Xét nghiệm Covid-19 có kết quả sau 10 phút diễn ra thế nào?

Khác với phết họng tìm kháng nguyên (xác virus hoặc virus đang sinh sôi tại họng), xét nghiệm cho kết quả sau 10 phút là tìm kháng thể IgM/IgG trong máu.

Ông Khổng Minh Tuấn, Phó giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật Hà Nội, cho biết bộ sinh phẩm xét nghiệm nhanh đang thực hiện tại Hà Nội để sàng lọc nhanh và phát hiện sớm các trường hợp mắc Covid-19. Những bộ xét nghiệm này được nhập khẩu ở Hàn Quốc.

Nhân viên y tế lấy mẫu máu ở tay người xét nghiệm, sau đó thực hiện test và có kết quả sau 10 phút. Ảnh: Việt Linh.

Quy trình thực hiện

Hiện tại, việc xét nghiệm nhanh được Hà Nội áp dụng với những đối tượng có nguy cơ cao như người đi điều trị, khám bệnh, sử dụng dịch vụ tại Bệnh viện Bạch Mai từ ngày 12/3 đến nay.

Theo ông Tuấn, khi đến thực hiện xét nghiệm, người dân được yêu cầu ngồi cách xa nhau 2 m để đảm bảo an toàn, tránh lây nhiễm chéo.

Trước khi lấy mẫu xét nghiệm, người dân phải khai báo y tế, đặc biệt là tiền sử dịch tễ có liên quan đến Bệnh viện Bạch Mai. Nhân viên y tế lấy mẫu máu ở tay người xét nghiệm, sau đó thực hiện thủ thuật và có kết quả sau 10 phút.

Trong trường hợp phát hiện ca dương tính, người dân sẽ được đưa ngay đến lều cách ly dã chiến dựng sẵn gần đó.

Chưa đủ khẳng định bệnh nhân có mắc Covid-19

Giải thích thêm về phương pháp xét nghiệm bằng cách lấy máu này, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh kiêm Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, cho hay khác với phết họng tìm kháng nguyên (xác virus hoặc virus đang sinh sôi tại họng), xét nghiệm máu cho kết quả sau 10 phút là tìm kháng thể IgM/IgG. Thay vì lấy mẫu phết họng, mẫu xét nghiệm này là máu, được lấy ở tay.

Xét nghiệm máu cho kết quả sau 10 phút là tìm kháng thể IgM/IgG. Ảnh: Việt Linh.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai, đánh giá xét nghiệm nhanh thường cho độ nhạy cao. Song, việc phát hiện có kháng thể IgM/IgG trong máu chỉ khẳng định người đó đã từng nhiễm SARS-CoV-2, phải làm thêm xét nghiệm Realtime RT-PCR mới có thể khẳng định.

Ngược lại, xét nghiệm nhanh âm tính cũng không chắc là người đó không mắc bệnh. Bởi khi người mới nhiễm, lượng virus thấp, cơ thể chưa sinh ra kháng thể vẫn có thể cho kết quả âm tính. Do đó, người trong diện nghi ngờ phải được theo dõi để xét nghiệm lại nếu có triệu chứng bệnh.

Bác sĩ Khanh phân tích sẽ có 4 khả năng khi thực hiện phương pháp xét nghiệm này:

- Cho kết quả âm tính giả nếu bệnh nhân đang thời gian ủ bệnh, cơ thể chưa tạo ra kháng thể. Thông thường kháng thể của con người được tạo ra khi virus hoạt động một thời gian máu sẽ kích thích tạo ra kháng thể.

- Nếu nồng độ virus cao, test xét nghiệm sẽ có kết quả dương tính, nhưng nếu nồng độ virus thấp, kết quả sẽ âm tính.

- Kết quả dương tính có thể do bệnh nhân đã khỏi bệnh từ rất lâu và đã có kháng thể (IgG) trong cơ thể.

- Dương tính giả do virus corona có thể chéo với virus corona khác. Việc chéo kháng thể là chuyện rất bình thường trong chuyên môn, ví dụ kháng thể sốt xuất huyết cũng có thể chéo với viêm não Nhật Bản hoặc ngược lại.

Xét nghiệm nhanh kháng thể không phải là xét nghiệm có tính khẳng định mắc Covid-19. Do xét nghiệm này có thể xảy ra tình trạng âm tính giả hoặc dương tính giả, tùy theo mức độ quy mô dịch bệnh sẽ được cân nhắc sử dụng.

“Xét nghiệm máu 10 phút chỉ nên thực hiện khi số ca mắc ở trong cộng đồng với số lượng lớn, cần phát hiện bệnh sớm để khoanh vùng, cách ly. Xét nghiệm nhanh này không thể thay thế được những chiến lược chúng ta đã từng làm từ trước đến nay. Vẫn phải phân loại bệnh nhân F1, F2, mang khẩu trang, dùng nón ngăn giọt bắn khi có nhiều nguy cơ, rửa tay, hạn chế tiếp xúc gần”, bác sĩ Khanh nói.

Hà Quyên