Loạt cán bộ thanh tra Ngân hàng Nhà nước ‘nhúng chàm’ vụ Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát

Liên quan vụ Vạn Thịnh Phát, hàng loạt cán bộ thanh tra Ngân hàng Nhà nước bị đề nghị truy tố vì hành vi bao che, bưng bít cho sai phạm của bà Trương Mỹ Lan.

CQĐT đề nghị truy tố bà Đỗ Thị Nhàn, cựu cục trưởng Cục II, Ngân hàng Nhà nước (NHNN), về tội nhận hối lộ; đề nghị truy tố 11 cá nhân khác thuộc các cơ quan của NHNN tội lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Ông Nguyễn Văn Du, cựu quyền chánh Thanh tra Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng NHNN, bị đề nghị truy tố tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng.

Nhóm cán bộ thanh tra NHNN đã bưng bít sai phạm của bà Trương Mỹ Lan.

Nhận quà, tiền để bưng bít sai phạm

Nhóm cán bộ NHNN bị cáo buộc đã có các sai phạm, vi phạm nghiêm trọng, nhận tiền, quà, lợi ích vật chất từ SCB để bao che, bưng bít, báo cáo không trung thực, không đầy đủ kết quả thanh tra cho NHNN.

Theo Kết luận điều tra, trong thời gian xây dựng, phê duyệt, triển khai Kế hoạch tái cơ cấu SCB giai đoạn 2015- 2019, NHNN đã chỉ đạo Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng triển khai 3 đoàn thanh tra tiến hành hoạt động thanh tra đối với Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB).

Trong đó, Đoàn thanh tra liên ngành năm 2017- 2018 có phạm vi, nội dung thanh tra toàn diện đối với SCB nhằm đánh giá đúng tình hình, thực trạng tín dụng, nợ xấu, cơ cấu nợ của SCB, tình trạng sở hữu cổ phần, kiểm soát, điều hành tại SCB của bà Trương Mỹ Lan, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát. Việc này để Chính phủ và NHNN có các giải pháp, biện pháp xử lý hợp lý.

Tuy nhiên, quá trình thanh tra tại SCB, các cá nhân là lãnh đạo Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, trưởng đoàn, phó trưởng đoàn và các thành viên Đoàn thanh tra không thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, nhận tiền, quà, lợi ích vật chất để bao che, bưng bít các sai phạm tại SCB, báo cáo không trung thực, không đầy đủ kết quả thanh tra.

Việc này khiến NHNN không có đủ thông tin, tài liệu phục vụ tham mưu, chỉ đạo xử lý các sai phạm của SCB, ngăn chặn hành vi phạm tội của bà Trương Mỹ Lan và đồng phạm.

Kết quả điều tra cho thấy, quá trình thanh tra, Đoàn Thanh tra đã nhiều lần nhận tiền, quà và lợi ích vật chất từ SCB. Trưởng đoàn thanh tra Đỗ Thị Nhàn bị cáo buộc cho là đã nhận hối lộ số tiền đặc biệt lớn lên đến 5,2 triệu USD.

Cụ thể, ông Nguyễn Văn Hưng, Phó Chánh Thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra, giám sát ngân hàng, đã nhiều lần nhận quà là tiền từ lãnh đạo SCB tổng cộng 390.000 USD (tương đương 8,7 tỉ đồng).

Bà Nguyễn Thị Phụng, phó trưởng đoàn thanh tra, khai nhiều lần nhận tổng số 20.000 USD và 210 triệu đồng, 1 đồng hồ, 1 túi xách và 1 chiếc khăn.

Ông Đỗ Anh Tuấn, Tổ trưởng tổ thanh tra số 3, đã 4 lần nhận tổng cộng 40.000 USD; ông Lê Thanh Hà, Tổ trưởng tổ thanh tra số 5, có 5 lần nhận tổng cộng 14.000 USD và 100 triệu đồng. Bà Nguyễn Văn Thùy, thành viên tổ 1, có 6 lần nhận tổng cộng 21.000 USD và 60 triệu đồng…

Cản trở báo cáo sai phạm

Theo quy định pháp luật và quy định của NHNN, có 4 biện pháp trong công tác giám sát ngân hàng như giám sát an toàn vi mô, giám sát qua báo cáo, tiếp xúc trực tiếp với đối tượng giám sát, kiểm tra thanh tra theo định kỳ hoặc đột xuất khi cần thiết.

Tuy nhiên, từ năm 2016 – 9/2022, Cục II và NHNN Chi nhánh TP.HCM đã không triển khai quyết liệt biện pháp kiểm tra, thanh tra định kỳ, đột xuất đối với Ngân hàng SCB theo chức năng, nhiệm vụ mà chỉ triển khai biện pháp giám sát an toàn vi mô theo quy định của pháp luật và biện pháp giám sát qua báo cáo của chính SCB.

Trong quá trình giám sát từ năm 2016-2022, Tổ giám sát đã có trên 70 lượt văn bản báo cáo, đề xuất lãnh đạo các cấp về việc kiểm tra/ thanh tra SCB, đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện, kiểm soát đặc biệt nhưng không được lãnh đạo Thanh tra giám sát NHNN Chi nhánh TP HCM (cơ quan được NHNN giao chủ trì công tác giám sát) chấp thuận vì nhiều lý do khác nhau.

Thậm chí, các bị can Nguyễn Văn Dũng, Võ Văn Thuần, Phan Tấn Trung, Nguyễn Thị Phi Loan và Nguyễn Tín với vai trò là lãnh đạo Cục II, NHNN Chi nhánh Hồ Chí Minh, Thanh tra giám sát NHNN Chi nhánh TP.HCM đã ngăn chặn, cản trở việc báo cáo hoặc báo cáo không trung thực các hành vi sai phạm và thực trạng tài chính be bét của ngân hàng SCB; không kiến nghị NHNN đưa SCB vào diện kiểm soát toàn diện để kịp thời xử lý các sai phạm.

Quá trình thực hiện chỉ đạo công tác thanh tra, giám sát đối với ngân hàng SCB, các cá nhân nêu trên đã nhận của SCB từ 470 triệu đồng – 1,8 tỉ đồng.