Đừng chủ quan khi hay bị đau nửa đầu
Đau nửa đầu là căn bệnh dai dẳng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Tuy nhiên, nguyên nhân gây bệnh không chỉ đơn giản là do mệt mỏi hay căng thẳng như nhiều người vẫn lầm tưởng.
Bác sĩ Nguyễn Văn Thắng (BV Đại học Y Hà Nội) cho biết: đau nửa đầu (hay còn gọi là migraine) là một chứng rối loạn đau đầu nguyên phát, thường gây ra những cơn đau nhói dữ dội một bên đầu đến mức nhiều bệnh nhân nói rằng họ chỉ muốn đập đầu vào tường, kèm theo các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn và mùi hương. Cơn đau có thể kéo dài từ 4 đến 72 giờ và ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
Nhiều người thường xuyên gặp phải những cơn đau nhói ở nửa bên đầu khiến họ như muốn “đập đầu vào tường”.
Để nhận biết mình có bị bệnh đau nửa đầu hay không, theo bác sĩ Thắng, bệnh nhân có thể căn cứ vào những dấu hiệu sau: các cơn đau thường chỉ xuất hiện ở một bên đầu, có thể lan sang cả hai bên, là cơn đau nhói, giật theo nhịp mạch và cơn đau thường có mức độ từ trung bình đến dữ dội, khiến người bệnh cảm thấy khó chịu, bực bội, thậm chí không thể tập trung làm việc hay sinh hoạt.
Đi kèm với những cơn đau nửa đầu là những hệ quả không thể tách rời như: buồn nôn, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn và mùi hương, mất thị lực tạm thời, nhìn thấy tia sáng lóe lên hoặc đốm đen, tê bì hoặc yếu ở một bên mặt, tay hoặc chân, cảm giác nóng hoặc lạnh bất thường, chán ăn, đầy bụng, mệt mỏi, uể oải…
Về câu hỏi điều gì gây ra chứng đau nửa đầu, bác sĩ Thắng cho biết: chứng đau nửa đầu có thể do dây thần kinh làm viêm màng cứng, gây đau lan rộng và thay đổi lưu lượng máu cục bộ, cũng có thể có nguyên nhân di truyền gây ra chứng đau nửa đầu, do yếu tố di truyền hoặc sự biến động nội tiết tố trong chu kỳ kinh nguyệt, mang thai, mãn kinh ở phụ nữ, ngoài ra còn có các nguyên nhân khác như căng thẳng, lo âu, áp lực tinh thần, ngủ không đủ giấc hoặc thay đổi giờ giấc ngủ đột ngột có thể ảnh hưởng đến hoạt động của não bộ, dẫn đến rối loạn chức năng hệ thần kinh, gây ra đau nửa đầu, một số thực phẩm như sô cô la, pho mát, rượu vang đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều đường, nhiều muối có thể là “kẻ thù” kích hoạt cơn đau nửa đầu…
Vì chứng đau nửa đầu có thể gây đau ở má hoặc vùng gần xoang nên chúng thường bị nhầm lẫn với đau đầu do xoang. Đau đầu xoang không phải là chẩn đoán chính thức mà là triệu chứng của nhiễm trùng xoang cấp tính.
Một số thực phẩm như sô cô la, pho mát, rượu vang đỏ, thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhiều đường, nhiều muối có thể là “kẻ thù” kích hoạt cơn đau nửa đầu…
Video đang HOT
Cái gọi là “nhức đầu căng thẳng” được đặc trưng bởi cơn đau đầu nói chung với cơn đau nhẹ, kiểu áp lực mà không có các triệu chứng khác.
Đau đầu từng cơn rất hiếm và chủ yếu ảnh hưởng đến nam giới. Chúng được đặc trưng bởi các cơn đau khủng khiếp thường xảy ra xung quanh một mắt. Các triệu chứng bao gồm đổ mồ hôi, chảy nước mắt, mí mắt sụp xuống, nghẹt mũi hoặc chảy nước mũi. Các cuộc tấn công xảy ra thành từng cụm vào những thời điểm nhất định (mùa xuân và mùa thu, sáng sớm…).
Khi được phát hiện mắc chứng đau nửa đầu, bác sĩ có thể kê cho bạn những loại thuốc giúp ngăn chặn tín hiệu đau và viêm trong cơ thể như: acetaminophen, thuốc chống viêm không steroid (NSAID) như Ibuprofen hoặc Naproxen, triptan (Sumatriptan). Tuy nhiên, việc lạm dụng các loại thuốc này có thể dẫn đến đau đầu do lạm dụng thuốc (trước đây gọi là đau đầu hồi ứng). Mục tiêu điều trị là giảm thiểu số lượng và mức độ nghiêm trọng của các cơn đau, đồng thời cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh. Điều trị bao gồm sử dụng thuốc giảm đau, thuốc dự phòng cơn đau và thay đổi lối sống.
Theo bác sĩ Thắng, một lối sống lành mạnh có thể giúp ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Điều này bao gồm việc tuân thủ chế độ ăn uống hoàn toàn tự nhiên, tập thể dục thường xuyên và giữ cân nặng hợp lý. Ngủ đều đặn là điều tối quan trọng. Các kỹ thuật giảm căng thẳng như yoga, pilates và thiền cũng có thể giúp ngăn ngừa chứng đau nửa đầu.
Áp dụng một lối sống lành mạnh và ngủ đủ giấc là cách tốt nhất trị chứng đau nửa đầu.
Bác sĩ cũng khuyến cáo: nếu bạn thường xuyên bị đau đầu, đặc biệt là có các triệu chứng đặc trưng của đau nửa đầu, hãy đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, đồng thời nên ghi chép nhật ký theo dõi các cơn đau để giúp bác sĩ xác định nguyên nhân và điều trị hiệu quả hơn.
Bệnh đau nửa đầu tuy không nguy hiểm đến tính mạng nhưng có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Do đó, việc hiểu rõ về bệnh và có biện pháp phòng ngừa, điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng
Thuốc được khuyến nghị ngăn ngừa đau nửa đầu
Những người bị chứng đau nửa đầu trước tiên nên thử dùng thuốc chống CGRP, để ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu mạn tính, thay vì các loại thuốc cũ hơn...
Hiệp hội Đau đầu Hoa Kỳ khuyến nghị, các loại thuốc nhắm vào protein CGRP nên đưa vào danh sách đầu tiên để ngăn ngừa chứng đau nửa đầu... Thuốc chống CGRP bao gồm aimovig, ajovy, emgality, vyepti, nurtec ODT và qulipta...
CGRP là một loại protein đóng vai trò trong nhận thức đau. Theo hướng dẫn mới, bệnh nhân nên bắt đầu điều trị bằng các loại thuốc mới hơn, nhắm đến chứng đau đầu và các triệu chứng khác của chứng rối loạn thần kinh phức tạp này, thay vì sử dụng các loại thuốc cũ và kém hiệu quả hơn.
Những loại thuốc cũ hơn được thiết kế cho các tình trạng khác nhau và được tái sử dụng cho các cơn đau nửa đầu, từ lâu đã là lựa chọn đầu tiên được cung cấp cho bệnh nhân để phòng ngừa, bao gồm các liệu pháp như thuốc chống động kinh topiramate (topamax), thuốc chống trầm cảm amitriptyline và thuốc huyết áp (chẹn beta)...
Nhiều loại thuốc chống CGRP mới hơn có dạng bút tiêm có thể sử dụng tại nhà.
Cho đến nay, các liệu pháp mới hơn nhắm vào peptide liên quan đến gen calcitonin (CGRP), một loại protein liên quan trực tiếp đến việc gây ra chứng đau nửa đầu, đã được lựa chọn dự phòng sau khi không tìm thấy sự thuyên giảm bằng các loại thuốc cũ.
TS. Andrew Charles, chủ tịch Hiệp hội Đau đầu Hoa Kỳ cho biết, việc chuyển sang dùng các liệu pháp nhắm mục tiêu CGRP điều trị đầu tiên này mang tính chuyển đổi trong việc ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu và gánh nặng liên quan của chúng.
1. Liệu pháp chống CGRP là gì?
CGRP là một loại protein trong não và hệ thần kinh có vai trò truyền cảm giác đau cũng như cách các mô và mạch máu phản ứng với cơn đau. Nồng độ CGRP trong máu tăng cao khi cơn đau nửa đầu tấn công và giảm dần khi các cơn đau nửa đầu này được điều trị hiệu quả.
TS. Chia Chun Chiang, chuyên gia về đau đầu tại Mayo Clinic ở Rochester (Minnesota) cho biết: Các liệu pháp nhắm mục tiêu CGRP có thể ngăn ngừa các cơn đau nửa đầu bằng cách ngăn chặn khả năng truyền tín hiệu đau trong hệ thần kinh của protein này. Những phương pháp điều trị này có thể giữ cho các mạch máu trong não không phản ứng theo cách dẫn đến các cơn đau nửa đầu.
Theo TS. Nada Hindiyeh, khoa thần kinh Viện Metrodora ở thành phố West Valley, Utah: Có năm liệu pháp nhắm mục tiêu CGRP có tác dụng ngăn ngừa chứng đau nửa đầu:
Liệu pháp tiêm er enumab (aimovig)
Liệu pháp tiêm fre manezumab (ajovy)
Liệu pháp tiêm galc anezumab (emgality)
Truyền epti nezumab (vyepti)
Thuốc uống rimegepant (nurtec ODT) và ato gepant (qulipta)
Một số loại thuốc CGRP cũng có thể được sử dụng để điều trị các triệu chứng đau nửa đầu cấp tính, bao gồm thuốc ubrogepant và rimegepant cũng như thuốc xịt mũi zavegepant (zavzpret).
TS. Hindiyeh cho biết: Tất cả bệnh nhân sẽ cần được điều trị cấp tính đối với các cơn đau nửa đầu của họ, cho dù đó là thuốc đối kháng CGRP hay lựa chọn khác và nhiều bệnh nhân cũng sẽ cần một biện pháp phòng ngừa.
Các liệu pháp phòng ngừa nhắm mục tiêu CGRP nhằm mục đích giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của các cơn đau nửa đầu cấp tính, đặc biệt đối với chứng đau nửa đầu mạn tính (được xác định là 15 ngày trở lên với các triệu chứng đau nửa đầu mỗi tháng).
2. Tại sao dùng thuốc nhắm mục tiêu CGRP sớm hơn lại giúp điều trị chứng đau nửa đầu?
Các phương pháp điều trị đau nửa đầu truyền thống cũ hơn được phát triển cho các mục đích khác nhau, nên chúng có thể có tác dụng phụ hoặc gây ra vấn đề cho những người mắc một số tình trạng sức khỏe nhất định, khiến thuốc khó dung nạp hoặc không an toàn khi sử dụng. Điều này có thể làm trì hoãn việc điều trị hiệu quả.
Mặt khác, CGRP đã chứng minh được hiệu quả vượt trội so với nhiều phương pháp điều trị hiện tại và bệnh nhân thường giảm triệu chứng nhanh hơn. Nói chung thuốc được dung nạp tốt với ít hoặc không có tác dụng phụ.
Sự thay đổi trong chiến lược điều trị này có thể cải thiện đáng kể kết quả của bệnh nhân, đặc biệt đối với những người không được hưởng lợi từ các liệu pháp truyền thống hoặc những người không thể dung nạp thuốc. Về cơ bản, liệu pháp nhắm CGRP sẽ cung cấp cho bệnh nhân phương pháp điều trị tốt nhất có thể cho tình trạng của họ thay vì thử các phương pháp điều trị khác có thể không hiệu quả.
Tuy nhiên, các hướng dẫn mới không có nghĩa là các loại thuốc và liệu pháp cũ sẽ bị bỏ qua hoàn toàn.
Bệnh đau nửa đầu: Làm gì để chẩn đoán, điều trị sớm và tránh biến chứng? Nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm, chứng đau nửa đầu migraine có thể làm tăng 42% nguy cơ đột quỵ, đau tim và nhiều biến chứng vô cùng nguy hiểm khác. Ảnh do AI tạo ra từ Leonardo.Ai Đến bệnh viện khám trong tình trạng đau đầu dữ dội, sau khi làm các xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh,...