Chất trong vải chống thấm, chất tẩy… thúc đẩy di căn ung thư?

Nghiên cứu mới từ Đại học Yale (Mỹ) cảnh báo ‘ hóa chất vĩnh viễn’ PFAS có khả năng đẩy nhanh quá trình phát triển của bệnh ung thư.

Theo Science Alert, trong bước đầu tiên của nghiên cứu, các nhà khoa học đã dùng tế bào ung thư ruột ( ung thư đại trực tràng) để thử nghiệm, cho chúng tiếp xúc với 2 loại PFAS.

Kết quả cho thấy các tế bào ung thư này dường như được kích thích để di chuyển sang vị trí mới, điều mà nếu xảy ra bên trong cơ thể sống sẽ tạo ra sự di căn của bệnh ung thư.

Tế bào ung thư – Ảnh: ĐẠI HỌC YALE

“Điều đó không chứng minh được cụ thể là di căn, nhưng chúng có khả năng vận động tăng lên, đó là một đặc điểm của di căn” – nhà dịch tễ học Caroline H. Johnson từ Đại học Yale giải thích.

Những gì xảy ra trên các đĩa thí nghiệm rất đáng lưu tâm. Khi tiếp xúc với 2 loại PFAS là PFOS và PFOA, các tế bào ung thư cho thấy sự chuyển động và gia tăng xu hướng lan rộng.

Khi các nhà nghiên cứu cố tách đôi mớ tế bào trên đĩa, chúng lại tiếp tục phát triển và di chuyển về phía nhau.

Họ cũng xem xét mô hình một số nhóm người dễ bị phơi nhiễm với các hóa chất này, trong đó có nhiều người mắc bệnh, và xác nhận mức tăng nguy cơ ung thư ruột tỉ lệ thuận với mức độ phơi nhiễm.

PFAS là các hóa chất được con người tạo ra khoảng thập niên 1940, dựa trên liên kết carbon-flo. Các liên kết này rất bền, chống phân hủy, nên nó được gọi là “hóa chất vĩnh viễn” và ứng dụng trong nhiều tác phẩm.

Tuy nhiên, theo thời gian, người ta ngày càng nhận ra hóa chất vĩnh viễn có nhiều tác động xấu đến sức khỏe con người.

PFAS đã phổ biến khắp nơi, bao gồm trong nhiều loại bao bì thực phẩm nhằm chống dầu mỡ, quần áo chống thấm, chảo chống dính, sơn vecni, chất tẩy rửa và thậm chí cả trong một số loại mỹ phẩm, theo Cơ quan Bảo vệ môi trường Mỹ (EPA).

Do bị con người tận dụng quá nhiều nên nhiều nguồn nước, vùng đất cũng bị ô nhiễm nhóm hóa chất này – điều mà các cơ quan môi trường khắp thế giới đang cố gắng giải quyết.

“Việc hiểu rõ cơ chế về cách chúng thực sự có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của tế bào ung thư là điều quan trọng” – TS Johnson nhìn nhận. Ông và các cộng sự dự định sẽ tiến tới các thử nghiệm chi tiết hơn, bao gồm thử nghiệm lâm sàng để làm rõ vấn đề.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Environmental Science & Technology.