Vì sao tỷ lệ trầm cảm giai đoạn tiề.n mãn kinh tăng?
Một nghiên cứu mới đã phát hiện ra rằng phụ nữ ở giai đoạn tiề.n mãn kinh có nguy cơ bị trầm cảm cao hơn.
1. Phụ nữ tiề.n mãn kinh có nguy cơ mắc trầm cảm cao hơn giai đoạn sau
Đối với nhiều phụ nữ, tiề.n mãn kinh là giai đoạn thay đổi về cảm xúc và thể chất, với các giai đoạn mãn kinh khác nhau có liên quan đến nguy cơ mắc các triệu chứng và chẩn đoán trầm cảm khác nhau.
Tiề.n mãn kinh là giai đoạn trước khi mãn kinh được đặc trưng bởi sự suy giảm dần dần chức năng buồng trứng và chấm dứt những năm sinh sản, xảy ra khoảng 3-5 năm trước khi bắt đầu kết thúc kỳ kin.h nguyệ.t cuối cùng của phụ nữ.
Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng các giai đoạn mãn kinh khác nhau có liên quan đến nguy cơ cao mắc các triệu chứng và chẩn đoán trầm cảm. Trong giai đoạn tiề.n mãn kinh, nồng độ estrogen và progesterone của phụ nữ bắt đầu dao động, khiến họ thay đổi tâm trạng, chu kỳ kin.h nguyệ.t không đều và kèm theo các triệu chứng mãn kinh khác, bao gồm cả cảm giác trầm cảm gia tăng.
Phụ nữ tiề.n mãn kinh có nguy cơ trầm cảm cao hơn so với giai đoạn mãn kinh.
Theo nghiên cứu mới nhất của Đại học London (Vương quốc Anh) được công bố trên Tạp chí Rối loạn cảm xúc, nguy cơ trầm cảm ở giai đoạn tiề.n mãn kinh tăng 40% so với giai đoạn mãn kinh. Tuy nhiên, nghiên cứu không tìm thấy nguy cơ trầm cảm tăng đáng kể ở giai đoạn sau mãn kinh so với phụ nữ tiề.n mãn kinh.
Những phát hiện này dựa trên phân tích tổng hợp của 7 nghiên cứu liên quan đến 9.141 phụ nữ trên khắp thế giới (bao gồm Úc, Mỹ, Trung Quốc, Hà Lan và Thụy Sĩ), để hiểu liệu các giai đoạn khác nhau của thời kỳ mãn kinh có liên quan đến nguy cơ trầm cảm khác nhau như thế nào.
Các triệu chứng được đo lường bằng các công cụ tự báo cáo được tiêu chuẩn hóa và được quốc tế công nhận, bao gồm Bảng câu hỏi sức khỏe bệnh nhân PHQ-9 (xem xét các yếu tố như thiếu hứng thú làm việc, các vấn đề về giấc ngủ và cảm giác tâm trạng chán nản).
Các tác giả cho biết, estrogen đã được phát hiện có ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa các chất dẫn truyền thần kinh như dopamine, norepinephrine, -endorphin và serotonin, tất cả đều có vai trò trong trạng thái cảm xúc.
Tác giả cấp cao, Tiến sĩ Roopal Desai (Khoa học Ngôn ngữ và Tâm lý học Đại học London) cho biết: Nghiên cứu này cho thấy phụ nữ ở giai đoạn tiề.n mãn kinh có nhiều khả năng bị trầm cảm hơn đáng kể so với trước hoặc sau giai đoạn này. Những phát hiện của nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thừa nhận rằng phụ nữ trong giai đoạn này của cuộc đời dễ bị trầm cảm hơn.
Theo Giáo sư Aimee Spector (Khoa học Ngôn ngữ và Tâm lý học Đại học London), đồng tác giả nghiên cứu, phụ nữ mất nhiều năm trong đời để đối mặt với các triệu chứng mãn kinh có thể ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của họ. Điều này cũng góp phần khẳng định sự cần thiết phải cung cấp hỗ trợ và sàng lọc cho phụ nữ để giúp giải quyết các nhu cầu sức khỏe tâm thần của họ một cách hiệu quả.
Video đang HOT
2. Một vài hạn chế của nghiên cứu
Tuy nhiên, có những hạn chế nhất định của nghiên cứu. Kết hợp dữ liệu từ các nghiên cứu toàn cầu cho thấy rằng những phát hiện này không thể chỉ quy cho các yếu tố văn hóa hoặc thay đổi lối sống mà đôi khi được sử dụng để giải thích các triệu chứng trầm cảm mà phụ nữ phải đối mặt.
Tiêu chí và thước đo được sử dụng trong các nghiên cứu khác nhau để đán.h giá các giai đoạn mãn kinh và trầm cảm là khác nhau, dẫn đến sự khác nhau trong một số kết quả. Ngoài ra, chỉ có một số nghiên cứu hạn chế để so sánh giai đoạn tiề.n mãn kinh với giai đoạn sau mãn kinh.
Vì mỗi nghiên cứu được điều chỉnh theo các đồng biến có thể ảnh hưởng đến kết quả nên các nhà nghiên cứu không thể giải thích liệu những phụ nữ tham gia có tiề.n sử trầm cảm trước đó hay không, điều này được cho là có liên quan trong các nghiên cứu trước đây.
Khi nào thời kỳ mãn kinh bắt đầu?
Quá trình chuyển đổi mãn kinh tự nhiên là một quá trình diễn ra dần dần trong vài năm. Nó thường bắt đầu khi một người ở độ tuổ.i 40 - 50, với độ tuổ.i mãn kinh trung bình là 52 tuổ.i.
1. Thời kỳ mãn kinh là gì?
Thời kỳ mãn kinh được Tổ chức Y tế Thế giới mô tả là một giai đoạn liên tục trong các giai đoạn cuộc đời của phụ nữ và thường có xu hướng xảy ra ở độ tuổ.i từ 45-55.
Thời kỳ mãn kinh được xác định sau khi một người phụ nữ đã trải qua 12 tháng liên tục không có chu kỳ kin.h nguyệ.t và có đặc điểm sinh lý là sự suy giảm nồng độ estrogen cùng một loạt các dấu hiệu, triệu chứng khác.
Mãn kinh xảy ra khi buồng trứng của phụ nữ ngừng sản xuất nội tiết tố estrogen và progesterone. Đây là những hormone cần thiết cho khả năng sinh sản hoặc để thụ thai. Mãn kinh đán.h dấu sự kết thúc khả năng sinh sản của phụ nữ vì họ không thể thụ thai được nữa.
Thời kỳ mãn kinh thường diễn ra tự nhiên theo tuổ.i tác. Tuy nhiên, nguyên nhân gây mãn kinh sớm có thể do phẫu thuật hoặc một bệnh lý nào đó liên quan đến hormone.
Mãn kinh thường diễn ra tự nhiên theo tuổ.i tác, thời kỳ mãn kinh tự nhiên là 51-52 tuổ.i. Ảnh minh họa.
2. Độ tuổ.i mãn kinh
Tiề.n mãn kinh (trước mãn kinh): kéo dài vài năm và thường bắt đầu từ giữa đến cuối 40 tuổ.i. Độ tuổ.i trung bình mà một người đạt đến thời kỳ mãn kinh tự nhiên là 51-52. Có những trường hợp ngoại lệ, một số người đến tuổ.i mãn kinh vào cuối những năm 30 tuổ.i hoặc đầu những năm 60 tuổ.i.
Mãn kinh: là sự kết thúc chu kỳ kin.h nguyệ.t của phụ nữ, được xác định bằng việc không có kinh trong 12 tháng liên tiếp. Khoảng 5% những người có kinh bị mãn kinh sớm trong độ tuổ.i từ 40-45 tuổ.i. Thời kỳ mãn kinh xảy ra trước 40 tuổ.i được coi là mãn kinh sớm.
3. Các triệu chứng khi bước vào thời kỳ mãn kinh
Các triệu chứng mãn kinh là kết quả của việc suy giảm chức năng buồng trứng. Buồng trứng ngừng sản xuất các hormone sinh sản như estrogen và progesterone. Triệu chứng đầu tiên thường là chu kỳ kin.h nguyệ.t không đều. Các triệu chứng khác bao gồm bốc hỏa, thay đổi tâm trạng, mất ngủ (khó ngủ), khô â.m đạ.o và giảm ham muốn tìn.h dụ.c.
Kin.h nguyệ.t không đều thường là dấu hiệu đầu tiên bắt đầu thời kỳ mãn kinh. Các khoảng thời gian kin.h nguyệ.t cách nhau gần hơn hoặc xa hơn. Tình trạng đau bụng kinh có thể trở nên nhẹ hơn hoặc trầm trọng hơn. Thời gian ra má.u ngắn hơn hoặc dài hơn và lượng má.u có lúc tăng hoặc giảm.
Bốc hỏa: Bốc hỏa là một triệu chứng phổ biến bắt đầu ở giai đoạn tiề.n mãn kinh, thường kéo dài vài năm sau. Các cơn bốc hỏa khiến bạn đột nhiên cảm thấy nóng bừng, đỏ mặt, tim đậ.p nhanh, đổ mồ hôi. Cảm giác ớn lạnh hoặc lo lắng đôi khi xảy ra sau cơn bốc hỏa. Những cơn bốc hỏa xảy ra vào ban đêm được gọi là đổ mồ hôi ban đêm.
Bốc hỏa là một trong những triệu chứng khá phổ biến ở phụ nữ mãn kinh. Ảnh minh họa.
Những thay đổi về â.m đạ.o hoặc tìn.h dụ.c
Những triệu chứng này có thể bao gồm khô â.m đạ.o, ngứa ngáy, đau nhức hoặc đa.u đớ.n khi quan hệ tìn.h dụ.c. Một số người cũng báo cáo giảm ham muốn tìn.h dụ.c.
Theo TS.BS. Phan Chí Thành, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, đối với phụ nữ trong giai đoạn mãn kinh, sự suy giảm ham muốn tìn.h dụ.c là điều không thể tránh khỏi. Chị em không nên e ngại, nên đi khám bác sĩ để được đán.h giá về tình trạng suy giảm ham muốn và những vấn đề sức khỏe khác, từ đó có biện pháp cải thiện vấn đề này.
Thay đổi đi tiểu
Những thay đổi chủ yếu về đường tiết niệu bao gồm:
Tăng tần số tiết niệuRò rỉ nước tiểu không tự chủTiểu đêm (trước đây không gặp tình trạng này)Tăng mức độ khẩn cấp để đi tiểu
Thay đổi tâm trạng hoặc não bộ
Những thay đổi về tâm trạng và nhận thức thường xảy ra trong quá trình chuyển đổi thời kỳ mãn kinh. Không rõ liệu những thay đổi này là do giảm estrogen hay do các yếu tố khác. Những thay đổi này bao gồm:
Mất ngủ, khó ngủTrầm cảmCáu gắtLo lắng bất anMất tập trungLòng tự trọng hoặc sự tự tin thấp
Thay đổi cơ thể
Những thay đổi thể chất khác thường có thể xảy ra, bao gồm:
Tăng cân và chậm trao đổi chấtCăng tức vúMất sự đầy đặn của vúTóc mỏng, da khôNhịp tim nhanhTăng huyết ápNhức đầu
4. Làm cách nào để xác định đã mãn kinh?
Thời kỳ mãn kinh thường được phát hiện do tuổ.i tác và các triệu chứng kể trên. Theo dõi chu kỳ kin.h nguyệ.t và các triệu chứng có thể giúp bạn xác định đang ở giai đoạn nào của thời kỳ mãn kinh. Khi có bất kỳ triệu chứng mãn kinh nào, chẳng hạn như bốc hỏa, căng ngực, khô â.m đạ.o, thay đổi kin.h nguyệ.t, thay đổi tâm trạng hoặc khó ngủ, bạn nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để được tư vấn.
Nên đi khám bác sĩ chuyên khoa để xác định tình trạng mãn kinh.
Trong khi các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm thường không cần thiết để chẩn đoán mãn kinh, bác sĩ có thể kiểm tra lượng hormone trong má.u của bạn. Điều này đặc biệt đúng nếu kin.h nguyệ.t của bạn ngừng lại ở độ tuổ.i sớm (trước 40) hoặc có lý do can thiệp y tế (phẫu thuật liên quan đến buồng trứng, tử cung).
FSH là một loại protein do não tạo ra để thông báo cho buồng trứng biết đã đến lúc rụng trứng. Khi thời kỳ mãn kinh bắt đầu, buồng trứng bắt đầu ngừng hoạt động và không đáp ứng với kích thích. Điều này khiến não gửi nhiều FSH vào cơ thể. Nồng độ FSH trong má.u sẽ tăng lên khi buồng trứng của một người bắt đầu ngừng hoạt động. Các mức này dao động, vì vậy các bài kiểm tra này có thể cần được theo dõi theo thời gian.
Mức độ Estradiol: Estradiol là dạng estrogen chính được tìm thấy ở một người trước khi mãn kinh. Nói chung, nồng độ trong má.u giảm sau thời kỳ mãn kinh. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp ngoại lệ đối với những người dùng một số loại thuố.c nhất định.
Một số người không gặp vấn đề với các triệu chứng mãn kinh, đó là một quá trình chuyển đổi suôn sẻ. Đối với những người khác, các triệu chứng có thể gây bực bội, khó chịu hoặc gây ảnh hưởng tới chất lượng cuộc sống. Thời kỳ mãn kinh thường có mối tương quan với những thay đổi khác trong cuộc sống, chẳng hạn như con cái rời khỏi nhà, hoặc chăm sóc cha mẹ già. Điều cần thiết là phải thăm khám sức khỏe định kỳ và tìm cách cải thiện các triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn.
'Đón đầu' triệu chứng thời kỳ mãn kinh để giảm nguy cơ trầm cảm Mãn kinh là một điều bình thường đối với hầu hết phụ nữ. Tuy nhiên, đối với một số người, quá trình chuyển đổi mãn kinh là giai đoạn dễ bị tổn thương về mặt sinh học và tinh thần, thậm chí dẫn đến trầm cảm. Nguyên nhân khiến phụ nữ mãn kinh dễ bị trầm cảm Mãn kinh là một giai đoạn...