“Thánh ăn vặt” giải nhiệt mùa hè với món gỏi sứa
Trong tiết oi nồng, các “thánh ăn vặt” thường tìm đến gánh hàng gỏi sứa bà Ngữ quen thuộc ở góc phố Lê Văn Hưu hay vài địa chỉ khác giữa lòng Hà Nội.
Gỏi sứa vốn là món ăn có gốc gác ở đất cảng Hải Phòng, nhưng lại trở nên nổi tiếng tại Hà Nội. Những miếng sứa giòn sần sật kết hợp cùng dừa bánh tẻ, đậu phụ, rau thơm… có sức cuốn hút khó cưỡng với các “thánh ăn vặt”.
Các loại gia vị để làm nên món gỏi sứa khá kỳ công (Ảnh: Pasgo)
Gánh hàng của bà Ngữ bán sứa thường gọn nhẹ với đôi quang gánh, xung quanh được cài vài ba chiếc ghế mộc. Một bên là chậu sứa được ngâm ngập trong nước lá lăng, vỏ sú, vẹt, củ nâu, nước lá ổi. Nước màu gụ và có mùi khác lạ nên người không quen, nhìn nước ngâm sứa sẽ có phần e ngại khi thử món này. Phía trên chậu sứa, người bán khẽ đậy một tàu lá chuối để giữ sứa tươi lâu và tránh ruồi muỗi. Bên kia gánh là các thức đồ ăn kèm bày trên chiếc mẹt to và một chồng các mẹt nhỏ xinh cỡ cái đĩa.
Tuy gỏi sứa chỉ là món ăn vặt, nhưng những người phụ nữ tài khéo của Hà Thành chế biến khá kỳ công. Khi khách sà vào hàng, người bán khéo léo dùng thanh nứa sắc cắt sứa từng miếng mỏng vừa ăn. Người sành ăn nhất định sẽ nhắc bà bán hàng nhớ cắt cho chỗ chân sứa, giòn sần sật.
Video đang HOT
Trên chiếc mẹt nhỏ xinh, món gỏi sứa như một bức tranh dân gian của miền quê xa ngái. Tất cả các thức dậy lên hương vị tươi ngon của biển, của đất hòa quyện với nhau… Những miếng sứa đỏ gụ bên màu vàng thổ của đậu phụ phết nghệ nướng. Thêm dăm miếng dừa bánh tẻ thái mỏng trắng nõn bày cạnh đĩa rau kinh giới, tía tô tươi roi rói. Bát mắm tôm chính gốc Hậu Lộc, Thanh Hóa được vắt chanh, đ.ánh sủi bọt thơm lừng.
Miếng sứa giòn sần sật hơi chan chát đi cùng vị ngậy của đậu nướng (Ảnh: Pasgo)
Gắp một miếng sứa, người ăn bao giờ cũng phải kèm thêm miếng đậu phụ và miếng dừa non, thêm nhánh rau thơm cho vừa đủ miếng rồi khẽ chấm vào bát mắm tôm sủi bọt. Đưa vào miệng… miếng gỏi sứa sao mà thanh mát đến thế. Miếng sứa giòn sần sật hơi chan chát đi cùng vị ngầy ngậy của đậu nướng, quyện chút bùi bùi của dừa bánh tẻ, đi kèm mùi rau gia vị…, tất cả đ.ánh thức mọi giác quan của người thưởng thức. Cảm xúc như được đẩy lên cao trào khi món gỏi sứa được chấm với mắm tôm vắt chanh, thêm vài lát ớt đỏ cay xé lưỡi. Thốt nhiên, vị tanh chát ngai ngái của sứa như tan biến, chỉ còn lại dư vị khó quên với thực khách.
Bây giờ, người ta muối sứa để ăn quanh năm, nhưng món gỏi sứa có lẽ chỉ ngon nhất khi vào mùa hạ. Dân Hà thành thường mách nhau đến những địa chỉ ruột như sứa đỏ Hàng Chiếu, sứa Thanh Hà, sứa bà Ngữ… Đặc biệt, ngoài món gỏi sứa, Hà Nội còn có món nộm sứa “thần thánh” ở phố Đặng Trần Côn.
Hương vị món nộm sứa ở đây thanh nhẹ, kết hợp với nhau thật nhuần nhuyễn đủ để chinh phục các thực khách kỹ tính (Ảnh: Pasgo)
Nộm sứa ở đây khá cầu kỳ, khi nào khách vào, cô bán hàng mới bắt đầu bào sợi đu đủ, cà rốt cho thật giòn tươi. Một đĩa nộm sứa bao gồm rất nhiều thứ hòa quyện với nhau. Sứa trắng giòn sần sật, nem chua vừa đủ độ, gan, mề, lá lách, bò khô mềm thơm. Tất cả được bày lên đĩa thật ngon mắt, sau đó người bán rưới thứ nước chấm vừa đủ vị vào. Vài lát tỏi chiên vàng xốp vừa bùi, vừa thơm được rắc lên trên cùng với lạc rang giã dập và rau thơm cắt dối.
Người ăn đảo đều nhẹ tay cho các thức ngấm đều, thêm chút tương ớt lấy vị, rồi từ từ thưởng thức. Hương vị món nộm sứa ở đây thanh nhẹ, kết hợp với nhau thật nhuần nhuyễn đủ để chinh phục các thực khách kỹ tính.
Gỏi sứa Minh Châu
Sứa biển, trong tưởng tượng của nhiều người là loài vô dụng, có thể gây hại, thế nhưng người vùng biển đã khéo léo chế biến thành món ăn hấp dẫn, nhất là gỏi sứa.
Gỏi sứa lấy từ chân và mũ sứa, khi ăn chấm với mắm và các loại rau, gia vị.
Tới Minh Châu dịp tháng 3, chúng tôi được thưởng thức món ăn ngon khó quên này. Có lẽ đây cũng là món lạ miệng mà ít nơi chế biến theo cách này.
Anh Nguyễn Văn Linh (thôn Nam Hải, xã Minh Châu) ngư dân địa phương có nhiều năm đi biển kể: Sứa biển vốn là loài thuỷ sinh, thân hình tán như chiếc ô, có nhiều tua, trong suốt, chứa nhiều nước, chúng sống trôi nổi trên biển. Trước đây rất ít người vớt sứa về ăn nhưng nay thì khác. Mùa sứa biển về, người dân đi vớt rất đông. Sứa trở thành "vàng trắng" - quà từ biển. Nếu không vớt, hết mùa sứa cũng c.hết, tan ra trong nước biển.
Ở Minh Châu, sứa nhiều, ngon nhất là vào giữa vụ, dịp tháng 3-4 dương lịch. Vào những ngày trời ấm, lặng gió là lúc sứa nổi rất nhiều, ngư dân chọn con nước đi vớt. Sứa có thể chế biến nhiều món nhưng lạ miệng và thú vị nhất có lẽ là món gỏi sứa theo cách của người dân biển.
Phân chân sưa va mu sưa gion, ngon đươc sư dung lam goi sưa rât hơp.
Để chế biến món này, sứa khi bắt về vẫn còn mùi tanh, nhiều nước, cát nên quan trọng là làm sạch sứa. Cách truyền thống người dân Minh Châu hay làm là ngâm sứa với nước chè đặc hoặc lá ổi đun kỹ cùng các gia vị khác cho hết nhớt, ép cho hết nước mặn, vị nồng. Thế nhưng cách này rất tốn công, mất thời gian. Gần đây người dân áp dụng kỹ thuật mới bằng cách quay li tâm, ngâm sứa với muối từ 3-4 ngày.
"Sau khi làm sạch, sứa được mang đi ngâm cho nhạt bớt, trần bằng nước ấm, vớt để cho ráo nước rồi thái nhỏ. Sau đó tiếp tục ngâm sứa trong nước với vài củ gừng đ.ập dập, chút rượu trắng cho tới khi miếng sứa hơi se lại. Việc này sẽ loại bỏ nốt vị tanh, đồng thời làm trắng, giòn miếng sứa. Lúc này sứa có thể ăn gỏi, gói với đa nem và các loại rau, gia vị mang vị chua, cay, chát như: Ớt, dứa, rau thơm, chuối xanh, đặc biệt không thể thiếu lá mui biển. Nước chấm có thể là mắm cá nguyên chất, mắm pha hoặc xì dầu mù tạt tùy khẩu vị mỗi người" - anh Linh chia sẻ.
Để có món gỏi sứa ngon cần sơ chế sứa thật kỹ.
Thật thú vị khi thưởng thức gỏi sứa giòn sần sật với mùi thơm của lá mui biển, vị chát của chuối, cay của ớt hòa làm một tan trong miệng. Cái ngon của món gỏi sứa là vừa có cảm giác mát, vừa có độ tươi, giòn. Gỏi sứa ăn nhiều không có cảm giác ngán, trái lại càng ăn càng thích.
C.hết thèm... gỏi sứa Chỉ bằng vài động tác thuần thục, những đàn sứa dập dìu trên mặt nước trong xanh trong phút chốc đã nằm gọn lọn trong mẻ lưới của các ngư dân lão luyện. Chỉ bằng vài động tác thuần thục, những đàn sứa dập dìu trên mặt nước trong xanh trong phút chốc đã nằm gọn lọn trong mẻ lưới của các ngư...
