê của Globocan (cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế) năm 2020, tình hình mắc và t.ử v.ong do ung thư trên toàn thế giới đều có xu hướng tăng.
Tại Việt Nam, ước tính có 182.563 ca mắc mới và 122.690 ca t.ử v.ong do ung thư/năm, tức cứ 100.000 người thì có 159 người chẩn đoán mắc mới ung thư và 106 người t.ử v.ong do ung thư.
Các ung thư phổ biến ở nam giới gồm ung thư gan, phổi, dạ dày, đại trực tràng, t.iền liệt tuyến (chiếm khoảng 65,8% tổng các loại ung thư).
Ở nữ giới, các bệnh ung thư phổ biến gồm ung thư vú, phổi, đại trực tràng, dạ dày, gan (chiếm khoảng 59,4% tổng các loại ung thư). Chung cho cả 2 giới các loại ung thư phổ biến là ung thư gan, phổi, vú, dạ dày và đại trực tràng.
Vì sao ăn mặn làm tăng nguy cơ mắc ung thư dạ dày? HP là vi khuẩn gây ổ loét dạ dày dẫn tới ung thư, và muối chính là yếu tố thúc đẩy hoạt động của vi khuẩn này. Theo Bộ Y tế, một số điều tra trong nước về dinh dưỡng cho thấy người Việt Nam đang ăn khoảng 12 - 15 gr muối/ngày, cao gấp 2 - 3 lần khuyến cáo của Tổ...