Vì sao hiện nay nhiều giáo viên không được dạy thêm học sinh chính khóa?
Rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có những quy định cụ thể về dạy thêm học thêm trong thời gian tới.
Bài viết “Thời điểm này tạm dừng việc dạy thêm là vô cùng hợp lý” được đăng tải trên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam đã nhận được sự quan tâm rất lớn của đội ngũ giáo viên cả nước.
Một số bạn đọc bày tỏ thắc mắc rằng hiện nay giáo viên có được dạy thêm học sinh chính khóa không? Người viết xin được làm rõ vấn đề trên.
Ảnh minh họa: Thùy Linh
Hiệu trưởng không còn ký vào đơn xin dạy thêm của giáo viên?
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ban hành Quyết định 2499/QĐ-BGDĐT công bố hết hiệu lực hết hiệu lực các điều: 6, 8, 9, 10, 11, 12, 13 và 14 của Thông tư số 17/2012/TT-BGDĐT ngày 16 tháng 5 năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành quy định về dạy thêm, học thêm.
Trước đây, việc cấp giấy phép dạy thêm được thực hiện theo Thông tư 17/2012/TT-BGDĐT ban hành quy định về dạy thêm học thêm.
Theo đó, để được dạy thêm ngoài nhà trường thì giáo viên phải làm đơn xin được dạy thêm, hiệu trưởng ký xác nhận đồng ý vào đơn và gửi phòng/sở giáo dục thẩm định và cấp phép.
Nhưng hiện nay một số điều trong Thông tư đã hết hiệu lực, hiệu trưởng đã không còn ký vào đơn xin cấp phép của giáo viên dạy thêm ngoài nhà trường.
Vì, theo Điều 1 Quyết định 2499/QĐ-BGDĐT năm 2019 đã đưa ra lý do hết hiệu lực 8 điều tại Thông tư 17 là điều chỉnh theo quy định tại khoản 3 Điều 74 Luật Đầu tư ngày 26 tháng 11 năm 2014.
Từ 01/7/2016, Luật Đầu tư 2014 quy định việc dạy thêm là ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Tuy nhiên từ 01/01/2021 cho đến hiện nay, Luật Đầu tư 2020 không còn quy định dạy thêm là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nữa nên các doanh nghiệp chỉ cần đăng ký mã ngành nghề kinh doanh giáo dục để có thể dạy thêm.
Giáo viên được dạy thêm ngoài nhà trường không cần phải gửi đơn cho hiệu trưởng và phòng/sở Kế hoạch và đầu tư sẽ là đơn vị cấp giấy phép kinh doanh dạy thêm.
Video đang HOT
Chính vì lý do trên, hiệu trưởng không còn ký xác nhận đồng ý hay không đồng ý cho giáo viên dạy thêm nên việc kiểm soát dạy thêm cũng gặp nhiều khó khăn.
Vì sao hiện nay hầu hết giáo viên không được dạy thêm học sinh chính khóa?
Quyết định 2499/QĐ-BGDĐT của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành công bố 8 điều trong Thông tư 17 hết hiệu lực, gồm các quy định về tổ chức dạy thêm ngoài nhà trường; các yêu cầu với người tổ chức, cơ sở vật chất dạy thêm và những thủ tục, thẩm quyền cấp phép hoạt động này.
Tuy nhiên, giáo viên dạy thêm bên ngoài nhà trường theo giấy phép kinh doanh dạy thêm vẫn phải đảm bảo các quy định của Thông tư 17 về dạy thêm học thêm.
Theo đó tại Điều 4 Thông tư 17 quy định các trường hợp không được dạy thêm như sau:
“1. Không dạy thêm đối với học sinh đã được nhà trường tổ chức dạy học 2 buổi/ngày.
2. Không dạy thêm đối với học sinh tiểu học, trừ các trường hợp: bồi dưỡng về nghệ thuật, thể dục thể thao, rèn luyện kỹ năng sống.
3. Cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và trường dạy nghề không tổ chức dạy thêm, học thêm các nội dung theo chương trình giáo dục phổ thông.
4. Đối với giáo viên đang hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập:
a) Không được tổ chức dạy thêm, học thêm ngoài nhà trường nhưng có thể tham gia dạy thêm ngoài nhà trường;
b) Không được dạy thêm ngoài nhà trường đối với học sinh mà giáo viên đang dạy chính khóa khi chưa được sự cho phép của Thủ trưởng cơ quan quản lý giáo viên đó.”
Do đó, giáo viên dạy thêm bên ngoài nhà trường để dạy thêm được học sinh chính khóa ngoài việc phải đảm bảo các tiêu chuẩn, nguyên tắc về dạy thêm còn phải được sự đồng ý của thủ trưởng (hiệu trưởng) các trường.
Tuy nhiên, như đã trình bày ở trên, Luật Đầu tư 2020 không còn quy định dạy thêm là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nữa nên các cá nhân, doanh nghiệp chỉ cần đăng ký mã ngành nghề kinh doanh giáo dục thì có thể tổ chức dạy thêm và giáo viên không cần làm đơn xin dạy thêm do hiệu trưởng cấp, nên hiệu trưởng không còn xác nhận vào đơn xin dạy thêm của giáo viên ngoài nhà trường.
Hiệu trưởng không còn ký xác nhận vào đơn xin dạy thêm của giáo viên, đồng nghĩa cũng không ký đồng ý cho giáo viên dạy thêm học sinh chính khóa ngoài nhà trường, nếu giáo viên dạy là sai sẽ bị xử phạt theo quy định về dạy thêm, theo quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục và bị kỷ luật theo Luật Viên chức.
Chương trình giáo dục phổ thông mới đang triển khai theo định hướng phát triển năng lực và phẩm chất người học, dạy 2 buổi/ngày nên rất mong Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ có những quy định cụ thể về dạy thêm học thêm trong thời gian tới, hạn chế dạy thêm học thêm tràn lan.
(*) Văn phong, nội dung bài viết thể hiện góc nhìn, quan điểm của tác giả.
Trường công lập dạy thêm thu phí là biến học sinh thành "khách hàng"
Trường công phải tổ chức dạy thêm, học thêm để cải thiện thu nhập cho giáo viên vì lương thấp là không thuyết phục.
Như vậy là biến học sinh thành "khách hàng".
Ngày 11/11/2021, Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho biết, Bộ đang sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 17. Theo đó, Bộ đang đề nghị bổ sung việc dạy thêm vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện, để thuận lợi hơn trong việc điều tiết hoạt động dạy, học thêm.
Trước đó vào năm 2012, Bộ Giáo dục và Đào tạo ra Thông tư 17, về việc cấp phép kinh doanh có điều kiện cho dạy thêm. Tuy nhiên đến năm 2016, Luật Đầu tư sửa đổi đã bỏ dạy thêm, học thêm ra khỏi danh mục ngành, nghề kinh doanh có điều kiện. Đến năm 2019, Bộ Giáo dục công bố, 8 trong số 22 điều của Thông tư 17 hết hiệu lực.
Trao đổi với phóng viên Tạp chí điện tử Giáo dục Việt Nam, Thạc sỹ Bùi Khánh Nguyên (chuyên gia giáo dục độc lập) đã có chia sẻ xoay quanh đề xuất trên.
Trước tiên, vị chuyên gia này cho rằng chúng ta cần làm rõ mục tiêu của chính sách này là gì.
Ở Trung Quốc, dùng biện pháp hành chính để "siết" hoạt động dạy thêm, học thêm thời gian qua vẫn không mang lại kết quả mong muốn. Chính phủ Trung Quốc đã thực hiện các chính sách "chấn chỉnh" việc dạy thêm, học thêm vốn bị xem là nguyên nhân khiến học sinh "học mụ cả người", tuy nhiên chưa thành công.
Do nhu cầu học thêm là có thật, và không được thỏa mãn, nên vẫn có những lớp học "chui" với sự "đồng thuận ngầm" của cha mẹ, học sinh và thầy cô. Như vậy, nếu chỉ giải quyết bằng mệnh lệnh hành chính, sẽ không đạt được mục tiêu.
Thạc sĩ Bùi Khánh Nguyên. (Ảnh: NVCC)
Khi học thêm trở thành "vấn nạn"
Ở nhiều nước có nền giáo dục công lập chất lượng tốt và đào tạo toàn diện, nhu cầu học thêm ngoài nhà trường không lớn. Học sinh chủ yếu đăng ký những lớp học để theo đuổi đam mê cá nhân, rất hiếm khi học thêm để học lại chương trình ở trường. Một số trường hợp bị bệnh hay các lý do khác mà "tụt" lại so với các bạn cùng lớp thì có thể học kèm với gia sư, nhưng không kéo dài.
Tuy vậy, vẫn có ngoại lệ là tại một số nước châu Á, vốn bị ảnh hưởng bởi truyền thống khoa cử, việc học thêm nhiều giờ của học sinh vẫn diễn ra ngay cả khi chất lượng giáo dục công lập đã rất tốt.
Ở nước ta, một số lượng lớn học sinh đi học thêm chính chương trình phổ thông chính khóa đang dạy trong nhà trường, và đó là một vấn đề. Nguyên nhân của vấn đề này có thể là do trường học dạy chương trình chính khóa không hiệu quả, do chương trình quá nặng, nhưng cũng có thể do một bộ phận cha mẹ có tâm lý ganh đua thiếu lành mạnh, hoặc áp lực chạy theo người khác.
Ông Nguyên nêu ý kiến: "Học thêm, bản thân nó không mang nghĩa tiêu cực. Ví dụ, khi việc dạy tiếng Anh trong trường công lập gặp nhiều hạn chế về giao tiếp, chính việc học thêm tiếng Anh tại các trung tâm đã giúp nhiều thế hệ học sinh của Việt Nam gần đây thông thạo được ngôn ngữ này nhanh hơn."
Vấn đề nằm ở chỗ, gia đình, trường học và toàn xã hội cần đồng thuận ở việc trẻ cần học thêm cái gì, và thời lượng như thế nào là hợp lý dựa theo những nghiên cứu về thể chất, tâm lý, sức khỏe học sinh. Chúng ta nên xây dựng chính sách dựa trên các bằng chứng khoa học được công nhận, hơn là cảm nghĩ chủ quan hay dư luận xã hội. Trong nhiều trường hợp, những niềm tin xã hội không đúng đắn cần phải được định hình lại bằng các bằng chứng khoa học về giáo dục.
Vị chuyên gia này cũng phản đối trường công tổ chức dạy thêm thu phí. Quan điểm cho rằng trường công phải tổ chức dạy thêm, học thêm để cải thiện thu nhập cho thầy cô giáo vì lương thấp là không thuyết phục. Như vậy là biến học sinh thành "khách hàng". Giáo viên muốn dạy thêm tăng thu nhập, có thể làm việc ngoài giờ ở các cơ sở bồi dưỡng ngoài công lập, hoạt động theo mô hình doanh nghiệp.
Đồng thời, ông Nguyên cũng không ủng hộ việc dạy đại trà chương trình phổ thông ở các lớp học thêm. Nếu trường công phải "dạy thêm" để dạy lại chương trình chính khóa cho số đông học sinh, nó đã tự khẳng định là trường học không hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy.
Vẫn có cách giải quyết
Chúng ta có thể tham khảo một số mô hình giáo dục tại một số nước, ví dụ như Phần Lan. Trường học tại Phần Lan vẫn tổ chức dạy thêm, nhưng chỉ dành cho học sinh cần phụ đạo, và việc dạy phụ đạo này hoàn toàn không thu phí cho nên không phát sinh bất cứ mâu thuẫn xã hội nào. Trong trường hợp đó, mức lương của chính phủ trả cho giáo viên phải bao gồm cả phần trả cho trách nhiệm dạy thêm khi cần.
Để giải quyết vấn đề tại Việt Nam, ông Bùi Khánh Nguyên cho rằng, nếu chúng ta áp dụng theo hình thức buổi thứ nhất là giáo viên dạy chương trình chính khóa, buổi thứ hai giáo viên dạy phụ đạo cho những em chưa hiểu bài và hoàn toàn không thu phí. Từ đây, phụ huynh có thể cho con em đi học thêm hay không là tùy vào quyết định của họ, và giáo viên cũng có quyền quyết định đơn xin học thêm của học sinh là có cần thiết hay không.
Ngoài ra, để hạn chế xung đột lợi ích khi giáo viên vừa làm việc tại trường công, vừa làm việc tại nơi khác, cần có cơ chế minh bạch thông tin để giám sát. Cũng giống như bác sỹ giỏi ở bệnh viện công thì có đông bệnh nhân đến gõ cửa ở phòng khám tư là một quy luật trong thị trường lao động mà chúng ta cần tôn trọng.
Chia sẻ quan điểm về vấn đề trên, thầy Nguyễn Quốc Bình - Hiệu trưởng trường Trung học cơ sở - Trung học phổ thông Lương Thế Vinh lại cho rằng, việc đăng kí kinh doanh khi dạy thêm giúp cơ quan quản lí nhà nước quản lí tốt hơn việc dạy và học thêm. Ví như bác sỹ có phòng khám phải đăng kí kinh doanh.
"Nếu làm được như vậy thì cũng giống như những ngành nghề khác, là phải đảm bảo yêu cầu của xã hội và có sự kiểm soát chuyên môn", thầy Bình nhận định.
Bên cạnh đó, hoạt động dạy thêm của các thầy cô sẽ đàng hoàng hơn, không phải dạy "chui". Đồng thời cũng giúp cho nhà giáo được xã hội đ.ánh giá, nhìn nhận cách khách quan, công bằng.
"Tôi từng chứng kiến nhiều thầy cô dạy ở trung tâm, không trong biên chế nhà nước nhưng vẫn được các em học sinh ở trung tâm quý mến trân trọng về nhân cách, đạo đức và cách ứng xử", thầy Bình chia sẻ.
Nhiều địa phương mở cửa đón học sinh đến trường, thích ứng linh hoạt Sau nhiều ngày số ca mắc COVID-19 giảm, từ hôm nay 10/1, một số tỉnh/thành đã cho học sinh đi học trở lại với nhiều điều chỉnh mới. Bắc Giang: BCĐ phòng, chống dịch COVID-19 TP. Bắc Giang cho phép các cơ sở giáo dục (mầm non, tiểu học, THCS) và các trường THPT, GDTX trên địa bàn thành phố, khi cán bộ...