Phân biệt sốt xuất huyết và các dạng sốt
Như thông lệ hàng năm, sốt xuất huyết (SXH) gia tăng nhanh từ tuần thứ 30 và đạt đỉnh vào tháng 10-11. Miền Trung đang trải qua đợt lũ lịch sử, đồng thời hình thái thời tiết cả nước mưa nhiều đang thuận lợi cho muỗi Dengue sinh sôi và gây bệnh.
Vì vậy, mọi người cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng bệnh. Bài viết này cung cấp kiến thức về phân biệt SXH và các dạng sốt do virus khác để khi thấy có dấu hiệu SXH thì nên đi khám kịp thời.
SXH là một loại bệnh dịch nguy hiểm, do virus Dengue gây ra. SXH thường có sốt cao liên tục 3-4 ngày, ho, sổ mũi, đau đầu, đau nhức mình mẩy, đau nhức hố mắt, nôn và có thể tiêu chảy.
Sốt trong bệnh SXH khó giảm với thuốc hạ sốt paracetamol trong 3 ngày đầu và khi sốt bắt đầu giảm, từ ngày thứ 4 từ khi sốt, sẽ bắt đầu xuất huyết, biểu hiện như da sung huyết (da đỏ ửng, môi khô đỏ tươi… do hiện tượng cô đặc máu), có chấm xuất huyết ở dưới da, ra máu chân răng hoặc ra máu cam, mắt đỏ và hay kèm nôn, chân tay lạnh.
Thông thường, từ ngày thứ 3, bệnh có tiến triển nặng, nhất là trẻ em, vì vậy, nếu không được chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời sẽ có nguy cơ diễn biến xấu, bởi sốc hoặc do tổn thương các cơ quan khác.
Sốt trong bệnh SXH khó giảm với thuốc hạ sốt trong 3 ngày đầu…
Sốt phát ban hầu hết là do nhiễm virus, trong đó virus đường hô hấp chiếm đa số, bao gồm: virus sởi, virus gây bệnh Rubella, Adenovirus, nhóm Entervirus…
Video đang HOT
Đây chính là lý do trẻ có thể bị sốt phát ban nhiều lần trong đời. Đối với bệnh sốt phát ban, hầu hết các trường hợp bắt đầu với triệu chứng sốt cao từng cơn (thân nhiệt có thể tăng lên 39-40 độ C) và xuất hiện ho, đau họng, chảy nước mũi hoặc nghẹt mũi, mệt mỏi, có thể nôn và phát ban đỏ.
Các hạch khu vực đầu, mặt, cổ thường sưng to, đau, có thể nhìn hoặc sờ thấy. Kết mạc mắt đỏ, viêm, chảy nước mắt… Nếu nguyên nhân gây sốt là do virus đường tiêu hóa, có thể sớm xuất hiện tình trạng rối loạn tiêu hóa (phân lỏng, nhầy, không có máu và có thể nôn ói sau khi ăn).
Hầu hết bệnh sốt phát ban từ ngày thứ 4 trở đi người bệnh thường hết sốt, ăn được, da có thể bị nổi phát ban 3-5 ngày rồi lặn.
Sốt siêu vi là trường hợp sốt do nhiễm các virus khác nhau. Sốt siêu vi thường không nguy hiểm và có thể tự hết trong vòng 3-7 ngày. Biểu hiện của sốt siêu vi là sốt theo từng cơn và sốt ở nhiệt độ cao từ 38-39 độ C, thậm chí có lúc là 40-41 độ C. Người bị sốt siêu vi thường chảy nước mũi, hắt hơi, viêm đường hô hấp. Các hạch khu vực đầu, mặt, cổ thường sưng to, mắt đỏ, chảy nước mắt…
SXH có biểu hiện tương tự như sốt phát ban vì có những ban xuất hiện trên da. Tuy nhiên, có thể phân biệt hai bệnh này bằng cách dùng tay căng da chỗ có ban đỏ, nếu ban đỏ mất đi là sốt phát ban, còn khi căng da mà vẫn thấy chấm li ti thì đó là SXH.
Không nên nghĩ rằng đã mắc SXH một lần thì lần sau không mắc nữa bởi vì SXH ở nước ta có 4 týp khác nhau, mắc bệnh loại nào, lần sau sẽ không mắc loại đó nhưng vẫn có thể mắc 1 trong 3 loại còn lại. Vì vậy, 1 người có thể bị mắc SXH nhiều lần.
Người bệnh mắc SXH, sốt siêu vi và sốt phát ban cần được đưa đi bệnh viện khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Không được tự ý dùng thuốc khi chưa được chẩn bệnh. Việc dùng thuốc bừa bãi dễ làm bệnh nặng hơn, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn.
Những loại thuốc cấm kỵ khi bị sốt xuất huyết bởi 'uống là chết'
Không có một loại thuốc hay phương pháp điều trị nào là đặc hiệu, dành riêng cho bệnh sốt xuất huyết, tuy nhiên các bác sĩ khuyến cáo, do sốt xuất huyết có những triệu chứng dễ nhầm lẫn với các bệnh sốt khác nên nếu tự động dùng các loại thuốc sau đây có thể gặp nguy hiểm, thậm chí tử vong.
Ảnh minh họa: Internet
Theo bác sĩ Lê Anh, sốt xuất huyết (SXH) là bệnh lý nhiễm trùng cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền qua trung gian muỗi vằn, hút máu người mắc bệnh rồi truyền sang cho người lành.
Bệnh thường bùng phát thành dịch vào mùa mưa, thời tiết thất thường (có tính chất lan truyền nhanh, nhiều người mắc cùng lúc, trong cùng một khu vực). SXH diễn biến khá thất thường và dấu hiệu bệnh dễ nhầm lẫn với triệu chứng của các bệnh khác. Trẻ em, người cao tuổi và phụ nữ mang thai là những đối tượng dễ bị tổn thương do SXH. Trong mùa hè, nhiều loại bệnh do virus cũng dễ xảy ra như sởi, sốt phát ban. Để bảo vệ sức khỏe, mọi người cần có kiến thức để phân biệt dấu hiệu các bệnh nhằm ứng phó và chăm sóc phù hợp.
Người mắc SHX căn cứ vào các triệu chứng như
Sốt: Bệnh nhân có biểu hiện sốt cao đột ngột từ 39-400C, liên tục trong 2-7 ngày. Biểu hiện sốt không thuyên giảm khi dùng thuốc hạ sốt.
Xuất huyết: Khi sốt bắt đầu giảm thì bệnh nhân chuyển sang biểu hiện phát ban xuất huyết, khoảng từ ngày thứ 3-4 kể từ khi có sốt. Các nốt ban dạng chấm đỏ hoặc bầm máu ở da, có khi xuất huyết ở các vùng niêm mạc như ra máu chân răng, ra máu cam, mắt đỏ kèm theo đau bụng, nôn ói.
Có khoảng 30% số ca mắc SXH trở nặng vào ngày thứ 3-7 sau khi khởi phát bệnh. Lưu ý những trường hợp bệnh nhi béo phì hoặc dưới 12 tháng tuổi, nếu không được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời, bệnh có nguy cơ gây ra biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí đe dọa đến tính mạng của trẻ.
Những loại thuốc hạ sốt cấm kỵ không được dùng khi bị sốt xuất huyết
Không nên dùng các loại thuốc hạ sốt khác như Aspirin hoặc Ibuprofen (hay các thuốc kháng viêm khác cùng nhóm) để giảm sốt và đau nhức do sốt xuất huyết gây ra.
Aspirin
Aspirin là thuốc hạ sốt, giảm đau mức độ vừa và nhẹ nhưng không được dùng trong bệnh sốt xuất huyết. Aspirin còn là thuốc chống kết tập tiểu cầu, ngăn cản hình thành cục máu đông và được dùng trong dự phòng và điều trị một số bệnh lý tim mạch. Việc dùng thuốc làm tăng nguy cơ ra máu và có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác trong bệnh sốt xuất huyết như xuất huyết tiêu hóa, nôn ra máu, xuất huyết dưới da ...).
Aspirin cũng không nên dùng để hạ sốt, giảm đau cho trẻ dưới 18 tuổi, đặc biệt là trẻ mắc phải hoặc đang hồi phục khỏi các bệnh do virus gây ra như thủy đậu, cúm mùa ... Các bệnh này cũng có các triệu chứng tương tư như sốt xuất huyết (sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ thể ...) và có thể gây nhầm lẫn. Dùng Aspirin không đúng chỉ định có thể khiến trẻ mắc hội chứng Reye là bệnh lý não gan, gây phù não và suy gan có thể dẫn đến tử vong và để lại di chứng tổn thương não không hồi phục.
Ibuprofen và các thuốc giảm đau kháng viêm không Steroids khác
Tương tư Aspirin, Ibuprofen cũng là một thuốc không nên dùng trong bệnh sốt xuất huyết do tăng nguy cơ ra máu và các biến chứng khác của bệnh sốt xuất huyết. Các thuốc khác cùng nhóm với ibuprofen (các thuốc giảm đau, kháng viêm không Steroids - NSAIDs) như diclofenac, meloxicam ... cũng không được dùng do các thuốc trong nhóm này đều có tác dụng làm ức chế kết tập tiểu cầu, gây nguy cơ ra máu, biến chứng ở mức độ khác nhau trong bệnh sốt xuất huyết.
Phòng, chống dịch bệnh mùa thu đông Thời điểm giao mùa, thời tiết thay đổi thất thường, hệ miễn dịch của mọi người yếu hơn, là môi trường thuận lợi cho các vi khuẩn, virus gây bệnh sinh sôi và phát triển. Bởi vậy, việc phòng chống là hết sức cần thiết. Khám bệnh cho trẻ tại Bệnh viện Sản nhi tỉnh. Thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh...