Cơm mẻ trong ẩm thực đồng bằng

Theo dõi VGT trên

Những người trẻ bây giờ cũng có người từng ăn các món có chế biến cùng cơm mẻ, nhưng gắn với món ăn này bằng tình cảm đậm đà của bà, của má và những chái bếp quê xưa, thì chỉ những người trung niên trở lên.

Cơm mẻ trong ẩm thực đồng bằng - Hình 1

Họ ăn cơm mẻ bằng sự tận hưởng tinh túy của chất men ngon lạ và bằng cả nỗi nhớ của chái bếp ngày xưa. Một món ăn làm nên đậm đà bản chất văn hóa vùng miền, bởi mỗi nơi có cách sử dụng món mẻ đôi chút khác nhau.

Hễ mỗi lần về Bình Minh, ngồi đến gần cuối tiệc chắc chắn bao giờ anh Xứ cũng nằng nặc đòi cho được chén cơm mẻ. Chén cơm mẻ tự anh chế biến lại thành món chấm, đơn giản mấy trái chuối chát hay chuối non chưa kịp nở sau hè.

Chén cơm mẻ của anh như gởi gắm đậm đà tình quê trong đó. Vừa làm rồi mời mọi người ăn, ai cũng khen nhưng bao giờ anh cũng chêm vô một câu: “Ai vô trong quê anh Giáo Mẹo, má anh làm cho chén cơm mẻ nhà nuôi rồi tự tay chế biến, bảo đảm ngon nhớ đời luôn”. Chén cơm mẻ với anh Xứ vì thế mà trở nên khác biệt so với mọi chén cơm mẻ trong các quán xá.

Video đang HOT

Riêng tôi cũng không thể nào quên hũ cơm mẻ trong tủ bếp của ngoại. Cơm mẻ đi vào các món ăn, làm nên các món chấm làm cho những bữa cơm quê nó tạo thêm phong vị ngon lạ lùng khó tả.

Trong bếp ngày xưa, có các món không bao giờ phải đi mua hay phải đi xin hàng xóm là bởi ngoại luôn chuẩn bị đủ quanh năm: nước mắm, hũ giấm, hũ cơm mẻ, các loại trái phơi khô để dành nấu canh chua như: xoài sống, bứa, me dốt, các loại mắm, khô…

Đặc biệt, hũ giấm và hũ cơm mẻ bằng sành ngoại cẩn thận cất trong tủ bếp, ngăn dưới cùng. Nuôi mấy thứ mẻ, giấm chứ khó, nó dễ hư lắm, khi một căn bếp bẩn thỉu, người phụ nữ không kỹ tính.

Mặc dù gầy một hũ cơm mẻ rất đơn giản. Nhưng phải nuôi giữ kỹ lưỡng trong hũ sành (ngày nay nhiều người nuôi bằng hũ thủy tinh dễ quan sát), để trong bóng tối nhưng phải sạch, mỗi lần giở hũ lấy mẻ hoặc cho ăn phải sạch sẽ không khéo mấy bữa sau cơm mẻ nó chết xanh chành hoặc trở vàng và có mùi hôi khó chịu.

Hũ cơm mẻ ngon trắng tinh có những con mẻ (dạng tuyến trùng) lít nhít lúc nhúc, khi mở nắp sẽ tỏa lên mùi thơm rất kích thích thèm ăn.

Đơn giản nhất là xin cái cơm mẻ có sẵn về rồi nuôi (một dạng như men sữa chua vậy) rồi cho ăn bằng cơm nguội nhão nước hoặc cháo trắng sệt sệt đều được.

Mỗi lần cho ăn rải đều một lớp cơm phủ kín bề mặt hũ, độ 1 tuần sau là mẻ đói bò lên thành hũ, cứ thế tiếp tục cho ăn mà có được hũ to cơm mẻ mặc sức chế biến đủ các món ăn.

Nhắc chén cơm mẻ của anh Xứ lại bắt thèm, cái cách anh ngồi vừa băm sả, băm ớt thiệt cay, giặm thêm ít đường, bột ngọt rồi vừa khuấy thiệt đều, vừa xuýt xoa, kể lể: “Cơm mẻ má anh làm là ngon nhất”. Chấm trái chuối non thiệt sâu vào chén cơm mẻ, cảm nhận mọi thứ mùi vị chua, chát, đắng, cay, rồi tộp ly rượu đến quéo lưỡi mà hít hà, mà nó đã đời làm sao cái phong vị, sắc màu văn hóa ẩm thực đồng bằng.

Gỏi cổ hũ dừa và những ngày thơ

Hương dừa khẽ thoảng thơm ngầy ngậy. Từng lát cổ hũ dừa sần sật, xôm xốp, vị ngọt và một tí béo đọng lại khi nhai kỹ...

Gỏi cổ hũ dừa và những ngày thơ - Hình 1

Gỏi cổ hũ dừa ẢNH: THANH LY

Cây dừa không hề xa lạ với chúng tôi, những đứa trẻ nông thôn quanh năm nương vườn, rào giậu. Dừa quê mọc vô tư trong vườn, dọc bờ sông, cây nào cây nấy sai trĩu quả. Nói đến dừa thì có vô số những món ăn gắn liền với tuổi thơ đầu trần chân đất: bánh tráng dừa, dừa già ăn với đường tán, mứt dừa, xôi dừa, dừa sấy... và đặc biệt là được uống từng ngụm nước dừa ngọt lành. Duy chỉ một món được xếp hạng... xa xỉ đối với chúng tôi, đó là cổ hũ dừa. Vì sao ư? Đơn giản vì cổ hũ dừa là phần đặc biệt, phần non nhất của cây dừa, nó được xem như là trái tim mang đến sự sống của cây dừa.

Làng tôi nhiều dừa là thế nhưng chưa thấy ai chặt dừa chỉ để lấy cổ hũ chế biến món ăn. Đám con nít chúng tôi chỉ được thỏa thuê nỗi mong chờ cổ hũ dừa khi cây dừa bị sâu hay đã già và quá cao, nguy hiểm cho người đi đường, hoặc khi làm đường, làm sân, bất đắc dĩ người ta mới phải hạ xuống. Những cây dừa càng to, nhiều tuổi thì cổ hũ dừa càng ngọt. Cổ hũ dừa rất giàu chất xơ, tốt cho hệ tiêu hóa và có nhiều khoáng chất như chất sắt, magiê, kẽm... Đây cũng là loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, rất tốt cho sức khỏe vì không chứa cholesterol, chất béo bão hòa.

Tôi còn nhớ như in những mùa mưa bão tuổi thơ, thân dừa bị gió bão "cưa" gãy ngang. Cha tỉ mỉ gọt bỏ hết lớp thân cứng bên ngoài, lúc này cây dừa chỉ còn một lớp trắng nõn, non và ngọt bên trong, đó chính là cổ hũ dừa. Trước khi chế biến thành món ăn, mẹ thường lấy cổ hũ dừa đã cắt khúc hoặc thái lát mỏng ngâm với nước đá có hòa nước cốt chanh tươi. Cha bảo, làm như thế, cổ hũ dừa sẽ giữ được độ giòn và màu trắng khi làm bất cứ món gì dù nấu canh chua, kho tương hay xào tép.

Tôi mê nhất món gỏi cổ hũ dừa của mẹ. Đĩa gỏi cổ hũ dừa của mẹ tuy chỉ từ nguyên liệu vườn nhà nhưng như một bức tranh sinh động đầy màu sắc và hương vị: trắng sữa của cổ hũ dừa, đỏ gạch của đu đủ, xanh mướt của rau thơm và điểm trên là vàng rộm của đậu phộng rang giã dập. Mẹ phi hành thơm đến "phổng" cả mũi, pha nước mắm chua ngọt thật đậm với tỏi, ớt, chanh, bóp cho thật thấm với cổ hũ dừa đã cắt lát mỏng. Thế là có ngay đĩa gỏi cổ hũ dừa độc đáo, chẳng "đụng hàng" với món gỏi nào. Gắp một đũa gỏi mới thấy cái thú vị của gỏi cổ hũ dừa. Hương dừa khẽ thoảng thơm ngầy ngậy. Từng lát cổ hũ dừa sần sật, xôm xốp, vị ngọt và một tí béo đọng lại khi nhai kỹ.

Ngày nay, kinh tế phát triển tiện lợi trăm bề, cổ hũ dừa biến thành sản vật ngon, có sẵn trong các siêu thị... Thậm chí chỉ cần nhấc điện thoại là có ngay, chứ không hiếm hoi như lúc trước. Không hiếm, nhưng ít có dịp gặp, nên cha mẹ tôi luôn nâng niu mỗi khi có được cổ hũ dừa như tìm thấy một thức ngon thật quý. Cha đã chỉ tôi cách lấy cổ hũ dừa vừa nhanh vừa đỡ tốn sức. Và tự tay mẹ dạy tôi cách làm món ăn từ cổ hũ dừa, loại cây gắn bó với thời thơ ấu. Đối với tôi, gỏi cổ hũ dừa không đơn thuần là một món ăn khoái khẩu, nó còn là ký ức tuổi thơ, hồn nhiên, ấm áp.

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Cách làm bánh bột mì chiên nhân thịt, ăn sáng hay ăn vặt đều ngon
05:50:02 31/10/2024
Tuyệt chiêu làm mì gà kiểu Singapore mềm thơm, ăn là cuốn
05:51:29 31/10/2024
Thực đơn cơm nhà 4 món dễ nấu, hao cơm: Có món tăng sức đề kháng khi trời trở lạnh, món dưỡng ẩm giúp da tránh khô nẻ
16:49:47 31/10/2024
Hôm nay nấu gì: Chồng định đi nhậu, vợ gửi ngay ảnh mâm cơm này liền về ngay lập tức
16:51:40 01/11/2024
Cơm cuộn thịt bò tại gia cho bữa tối 'lười', cả nhà đều mê tít
18:13:20 01/11/2024
Cả trẻ nhỏ lẫn người lớn đều thích mê món thăn bò nướng
05:50:46 31/10/2024
Rau này mệnh danh là "rau hoàng đế", giá 150.000 đồng/kg, ăn vào cực bổ, đem xào thịt lợn được món tốn cơm mỗi ngày
06:00:08 31/10/2024
Những món ăn sáng nhanh gọn, dễ làm
05:54:34 01/11/2024

Tin đang nóng

Chuyện gì đang xảy ra với Thủy Tiên - Công Vinh?
21:01:11 01/11/2024
Nguyễn Thị Huyền đăng quang Hoa hậu Yoga Việt Nam 2024
20:06:07 01/11/2024
HOT: Puka xác nhận mang thai con đầu lòng đúng kỷ niệm 1 năm ngày cưới
21:40:26 01/11/2024
Hồng Đào tuổi 62 sống lạc quan, tiết lộ sức khỏe sau biến cố bệnh tật
23:35:58 01/11/2024
Mai Phương Thúy gợi cảm, Midu và chồng doanh nhân tình tứ
23:29:14 01/11/2024
Triệu khán giả của phim VTV bức xúc vai diễn Thuận, nữ thiếu tá phải lên tiếng
23:33:05 01/11/2024
Cảnh nóng dạy Mai Davika thị tẩm gây bão mạng vì một chi tiết
23:26:33 01/11/2024
Mẹ bé trai Hà Nội nổi tiếng sau một đêm: Lo hình ảnh con bị dùng phản cảm
21:38:51 01/11/2024

Tin mới nhất

Vịt kho bia lại cho thêm hạt giàu đạm tốt cho tim mạch, ăn vừa ngon lại bổ

06:02:28 01/11/2024
Hạt dẻ đem kho với thịt vịt cực ngon. Tham khảo một cách làm thịt vịt kho hạt dẻ với bia dưới đây nhé, đảm bảo cả nhà sẽ khen ngợi hết lời.

Nấu cháo sườn cho thêm thứ rau này vừa ngon lại giàu dinh dưỡng đảm bảo mê tít, ăn ngày se lạnh thật thích

05:55:06 01/11/2024
Buổi sáng chớm lạnh, không gì ấm lòng hơn khi thưởng thức một bát cháo thơm ngon, vừa dậy vị vừa đủ đầy dinh dưỡng.

Cách làm cơm cháy khô cá dứa giòn thơm ai cũng ghiền

05:53:48 01/11/2024
Khô cá dứa là món ăn quen thuộc của nhiều người, món ăn này được biến tấu với đặc sản này là cơm cháy mỡ hành khiến ai đã từng thử qua đều ghiền.

Các món ngon dễ làm từ thịt heo xay

05:53:02 01/11/2024
Các món ăn từ thịt heo xay đều dễ làm, tốn rất ít thời gian của người nội trợ nhưng lại dễ ăn, phù hợp với khẩu vị của nhiều lứa tuổi.

Những món ăn truyền thống dịp Halloween

23:50:53 31/10/2024
Ở các nước phương Tây, vào dịp này, các gia đình và nhóm bạn bè thường tụ họp để cùng nhau chế biến, thưởng thức những món ăn đặc biệt mang đậm không khí lễ hội.

Tối nay trổ tài làm món sườn hầm đậu đen vừa mềm, vừa ngon chồng khen con thích

18:55:19 31/10/2024
Sườn hầm đậu đen là món ăn cực kỳ thơm ngon và bổ dưỡng, không chỉ thích hợp cho người lớn mà còn được trẻ em yêu thích.

Sườn chiên xóc muối tiêu đậm đà, thơm lừng, ăn là mê

05:52:15 31/10/2024
Sườn chiên xóc muối tiêu đậm đà, thơm lừng, ăn là mê. Món ăn này rất phù hợp với bữa cơm sum họp cho cả gia đình.

Làm kim chi theo cách này ai không ăn được cay vẫn có thể thưởng thức

05:49:32 31/10/2024
Với công thức và nguyên liệu dưới đây, bạn sẽ dễ dàng làm được món kim chi thơm ngon và hấp dẫn, ngay cả khi không ăn được cay.

Một phần thịt đại bổ trong con lợn: Thay vì xào nhiều dầu mỡ, hãy nấu theo cách này

22:05:09 30/10/2024
Những món ăn chế biến từ bộ phận đặc biệt này của con heo còn có ảnh hưởng tích cực đến tinh thần, hỗ trợ điều trị suy giảm trí nhớ và mang lại hiệu quả cao trong việc chữa trị chứng mất ngủ.

Gợi ý món ngon đưa cơm, thay đổi khẩu vị mỗi ngày

22:02:39 30/10/2024
Dưới đây là gợi ý các món ngon vừa rẻ, vừa đủ dinh dưỡng cho cả gia đình, chắc hẳn sẽ là cứu cánh cho các bà nội trợ.

Hôm nay nấu gì: Bữa tối cực dẫn dã với 4 món dễ nấu mà ngon

16:53:44 30/10/2024
Bữa tối cực dẫn dã với 4 món dễ nấu mà ngon. Không cần cầu kỳ nhưng bữa ăn này cũng để khiến cả nhà thích thú khi thưởng thức.

1 món ngon từ súp lơ xanh, công thức làm đơn giản mà hương vị đậm đà, thơm bùi hấp dẫn

06:08:44 30/10/2024
Dưới đây chúng tôi sẽ gợi ý cho bạn công thức món ăn rất ngon, làm đơn giản với nguyên liệu chính là súp lơ xanh (còn gọi là bông cải xanh).

Có thể bạn quan tâm

FAO cảnh báo về tình trạng mất an ninh lương thực trầm trọng tại 22 quốc gia

Thế giới

05:28:16 02/11/2024
Theo báo cáo, xung đột và bạo lực vũ trang tiếp tục là nguyên nhân chính dẫn đến nạn đói ở nhiều điểm nóng, làm gián đoạn các hệ thống cung ứng lương thực, khiến cho người dân phải di dời và gây trở ngại cho việc tiếp cận hỗ trợ nhân đạ...

Sao nam Squid Game 2 gây sốc vì visual như "bà thím", nhìn mái tóc và đôi môi mà choáng váng

Phim châu á

23:17:18 01/11/2024
Mới đây ngày 1/11, Netflix đã tiếp tục thả xích trailer tiếp theo cho Squid Game: Season 2 (Trò Chơi Con Mực 2), hứa hẹn đem đến đấu trường sinh tồn đẫm mẫu cực kỳ mãn nhãn tới người hâm mộ.

Thời kỳ đỉnh cao nhan sắc của SOOBIN: Không khác gì thiếu gia đi du học về thừa kế công ty

Nhạc việt

23:11:57 01/11/2024
Chùm ảnh nam thần SOOBIN chia sẻ trên MXH gây bão nhờ thần thái, khí chất cao quý. Nhìn xa, không khác gì thiếu gia tài phiệt vừa du học về thừa kế công ty.

Khởi tố vụ án do để chậm tiến độ, gây lãng phí tại Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng

Pháp luật

23:09:27 01/11/2024
Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng , Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng

"Người nhà" của HIEUTHUHAI làm bùng nổ Rap Việt

Tv show

22:59:53 01/11/2024
Tập 7 Rap Việt 2024 tiếp tục với vòng Đối Đầu, nơi 8 thành viên team Karik - đội hình toàn gà chiến - sẽ mang đến một cú chốt ngoạn mục.

Em gái BLACKPINK thoát "dớp" nhạc dở nhưng có vượt qua "kiếp nạn flop" hay không thì chưa chắc!

Nhạc quốc tế

22:51:48 01/11/2024
11 giờ trưa 1/11 (theo giờ Việt Nam), BABYMONSTER chính thức trình làng full album đầu tay - Drip cùng MV chủ đề cùng tên.

Vì sao nghệ sĩ Thanh Thủy quyết gắn với sân khấu dù cát sê không cao?

Sao việt

22:42:20 01/11/2024
Nghệ sĩ Thanh Thủy vừa có những trải lòng về vai diễn mới, đồng thời nói lý do gắn bó với sân khấu kịch dù cát sê không quá cao.

Mỹ nhân Han So Hee bị tố khai gian tuổi và sự thật phía sau

Sao châu á

22:35:10 01/11/2024
Mới đây, nữ diễn viên Han So Hee vướng nghi vấn khai gian tuổi. Ngay sau đó, mỹ nhân 9X đã giải thích, phần nào hé lộ tuổi thơ không trọn vẹn bên người mẹ tai tiếng.

Kylie Jenner khỏa thân, đầu tư loạt tạo hình nóng bỏng dịp Halloween

Sao âu mỹ

22:33:13 01/11/2024
Trên Instagram có 396 triệu người theo dõi, Kylie Jenner gây choáng khi tung ảnh khỏa thân, tái hiện lại khoảnh khắc mang tính biểu tượng của Demi Moore trong phim Striptease .

Động thái gây chú ý của Tuấn Trần giữa tin đồn đóng phim Việt - Hàn

Hậu trường phim

22:28:35 01/11/2024
Vào giữa tháng 10 năm nay, News1 (Hàn Quốc) và một số cơ quan truyền thông xứ kim chi cập nhật tin tức xoay quanh bộ phim Việt - Hàn có tên I m going to Abandon My Mother (tên dự kiến).

Bellingham lu mờ vì Mbappe?

Sao thể thao

22:27:44 01/11/2024
Bellingham không còn tỏa sáng rực rỡ như ở mùa trước. Ngôi sao người Anh phải lùi sâu, hỗ trợ kiến thiết lối chơi cho Real thay vì được thoải mái xâm nhập vùng cấm và dứt điểm.