Dấu hiệu cảnh báo tăng huyết áp bạn cần biết
Tăng huyết áp là nguyên nhân gây ra nhồi máu cơ tim, đột quỵ, thậm chí dẫn đến tử vong, tuy nhiên bệnh lại gần như không có dấu hiệu nhận biết.
Vì thế, nó còn được gọi là ‘kẻ giết người thầm lặng’.
Theo bác sĩ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Tuyên Quang, cách duy nhất để nhận biết bạn có bị tăng huyết áp hay không đó là thông qua việc kiểm tra huyết áp thường xuyên. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn có người thân cũng mắc tăng huyết áp.
Nếu huyết áp tăng cao, bạn có thể nhận thấy một số dấu hiệu sau:
- Nhức đầu.
- Chảy máu mũi.
- Vết máu trong mắt hoặc xuất huyết kết mạc.
- Tê hoặc ngứa ran các chi.
- Buồn nôn và nôn.
- Choáng và chóng mặt.
- Đau tim.
Nhiều người có thể bị tăng huyết áp mà không hề biết. Ảnh: N.Phương
Video đang HOT
Ngoài ra, huyết áp có thể tăng lên mà không có bất kỳ triệu chứng nào. Tương tự, theo Mayo Clinic, hầu hết những người bị huyết áp cao đều không có triệu chứng, ngay cả khi chỉ số huyết áp đạt mức cao nguy hiểm. Bạn có thể bị huyết áp cao trong nhiều năm mà không có bất kỳ triệu chứng nào.
Một số người bị huyết áp cao có thể bị nhức đầu, hụt hơi, chảy máu cam. Tuy nhiên, những triệu chứng này không cụ thể. Chúng thường không xảy ra cho đến khi huyết áp cao đạt đến giai đoạn nghiêm trọng hoặc đe dọa tính mạng.
Vì thế, bác sĩ khuyến cáo, khi thấy có bất kỳ dấu hiệu nào nêu ở trên đặc biệt kèm theo huyết áp tăng cao, người bệnh cần bình tĩnh, nằm hoặc ngồi nghỉ tại nơi yên tĩnh, tránh đi lại và thay đổi tư thế đột ngột.
Đồng thời, bạn không tự ý sử dụng bất kỳ thuốc nào, nên đến cơ sở y tế thăm khám sớm, trong lúc chờ đợi có thể đo lại huyết áp sau 15-30 phút.
Khi nào bạn cần đi khám?
Kiểm tra huyết áp là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe nói chung. Tần suất bạn nên kiểm tra huyết áp tùy thuộc vào độ tuổi và sức khỏe tổng thể của bạn. Bắt đầu từ 18 tuổi, bạn hãy đo huyết áp ít nhất hai năm một lần. Nếu bạn từ 40 tuổi trở lên hoặc từ 18 đến 39 tuổi có nguy cơ cao bị huyết áp cao, hãy kiểm tra huyết áp mỗi năm một lần.
Bác sĩ có thể sẽ đề nghị bạn đi kiểm tra huyết áp thường xuyên hơn nếu bạn bị huyết áp cao hoặc có các yếu tố nguy cơ khác đối với bệnh tim. Trẻ em từ 3 tuổi trở lên có thể được đo huyết áp như một phần của cuộc kiểm tra sức khỏe hàng năm.
Những ai có nguy cơ bị huyết áp cao?
Huyết áp cao có nhiều yếu tố nguy cơ, bao gồm:
- Tuổi: Nguy cơ cao huyết áp tăng theo độ tuổi. Cho đến khoảng 64 tuổi, huyết áp cao phổ biến hơn ở nam giới. Phụ nữ có nhiều khả năng bị huyết áp cao sau tuổi 65.
- Tiền sử gia đình: Bạn có nhiều khả năng bị huyết áp cao nếu bạn có cha mẹ hoặc anh chị em mắc bệnh này.
- Béo phì hoặc thừa cân: Cân nặng quá mức gây ra những thay đổi trong mạch máu, thận và các bộ phận khác của cơ thể. Những thay đổi này thường làm tăng huyết áp. Thừa cân hoặc béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim và các yếu tố nguy cơ của bệnh, chẳng hạn như cholesterol cao.
- Thiếu tập thể dục: Không tập thể dục có thể gây tăng cân. Cân nặng tăng làm tăng nguy cơ cao huyết áp. Những người không hoạt động cũng có xu hướng có nhịp tim cao hơn.
- Sử dụng thuốc lá truyền thống hoặc thuốc lá điện tử: Hút thuốc lá ngay lập tức làm tăng huyết áp trong một thời gian ngắn. Hút thuốc lá cũng làm tổn thương thành mạch máu và đẩy nhanh quá trình xơ cứng động mạch.
- Quá nhiều muối: Quá nhiều muối trong cơ thể có thể khiến cơ thể giữ nước. Điều này làm tăng huyết áp.
- Mức độ kali thấp: Kali giúp cân bằng lượng muối trong tế bào của cơ thể. Sự cân bằng hợp lý của kali rất quan trọng để có sức khỏe tim mạch tốt. Mức kali thấp có thể là do chế độ ăn uống thiếu kali hoặc do một số tình trạng sức khỏe nhất định, bao gồm cả tình trạng mất nước.
- Uống quá nhiều rượu: Sử dụng rượu có liên quan đến việc tăng huyết áp, đặc biệt ở nam giới.
- Căng thẳng: Mức độ căng thẳng cao có thể dẫn đến tăng huyết áp tạm thời. Những thói quen liên quan đến căng thẳng như ăn nhiều hơn, sử dụng thuốc lá hoặc uống rượu có thể khiến huyết áp tăng thêm.
- Một số bệnh mãn tính: Bệnh thận, tiểu đường và ngưng thở khi ngủ là một số tình trạng có thể dẫn đến huyết áp cao.
- Thai kỳ: Đôi khi mang thai gây ra huyết áp cao.
Huyết áp cao thường gặp nhất ở người lớn. Nhưng trẻ em cũng có thể bị huyết áp cao. Huyết áp cao ở trẻ em có thể do các vấn đề về thận hoặc tim. Tuy nhiên, ngày nay càng nhiều trẻ em bị huyết áp cao là do thói quen sinh hoạt như chế độ ăn uống không lành mạnh và thiếu tập thể dục.
Bác sĩ hướng dẫn cách xử trí khi gặp cơn tăng huyết áp vào sáng sớm
Người bệnh cần làm gì nếu gặp cơn tăng huyết áp vào buổi sáng? Những thói quen nào tốt cho người bệnh tăng huyết áp để kiểm soát tốt huyết áp và giảm các nguy cơ biến chứng?
Vì sao huyết áp thường tăng khi ngủ dậy?
Vào mùa hè, người bệnh tăng huyết áp cần lưu ý bởi rất dễ gặp các cơn tăng huyết áp đột ngột. Nếu không xử lý kịp thời cơn tăng huyết áp có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe.
Thời tiết nóng nực có thể ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh khiến người bệnh khó ngủ và xuất hiện cơn tăng huyết áp vào sáng hôm sau. Cơn tăng huyết áp có thể gặp ở khoảng 180 - 200mmHg khiến người bệnh chóng mặt hoặc có thể yếu nhẹ nửa người. Nếu không được xử trí người bệnh có thể gặp tình trạng nhồi máu não, xuất huyết não, cơn co mạch... ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Xử trí khi gặp cơn tăng huyết áp
Nếu cảm thấy chóng mặt hoặc yếu nửa người vào buổi sáng khi thức dậy, người bệnh cần đo huyết áp để xác định có phải cơn tăng huyết áp hay không? Nếu huyết áp tăng người bệnh cần bình tĩnh và uống thuốc đã được kê đơn trước khi ăn. Thông thường thuốc sẽ được uống sau khi ăn sáng, tuy nhiên với trường hợp này người bệnh có thể uống luôn. Sau đó người bệnh nằm nghỉ ngơi. 1 giờ sau cần kiểm tra lại tình trạng huyết áp của bản thân. Nếu lúc này huyết áp vẫn tăng cao người bệnh nên nhanh chóng đến cơ sở y tế.
Ngủ không đủ giấc có thể khiến người bệnh gặp cơn tăng huyết áp vào sáng hôm sau.
Những thói quen vào buổi sáng tốt cho người tăng huyết áp
Không chỉ dễ gặp cơn tăng huyết áp, buổi sáng cũng là thời điểm dễ xảy ra những biến chứng liên quan đến tim mạch như đột quỵ, đau tim... Khi nhiệt độ tăng cao, cơ thể dễ gặp tình trạng mất nước khiến máu cô đặc. Hơn nữa cơ thể thường xuyên phải chịu sự thay đổi của nhiệt độ giữa phòng điều hòa và thời tiết bên ngoài nắng nóng dễ dẫn đến nguy cơ bị tăng huyết áp, co mạch... Việc duy trì một số thói quen tốt vào buổi sáng dưới đây sẽ giúp người bệnh tránh được nguy cơ gặp các biến chứng cũng như kiểm soát tốt tình trạng bệnh:
Đo huyết áp khi ngủ dậy. Thói quen theo dõi huyết áp thường xuyên giúp người bệnh nắm được huyết áp có đạt mục tiêu không. Thời điểm tốt nhất để đo huyết áp là khi ngủ dậy và 1 giờ sau khi sử dụng thuốc. Ngoài ra nếu gặp tình trạng chóng mặt, đau đầu hoặc các dấu hiệu bất thường người bệnh cũng có thể kiểm tra huyết áp.
Không bỏ bữa sáng. Thói quen không ăn sáng có thể khiến nhịp sinh học bị thay đổi. Do vậy người bệnh nên duy trì thói quen ăn sáng với các loại thực phẩm lành mạnh. Một số thực phẩm tốt vào buổi sáng cho người bệnh là: trái cây, rau củ quả, các loại hạt giàu Omega-3 (hạnh nhân, óc chó, quả phỉ...). Bên cạnh đó cần lưu ý hạn chế đồ ăn nhiều muối, nhiều đường, đồ ăn nhiều dầu mỡ. Bởi nếu tiêu thụ quá nhiều đường nhất là đường mía sẽ gây ảnh hưởng cho hormone aldosterone và nội mô peptide - đây là những hoạt chất giúp ổn định huyết áp. Việc ăn mặn cũng sẽ làm tăng lượng Na trong máu từ đó làm tăng áp lực thẩm thấu trong máu dẫn đến tăng cảm giác khát. Tình trạng này sẽ khiến tăng khối lượng tuần hoàn, tăng áp lực trong lòng mạch làm tăng huyết áp.
Vào buổi sáng người bệnh nên đo huyết áp, ăn sáng và tập luyện thể dục để kiểm soát huyết áp.
Hạn chế thay đổi nhiệt độ đột ngột. Khi cơ thể bị thay đổi nhiệt độ đột ngột nhất là vào buổi sáng khi bước từ phòng điều hòa ra ngoài trời nóng hoặc tắm nước lạnh... dễ khiến các mạch máu giãn ra làm tụt huyết áp hoặc gây ra các cơn co mạch khiến huyết áp tăng gây đột quỵ. Do vậy buổi sáng khi ngủ dậy, cần để cơ thể thích nghi dần với nhiệt độ tránh để cơ thể thay đổi nhiệt độ một cách quá đột ngột.
Tập thể dục thường xuyên. Thói quen tập thể dục vào buổi sáng không chỉ giúp tăng cường sức khỏe cho cơ thể mà còn giúp kiểm soát huyết áp tốt. Người bệnh có thể tập luyện các bộ môn có cường độ vừa phải như đi bộ, chạy bộ, bơi lội, yoga, đạp xe... Việc duy trì tập luyện với cường độ vừa phải, đều đặn ít nhất 30 phút mỗi ngày hoặc 5 ngày/tuần là thói quen tốt cho người bệnh tăng huyết áp.
Hạn chế tiêu thụ caffein vào buổi sáng. Thói quen uống trà hoặc cà phê vào buổi sáng có thể khiến bạn cảm thấy tỉnh táo và sảng khoái nhưng đối với người bệnh tăng huyết áp việc tiêu thụ caffein vào buổi sáng có thể gây ra tình trạng tăng huyết áp. Nếu tiêu thụ quá nhiều caffein tuyến thượng thận sẽ sản sinh ra nhiều adrenaline hơn và gây ảnh hưởng đến thần kinh giao cảm dẫn tới tim đập nhanh, huyết áp tăng cao. Hơn nữa khi tiêu thụ caffein nồng độ hormine cortisol gây căng thẳng cũng sẽ tăng lên. Do vậy người bệnh nên hạn chế uống cà phê, trà vào lúc sáng sớm hoặc có thể lựa chọn loại cà phê đã bỏ caffein để uống.
Bên cạnh đó, để kiểm soát tốt huyết áp người bệnh nên ngủ đủ giấc từ 6-8 tiếng mỗi ngày để giúp điều hòa nhịp tim và ổn định huyết áp.
Ngoài ra cần uống đủ nước, hạn chế các chất kích thích như rượu bia thuốc lá và cần liên hệ với bác sĩ điều trị nếu có các biểu hiện bất thường để được hướng dẫn xử trí kịp thời.
Giảm mỡ máu, huyết áp nhờ pha thêm thứ này vào sữa, cà phê Một loại thực phẩm rất quen thuộc có thể giúp đẩy lùi bệnh tim mạch nhờ cải thiện đồng thời các chỉ số mỡ máu, huyết áp, đường huyết... Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Nutrients cho thấy việc tiêu thụ thường xuyên các món ăn, thức uống có thành phần ca cao giúp cải thiện đồng...