“Mắt tròn mắt dẹt” với sản vật núi rừng Tây Nguyên có cách chế biến có một không hai

Khi mùa mưa đến người M’Nông lên rừng hái rau sạch rồi “thụt” vào ống tre, tạo thành món đặc sản lạ kỳ khiến thực khách không khỏi tò mò được một lần nếm thử.

Canh thụt – đặc sản của người M’Nông ở Đắk Nông.

Đầu mùa mưa Tây Nguyên, người M’Nông ở Đắk Nông rủ nhau vào rừng tìm nguyên liệu nấu canh thụt. Canh thụt là món ăn truyền thống của ngươi M’Nông được chế biến từ các nguyên liệu sẵn có từ thiên nhiên. Món ngon có công dụng bồi bổ sức khỏe, trị trướng bụng, đầy hơi, giải rượu, rất tốt cho các bà mẹ mới sinh, người già sức yếu và những em bé còi xương…

Từ xưa đến nay, hầu như người M’nông nào cũng biết chế biến và xem đây là món ăn “khoái khẩu”, là đặc sản của dân tộc mình. Tuy nhiên đây không phải món ăn quen thuộc, có mặt thường xuyên trên mâm cơm của người Tây Nguyên mà chỉ được chế biến để thết đãi khách quý hoặc làm lễ vật dâng cúng, không thê thiêu trong ngày lễ, hội truyền thống.

Nguyên liệu chế biến “canh thụt” là các loại rau dại của núi rừng Tây Nguyên, mọc ở khắp nơi. Tính ra ít nhất phải có đến 10 nguyên liệu để có thể chế biến món lạ Tây Nguyên, bao gồm: lá bép (hay con goi la la nhip), đọt mây, cà đắng, ớt xiêm rừng, cá suối hoặc thịt động vật. Người M’nông xem đây la nhưng sản vật quý mà núi rừng ban tặng cho họ từ bao đời.

Nguyên liệu nấu canh thụt.

Khac vơi cach nâu canh bôi (một mon ăn truyên thông cua ngươi M’nông), nguyên liệu thường là la bep gia, nhưng canh thut thì dùng la bep non, không qua gia để nấu. La bep non sau ngay mưa rât sach, không cân rưa qua nươc đê chê biên mới giư đươc hương vi đăc trưng. Đot mây sau khi lấy tư rưng vê thi boc tach vo, chi lây phân đot non phia trên.

Cà đắng rừng la loại qua nhỏ, vị ngọt, khác hơn so với loại to, màu xanh đậm, sọc trắng, có vi đăng ma ngươi M’nông, Ê đê hay chế biến món “cà đắng cá khô”. Loai ca đăng nay đã đươc ngươi M’nông “thuân hoa”, trông nhiêu trong vươn nha. Ớt xiêm xanh qua nho, co vi cay va thơm rât đươc ưa chuông là loại gia vị đặc biệt, không thể thiếu của món canh thụt.

Một nguyên liệu không thể thiếu của canh thụt là cá hoặc thịt động vật. Cac loai ca nho thương băt đươc nơi khe suôi, được lam sach, sơ chê, nương qua than hông lam giam đi mui tanh. Khi nâu mon canh thut, cac loai ca nho nay se đươc cho vao nguyên con, không phai bo xương. Ngươi M’nông con dung môt sô nguyên liêu khac để thay thê cá như thit heo, thit ga, thit chim, thit soc, da trâu, da bo khô…

Nói chung, nguyên liêu nấu canh thụt như đot mây, ca đăng hay ca, thịt… được sử dụng nhiều hay ít thì tuy theo sơ thich cua môi gia đinh. Môt vât dung không thê thiêu đê nâu mon ăn nay phải kể đến ống lồ ô. Ông lô ô đươc chon lưa ky cang, không non cũng không quá gia, dai hơn 1m.

Bên cạnh những nguyên liệu độc đáo, cách chế biến có một không hai chính là nét riêng, mang đến cái tên lạ kỳ của món canh này.

Món canh được nấu trong ống lồ ô.

Đầu tiên là chọn ống lồ ô và phải chọn loại ống không non cũng không già quá. Người nấu sẽ dùng loại dao thật sắc để khoét trên miệng ống sao cho nước trong thân ống không bị tràn ra ngoài trong suốt quá trình nướng. Đây là một công đoạn quan trọng, làm nên hương vị đặc trưng của canh thụt, so với các món ăn chế biến từ lá bép, cà đắng khác.

Kế đến, người nấu sẽ sử dụng một thanh tre để nhồi các nguyên liệu vào bên trong ống lồ ô, lần lượt cà đắng, lá bép, cá, đọt mây. Việc nhồi các nguyên liệu cũng phải làm cẩn trọng, không được nhiều quá hoặc ít quá.

Tiếp nữa, một bếp lửa sẽ được nhóm lên và các ống lồ ô sẽ được dựng đứng lên để “nướng”. Việc “nướng” kéo dài khoảng 30 phút và ống lồ ô sẽ được xoay tròn để các nguyên liệu bên trong chín đều.

Người nấu sẽ dùng thanh tre thụt tới thụt lui cho đến khi nhuyễn nhừ.

Cuối cùng, người nấu sẽ dùng thanh tre thụt tới thụt lui cho đến khi nhuyễn nhừ trước khi có được những bát “canh thụt” thơm ngon, mang đậm màu sắc, hương vị của núi rừng Tây Nguyên.

Khi thưởng thức, thực khách sẽ cảm thấy mùi thơm của lá bép, vị cay của ớt, vị bùi, béo của đọt mây. Đặc biệt, khi ăn miếng đầu tiên, thực khách sẽ thấy có vị đắng của đọt mây tưởng như khó ăn, nhưng vị ngọt sẽ nhanh chóng lan tỏa, khiến muốn ăn thêm miếng nữa, và rồi đâm “nghiện” lúc nào không biết. Ngồi ăn canh thụt mà được thưởng thức rượu cần thì đúng là mỹ vị chốn núi rừng.

Theo Người đưa tin