Cách chăm sóc trẻ suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng là tình trạng cơ thể không được cung cấp đầy đủ năng lượng và chất đạm cũng như các yếu tố vi lượng khác để đảm bảo cho cơ thể phát triển.
Đây là tình trạng bệnh lý hay gặp ở trẻ nhỏ dưới 3 t.uổi. Làm thế nào để phòng tránh suy dinh dưỡng? Cha mẹ cần quan tâm đến chế độ ăn uống của trẻ thế nào?
Vì sao trẻ bị suy dinh dưỡng?
Suy dinh dưỡng ở trẻ thường do tổng hợp nhiều nguyên nhân gây ra như:
- Do dinh dưỡng: Trẻ không được bú sữa mẹ, cho ăn dặm không đúng cách, không biết cách lựa chọn thực phẩm phù hợp với trẻ, cho trẻ ăn quá ít lần trong ngày, kiêng khem quá mức khi trẻ bị bệnh.
- Do ốm đau kéo dài: Trẻ mắc các bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp, tiêu hóa nhiều lần, biến chứng sau các bệnh viêm phổi, sởi, lỵ…
- Do thể tạng dị tật: Trẻ đẻ non, suy dinh dưỡng bào thai, các dị tật sứt môi, hở hàm ếch, tim bẩm sinh.
- Do điều kiện kinh tế – xã hội: Suy dinh dưỡng là một bệnh do ảnh hưởng của nghèo nàn và lạc hậu, có liên quan đến kinh tế, văn hóa, dân trí.
Một số nguyên nhân khác ít gặp hơn như trẻ hoạt động quá nhiều, hoặc sống trong môi trường quá nóng, quá lạnh, làm tiêu hao năng lượng nhiều; hoặc trẻ bị bệnh nặng có nhu cầu các dưỡng chất cao mà không được cung cấp tăng cường.
Muốn biết trẻ có bị suy dinh dưỡng hay không các bà mẹ cần phải theo dõi cân nặng thường xuyên cho trẻ trên biểu đồ phát triển. Nếu thấy 2 – 3 tháng liền trẻ không tăng cân cần phải đưa trẻ đi khám bác sĩ để tìm hiểu nguyên nhân.
Theo tiêu chuẩn cân nặng/tuổi người ta chia suy dinh dưỡng làm 3 độ:
- Suy dinh dưỡng độ I: Trọng lượng còn 90% so với t.uổi
- Suy dinh dưỡng độ II: Trọng lượng còn 75% so với t.uổi
- Suy dinh dưỡng độ III: Trọng lượng còn dưới 60% so với t.uổi.
Những nguy cơ của suy dinh dưỡng
Suy dinh dưỡng là nguyên nhân làm tăng tỉ lệ t.ử v.ong ở t.rẻ e.m dưới 5 t.uổi; là điều kiện thuận lợi để các bệnh lý hô hấp, tiêu chảy… xảy ra và kéo dài, bệnh lý làm cho trẻ ăn uống kém, nhu cầu năng lượng gia tăng và vì vậy suy dinh dưỡng ngày càng trở nên nặng nề hơn; Ảnh hưởng đến phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.
Video đang HOT
Cần thường xuyên theo dõi cân nặng của trẻ để phát hiện sớm tình trạng suy dinh dưỡng. Ảnh: TN
Trẻ bị suy dinh dưỡng cũng thường chậm chạp lờ đờ vì vậy giao tiếp xã hội thường kém, kéo theo sự giảm học hỏi, tiếp thu.
Biểu hiện suy dinh dưỡng ở trẻ
Giai đoạn sớm: Thường chỉ có biểu hiện đứng cân kéo dài hay sụt cân.
Giai đoàn toàn phát: Trẻ mệt mỏi, không hoạt bát, hay quấy khóc, chán ăn, ít ngủ, hay bệnh, chậm biết bò trườn, đi đứng, chậm mọc răng. Khi thăm khám thấy có thể biểu hiện của thể phù, thể teo đét hay hỗn hợp.
Thể phù: Trẻ chỉ được nuôi bằng chất bột, thiếu tất cả những chất dinh dưỡng đa lượng có cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng vi lượng khác. Các triệu chứng lâm sàng thường gặp nhất là: Phù trắng, mềm toàn thân; Rối loạn sắc tố da; Da xanh, niêm nhạt, suy thoái ở da, lông, tóc, móng; Còi xương; Chậm phát triển tâm thần, vận động: Trẻ mệt mỏi, không hoạt bát, hay quấy khóc, chán ăn, ít ngủ, hay bệnh, chậm biết bò trườn, đi đứng, chậm mọc răng.
Thể teo đét: Trẻ thiếu dinh dưỡng toàn bộ, cân nặng còn dưới 60% so với cân nặng trẻ bình thường. Mất toàn bộ lớp mỡ dưới da bụng, mông, chi, trẻ teo đét, chi còn da bọc xương, vẻ mặt như cụ già. Tinh thần mệt mỏi, ít phản ứng với ngoại cảnh, trẻ hay quấy khóc, không chịu chơi, không ăn hoặc kém ăn. Thường xuyên có rối loạn tiêu hóa: tiêu chảy, phân sống.
Thể hỗn hợp: Thể phù sau khi điều trị phục hồi một phần, hết phù trở thành teo đét nhưng gan vẫn thoái hoá mỡ.
Làm gì khi trẻ bị suy dinh dưỡng?
Với thể vừa và nhẹ (độ I và độ II): Điều trị tại nhà bằng chế độ ăn và chăm sóc.
- Chế độ ăn: Cho trẻ bú mẹ theo nhu cầu, bất cứ lúc nào kể cả ban đêm, nếu mẹ thiếu hoặc mất sữa cần bổ sung các loại sữa bột công thức theo tháng t.uổi, hoặc dùng sữa đậu nành (đậu tương).
Đối với trẻ từ 6 tháng t.uổi trở lên cho trẻ ăn bổ sung theo tháng t.uổi, đảm bảo đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: đạm, béo, bột đường, vitamin và khoáng chất nhưng số bữa ăn phải tăng lên, thức ăn phải nấu kỹ, nấu xong ăn ngay.
Tăng đậm độ năng lượng của bữa ăn bằng cách cho tăng thêm men tiêu hóa trong các hạt nảy mầm để làm lỏng thức ăn và tăng độ nhiệt lượng của thức ăn. Cụ thể là: có thể dùng giá đậu xanh để làm lỏng thức ăn cho trẻ, tức là có thể tăng lượng bột khô lên 2 – 3 lần mà độ lỏng của bột không thay đổi. Cứ 10g bột cho 10g giá đậu xanh giã nhỏ lọc lấy nước.
Với trẻ suy dinh dưỡng nặng (độ III): Cho ăn nhiều bữa trong ngày; Tăng dần calo; Dùng sữa cao năng lượng theo chỉ định và tư vấn trực tiếp của bác sĩ.
Trẻ cần được ăn bổ sung theo các chế độ ăn giống như trẻ bình thường. Số lượng một bữa có thể ít hơn nhưng số bữa ăn nhiều hơn trẻ bình thường. Những trẻ có suy dinh dưỡng nặng kèm theo tiêu chảy hoặc viêm phổi phải đưa vào điều trị tại bệnh viện.
Thực đơn tham khảo cho trẻ suy dinh dưỡng tại nhà
Trẻ dưới 6 tháng: Bú sữa mẹ theo nhu cầu. Trường hợp mẹ không đủ sữa mà phải dùng các sản phẩm thay thế sữa mẹ thì phải có chỉ định của bác sĩ.
Trẻ từ 6 – 12 tháng: Cho trẻ ăn nước cháo xay trộn sữa như trên nhưng tăng thêm lượng thịt, gạo và rau củ, trường hợp trẻ không thích ăn cháo trộn sữa thì dùng sữa cao năng lượng pha với nước sôi để ấm theo hướng dẫn mỗi ngày uống 500ml và cho ăn bột hoặc cháo xay 3 – 4 bữa/ngày, trẻ ăn ít có thể tăng số bữa lên.
Trẻ 13 – 24 tháng: 6h: 150 – 200ml sữa cao năng lượng; 9h: Cháo thịt rau: 200ml (1 bát ăn cơm); Gạo tẻ: 30g; Thịt nạc: 50g (hoặc cá, tôm, cua: 50g, trứng gà: 1 quả); Dầu: 10ml (2 thìa cà phê); Rau xanh: 20g (2 thìa cà phê); 12h: Sữa: 200ml; 14h: Chuối tiêu: 1 quả hoặc đu đủ 1 miếng;17h: Cháo thịt (cá, tôm, trứng) rau dầu
Nếu trẻ đang bú mẹ vẫn phải tiếp tục cho bú và thời gian cho bú kéo dài từ 18 – 24 tháng. Khi cai sữa vẫn nên cho trẻ ăn thêm sữa bò hoặc sữa đậu nành.
Ăn thêm các loại quả chín theo nhu cầu của trẻ.
Theo Bác sĩ Bạch Mai ( Sức khỏe & Đời sông)
Cách ngăn ngừa dị tật ống thần kinh thai nhi
Dị tật ống thần kinh thai nhi là những khiếm khuyết xảy ra khi não và cột sống của thai nhi phát triển không bình thường. Tỉ lệ trẻ bị dị tật ống thần kinh xảy ra cao ở những nước có thu nhập thấp, trong đó có Việt Nam.
Đừng vì chủ quan mà để con trẻ phải gánh chịu bất hạnh lớn. Sức khỏe và tương lai của con bạn phụ thuộc vào hành động của bạn ngay từ bây giờ.
Quá trình phát triển ống thần kinh thai nhi
Ống thần kinh thai nhi là nền tảng cốt lõi để phát triển thành hệ thần kinh hoàn thiện sau này, gồm bộ não, hộp sọ, tủy sống và xương sống. Ống thần kinh phát triển từ rất sớm, vào tuần thứ 3 của thai kỳ. Bắt đầu từ ngày thứ 18, ống thần kinh sẽ khép dần lại, cho đến ngày thứ 28 ống thần kinh sẽ khép hoàn toàn.
Nguyên nhân gây ra dị tật ống thần kinh?
Ống thần kinh cần được cung cấp một hàm lượng Acid Folic cần thiết vừa đủ để phát triển hoàn thiện, tức khép kín hoàn toàn. Nếu như cơ thể người mẹ không có đủ Acid Folic để cung cấp cho bào thai, ống thần kinh sẽ không khép kín, và sẽ gây ra các dị tật với các biểu hiện: sứt môi, hở hàm ếch, dị tật tim, liệt các chi, não úng thủy, nứt đốt sống..., thậm chí gây t.ử v.ong.
Các nghiên cứu y học đã chứng minh: cơ thể người mẹ thiếu hụt Acid Folic ngay tại thời điểm thụ thai sẽ làm tăng nguy cơ dị tật ống thần kinh thai nhi (*).
Cách ngăn ngừa dị tật ống thần kinh thai nhi
Vì ống thần kinh phát triển từ rất sớm, khi đó, bản thân người mẹ còn chưa biết mình đã mang thai. Phụ nữ cần bổ sung Acid Folic đầy đủ ngay từ khi dự định mang thai, để bảo đảm nồng độ Acid Folic trong m.áu đạt đến mức cần thiết ngay tại thời điểm thụ thai.
Một hàm lượng Acid Folic vừa đủ còn giúp thai phụ giảm hẳn các nguy cơ: sảy thai, sinh non, sinh con nhẹ cân. Tổ chức Y tế Thế giới đã khuyến cáo, phụ nữ nên bổ sung Acid Folic ngay từ khi dự định sinh con cho đến khi thai nhi ít nhất 3 tháng t.uổi.
Kết quả nghiên cứu cho thấy: bổ sung đầy đủ Acid Folic ngay từ khi dự định mang thai giúp giảm 93% nguy cơ dị tật ống thần kinh (**).
Tỉ lệ thiếu hụt Acid Folic của phụ nữ Việt Nam
Theo khảo sát của Tổ chức Y tế Thế giới và Viện Dinh dưỡng Việt Nam (8.2008): 53% phụ nữ Việt Nam trong độ t.uổi sinh sản có nồng độ Acid Folic (Folate) trong m.áu thấp dưới ngưỡng tối ưu để ngăn ngừa dị tật ống thần kinh thai nhi.
Như vậy, cứ 2 người phụ nữ Việt Nam thì có 1 người mang nguy cơ tiềm ẩn sinh con bị dị tật ống thần kinh. Nguy cơ này có thể rơi vào bất kỳ phụ nữ nào, bất kỳ độ t.uổi nào, sinh con lần thứ mấy, sức khỏe vợ chồng có tốt hay không.
Sự thiếu hụt Acid Folic phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân: do cơ địa cơ thể hấp thu kém, do thói quen ăn uống (không ăn nhiều thực phẩm chứa Acid Folic), do quá trình bảo quản, nấu nướng làm mất đi Acid Folic. Vì vậy, việc cơ thể thiếu hụt Acid Folic có thể xảy ra với bất kỳ phụ nữ nào.
Bổ sung Acid Folic và các dưỡng chất nói trên như thế nào?
Bạn nên dùng viên bổ dành cho phụ nữ dự định mang thai. Đây là giải pháp giúp bạn giám sát được thành phần, hàm lượng: đúng, đủ và an toàn cho bà mẹ và thai nhi.
Sức khỏe của con bạn, trí thông minh của con bạn, tương lai của con bạn phụ thuộc rất lớn vào bạn quyết định và hành động của bạn ngay từ khi chuẩn bị có thai.
Nên lựa chọn sản phẩm của nhà sản xuất uy tín, đã được Bộ Y Tế thẩm định và cấp phép. Sản phẩm nên có thành phần và hàm lượng dựa trên phác đồ của Tổ chức Y tế Thế giới và phù hợp với điều kiện sinh sống, dinh dưỡng và thể trạng của phụ nữ Việt Nam.
(*) Theo tài liệu "Ngăn ngừa dị tật ống thần kinh" của Tổ chức Y tế Thế giới, ban Bảo vệ Sức khỏe sinh sản, năm 2006
(**) Theo nghiên cứu "Tổng quan chuyển hóa Folate liên quan đến bệnh tim mạch và dị tật ống thần kinh" do Henk J. Blom và Yvo Smulders thực hiện, đăng trên tạp chí y khoa J. Inherit Metab, năm 2011.
Thông tin sản phẩm
Viên bổ Fonlica, sản phẩm độc quyền của U.S.Medical, được phát triển dựa trên phác đồ của Tổ chức Y tế thế giới và đặc điểm sinh học riêng của phụ nữ Việt Nam giúp ngăn ngừa hiệu quả các dị tật bẩm sinh nghiêm trọng: sứt môi, hở hàm ếch, dị tật tim, liệt các chi, não úng thủy, nứt đốt sống, thai vô sọ... (dị tật ống thần kinh thai nhi). Fonlica nghiên cứu bởi đội ngũ các chuyên gia Y và Dược học của U.S.Medical Hoa Kỳ và Việt Nam. Fonlica được Hội Đồng Y Khoa của Bộ Y Tế Việt Nam thẩm định và cấp phép chứng nhận. Fonlica được các chuyên gia khuyên dùng hàng ngày, ngay từ khi dự định mang thai. Fonlica an toàn và không có tác dụng phụ. ĐT: (04) 3557 8718 - (08).38 494 898 - website: www.tienlocpharma.com.vn.
(Nguồn: tienlocpharma.com.vn)
Theo 24h
Vì sao trẻ bị sứt môi? Trong số hàng ngàn trẻ sứt môi, hở hàm ếch được phẫu thuật mỗi năm, nguyên nhân được biết đến nhiều nhất là do bà mẹ bị mắc các bệnh n.hiễm t.rùng trong giai đoạn đầu mang thai. Nhìn cậu con trai hơn 7 tháng t.uổi với khuyết tật hiện ngay trên gương mặt, chị Phạm Thị Thao, 31 t.uổi, ở huyện Gia...
