Ngôi làng thức giấc lúc 3h sáng Tết Đoan ngọ
Để phục vụ nhu cầu ẩm thực của người dân trong ngày Tết Đoan ngọ, các hộ dân tại làng xôi Phú Thượng (Hà Nội) tất bật chuẩn bị từ 3h.
Tết Đoan ngọ hay còn gọi là Tết diệt sâu bọ, ngày lễ quan trọng trong truyền thống của người Việt Nam, thường diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 Âm lịch. Tại làng xôi Phú Thượng (quận Tây Hồ, Hà Nội), người dân dậy từ 3h, chuẩn bị xôi, cơm rượu nếp để phục vụ nhu cầu khách hàng.
Bà Đặng Thị Bảy đã có 38 năm tay vai gánh, tay gồng, đem xôi đi bán mọi nẻo đường của Hà Nội. Theo bà, làng nghề nấu xôi Phú Thượng có khoảng 600 hộ làm nghề truyền thống này, con số đó thay đổi theo thời gian.
Ngày Tết Đoan ngọ bà Bảy phải dậy sớm hơn, 3h30 đã liên tục ngồi đ.ánh xôi tơi ra hấp lần 2. Xôi Phú Thượng đã được công nhận là làng nghề truyền thống. Năm 2019, hai nghệ nhân tại làng vinh dự được mang xôi đến Hội nghị thượng đỉnh Mỹ – Triều để phục vụ hàng nghìn phóng viên trong nước và quốc tế.
Hàng xôi từ 4h tại chợ Phú Gia đã có những vị khách đầu tiên, cũng chính là tiểu thương trong chợ. Để có được 5 loại xôi và 2 chậu cơm rượu nếp, bà Lan cùng chồng thức thâu đêm.
Với nhiều người, món ăn nhất định phải có trong ngày Tết Đoan ngọ là cơm rượu nếp. Theo quan niệm dân gian, cơm nếp có thể diệt ký sinh trùng, mầm bệnh trong cơ thể. Cơm nếp nồng trộn với men cay của rượu có tác dụng loại bỏ các loài ký sinh gây hại.
Video đang HOT
Hà Nội những ngày tháng 5 Âm lịch thời tiết nóng bức, người phụ nữ lưng ướt đẫm mồ hôi sau khi đóng 2 chậu cơm nếp liên tiếp. Để có được cơm rượu nếp, chị đã ủ trước ngày 2 đến 3 ngày.
Hàng xôi ăn sáng hôm nay dọn hàng sớm hơn thường lệ, kê thêm chiếc bàn để cơm rượu nếp.
Tuy vất vả nhưng ai cũng vui vẻ khi bán chạy hàng.
Cơm rượu nếp thường và cơm rượu nếp cẩm được chia làm các túi 0,5 kg, có giá 25.000 đến 30.000 đồng.
Mặt trời ló rạng cũng là lúc gánh hàng xôi, cơm rượu nếp vơi dần. Tất bật từ 3h, bà con làng xôi Phú Thượng đã phục vụ người dân trên khắp thành phố những suất xôi, cơm rượu nếp.
Ảnh: Người Hà Nội dậy sớm, tất bật đi chợ Tết Đoan Ngọ "giết sâu bọ"
Từ 6h sáng, khu chợ truyền thống tấp nập người mua kẻ bán. Những mặt hàng phổ biến vào ngày Tết Đoan Ngọ (5/5 Âm lịch) luôn là gánh rượu nếp, nếp cẩm, hoa quả, bánh tro và hạt sen.
Sáng 25/6 - ngày Tết Đoan Ngọ (5/5 âm lịch), từ 6h sáng, người dân Hà Nội tấp nập mua rượu nếp, hoa quả, bánh gio,... về thắp hương. Người Việt Nam còn gọi Tết Đoan Ngọ là Tết diệt sâu bọ, là ngày phát động bắt sâu bọ, t.iêu d.iệt bớt các loài gây hại cho cây trồng trên cánh đồng, trong đó nhiều loài sâu có thể ăn được và chúng được coi như là chất bổ dưỡng.
Theo quan niệm, người dân sẽ ăn rượu nếp, nếp cẩm ngay khi thức dậy, để "diệt sâu bọ", bệnh tật trong người.
Giá cả các mặt hàng phục vụ cho ngày Tết Đoan Ngọ tăng so với ngày thường, trung bình một gói nhỏ rượu nếp có giá 10.000 - 50.000 đồng tuỳ trọng lượng.
Bánh gio là món ăn truyền thống dịp Tết Đoan Ngọ, có nhiều tên như bánh ú, bánh tro, hay bánh âm, làm bằng gạo ngâm nước tro, gói trong lá chuối. Bánh dễ ăn, dễ tiêu làm mát ruột, thường ăn với đường hoặc mật.
Người dân cũng sẽ tranh thủ mua thêm hạt sen về nấu chè, có tác dụng giải nhiệt. Tiết trời đầu tháng 5 Âm lịch nắng nóng, dễ sinh các bệnh nhiệt trong người, chè hạt sen được nhiều gia đình lựa chọn làm món tráng miệng.
Với nhiều gia đình miền Bắc, việc đầu tiên phải làm vào sáng sớm ngày Tết Đoan Ngọ là ăn một vài quả mận để "diệt sâu bọ". Những quả mận được chọn phải tươi, căng mọng và nhẵn bóng, phủ một lớp phấn trắng mỏng. Cắn một miếng, vị chát từ vỏ quả kèm theo chút chua ngọt của phần thịt quả đỏ hồng tràn khắp khoang miệng, đủ sức t.iêu d.iệt bất cứ một loại "sâu bọ" nào.
Cũng như mận, vải là loại quả đặc trưng mùa hè được ưu ái chọn vào mâm cúng Tết Đoan Ngọ. Các bà, các mẹ tất bật đi chợ từ sớm, chọn những cành vải chín đỏ vẫn còn nguyên phần lá xanh, buộc thật khéo thành chùm bày mâm cỗ cúng cho thật tươm tất.
Người dân cũng không quên mua quất hồng bì. Quả hoàng bì sắc vàng lấm tấm xanh, vỏ mỏng có lông tơ. Quả ăn được, dài khoảng 2-3 cm, thịt ít, vị chua nhưng thơm, bên trong có 3-5 hột. Trái chín có thể đem nấu với đường làm mứt hay cất rượu.
... hay những loại quả không thể thiếu trên bàn thờ gia tiên như chuối, bưởi...
Người xưa cho rằng, ăn rượu nếp để sâu bọ say, sau đó ăn trái cây sẽ làm cho chúng c.hết. Nhiều người tắm nước lá mùi để phòng bệnh và tẩy trừ "sâu bọ". Nhiều địa phương ở ven biển đúng giờ ngọ đi tắm biển.
Khung cảnh tấp nập tại một khu chợ truyền thống trong sáng sớm Tết Đoan Ngọ.
Trước Tết đoan ngọ, mận hậu, vải thiều vọt giá, mận lên hơn 100.000 đồng/kg Sáng nay (24/6), nhiều bà nội trợ giật mình khi người bán nói giá mận hậu tăng vọt lên mức 110.000 đồng/kg, gấp đôi so với những ngày trước đó. Lý do là ngày mai Tết Đoan ngọ- Tết diệt sâu bọ, giá mận còn đắt nữa. "Sáng nay lấy hàng đầu mối báo giá 100.000 đồng/kg mận, trong khi ngày hôm qua...