Hấp dẫn bún nước kèn
Với sự phối hợp tinh tế từ hương vị đặc trưng của cà ri, tươi ngọt của cá đồng, béo ngậy của nước cốt dừa đã tạo nên món bún nước kèn dân dã, độc đáo, lạ miệng mang đậm nét văn hóa ẩm thực phong phú và đa dạng của miền sông nước ĐBSCL.
Từ người nấu đến người ăn lâu năm nhất chẳng biết bún nước kèn xuất phát từ đâu và có từ bao giờ. Chỉ biết từ lúc nhỏ đã được các bà, các mẹ nấu cho ăn và lưu truyền đến nay. Cũng rất ít người bán, phần lớn những người dân tại địa phương mua cá về chế biến nấu món ăn trong gia đình là nhiều. Theo các cao niên, bún nước kèn là sự biến tấu giữa bún nước lèo và bún cà ri nước cốt dừa. Từ “kèn” trong tiếng của đồng bào dân tộc thiểu số Khmer là chỉ những món ăn được nấu với nước cốt dừa nên món bún này có tên là bún nước kèn hay bún kèn.
Hơn 44 năm kinh nghiệm nấu bún nước kèn, bà Thái Thị Hoa (69 tuổi, TP. Châu Đốc) cho biết, nguyên liệu nấu món bún nước kèn gồm: thịt cá lóc, nước cốt dừa, bột nghệ, bột cà ri, tôm khô, đậu phộng, dưa leo, rau, giá và bún. Món ăn này ngon hay dở tùy thuộc vào hương vị của nước dùng. Đây là điều tạo nên sự độc đáo, hấp dẫn của món bún nước kèn. Bên cạnh đó, phải dựa vào kinh nghệm nấu và nêm nếm gia vị, phụ gia, hương liệu… và sự khéo léo, tỉ mỉ từ người nấu. Để có nồi nước dùng ngon, béo, đúng chuẩn, đầu tiên phải cho dừa khô đã nạo vào lớp vải mỏng, cho thêm nước ấm và nhồi vắt lấy nước cốt. Kế đến là chọn cá lóc đồng con to, thịt cá nhiều, dai và ngọt. Cá lóc được làm sạch, sau đó luộc chín và tách bỏ thật sạch xương và da, để lại những miếng thịt cá tươi nguyên. Đem ướp thịt cá với bột cà ri rồi cho thịt cá qua chảo để xào sơ cùng rất nhiều gia vị bí truyền của người nấu để thịt cá có một màu vàng ươm bắt mắt, vừa thơm, vừa đậm đà. Tiếp đến là sử dụng lại nước luộc cá cho thêm tôm khô, đậu phộng và thịt cá đã xào sơ với gia vị rồi hòa vào cùng nước cốt dừa mới vừa vắt xong. Bún nước kèn độc đáo hơn những món bún khác ở phần nước dùng có hương thơm đặc trưng và màu vàng ươm của cà ri, vị ngọt của cá cùng vị béo đặc trưng của nước cốt dừa, nhưng béo làm sao mà không ngán là bí quyết riêng của từng người nấu. Để lửa riu riu cho phần nước dùng đặc sánh sền sệt và đậm đà hơn là đã có một nồi nước dùng cho bún nước kèn chính hiệu thật bắt mắt và đậm đà. “Bún nước kèn ở đâu cũng có cùng cách nấu, nhưng tùy vào nguyên liệu nấu và khẩu vị ăn sẽ cho nồi bún nước kèn khác nhau. Giống như bún nước kèn ở vùng Kiên Giang là dùng cá biển được xay nhuyễn ăn kèm với rau, giá và đu đủ bàu, còn ở đây tôi dùng cá lóc đồng giữ nguyên từng miếng cá và chỉ ăn kèm với rau, giá”- bà Hoa chia sẻ.
Bà Hoa đang bán bún nước kèn cho thực khách
Một tô bún nước kèn đúng chuẩn không thể thiếu bắp chuối, rau muống bào và giá. Tuy phụ nhưng không kém phần quan trọng giúp tô bún nước kèn béo ngậy được cân bằng hơn, ngon mà không ngán. Khi ăn, chỉ cần sắp chút bún tươi vào tô cùng với các loại rau, dưa đem chần sơ qua nước dùng nóng rồi chan nước dùng có cá vào tô. Tô bún nước kèn nóng hổi, nghi ngút khói thơm nức mũi với những miếng cá vàng ươm đang hòa quyện vào từng sợi bún thơm mềm, trắng tinh thấm đều trong nước dùng màu vàng sền sệt, điểm thêm chút màu xanh của dưa leo và rau thơm tạo nên sự hài hòa đẹp mắt và hấp dẫn. Trộn đều tô bún nước kèn và gấp một đũa thưởng thức sự tổng hòa sắc, hương, vị của một món ngon dân dã. Mùi vị đặc trưng của cà ri, béo ngậy của nước cốt dừa, ngọt dai đậm đà của thịt cá lóc đồng, bùi bùi của đậu phộng, giòn thơm của các loại rau, dưa chấm với một chút muối ớt chanh cay cay, chua chua… như vỡ tan trong miệng khiến người ăn cứ vương vấn, ăn hết tô này lại muốn thêm tô khác nữa.
“Đây là lần đầu tiên tôi ăn món bún nước kèn độc đáo này. Lúc đầu thấy rất lạ, sợ ăn không quen. Ăn rồi mới thấy thật sự rất ngon. Giống như cà ri gà, cà ri vịt nhưng dễ ăn hơn, béo mà không ngán. Lần sau có dịp đi TP. Châu Đốc, tôi sẽ tiếp tục thưởng thức món bún nước kèn này” – chị Nguyễn Lê Bảo Trân (TP. Hồ Chí Minh) chia sẻ.
Sáng mắt, ấm lòng với cà ri Chăm An Giang
"Nghe" lượn lờ chuỗi hương thơm nồng the, xen lẫn mùi vị cay - ngọt dịu nhẹ với chút béo thanh tao ấn tượng nơi tô bắp bò tơ nấu cà ri kiểu Chăm lai Việt bên dòng sông Hậu hiền hòa...
Video đang HOT
Các món cà ri hăng nồng vốn là quốc hồn quốc túy của Ấn Độ, song ngày nay đã phổ biến khắp thế giới. Nếu có dịp về xóm Chăm Châu Giang, gần bến phà Châu Giang của tỉnh An Giang (ấp Vĩnh Tường, xã Châu Phong, thị xã Tân Châu), bạn sẽ được chứng kiến cảnh người thợ chuyên cà "tổ hợp bột cà ri" để bán cho bà con trong vùng. Có thể bạn sẽ thắc mắc như tôi: tại sao phải cà tỉ mỉ, cực khổ đến như vậy?
Cà như "ri" mới nên thuốc
"Xưa nay, ông bà, tổ tiên chúng tôi đều làm như vậy"- cô Asija, 62 tuổi, đời thứ hai chuyên cà bột cà ri nơi đây không giải thích được vì sao phải làm như thế.
Bắp bò tơ nấu cà ri kiểu Chăm An Giang.
Còn ông Nguyễn Phúc Ưng Viên, thầy thuốc thừa truyền triều Nguyễn, ở quận Gò Vấp, TP.HCM giảng giải: "Phải chịu khó cà nhỏ, rồi nhuyễn mịn thì nhóm gia vị nấu cà ri mới giải phóng hết tinh dầu, giúp thăng hoa hương vị món ăn khi chế biến. Như vậy thêm có lợi cho sức khỏe".
Theo đông y, một số gia vị chủ lực (nghệ, hạt thì là, quế, hồi, sả...) trong tổ hợp cà ri đều ít nhiều giúp giải độc cho phổi, gan, thận... "Đặc biệt trong đó, tốt cho sức khỏe nhất là hạt và lá cà ri. Chúng giúp giải độc cơ thể toàn diện. Nhất là ngừa các bệnh sốt rét, cảm mạo", ông Ưng Viên "bật mí".
Hương gây mùi nhớ
Hôm đó, chúng tôi theo dì Huỳnh Thị Các, ở ấp Vĩnh Tường (xã Châu Phong, thị xã Tân Châu), đi mua gia vị cà ri ướp bò chỗ cô Asija, về nấu đám giỗ.
Thơm ngon "nhức răng" đùi gà nòi hầm cà ri tươi.
Tốn 50.000 đồng, mua được cỡ 30 gam, đã ướp "phủ phê" cho 10kg bắp bò tơ, gồm: 6 - 7 loại gia vị (hạt, vỏ, củ, trái, lá...). Tuy nhiên chúng tôi phải chờ cà bằng tay khoảng hai mươi lăm phút. "Dạng này, dân ở đây kêu là cà ri tươi. Nó ăn đứt về mùi vị so với những gói cà ri khô trộn sẵn hiệu Ông Chà Và bán đầy nhóc ở mấy tiệm tạp hóa lớn", dì Các nhiệt tình giải thích. Đồng thời, anh Đoàn Hữu Thọ ở quận 11, TP.HCM cũng gật đầu xác nhận: "Đúng y vậy!".
Anh Thọ thường xuyên mua gia vị cà ri ở đây để nấu bán các món bò, gà, cua... cho quán nhà. Anh bổ sung: "Thế mạnh nhưng cũng chính là điểm yếu của nhóm cà ri tươi ở đây là lên men rất nhanh sau khi phối trộn. Ở nhiệt độ thường trong mùa nắng, để quá ba giờ chúng sẽ "hôi ê" (hôi chua) ngay".
Cô Asija đang cà và phối nhóm bột cà ri theo nhu cầu của khách.
Do đó, muốn vận chuyển nhóm gia vị tươi này về đến TP.HCM còn chất lượng, anh Thọ phải nhờ người nhà dưới An Giang đóng gói, cấp đông trước. Kế đó, phải trữ trong thùng xốp ủ đủ lạnh rồi mới tranh thủ gửi xe đò tuyến An Giang - TP.HCM.
Mang cục bột hỗn hợp màu vàng sậm ấy về nhà, dì Các liền sai đứa cháu gái đi ra sau vườn bẻ thêm nắm lá cà ri tươi xanh. Dì xào chúng lên với vài ba muỗng canh dầu ăn cùng ba, bốn chén củ hành tím và tỏi bằm, chỉnh lửa riu riu. Thơm tưng bừng đến điếc cả mũi người đứng gần lúc khối màu hồng sẫm đó "uống" no nước cốt dừa.
Trái, lá cà ri luôn nằm trong nhóm gia vị chủ lực.
Thành phẩm, muỗng nước cà ri bắp bò tơ nổi màu đỏ hồng thật hấp dẫn, tựa như màu đỏ dòng vang Bordeaux của Pháp. Lượn lờ chuỗi hương thơm nồng the. Vị cay dịu nhẹ lẫn độ ngọt với béo thanh tao thật ấn tượng (nhờ phối cùng nước hầm xương ống bò và nước dừa khô).
Dung dưỡng bao thế hệ
Được biết, các món cà ri phổ biến trong bữa ăn của người Chăm ở đây, tựa như tô canh chua trên mâm cơm dân dã Nam bộ. Long trọng hơn, vào các dịp cưới hỏi, lễ hội quan trọng, thường không thể thiếu mấy dĩa cà ri bò, cà ri dê. Cũng như người Ấn, họ thường nấu nước cà ri đặc sệt, nồng nàn hương vị cỡ gấp hai, ba lần so với tô cà ri nước loãng của dân mình.
Tại TP.HCM, nếu muốn thưởng thức dòng cà ri tươi đặc biệt này, quý vị có thể ghé quán Musa chuyên cà ri dê (số 001 Lô B chung cư Sư Vạn Hạnh, Q.5), hoặc cà ri 1/96 Lữ Gia, P.15, Q.11.
Lại thêm một thắc mắc khác, khí hậu chung nơi miền đất Phật còn nóng "dữ dằn" hơn cả chảo lửa Tây Nguyên hoặc Phan Rang, sao họ lại hảo nhóm gia vị cay nóng đến vậy? Thầy Ưng Viên giải thích rằng phải ăn như vậy mới giúp cơ thể "dân cà ri nị" cân bằng được. Bởi, một số vùng của Đông Bắc Ấn vào mùa hè có ngày nóng như đổ lửa, đến 40 độ C. Nhưng cũng có đêm lạnh cóng, đến mức âm: từ âm 18 đến âm 19 độ C, trong những mùa đông khắc nghiệt.
Riêng công đoạn xào gia vị cà ri đã mất khoảng 45 phút/mẻ, đủ nấu 10kg bò.
Và bạn cũng đừng tưởng nhúm bột gia vị cà ri hăng nồng kia chỉ đắc dụng với các món cà ri bò, dê, hải sản... Nữ đầu bếp Thái Lan, Pailin Chongchitnant, tác giả cuốn Hot Thai Kitchen, cho biết cô còn dùng bột cà ri theo nhiều cách: xào, ướp, làm xúc xích, nước chấm, chả cá và kể cả sữa trứng.
Hay nói như nhà báo Ngữ Yên, trên Facebook (Ngu Yen Chen) của anh: "Không có giới hạn trong việc sử dụng bột cà ri. Vì vậy, đừng để cho từ "cà ri" cầm tù trí tưởng tượng của bạn".
5 món đặc sản không thể bỏ qua khi tới Hạ Long Không chỉ gây ấn tượng bởi vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, Hạ Long (Quảng Ninh) còn hấp dẫn du khách với nền ẩm thực phong phú, đa dạng. Bên cạnh check-in với những khung cảnh tuyệt đẹp, du khách đừng quên thưởng thức các món ăn ngon, đặc trưng. Một số gợi ý dưới đây sẽ giúp bạn hoàn thiện lịch trình...