Nam giới rơi vào 6 trường hợp này có thể “khó được làm bố”, để tránh vô sinh đừng quên 5 việc nên làm hàng ngày

Theo ước tính tại Việt Nam có khoảng 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh. Trong đó có đến 40% nguyên nhân bắt nguồn từ cánh mày râu, tương đương với tỷ lệ nguyên nhân từ phái đẹp.

Tương tự như ở nữ giới thì cơ quan sinh sản nam giới (t.inh h.oàn) gồm có 2 chức năng chính là nội tiết và ngoại tiết. Chức năng nội tiết bao gồm chế tiết những hormone s.inh d.ục nam (chủ yếu là testosterone) giúp duy trì những đặc tính sinh học nam. Chức năng ngoại tiết của t.inh h.oàn chính là chức năng sản x.uất t.inh dịch, đóng vai trò quyết định tới khả năng sinh sản nam giới.

Theo ước tính tại Việt Nam có khoảng 1 triệu cặp vợ chồng vô sinh. Trong đó có đến 40% nguyên nhân bắt nguồn từ cánh mày râu, tương đương với tỷ lệ nguyên nhân từ phái đẹp. Tuy nhiên, vô sinh ở nam giới thường ít được coi trọng và quan tâm đúng mực. Chính vì vậy, nhiều nam giới thực sự chưa nắm được những nguyên nhân gây vô sinh, kết quả là “con đường được làm bố” trở nên xa vời.

Vậy, đâu là những nguyên nhân khiến nam giới dễ vô sinh?

Khiếm khuyết trong di truyền

Có nhiều khiếm khuyết di truyền ảnh hưởng đến chức năng sinh sản của cánh mày râu như hội chứng Klinefelter, hội chứng Kallmann, hội chứng Kartagener. Tuy nhiên, bất thường thường gặp nhất là đột biến vi mất đoạn trên nhiễm sắc thể Y.

Nhiễm sắc thể Y là NST quy định quá trình hình thành t.inh t.rùng. Khi có những đột biến vi mất đoạn trên NST này thì sẽ ảnh hưởng làm giảm chất lượng và số lượng t.inh t.rùng, nhiều trường hợp còn có thể dẫn đến vô tinh (không có t.inh t.rùng).

Bất thường về số lượng, chất lượng “tinh binh” do các bệnh lý

Nguyên nhân vô sinh hiếm muộn ở nam giới thường do bất thường số lượng, chất lượng t.inh t.rùng, trong đó nguyên nhân hay gặp nhất là giãn mạch thừng tinh hoặc không có t.inh t.rùng do tắc ống dẫn tinh, x.uất t.inh ngược.

- Giãn mạch thừng tinh là tình trạng bệnh lý mà những tĩnh mạch tại vùng bìu bị giãn gây ùn ứ quá trình cấp m.áu, đồng thời là tăng nhiệt độ t.inh h.oàn, từ đó làm ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh. Tuy nhiên, đây là bệnh lý có thể chữa khỏi bằng những can thiệp ngoại khoa, không nên quá lo lắng.

- X.uất t.inh ngược là tình trạng bệnh lý có thể do tâm lý hay các chấn thương phẫu thuật đường tiết niệu. Bệnh được đặc trưng bởi tình trạng khi x.uất t.inh, t.inh d.ịch không được xuất ra bên ngoài mà đi ngược trở vào bàng quang. Chính vì vậy, có thể không có t.inh t.rùng trong t.inh d.ịch nhưng lại tìm thấy trong nước tiểu sau x.uất t.inh.

- Tắc nghẽn ống dẫn tinh là tình trạng tắc nghẽn ống dẫn tinh, từ đó t.inh t.rùng đi ra ngoài, gây nên tình trạng vô tinh trong t.inh d.ịch khiến cho việc có thai tự nhiên trở nên bất khả thi.

Mắc bệnh lây qua đường t.ình d.ục

Những bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục như lậu, giang mai, HIV… có thể ảnh hưởng trực tiếp đến t.inh t.rùng hoặc ảnh hưởng gián tiếp làm tắc đường dẫn tinh, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng sinh sản nam giới.

Quai bị cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng làm bố

Bệnh quai bị có thể gây nên tình trạng viêm teo t.inh h.oàn, làm teo các ống sinh tinh và tắc các ống dẫn tinh. Quai bị có thể ảnh hưởng đến chức năng sinh sản theo nhiều mức độ khác nhau.

Trong trường hợp nhẹ có thể chỉ làm giảm số lượng, chất lượng t.inh t.rùng. Với những trường hợp nặng có thể gây tắc các ống sinh tinh, dẫn tinh khiến bệnh nhân hoàn toàn không có khả năng sinh sản tự nhiên mà cần có sự hỗ trợ của y học.

Trong trường hợp nặng nhất, quai bị có thể gây nên tình trạng viêm teo hoàn toàn t.inh h.oàn gây nên tình trạng vô t.inh h.oàn toàn. Hiện vẫn chưa có biện pháp điều trị triệt để trường hợp này.

Mặc dù không phải tất cả những bệnh nhân bị quai bị đều dẫn tới vô sinh nhưng việc phòng ngừa quai bị vẫn là một trong những yếu tố quan trọng giúp bảo tồn khả năng sinh sản nam giới.

Có môi trường, thói quen sinh hoạt không tốt cũng ảnh hưởng đến chất lượng “con giống” của nam giới

- Không phải ngẫu nhiên mà những tinh binh lại phải di chuyển từ ổ bụng xuống bìu trong thời kỳ bào thai, bởi vì nhiệt độ tối ưu cho những “chiến binh” này là từ 35 đến 36 độ C. Do đó, những thói quen sinh hoạt không tốt như mặc quần lót chật, tắm nước quá nóng… có thể làm ảnh hưởng đến quá trình sinh tinh cũng như chất lượng và số lượng t.inh t.rùng.

- Môi trường độc hại, bức xạ, sóng điện từ cũng là một trong những nguyên nhân gây nên tình trạng vô sinh ở phái mạnh.

- Sử dụng t.huốc l.á, các chất kích thích, rượu bia, m.a t.úy. Việc sử dụng những chất kích thích này ngoài việc có thể gây rối l.oạn c.ương d.ương thì còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và số lượng t.inh t.rùng được sản xuất ra.

- Sử dụng một số thuốc điều trị tình trạng nhiễm khuẩn, đái tháo đường, tăng huyết áp: Hiện có nhiều loại thuốc điều trị ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình sản x.uất t.inh trùng. Do đó khi bị bệnh chúng ta không nên tự ý dùng thuốc mà cần có sự thăm khám, kê đơn của bác sĩ để tránh những tình trạng đáng tiếc có thể xảy ra.

Bị ung thư (bao gồm cả quá trình xạ trị, hóa trị)

Bản thân ung thư đã là tình trạng bệnh lý vô cùng nặng nề với cơ thể, quá trình điều trị ung thư cũng ảnh hưởng đến chuyện con cái của người bệnh. Tiếp xúc với hóa trị, xạ trị cũng làm suy giảm trầm trọng số lượng cũng như chất lượng t.inh t.rùng. Nếu bạn không may mắn gặp phải tình trạng trên thì nên đến ngay các trung tâm hỗ trợ sinh sản để “trữ đông t.inh t.rùng” trước khi tiến hành điều trị.

Thừa cân, béo phì

Đối với nam giới, khi dư thừa nhiều mỡ trong cơ thể sẽ làm tăng hoạt động của men aromatase và nồng độ estradiol – chất ức chế nội tiết tố s.inh d.ục của tuyến yên. Nam giới béo phì sẽ làm giảm số lượng t.inh t.rùng và tăng tình trạng rối l.oạn c.ương d.ương ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.

Tình trạng béo phì kéo dài không kịp thời khắc phục có thể dẫn tới việc nam giới giảm ham muốn t.ình d.ục, t.inh t.rùng di chuyển chậm, không thể x.uất t.inh hay x.uất t.inh ngược dẫn đến vô sinh.

Những thói quen làm tăng chất lượng t.inh t.rùng

Mặc dù có nhiều nguyên nhân có thể dẫn tới vô sinh nam, song tin vui là chất lượng t.inh t.rùng có thể thay đổi theo chiều hướng tích cực nếu như cánh mày râu thực hiện những thói quen sau:

Tập thể dục, duy trì cân nặng hợp lý

Anh em nên duy trì thói quen tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày để có một sức khỏe tốt, cùng với một cân nặng hợp lý sẽ duy trì khả năng sinh sản của bản thân ở mức tối ưu.

Có chế độ ăn uống đủ chất và hạn chế sử dụng các chất kích thích

Các đáng mày râu nên ăn nhiều rau xanh, tránh đồ ăn đóng hộp. Một số thức ăn có thể giúp cải thiện chất lượng t.inh t.rùng như tỏi, hàu, những thực phẩm giàu vitamin C.

Những chất kích thích như m.a t.úy, rượu bia, t.huốc l.á đều làm ảnh hưởng đến quá trình sinh, do đó bạn nên hạn chế đến mức tối đa những chất gây hại nói trên.

Thực hiện lối sống lành mạnh

Tránh các bệnh gây vô sinh nam. Hãy sống lành mạnh tránh các bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục. Ngoài ra bạn nên tiêm phòng quai bị để đảm bảo sức khỏe sinh sản của bản thân.

Ngủ đủ giấc

Giấc ngủ có vai trò quan trọng trong kiểm soát hormone và mức độ căng thẳng có thể ảnh hưởng đến chất lượng số lượng t.inh t.rùng. Anh em nên ngủ đủ 8 tiếng 1 ngày và nên đi ngủ trước 22h30 để có sức khỏe sinh sản tốt nhất.

- Không tự ý dùng thuốc: Nhiều loại thuốc gây ảnh hưởng không tốt đến khả năng sinh sản của nam giới, do đó bạn không nên tự ý dùng thuốc để tránh những hậu quả không mong muốn.