F-16 Ukraine sắp như “hổ mọc thêm cánh”, thách thức không quân Nga

Theo nhiều nguồn tin phương Tây, tiêm kích F-16 Ukraine sẽ sớm được tăng cường uy lực chiến đấu nhờ việc tiếp nhận máy bay cảnh báo sớm và chỉ huy trên không Saab 340 từ Thụy Điển.

Đồ họa mô tả vùng phát hiện mục tiêu hiệu quả của Saab 340 khi hoạt động ở miền Đông Ukraine, gần tiền tuyến (Ảnh: Military Chrsonicles).

Theo Military Chronicles, sự xuất hiện của máy bay cảnh báo sớm và kiểm soát trên không Saab 340 AEW&C sẽ tạo ra những thách thức chiến thuật mới cho Lực lượng Không quân – Vũ trụ Nga.

“Mắt thần trên không” do Thụy Điển chế tạo được trang bị radar PS-890 Erieye có thể mở rộng đáng kể khả năng chiến đấu của F-16AM (Fighting Falcon – Chim ưng chiến) mà Ukraine nhận được từ các nước phương Tây, bù đắp một phần cho những hạn chế của radar AN/APG-66(V)2 tiêu chuẩn trên “Chim ưng chiến”.

Radar được lắp trên F-16AM chỉ có thể phát hiện mục tiêu trên không ở bán cầu trước trong phạm vi khoảng chừng 70km, một con số khá khiêm tốn so với khí tài của Su-30SM hay Su-35 Nga.

Sau khi hiện đại hóa và kết nối với một hệ thống trao đổi dữ liệu duy nhất, những chiếc Saab 340 sẽ cung cấp cho chiến đấu cơ của Ukraine toàn cảnh chiến trường rõ nét hơn, cho phép chúng phát hiện tên lửa hành trình Kh-101 và Kalibr-NK và UAV tấn công ở phạm vi 70-100km, tăng gấp 3 đến 4 lần so với 20-25km của radar tiêu chuẩn trên F-16.

Về mặt lý thuyết, điều này sẽ làm tăng khả năng đánh chặn thành công và sử dụng tên lửa tầm trung xa AIM-120B/C-7 chống lại các mục tiêu trên không.

Tuy nhiên, để nâng cao khả năng phát hiện hiệu quả đối với Su-34 và Su-35S Nga khi chúng đang thực hiện các cuộc tập kích đường không ở độ sâu hạn chế trong lãnh thổ Ukraine, Saab 340 AEW&C sẽ phải tiến đến gần tiền tuyến hơn, ở khoảng cách 250-270km. Nhưng trong khu vực này, “mắt thần trên không” Thụy Điển sẽ dễ bị tấn công bởi tên lửa phòng không S-400, S-300V4 và tên lửa tầm xa R-37M của Nga phóng từ Su-35S.

Tiêm kích JAS-39 Gripen hộ tống máy bay Saab 340 AEW & C (Ảnh: Saab).

Với mật độ phòng không cao của Nga và việc thiếu sự bảo vệ chặt chẽ từ không quân Ukraine, khả năng những “mắt thần trên không” này tồn tại lâu dài có vẻ thiếu chắc chắn.

Tuy nhiên, mối đe dọa chính mà Saab 340 AEW&C gây ra với lực lượng Moscow là khả năng trinh sát điện tử của nó. Các hệ thống trên máy bay có thể ghi lại hoạt động của radar phòng không và tác chiến điện tử Nga ở phạm vi lên tới 400km.

Về lý thuyết, điều này sẽ cho phép lực lượng vũ trang Ukraine thu thập thông tin tình báo quan trọng để tấn công các hệ thống tên lửa phòng không, radar phản pháo và sở chỉ huy của đối phương sau đó.

Trước đây, không có loại máy bay tương tự Saab 340 AEW&C nào ở Ukraine. Việc chuyển giao chúng có thể là bước đầu tiên hướng tới khả năng thu thập thông tin tình báo thời gian thực và khả năng tấn công toàn diện cho không quân nước này.

Nếu Nga phá hủy được các “mắt thần trên không”, họ sẽ làm giảm đáng kể khả năng chỉ thị mục tiêu tầm xa của không quân Ukraine, đồng thời cũng làm phức tạp thêm hoạt động của phòng không Ukraine trong việc chống lại tên lửa hành trình và UAV, vốn được sử dụng để tập kích các mục tiêu quan trọng nằm sâu trong lãnh thổ Ukraine.