Sài Gòn trời nóng có một loại củ ăn mát cả người nhưng mang cái tên nghe “ngồ ngộ”
Người nông dân nói, tên là “lùn” nhưng củ chẳng “lùn”, ăn vào mát cả người và còn rất ngon ngọt.
Có lẽ là do “sống chung với lũ” lâu ngày mà ở Sài Gòn quanh năm, mỗi tháng mỗi ngày đều chưa bao giờ ít những món ăn mát người tỉ như chè các loại, hoa quả dầm, hoặc không thì là các loại sinh tố. Song bên cạnh đó vẫn có những thức dân dã hơn một chút, ví như củ… lùn.
Loại củ có cái tên ngộ nghĩnh là… “lùn”.
Củ này họ khoai, còn gọi khoai lùn. Dù gọi củ hay gọi khoai thì cũng không thoát được chữ “lùn”. Nghe có vẻ ngồ ngộ nhưng đó là tên cúng cơm của nó đấy. Không ai biết vì sao lại gọi là củ lùn, có lẽ là so với khoai bình thường thì “em” này thấp bé nhẹ cân hơn hẳn. Củ lùn thật ra còn có một cái tên khác là “năng tàu”, đôi khi người miền Tây cũng hay gọi tắt là củ năng, song lại trùng tên với một củ khác cũng… tên “năng”. Năng tàu hai chữ trong khi lùn có mỗi một chữ, lại còn nghe thương thương, thế là người miền Tây ai nấy cũng gọi là củ lùn.
Củ lùn có nguồn gốc miền Tây, cả năm chỉ có một vụ duy nhất, thu hoạch vào tầm tháng 11, 12 âm lịch (khoảng tháng 1, 2 dương lịch đấy) và ăn dần cho đến hết một, hai tháng sau. Hầu hết nguồn củ lùn ở Sài Gòn đều đến từ các tỉnh miền Tây, một số vựa lùn lớn nhất bao gồm Châu Thành (Long An) và TP. Sóc Trăng. Cứ tầm này mỗi năm là những củ khoai lùn bé xinh cứ thế mà “tịch tang” đi theo cùng những chuyến xe của người nông dân lên Sài Gòn.
Củ lùn được thu hoạch vào độ tháng 11 – 12 âm lịch.
Củ lùn ăn rất dễ, thường được luộc hoặc hấp lên. Củ lùn không như khoai, chẳng sợ bị mềm như các “ông anh” họ khoai to con khác, phải luộc lâu mới hết sượng (cứng). Một cách rất dễ để biết củ lùn có chín chưa ấy là khi chín, vỏ của củ lùn sẽ tự tróc, tự nứt ra. Nếu luộc khéo, chỉ cần khều nhẹ là vỏ tách ra dễ dàng, để lộ lớp thịt bóng loáng, nhẵn mịn (đôi khi có một vài lỗ rễ nhưng ít lắm).
Video đang HOT
Củ lùn có mùi thơm, bùi, vị ngọt. Cái vị ngọt chẳng lẫn vào đâu được của các loại trái quả nhiều tinh bột. Song không giống khoai lang, khoai tây, củ lùn bớt ngán hơn nhiều nhờ kết cấu thịt giòn, sần sật chứ không bở, ai buồn miệng có thế ăn nhoáng một phát hết cả rổ mà không hay.
Củ lùn miền Tây có vị ngọt bùi, không bở mà giòn sần sật.
Củ lùn có thể được bào chế thành bột để pha nước uống như bột sắn vậy, nhưng làm thế thì mất đi cái thú vui khi nhai sần sật thịt lùn mà giá trị kinh tế lẫn dinh dưỡng thì vẫn y như nhau. Vậy nên người ta toàn luộc lùn cho đơn giản. Nói đơn giản vậy chứ luộc lùn cũng lắm “chông gai”, người nào kỹ tính, muốn lùn ngon và cầu kì hơn chút có thể cho thêm lá dứa, ít muối, để nước nhiều rồi luộc tầm 30 phút tuỳ theo số lượng. Nếu luộc khéo thì lùn sẽ có mùi thơm nức của lá dứa, hoà trộn với mùi tự nghiên nghe mà ứa nước dãi. Đây là món mà đứa trẻ miền Tây nào cũng rất quen thuộc.
Củ lùn rất hợp để ăn mùa nóng, bởi vì trông bé nhỏ thế thôi nhưng lùn ngậm nước cực giỏi, luộc lên để nguội, cắn vào một phát thì nước tứa ra, mang theo vị ngọt bùi khó tả, ăn cũng như uống, giúp chống mất nước cho hội lười uống nước hiệu quả. Củ lùn cũng được xem là vị thuốc giải nhiệt, trị độc gan, lợi tiểu… Người thành phố, những nhà không có sân vườn thì phải đợi mua, đợi thương lái mang lên. Còn ở quê, nhà nào có lùn sai củ là lũ trẻ con cứ đến hẹn lại lên, tới mùa là rủ nhau ra đào trong vườn.
Củ lùn có cái tên “trông mặt mà bắt hình dong” lắm, bởi vì dù “lùn” nhưng có giá cao hơn nhiều các loại khoai, củ khác bởi vì quanh năm chỉ có một mùa duy nhất.
Củ lùn chẳng “lùn” tí nào, vừa hiếm vừa có giá cao hơn các loại củ khác.
Đối với nhiều người nông dân miền Tây, củ lùn chẳng “lùn” tí nào. Có nhiều người nhờ mùa củ lùn mà “phát tài”, dù bán với giá không quá đắt, tầm khoảng 35 – 40k/kg song vẫn có thể lời đến 80 triệu hơn chỉ cho 4 công đất (đơn vị đo lường miền Tây, mỗi công 1000 mét vuông).
Đối với nhiều vùng lạnh hơn, củ lùn luộc ăn vào mùa đông là thức ấm nóng, ngon lành ngày lạnh. Tuy nhiên đối với Sài Gòn chỉ có hai mùa nóng và “nóng hơn” thì củ lùn đã trở thành món ngon giải nhiệt tốt. Năm nay mùa củ lùn dường như muộn hơn một chút, nhưng vẫn tới, không biết bạn đã ăn hay chưa? Thời buổi hiện đại, bạn không phải “hên xui” ra chợ tìm kiếm nữa, mà có thể đặt mua củ lùn giao tận nhà, dù có hơi đắt hơn một chút.
Theo Trí Thức Trẻ
Hàng bánh canh bột gạo hơn 60 năm nằm gần chợ ở Sài Gòn
So với nguyên liệu bột mì, bột năng, bột sắn, sợi bánh canh làm từ bột gạo có độ mềm, dai, tươi ngon và không bị bở.
Đường Trần Khắc Chân (gần khu chợ Tân Định, quận 1) vốn là một điểm tập trung nhiều quán ăn uống ở trung tâm thành phố. Tại đây có một hàng bánh canh vỉa hè luôn toả khói nghi ngút vào buổi sáng. Dụng cụ bếp và bàn ghế sạch bóng khiến nhiều người tưởng quán mới mở nhưng thực tế, địa chỉ ẩm thực này đã tồn tại hơn 60 năm.
Chủ quán hiện tại là đời thứ ba đứng bếp. Ảnh: Tâm Linh.
Chủ quán là cô Thanh (48 tuổi), đời thứ ba bán bánh canh trong gia đình. "Đầu tiên là bà ngoại bán cả bánh canh, cháo thịt heo và cá hơn 20 năm, sau đó đến mẹ chồng tôi bán bánh canh thịt heo 30 năm và tôi tiếp quản tới giờ là 13 năm", bà chủ nói.
Sau nhiều năm, quán thay dụng cụ nấu và bàn ghế cho sạch đẹp nên không còn giữ vẻ cũ kỹ như nhiều quán ăn lâu đời ở Sài Gòn. Món ăn ở đây thoạt nhìn hơi đơn điệu chỉ có sợi bánh trắng, vài miếng thịt heo, nước lèo trong vắt, một nhúm hành lá và hành khô. Tuy nhiên quán vẫn hút khách bởi độ ngon của sợi bánh và nước lèo.
Thịt heo bao gồm các bộ phận như thịt ba chỉ thái lát, thịt chân giò, thịt xương và da heo. Thực khách có thể chọn ăn riêng từng loại hoặc thập cẩm, cho chung vào bánh canh hoặc để riêng đều được. Xương hay móng gió đều to và nhiều thịt, còn da heo được cạo sạch lông, khi ăn thấy mềm, dai và béo.
Suất ăn được nhiều khách đánh giá là đầy đặn. Ảnh: Tâm Linh.
Theo cô Thanh, sợi bánh canh được làm nguyên chất từ bột gạo, nhờ đó mà có được độ dai mềm, vị bùi, mùi thơm của gạo (một số hàng khác chọn bánh canh làm từ bột mì hoặc bột năng). Mặc dù được ngâm nấu trong nước nóng, sợi bánh canh bột gạo không hề bị bở và đứt. Chủ quán kể lại, thời bà và mẹ cô bán thường tự làm sợi bánh canh tại chỗ. "Hiện bánh canh được nhập từ một lò làm sợi lâu năm ở Sài Gòn", cô nói.
Nước lèo nhìn trong vắt nhưng có vị thanh ngọt từ xương heo. Tô bánh canh dọn ra lúc nào cũng kèm theo chén mắm tiêu để chấm thịt. Khác với các quán khác, địa chỉ này không phục vụ rau giá ăn kèm. "Có thể để tránh bị loãng vị của tô bánh canh vì ăn bình thường đã nêm nếm vừa miệng rồi", một thực khách cho hay.
Những miếng da heo ăn kèm được chế biến kỹ. Ảnh: Tâm Linh.
Quán trước giờ chỉ bán ở một địa điểm cũng là nơi sinh sống của cả gia đình suốt hàng chục năm. "Trước đây, xung quanh nhà là ruộng rau muống, giờ đã thành khu dân cư đông đúc. Chục năm trở lại đây, quán lùi ra ngoài vỉa hè để đón khách vì ngôi nhà nằm lọt thỏm trong hẻm chật chội", chủ quán tâm sự.
Mỗi suất bánh canh tại đây có giá từ 30.000 đồng. Khách có thể chọn ăn phần thập cẩm hoặc tự chọn các loại thịt. Quán chỉ mở cửa buổi sáng từ 6h đến khoảng 10h hoặc khi hết hàng. Khách ngồi ăn trên bàn ghế cao được chủ xếp gọn gàng.
Tâm Linh
Theo VNE
Bột sắn chấm nước mắm: nghe thấy "kì" mà lại là món tuổi thơ của rất nhiều người Những tưởng tuổi thơ ngày xưa chỉ có món bột sắn nấu với chút đường, ai ngờ đâu ở Bình Định còn có cả bột sắn chấm nước mắm nữa đó. Để mà nói về món ăn tuổi thơ của các thế hệ trước, cũng bởi điều kiện còn khó khăn, đồ ăn chẳng thể nhiều và đa dạng như bây giờ. Hồi...





Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

3 món ăn cực dễ nấu lại nuôi dưỡng, cấp ẩm cho cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, tốt cho sức khỏe

Biến tấu váng đậu thành món ngon tuyệt đỉnh, ai cũng mê

Hôm nay nấu gì: Bữa tối ngập trong món ngon, chẳng ai muốn rời mắt vì quá hấp dẫn

Cách kho cá lóc thơm ngon đơn giản

Hướng dẫn làm canh đu đủ xanh thanh đạm

Cách làm gà xào sả ớt ngon tại nhà

Cách làm thịt kho củ cải thơm ngon

Cách làm đậu nành natto đơn giản tại nhà

Thực đơn cho bữa cơm cuối tuần làm nhanh mà ăn rất ngon

Cách nấu phá lấu bò đơn giản tại nhà

Cách nướng cá bằng nồi chiên không dầu thơm ngon ngoài giòn trong mềm, ai ăn cũng khen

Cách làm bánh mỳ thơm ngon, bé lớp 4 thực hiện trong tích tắc
Có thể bạn quan tâm

Vợ Đức Tiến kiện mẹ chồng, tranh quyền thừa kế tài sản, tòa chính thức thụ lý?
Sao việt
09:15:05 05/03/2025
"Cha tôi, người ở lại" tập 9: Mẹ Liên tạm biệt Nguyên để về nước
Phim việt
09:11:57 05/03/2025
Phim kinh dị "Đồi hành xác" hé lộ cảnh quay trong hang động dài hơn 1km
Hậu trường phim
09:09:18 05/03/2025
Diva Thanh Lam "sợ hãi" khi nhắc đến "nhiều người đàn ông", ra MV khoe chồng bác sĩ đầy bất ngờ!
Nhạc việt
09:05:45 05/03/2025
7 triệu người xem nữ diễn viên được anh bồ chính trị gia bơi vượt biển để gặp sau 11 lần bị phản bội
Sao châu á
08:59:55 05/03/2025
6 gã "yêu râu xanh" tàn bạo nhất showbiz: Có kẻ xâm hại hơn 100 phụ nữ, sao nam Cbiz còn xuống tay với vị thành niên
Sao âu mỹ
08:52:25 05/03/2025
Độc đáo từ những bãi biển có màu cát kỳ lạ trên thế giới
Du lịch
08:15:31 05/03/2025
Kích thích mọc tóc nhanh bằng các loại rau quả này
Làm đẹp
08:04:16 05/03/2025
Hà Nội: Viêm màng não do viêm tai giữa kéo dài nhiều năm
Sức khỏe
08:03:17 05/03/2025
Vũ đạo gây choáng của "bà ngoại" nhảy thất thường nhất Hàn Quốc
Nhạc quốc tế
07:39:56 05/03/2025