Mùa cơm mới ở Bình Liêu

Hà Ngọc08:32 19/11/2022

Sau khi những cánh đồng tràn ngập một màu vàng óng của lúa chín, khắp các thôn, khe, bản ở Bình Liêu lại rộn rã thu hoạch vụ lúa mùa.

Khi lúa đã chất đầy chum, đầy bồ thì đó cũng là thời điểm để bà con dân tộc Tày bước vào mùa ‘Cơm mới’. Ý nghĩa của ‘Cơm mới’ là tổng kết trong một năm lao động sản xuất được dâng thành quả cúng đất trời và cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt cho sản xuất năm sau, cầu cho con cháu mạnh khỏe để bày tỏ sự tôn kính, hiếu thuận với ông bà, cha mẹ, tổ tiên và cũng là dịp để anh em họ hàng, con, cháu đoàn viên sum vầy.

Mùa cơm mới của người Tày rất quan trọng nên được đồng bào chuẩn bị rất chu đáo, kỹ lưỡng từ khi gieo trồng như chọn giống thóc thơm, thửa ruộng đất tốt, chăm sóc riêng đủ nước, đủ phân cho cây lúa trổ bông không bị lép. Sau khi lúa gặt về đập phơi riêng để làm cơm mới. Nguyên liệu làm cơm mới là lúa nếp mới gặt, mang sát, sàng lọc vụn cám, đầu đen, chọn hạt gạo trắng đều ngâm nước lạnh từ đêm hôm trước (khoảng 8 tiếng) thì đồ xôi. Khi xôi chín đổ ra mẹt lót lá chuối xới đều tơi từng hạt để nguội. Để cho cơm mới thêm phần thẩm mỹ, hấp dẫn, ngon miệng, người Tày thường chọn lá gừng giã lọc lấy nước trộn đều với xôi. Hương vị lá gừng thơm màu xanh, mới là chủ đạo của mâm cơm mới. Ngoài ra còn có các món ăn kèm theo như gà, ngan, cá suối, thịt lợn, giò, rau, củ, quả…

Ăn cơm mới được xem như là một phần không thể thiếu được trong bản sắc văn hóa truyền thống của người Tày ở Bình Liêu. Mùa cơm mới thường được diễn ra trong tháng 10 âm lịch hàng năm. Thời gian tổ chức không định ngày mà phụ thuộc vào mỗi gia đình, nhưng phải xem ngày lành hợp với gia chủ thì mới tổ chức.

Sự riêng biệt mùa cơm mới của người Tày đã góp phần tạo nên nét văn hóa truyền thống đa dạng, đặc sắc, được đưa vào phần thi ẩm thực tại Hội mùa hoa sở Bình Liêu hàng năm, thu hút đông đảo du khách đến trải nghiệm và thưởng thức.

Xôi sau khi đồ chín, để nguội, để cơm mới thêm phần thẩm mỹ, hấp dẫn, ngon miệng, người Tày thường giã lá gừng, lọc lấy nước, trộn đều với xôi. Ảnh: Nguyễn Dung

Video đang HOT

Cơm mới được tạo thành hình hoa hồi.

Cá suối là món không thể thiếu trong lễ cúng cơm mới.

Mâm cơm mới gồm các sản vật địa phương luôn được các gia đình chuẩn bị chu đáo, trình bày đẹp mắt.

Ý nghĩa của “Cơm mới” của các gia đình người Tày là tổng kết một năm lao động sản xuất, dâng thành quả cúng đất trời, tổ tiên, cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, gia đình sum vầy. Ảnh: Nguyễn Dung

Pa pỉnh tộp món cá nướng lạ tai của người Thái

Pa pỉnh tộp là món ăn truyền thống của người Thái, được làm từ cá suối và các loại gia vị, nướng trên than hồng.Pa pỉnh tộp, hay pla pỉnh tộp, theo tiếng Thái có nghĩa là "cá nướng nguyên con"

Là tên gọi món cá nướng của đồng bào dân tộc Thái ở Tây Bắc và người Thái Đen ở tỉnh Loei (Thái Lan). Pa pỉnh tộp có cách làm cầu kỳ nhất trong các món cá suối của người Thái, bên cạnh các món như cá hun khói, cá gói nướng lá, canh cá, gỏi cá quen thuộc. Hiện món pa pỉnh tộp vẫn rất phổ biến trong các nhà hàng ở vùng núi phía Bắc và được bán nhiều trên mạng nên các thực khách ở Hà Nội và TP HCM cũng dần biết tới món ăn này.

Món cá pa pỉnh tộp của người Thái. Ảnh: Nguyên Chi

Pa pỉnh tộp được người Thái coi như món ăn trang trọng. Ngày Tết, gia đình người Thái bất kể giàu nghèo đều phải có món cá nướng gia vị đặt lên bàn thờ, như lời báo cáo với tổ tiên rằng con cháu có một năm no đủ và mong một năm mới thịnh vượng. Khi có khách tới nhà chơi, gia chủ thường giục con cháu sửa soạn mâm cơm với món ăn này để thể hiện sự tôn trọng, hiếu khách. Trong đám cưới, đám hỏi, món cá nướng được dùng như lễ vật để nhà trai thưa chuyện với nhà gái.

Pa pỉnh tộp cũng được dùng như món quà quý để biếu người thân, bạn bè hay mang theo trong những ngày đi rừng, đi nương xa nhà lâu ngày. Người Thái xưa có câu: "Gà tơ tần đem đến không bằng pa pỉnh tộp đem cho", thể hiện sự quý giá của món ăn này.

Nguyên liệu chính để làm pa pỉnh tộp là cá suối và các loại gia vị. Người dân thường chọn cá trắm, cá trôi, cá chép hoặc cá rô, khoảng nửa cân trở lên. Người ta thường mổ từ sống lưng xuống, xẻ dọc thân trên từ đầu tới đuôi, không mổ từ bụng và không làm đứt miệng cá vì sẽ khiến gia vị ướp rơi ra ngoài. Phần gia vị nhồi trong bụng cá tiếp xúc với than hồng sẽ tỏa hương ngấm vào thịt cá.

Loại gia vị đặc biệt làm nên hương vị món ăn. Ảnh: Nguyên Chi

Gia vị chính là linh hồn khiến món pa pỉnh tộp trở nên khác biệt với những món cá suối nướng khác. Thành phần này gồm gừng, sả, rau thơm, tỏi, ớt tươi giã nhỏ, thêm mắm muối, mì chính vừa miệng, đặc biệt, không thể thiểu mắc khén - gia vị đặc trưng của các món ăn vùng Tây Bắc và mầm của cây sa nhân. Gia vị được nhồi vào bụng cá, bên ngoài ra bột riềng và thính gạo, sau đó nướng trên lửa than.

Cá được kẹp vào thanh tre, bên ngoài luộc lạt, để cố định, không rơi gia vị ra ngoài, đồng thời cũng để gia vị ngấm sâu vào từng thớ cá. Lửa nướng cá cũng cần điều chỉnh hợp lý, khi nướng cần xoay lật đều tay để cá chín đều, bên ngoài vàng ươm, bên trong chín kỹ.

Khi ăn, người ta mới lấy phần gia vị còn thừa khi nãy xoa đều lên mình cá thêm lần nữa. Phần gia vị nướng cá cũng có thể dùng làm nước chấm với mùi thơm cay, đậm đà của mắc khén. Pa pỉnh tộp nóng hổi, đẫm gia vị, ăn kèm xôi nếp nương là ngon nhất. Cá chắc, thơm, đẫm gia vị, quyện với xôi dẻo ngọt.

Ngày nay, người ta cũng ăn cá pa pỉnh tộp như một món cá nướng thông thường, gỡ từng thớ cá, cuốn với bánh đa nem, rau sống, dứa, khế... chấm với nước mắm tỏi ớt, ăn kèm bún như các món ăn dưới xuôi cũng rất hợp vị. Các nhà hàng ở thành phố thường gói cá trong giấy bạc để nướng nhưng ngon nhất vẫn là cá nướng than hồng bởi có mùi vị đặc trưng, khó quên.

Nguyên Chi

Salat bông tuyết Bình Liêu tôm cháy Huyện biên giới Bình Liêu không chỉ có những khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, nơi đây còn níu chân du khách bởi ẩm thực phong phú và đa sắc. Nếu không thể lên Bình Liêu, du khách tại Hạ Long vẫn có thể thưởng thức hương sắc ẩm thực Bình Liêu với một món ăn là salat bông tuyết Bình Liêu tôm...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Thêm một góc quay khác về "người hùng nhí" 3 tuổi chưa nói sõi nhưng đã biết cứu bạn ở Nghệ An: Càng xem càng khiến nhiều người trầm trồ01:14

Clip 32 giây vụ học sinh lớp 1 nghi bị cô giáo đánh bầm tím tay vì viết chữ xấu00:32

Vụ 'mẹ giết con' ở Quảng Nam: Cả ngàn người tập trung theo dõi dựng lại hiện trường05:23

Clip: Đám cưới con trai chủ vựa ve chai miền Tây, cô dâu đeo vàng khắp người, trĩu cổ hút 8 triệu views06:59

1 TikToker cúi đầu xin lỗi sau vụ Hằng Du Mục, Quang Linh Vlogs bị bắt, thú nhận hàng loạt sai lầm của mình03:57

Nhã Phương để lộ 1 khuyết điểm nhan sắc khó giấu qua camera thường00:37

Diễn viên "lùn nhất" Việt Nam kết hôn với chồng Tây: Sống chill trong biệt thự sân vườn, mua hàng hiệu không tiếc tay01:52

Chồng thiếu gia của Midu không để ý có camera lia trúng, liên tục làm 1 hành động lạ giữa sự kiện00:24

Một ngày sau khi sát hại bạn gái ở Hà Nội, kẻ nghi 'ngáo đá' vẫn chưa tỉnh táo11:47

Clip Lexus lao lên vỉa hè, tông bay một người đàn ông: Hé lộ hình ảnh người bước ra từ trong xe00:30

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Loại trái cây ngọt ngào giúp cân bằng lượng đường trong máu, tốt cho người tiểu đường

18:22:39 09/04/2025

Với hương vị chua ngọt tự nhiên, bưởi có thể trở thành điểm nhấn trong nhiều món gỏi (nộm) và salad rau quả hấp dẫn, điển hình như:

Hôm nay nấu gì: Cơm tối có món chính thơm nức lại cực tốn cơm

16:50:54 09/04/2025

Cơm tối có món chính thơm nức lại cực tốn cơm. Với hương thơm quyến rũ, vị ngon bất chấp này chắc chắn bữa cơm chiều sẽ khiến cả nhà thích thú.

Đây mới là cách làm bông hẹ xào thịt bò mềm ngon, bổ dưỡng

06:05:07 09/04/2025

Sau một ngày dài làm việc mệt mỏi bạn muốn có một bữa ăn ngon, bổ, rẻ mà còn dễ làm. Bài viết sau đây sẽ hướng dẫn các cách làm bông hẹ xào thịt bò thơm ngon, bổ dưỡng.

3 cách làm lòng già xào nghệ tươi ai ăn cũng 'nghiện'

06:03:10 09/04/2025

Ngay cả những người khó tính nhất cũng bị chinh phục bởi mùi thơm và hương vị đậm đà của món lòng già xào nghệ tươi, đã ăn thử là chắc chắn nghiện .

Bánh mì cá nục vừa ngon vừa lạ miệng, ăn một lần nhớ mãi

06:01:17 09/04/2025

Khi kẹp vào bánh mì, cá được ăn kèm với rau sống, dưa leo, đồ chua và rưới thêm chút nước kho sệt, khiến từng miếng cắn trở nên đậm đà và quyến rũ.

Hôm nay nấu gì: Bữa tối ngon mà không ngán ngấy sau dịp nghỉ lễ

17:29:29 07/04/2025

Bữa tối ngon mà không ngán ngấy sau dịp nghỉ lễ. Các món ăn dễ nấu, hương vị thơm ngon, thú vị, khiến cả nhà đều thích.

Hàu không cần nướng mỡ hành vẫn ngon xuất sắc, thử ngay công thức này

11:00:00 07/04/2025

Bánh xèo hàu giòn rụm, thơm ngon nên ăn ngay khi còn nóng. Bạn có thể chấm cùng nước mắm chua ngọt và rau sống để tăng thêm hương vị.

Đây mới là cách làm cá hường chiên sả cực dễ, cực đưa cơm

06:03:38 07/04/2025

Cá hường là loại cá dễ ăn, dễ chế biến, giá thành rẻ, chính vì vậy thường được lựa chọn chế biến vào những bữa cơm gia đình.

Các món ăn ngon với ức gà có thể ngăn chặn các rối loạn về tim mạch, tốt cho tiêu hóa và giảm cân

06:02:18 07/04/2025

Ức gà là phần thịt có chứa nhiều protein song lại ít chất béo. Do đó, người ta hay chế biến các món ăn từ ức gà để giảm cân và duy trì sức khỏe tốt.

Du lịch Nghệ An, nhớ ghé thành Vinh thưởng thức các món ngon này

06:01:25 07/04/2025

Nếu có dịp đến Nghệ An, bạn nhất định đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm thành phố Vinh - thiên đường ẩm thực với những món đặc sản hấp dẫn.

Đây mới là các cách làm cá hú kho tộ chuẩn vị miền Tây, ăn ngon ngất ngây

06:00:46 07/04/2025

Cá hú là loại cá nước ngọt, cá hú không chỉ chứa nhiều chất dinh dưỡng mà còn bởi giá thành rẻ, được nhiều người lựa chọn mua để chế biến trong các bữa cơm gia đình.

Giỗ Tổ Hùng Vương 2025 nghỉ 3 ngày, không thể bỏ qua những món ăn này nếu gia đình bạn đang 'bám trụ Thủ đô'

20:41:17 06/04/2025

Phở gà, bún thang, bún chả, chả cá, bánh cuốn Thanh Trì hay ốc luộc là những gợi ý bạn hãy thử trong những ngày nghỉ lễ Giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, nếu bạn chọn Hà Nội để nghỉ ngơi.