Những điều chưa biết về ngộ độc rượu
Rượu là đồ uống không thể thiếu trong mỗi dịp liên hoan, cưới hỏi, lễ Tết. ặc biệt trong những ngày Tết, lượng rượu bia được tiêu thụ nhiều hơn dẫn đến số người nhập viện do ngộ độc rượu cũng tăng cao hơn so với bình thường. Có không ít trường hợp bị ngộ độc rượu không được xử trí kịp thời đã dẫn đến những biến chứng hôn mê sâu, thậm chí tử vong…
Thế nào là ngộ độc ethanol?
Trong rượu bình thường hay còn gọi là rượu bia thực phẩm là rượu bia có chứa ethanol. Tuy được dùng để pha chế đồ uống giải khát nhưng bản thân ethanol cũng là chất có thể gây độc hại cho con người. Ethanol ức chế làm suy yếu hệ thần kinh trung ương, gây giảm hoạt tính các nơron thần kinh. Vì thế nếu uống nhiều rượu sẽ dẫn đến say, nghiện và gây ra nhiều tác hại cho sức khỏe. Ngộ độc ethanol có thể cấp tính hoặc mạn tính, phụ thuộc vào số lượng rượu người đó thường xuyên uống.
Ngộ độc cấp tính: Giai đoạn đầu có dấu hiệu kích thích (người thấy sảng khoái, nói nhiều, các vận động phối hợp đã bị rối loạn). Giai đoạn ức chế biểu hiện: Phản xạ gân xương giảm, tri giác giảm, mất khả năng tập trung tư tưởng. Giãn mạch ngoại vi, hạ huyết áp, tử vong.
Ngộ độc mạn tính: Uống rượu kéo dài dẫn đến sút cân, chán ăn, tiêu chảy do tổn thương gan và ruột, da tái do thiếu máu, thoái hóa gan, xơ gan, có thể ung thư gan, mất trí nhớ, run, rối loạn tâm thần.
Ngộ độc methanol – nguy hiểm khôn lường
Tuy nhiên nguy hiểm hơn và thường dẫn đến chết người là khi uống rượu có chứa methanol, một chất cồn công nghiệp. Nhiều cơ sở sản xuất, để hạ giá thành đã pha cồn công nghiệp vào rượu để bán cho người tiêu dùng. Những người sử dụng thường bị nghiện rượu, ham rượu rẻ nên thường mua phải rượu có lẫn tạp chất là methanol, uống nhiều có thể gây chết người.
Video đang HOT
Methanol sau khi được uống vào sẽ chuyển hoá thành formaldehyde nhờ men alchoholdehydrogenase và sau đó thành formic acid nhờ men acetaldehyde dehydrogenase. Chính những chất này gây độc cho gan, thận gây suy thận cấp, viêm gan nhiễm độc, đặc biệt là gây toan hóa máu nặng nề.
Triệu chứng đầu tiên có thể bao gồm: chán nản, lú lẫn, ngủ li bì. Triệu chứng nhiễm độc có thể xuất hiện chậm sau 18 – 24 giờ, bao gồm đau đầu, các triệu chứng về thị lực (nhìn mờ, nhìn có màu trắng), buồn nôn, nôn, thở nhanh, suy hô hấp. Nhiễm độc methanol nặng gây hôn mê, co giật, tụt huyết áp và tử vong nhanh chóng.
Tiêu hủy rượu nhập lậu, rượu giả. Ảnh: MH
Phân biệt ngộ độc ethanol và ngộ độc methanol
Khi bị ngộ độc ethanol và methanol, từ 12 – 24 giờ sau khi uống, nạn nhân cảm thấy chóng mặt, lú lẫn, yếu cơ, nhức đầu, buồn nôn, nôn và đau bụng. Tuy nhiên, nếu là cồn ethanol thì sẽ gây ngộ độc rượu (say) rồi lại tỉnh nhưng nếu là cồn methanol thì nạn nhân uống say dễ gây tử vong nhanh chóng.
Xử trí ngộ độc rượu thế nào?
Tuyệt đối không uống rượu khi đói. Khi say rượu, tìm cách gây nôn hết, sau đó xát mạnh hai bên má. Cho nạn nhân uống một cốc sữa nóng, trà đặc. Cởi khuy áo cổ, tháo thắt lưng và đặt nằm nơi thoáng mát (tránh gió lùa). Tư thế nằm úp xuống giường, hai tay xuôi ra sau, mặt nghiêng về bên trái. Nếu có biểu hiện co giật, thở không đều, ngã chảy máu tai, mắt, loạn nhịp tim phải đưa đến bệnh viện cấp cứu ngay.
Để phòng ngộ độc rượu, khi uống thì nên chọn loại rượu có thương hiệu, đảm bảo an toàn thực phẩm và chỉ uống ít (khoảng 30ml). Ngoài ra, cũng cần lưu ý trong khi uống rượu vẫn phải ăn cơm và thức ăn khác nhằm tránh tình trạng cảm lạnh do đói, rét. Quan niệm uống rượu cho ấm người chỉ đúng khi người uống uống một lượng rượu vừa đủ cho nhu cầu và đang ở nơi ấm, kín gió và mặc đủ ấm. Vì thân nhiệt tăng do rượu nhanh nhưng rất chóng tàn. Do vậy, nếu không ăn uống đầy đủ, người uống rượu sẽ cạn năng lượng, bị đói rét, dễ bị cảm lạnh và nguy hiểm đến tính mạng.
Theo dân trí
Lên cơn co giật, động kinh vì sán "làm tổ" trong não
Có rất nhiều bệnh nhân thường xuyên bị co giật, động kinh hàng chục năm trời, đi khám, chữa trị nhiều nơi mà không dứt bệnh vì không tìm ra nguyên nhân. Đến khi tìm ra nguyên nhân là do sán làm tổ trong não thì ai cũng hoảng hồn.
Hoảng hồn vì có sán trong não
ThS Đỗ Trung Dũng, Trưởng Khoa Ký sinh trùng, Viện Sốt rét ký sinh trùng TƯ cho biết, gần đây tháng nào Viện cũng phải tiếp nhận trên 30 bệnh nhân mới điều trị nội trú và điều trị ngoại trú vì nhiễm ấu trùng sán lợn... Các bệnh nhân đến viện với những biểu hiện cơ bản là đâu đầu kéo dài, liệt, động kinh muộn. Sau khi thăm khám, chụp XQ, chụp CT hoặc cộng hưởng từ thấy các nang sán trong não, nghe bác sĩ thông báo có sán trong não, hầu hết bệnh nhân đều hoảng hồn, kinh hãi.
Biểu hiện của nhiễm nang sán rất phong phù, tùy thuộc vào vị trí mà các nang sán cu ngụ. Ấu trùng sán có thể đi bất kỳ cơ quan nào trong cơ thể nhưng thường tập trung nhiều ở cơ, mắt, và đặc biệt là não, trong hệ thần kinh trung ương, chiếm 60-80% các trường hợp. Khi cư trú vùng cơ, gây các tổn thương thì trên da người bệnh xuất hiện các nang nhỏ bằng hạt đỗ hoặc hạt dẻ, tròn, chắc, không đau, di động trên nền sâu và lăn dưới da, màu da ở trên bình thường.
Hình ảnh nang sán lợn trong não bệnh nhân. Ảnh: A.Hải
Còn khi cư trú ở não gây các triệu chứng động kinh, co giật, nhìn mờ, mù mắt, tăng áp lực nội sọ, đau đầu kéo dài..."Đáng nói, biểu hiện của sán lợn trong não dễ khiến người bệnh nhầm lẫn với một số bệnh thần kinh khác. Bởi người bệnh thường có đau nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, mất ngủ, trí nhớ giảm sút, bại chân tay, rối loạn cảm giác, liệt, tăng áp lực nội sọ...Vì thế, rất nhiều bệnh nhân có ấu trùng sán lợn trong não đến viện sau cả quá trình dài vài năm đi khám ở nhiều nơi mà không phát hiện ra bệnh", BS Dũng nói.
Bệnh phát hiện muộn do dễ nhầm lẫn với các chứng bệnh khác, nhưng việc điều trị lại rất hiệu quả. Để điều trị ấu trùng sán lợn thường mất 2-5 đợt, khoảng 15-20 ngày/đợt và mỗi đợt cách nhau 10-20 ngày. Nếu được phát hiện sớm bệnh nhân sẽ khỏi hẳn các triệu chứng do ấu trùng sán gây ra, song nhiều trường hợp có thể để lại hiện tượng các nốt vôi hóa trong não do bị nang sán quá lâu không được điều trị.
Trên thực tế số bệnh nhân đến khám tại Viện Sốt rét kí sinh trùng T.Ư cho thấy, các bệnh nhân nhiễm sán lợn chủ yếu ở lứa tuổi trưởng thành, rải rác ở tất cả các địa phương, nhất là ở những vùng có phong tục ăn thịt lợn sống, chưa nấu chín, ăn tiết canh, nem chạo hoặc quản lý phân chưa tốt. Sán dây lợn dài từ 2-3mm hoặc hơn, gồm nhiều đốt, có đốt cổ mảnh, có đốt thân trưởng thành, có đốt già. Trong một đốt sán già có thể chứa tới 55.000 trứng, những đốt già ở cuối thường rụng thành từng đoạn 5-6 đốt liền nhau theo phân ra ngoài. Khi nguồn phân này được quản lý không tốt, dễ dàng lây nhiễm vào các nguồn thực phẩm khác, ăn sống không nấu chín dễ lây nhiễm sán.
Vì sao nhiễm sán lợn?
Vậy ấu trùng sán lợn xâm nhập vào cơ thể bằng con người nào? Có hoàn toàn do ăn đồ ăn sống chế biến từ thịt lợn như nem chạo, ăn phải thịt lợn gạo? ThS Dũng cho biết, ăn đồ ăn sống chế biến từ thịt lợn như nem chạo, tiết canh, ăn phải lợn gạo là một nguy cơ lớn để ấu trùng sán lợn xâm nhập. Tuy nhiên, nó cũng có thể xâm nhập tự nhiễm.
Ấu trùng sán lợn xâm nhập qua ăn uống khi người bệnh ăn phải thức ăn, nước uống, tay bẩn đưa lên miệng... có nhiễm trứng sán dây lợn sẽ khiến trứng sán xâm nhập vào đường tiêu hóa, dưới tác dụng của dịch dạ dầy chúng phát triển thành ấu trùng sán chui qua thành ruột vào vòng tuần hoàn rồi tới cư trú ở các cơ quan trong cơ thể ở thể nang sán.
Ấu trùng sán lợn cũng xâm nhập vào cơ thể con người qua đường tự nhiễm. Đó là người ăn phải thịt lợn có ấu trùng sán vào ruột phát triển thành sán trưởng thành ký sinh trong ruột non, hàng ngày các đốt sán già của sán dây trưởng thành rụng ra khỏi thân có kèm theo nhiều trứng sán dây. Vì một lí do nào đấy khiến người bệnh nôn ọe dẫn tới những đốt sán già theo nhu động ngược bất thường của ruột non trào ngược lên dạ dày, trứng sán thoát ra khỏi đốt sán tới tá tràng, ruột, ấu trùng thoát ra khỏi trứng xâm nhập vào vòng tuần hoàn.
Vì thế, để phòng bệnh, cần phải vệ sinh cá nhân sạch sẽ, tránh tiếp xúc với môi trường đất, cần rửa tay sạch trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Cần vệ sinh môi trường sạch sẽ, quản lý tốt nguồn phân lợn, bò, tuyệt đối không dùng phân tươi để tưới rau... Tuyệt đối không ăn thịt lợn gạo, tiết canh, nem thính, nem chạo, thịt lợn tái, điều trị người bệnh khi có biểu hiện nhiễm sán dây...
Với bệnh ấu trùng sán lợn, khi có dấu hiệu nghi ngờ, bác sĩ sẽ thăm khám lâm sàng để xác định và cần thiết sẽ tiến hành xét nghiệm chọc hút tại nang ấu trùng. Với những trường hợp này khi xét nghiệm phân cũng có thể thấy đốt sán và trứng sán. Với những u nang ở da được chọc hút lấy dịch xét nghiệm cũng tìmthấy ấu trùng sán lợn. Còn với những biểu hiện ấu trùng sán lợn vùng não, phim chụpX - quang não thất hoặc soi đáy mắt phát hiện thấy u nang sán hoặc ấu trùng sán lợn.
Tú Anh
Theo dân trí
Vi rút EV 71 có biến đổi về độc lực? Trước một số ca bệnh tay chân miệng dù nhập viện sớm vẫn tử vong, điển hình là ca tử vong của bệnh nhi 3 tuổi tại miền Bắc, nhiều người hoang mang lo lắng, cho rằng vi rút EV 71 đã biến đổi về độc lực, gây bệnh cảnh nặng, diễn tiến nhanh... Trước lo ngại này, PGS.TS Nguyễn Trần Hiển, Viện...