‘Thủ phạm’ thầm lặng gây tử vong sớm trên toàn cầu

Phương Thuý23:25 05/11/2023

Huyết áp cao là căn bệnh rất nguy hiểm, được xếp vào nguyên nhân hàng đầu gây tử vong sớm.

Tiến sĩ, bác sĩ Trần Song Giang, Trưởng Phòng Điều trị theo yêu cầu C9, Viện Tim mạch quốc gia, Bệnh viện Bạch Mai ( Hà Nội) chia sẻ về tình trạng tăng huyết áp:

Tăng huyết áp hay cao huyết áp là tình trạng áp lực dòng chảy của máu lên thành động mạch tăng cao. Đây là bệnh lý gây tổn thương tim, mạch máu, não, mắt, thận và nhiều bệnh mạn tính khác, dẫn tới nhiều biến chứng như nhồi máu cơ tim, xuất huyết não, teo não, nhũn não, suy thận… hoặc để lại di chứng nguy hiểm như liệt, sa sút trí tuệ. Tăng huyết áp là nguyên nhân gây tử vong sớm trên toàn cầu.

Ước tính năm 2025, trên thế giới có 1,25 tỷ người mắc bệnh tăng huyết áp. Tại Việt Nam, hiện nay cứ 4 người trưởng thành có 1 trường hợp bị tăng huyết áp, trong đó nhiều bệnh nhân không điều trị hoặc điều trị chưa đúng quy trình dẫn tới các biến chứng nhiều hơn.

Huyết áp tâm thu (huyết áp tối đa) từ 90-140 mmHg là bình thường.

Huyết áp tâm trương (huyết áp tối thiểu) từ 60-90 mmHg là bình thường.

Ví dụ: Bệnh nhân có chỉ số huyết áp 125/75 mmHg là bình thường; nếu chỉ số 165/100 mmHg là cao huyết áp.

Người có vấn đề huyết áp nên thường xuyên kiểm tra chỉ số liên quan. Ảnh minh họa: Diebetes

Video đang HOT

Người bệnh nên thường xuyên đo huyết áp, trước khi đo nghỉ ngơi 5 phút, đo 2 lần/2 tay. Ngồi hoặc nằm đúng tư thế, đo ở cánh tay, máy đo để ngang tầm trái tim. Đối với người bị bệnh tim, tăng huyết áp nên đo thường xuyên, 2 đến 3 lần/ngày.

Nguyên nhân tăng huyết áp: Do di truyền, tuổi cao, béo phì, ít vận động, ăn mặn, uống nhiều rượu, hút thuốc lá, strees tâm lý, bị các bệnh lý không lây nhiễm như tim mạch, đái tháo đường, nội tiết…

Nếu người bệnh được chẩn đoán tăng huyết áp, việc điều trị phải tuân thủ theo bác sĩ chuyên khoa và theo dõi huyết áp thường xuyên. Ngoài ra, họ cần thay đổi lối sống như tăng cường vận động. Việc tập luyện, thể dục đúng cách giúp huyết áp ổn định hơn. Người bệnh cũng cần xây dựng một chế độ ăn khoa học, lành mạnh, giảm muối và các thực phẩm có nhiều chất bảo quản, hạn chế đồ ăn nhiều dầu mỡ và bia rượu.

Trong sinh hoạt hằng ngày, người bệnh tăng huyết áp cần tránh bị nóng lạnh đột ngột, kiểm soát tình trạng strees.

Trẻ mắc rối loạn tic tăng sau dịch COVID-19

Sau dịch COVID-19, trẻ mắc rối loạn tic tăng do ít vận động, sử dụng thiết bị điện tử nhiều.

Bệnh nhi NBM (bốn tuổi, ngụ TP.HCM) bị giật cơ mắt, nháy mắt liên tục, được người nhà đưa đến khám ở chuyên khoa mắt (BV Nhi đồng 1). Bác sĩ (BS) khám tật khúc xạ, các chỉ số đều bình thường, sau đó tư vấn bé đến khám tại chuyên khoa thần kinh.

Đi khám mắt phát hiện... rối loạn tic

Tại phòng khám thần kinh, bé vẫn nói chuyện, tiếp xúc bình thường. Khai thác bệnh sử ghi nhận bé chưa từng mắc các bệnh về thần kinh, gia đình cũng không ai có tiền sử bệnh này. Do cha mẹ đi làm nên bé ở nhà với ông bà, xem điện thoại nhiều.

BS chẩn đoán bé mắc tic nên điều trị bằng biện pháp hạn chế xem điện thoại, tivi. Theo dõi một tuần, tái khám thấy bé không đáp ứng tốt, các tật giật cơ nặng hơn nên BS cho dùng thuốc từ liều thấp đến liều cao khoảng sáu tháng.

Bác sĩ Lý Hiển Khánh thăm khám cho bệnh nhi tại khoa Nhiễm - Thần kinh Bv Nhi đồng 1.
Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Bệnh nhi LTBT (năm tuổi, ngụ Long An) đang điều trị tại khoa Ngoại thần kinh (BV Nhi đồng Thành phố) với chẩn đoán rối loạn tic cấp. Bé tâm sự với BS cha mẹ bận rộn nên ít có thời gian chơi cùng con, bé hay bị em trai kế cắn, ăn hiếp. Gần đây, bé có thêm cảm giác lo lắng khi mẹ sắp sinh em nữa.

Khai thác bệnh sử cho thấy cách đây ba tuần, sau khi chuyển trường, bé thỉnh thoảng xuất hiện cơn nhăn mũi tại nhà. Hai tuần sau, xuất hiện thêm nhún vai, gập cổ tay, gập vai, mỗi cơn kéo dài khoảng 10-30 giây, sau đó tự hết. Bé vẫn được tái khám đều với chuyên gia tâm lý để các BS hỗ trợ tâm lý, can thiệp hành vi.

Bệnh tăng gấp đôi trước dịch COVID-19

BS CKI Lý Hiển Khánh, khoa Nhiễm - Thần kinh (BV Nhi đồng 1), cho biết trung bình mỗi ngày phòng khám tiếp nhận khoảng bảy ca mắc rối loạn tic, riêng tháng vừa qua tiếp nhận 200 ca.

"Sau dịch COVID-19, bệnh nhi đến khám do mắc tic tăng gấp đôi so với trước. Đáng chú ý, hầu hết có sử dụng thiết bị điện tử rất sớm vì trong thời gian nghỉ dịch trẻ ít vận động, tiếp xúc với tivi, điện thoại, máy tính nhiều. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến trẻ mắc tic tăng" - BS Khánh nhận định.

Tại BV Nhi đồng Thành phố, BS CKII Nguyễn Duy Khải, Trưởng khoa Ngoại - Thần kinh, chia sẻ mỗi ngày khoa tiếp nhận 5-7 trẻ mắc rối loạn tic. Đặc biệt, sau dịch COVID-19 và kỳ nghỉ hè vừa qua, số bệnh nhi mắc bệnh này đến khám tăng.

Theo BS Khải, nguyên nhân chính của rối loạn tic chưa được xác định chính xác. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy có sự kết hợp giữa các yếu tố di truyền và môi trường, mất cân bằng hóa chất trong não, căng thẳng, áp lực...

BS CKII Hồ Tôn Thiên Nga, Phó Trưởng khoa Sức khỏe trẻ em BV Nhi đồng Thành phố, cho biết thêm rối loạn tic thường khởi phát ở lứa tuổi 5-7. Sau đó tần suất và mức độ nặng thường tăng dần trong khoảng 8-12 tuổi và sẽ cải thiện đáng kể khi gần hết tuổi teen. Ở một số trẻ, rối loạn tic sẽ biến mất hoàn toàn sau khi lớn nhưng cũng có một số bị dai dẳng và nghiêm trọng đến tuổi trưởng thành.

Có thể biến chứng nặng

Theo BS Nga, ước tính 86% trẻ rối loạn tic được chẩn đoán thêm ít nhất một bệnh về tâm thần, hành vi hay phát triển. Các bệnh đồng phát này có thể gây thêm khiếm khuyết và phiền hà nhiều hơn cả các rối loạn tic.

Các bệnh trạng đồng phát của rối loạn tic thường gặp nhất là rối loạn tăng động/giảm chú ý, rối loạn ám ảnh cưỡng chế, các vấn đề về hành vi hay cách cư xử, lo lắng hay sợ hãi thái quá; gặp khó khăn trong đọc - viết hoặc xử lý thông tin mà không liên quan đến trí tuệ, gặp khó khăn trong phát triển các kỹ năng xã hội.

BS Khánh cho biết thêm nếu trẻ mắc tic, BS thường xét các yếu tố nguy cơ để có những biện pháp thay đổi về lối sống, hành vi. Nếu trẻ tiếp xúc với game nhiều sẽ phải hạn chế và cho tập thể dục thể thao nhiều hơn, dần dần bệnh sẽ ổn. Nếu những biện pháp trên không đáp ứng, trẻ sẽ được điều trị bằng thuốc. Với trường hợp biến chứng nặng có thể phải dùng thuốc khoảng 5-6 tháng.

"Sau điều trị, rối loạn tic vẫn có thể tái phát, nhẹ hoặc nặng tùy trường hợp nếu như trẻ không được kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Có khoảng 10% các trẻ mắc tic sẽ biến chứng nặng, cần nhập viện điều trị bằng thuốc" - BS Khánh giải thích.

Thực phẩm không ngừng ăn ngay bạn sẽ bị tàn phá dạ dày Có nhiều thực phẩm âm thầm tàn phá dạ dày của bạn mà không phải ai cũng biết. Cơm nguội Cơm nguội có thể khiến bạn bị ung thư dạ dày. Rất nhiều người vì tiết kiệm hoặc vì tiện lợi nên thường xuyên hâm nóng lại cơm nguội để ăn nhưng không ngờ đây lại là thói quen "chết người" gây hại...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Vụ ô tô Mercedes lao xuống biển Nha Trang, xác định danh tính 4 cô gái đi cùng13:53

Tổng thống Zelensky chơi 'tất tay' với Nga ?09:59

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Người lạ vào tận trường mầm non nghi bắt cóc bé gái 4 tuổi10:53

Người đàn ông trùm kín mít, bấm đèn đỏ khiến xe dừng không kịp ở TPHCM00:54

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Người dân sợ bị phạt khi leo lề, rẽ phải nhường đường xe cấp cứu lúc bị kẹt xe09:12

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Giới chức Israel đánh giá khả năng tấn công các cơ sở hạt nhân Iran09:32

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Cảnh báo nguy hiểm từ bệnh chán ăn tâm thần ở trẻ nhỏ

05:47:53 15/01/2025

ThS.BSNT Vũ Thị Mỹ Hạnh, Khoa Sức khỏe vị thành niên Bệnh viện Nhi Trung ương khuyến cáo, cha mẹ, giáo viên hoặc người chăm sóc có thể phát hiện dấu hiệu trẻ em hoặc vị thành niên mắc chứng chán ăn tâm thần, mặc dù nhiều trẻ có xu hướng...

Ăn bánh chưng mỗi ngày có tốt cho sức khỏe?

05:35:25 15/01/2025

Trung bình trong 1/4 chiếc bánh chưng có khoảng 500 calo, tương đương với khoảng 2 miệng bát cơm. Do đó, ăn nhiều bánh chưng có nguy cơ tăng cân rất cao.

Bị liệt vì tiêm thuốc chữa đau vai gáy

05:28:47 15/01/2025

Ngay sau khi tiêm vai gáy tại phòng khám trên khoảng một ngày, chị T đã bị sốt trở lại, kèm theo đó là hai chân bị liệt. Dần dần, chị bị mất toàn bộ cảm giác từ vùng thắt lưng trở xuống.

Người mắc Hội chứng Felty nên tập luyện như thế nào?

05:24:49 15/01/2025

Ngoài ra, tập luyện còn có tác dụng cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng và mệt mỏi. Một kế hoạch tập luyện cân đối, an toàn sẽ giúp người bệnh mắc Hội chứng Felty duy trì sức khỏe và nâng cao khả năng kiểm soát bệnh.

Những triệu chứng dễ nhầm lẫn với bệnh thường gặp có thể là dấu hiệu của khối u trung thất

05:21:17 15/01/2025

Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng thường bao gồm đau ngực, khó thở khi nằm, khàn giọng, khó nuốt hoặc thậm chí ho ra máu. Tùy thuộc vào loại khối u, bệnh nhân cũng có thể gặp phải nhiều biến chứng nguy hiểm khác.

Top thực phẩm giàu chất chống oxy hóa có lợi cho sức khỏe

05:18:31 15/01/2025

Cà rốt rất giàu beta-carotene, chất này được chuyển hóa thành vitamin A trong cơ thể. Vitamin A rất cần thiết cho làn da và đôi mắt khỏe mạnh, đồng thời cũng hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh.

5 món canh rất tốt cho người bị tiểu đường

21:07:59 14/01/2025

Ngoài dùng thuốc, thay đổi chế độ dinh hoạt, tập luyện, bệnh nhân có thể vận dụng các liệu pháp có tính tự nhiên như món ăn, bài thuốc.

Uống kombucha mỗi ngày có tác dụng gì với cơ thể?

21:04:52 14/01/2025

Kombucha là một thức uống ngon và sảng khoái với những lợi ích dinh dưỡng vượt xa một loại soda thông thường.

Những thói quen tốt giúp thải độc gan hiệu quả

21:01:29 14/01/2025

Áp dụng chế độ ăn uống cân bằng và lành mạnh bổ sung nhiều chất xơ và làm giảm chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa và chất béo hydro hóa có thể làm giảm tích tụ chất béo trong gan, giúp duy trì một lá gan khỏe mạnh.

4 loại thực phẩm trở nên độc hại khi bạn để trong tủ lạnh

20:54:41 14/01/2025

Gạo, tỏi, hành tây và gừng là 4 loại thực phẩm không nên để ngăn mát tủ lạnh vì nó trở nên độc hại cho sức khỏe.

Phương thuốc tự nhiên từ nghệ chữa đau bụng kinh

20:17:10 14/01/2025

Khi bị đau bụng kinh, bạn có thể sử dụng nghệ như một phương thuốc đơn giản và hiệu quả để giảm triệu chứng. Nguyên nhân do nghệ có đặc tính chống viêm, chống co thắt và giảm đau.

Một người ở huyện Long Thành tử vong do chó dại cắn

20:13:06 14/01/2025

Đề nghị trạm y tế xã Phước Bình theo dõi thường xuyên tình hình sức khỏe của các trường hợp bị chó cào, cắn, có tiếp xúc với con vật nghi mắc dại và các trường hợp có tiếp xúc với người đã tử vong.