Những ai cần cảnh giác với bệnh ung thư tụy

Mai Thị Diễm10:06 14/12/2019

Ung thư tụy là bệnh có tiên lượng rất xấu, khó phát hiện sớm do triệu chứng lâm sàng nghèo nàn. Yếu tố di truyền, bệnh lý mạn tính ở tụy, hút thuốc, rượu, béo phì… đều có thể làm gia tăng khả năng mắc bệnh ung thư nguy hiểm này.

Ung thư tuyến tụy là những tổn thương ác tính xuất phát từ bất kỳ thành phần nào của mô tụy, bao gồm các tế bào của mô tụy ngoại tiết, tế bào tụy nội tiết (tế bào đảo Langerhans) và các tế bào thuộc mô liên kết của tụy. Trên 95% ung thư tụy có nguồn gốc từ mô tụy ngoại tiết (gồm tế bào biểu mô ống tụy, tế bào “acinar”, tế bào mầm, …).

Ung thư tụy là bệnh có tiên lượng rất xấu. Theo thống kê của WHO, nó chỉ đứng thứ 14 về tỷ lệ mắc song lại đứng hàng thứ 7 về tỷ lệ tử vong do ung thư.

Ung thư tụy là bệnh có tiên lượng rất xấu.

Tỷ lệ sống trung bình sau 5 năm của ung thư tụy chỉ khoảng 9%. Tụy có vị trí đặc biệt ở rất sâu trong ổ bụng, triệu chứng lâm sàng nghèo nàn dễ nhầm với bệnh khác nên người bệnh thường được chẩn ở giai đoạn muộn.

Bác sĩ Lê Công Định , khoa Nội II, Bệnh viện Ung Bướu Hà Nội cho biết hiện nay nguyên nhân cụ thể của ung thư tụy vẫn chưa được xác định. Tuy nhiên rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra được các yếu tố nguy cơ có liên quan mật thiết tới cơ chế bệnh sinh của ung thư tụy.

Yếu tố di truyền

Khoảng 10-15% ung thư tụy có liên quan tới yếu tố di truyền. Sự liên quan của yếu tố di truyền với ung thư tụy có thể được chia thành 2 nhóm:

- Người mắc hội chứng di truyền liên quan đến tăng nguy cơ ung thư tụy

Người mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng do di truyền (có đột biến gen BRCA1, BRCA2) có nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian là 3-5%. Hay người bị ung thư đại tràng không polyp có tính chất gia đình- hội chứng Lynch II (do đột biến gene sửa chữa ghép cặp sai-dMMR) có nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian là 4%.

Video đang HOT

Người bị viêm tụy do di truyền có nguy cơ bị ung thư tụy là 24-40% do có đột biến gene PRSS1, SPINK1.

- Ung thư tụy có tính chất gia đình

Trong gia đình cặp bố/mẹ -con hoặc cặp anh/chị-em cùng bị ung thư tụy. Đột biến mầm của gene BRCA1, BRCA2 được phát hiện trong khoảng 13-19% bệnh nhân ung thư tụy có tính chất gia đình

Bệnh lý mạn tính ở tụy

Một số bệnh lý mãn tính ở tụy làm tăng nguy cơ bị ung thư tụy gồm:

- Đái tháo đường

Rất nhiều nghiên cứu đã chỉ ra bệnh đái tháo đường và ung thư tụy có quan hệ mật thiết với nhau. Theo đó đái tháo đường vừa là yếu tố nguy cơ vừa là hậu quả của ung thư tụy.

- Viêm tụy mạn

- Bệnh xơ nang tụy

Yếu tố môi trường

Các yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư tụy gồm hút thuốc lá, béo phì, ít hoạt động thể lực, nghiện rượu.

Trong các xét nghiệm để chẩn đoán ung thư tụy, chụp cắt lớp vi tính có vai trò quan trọng nhất. Qua đó, bác sĩ không những phát hiện khối u tụy mà còn đánh giá mức độ lan rộng khối u, tình trạng di căn hạch … Từ đó cũng giúp đánh giá khả năng phẫu thuật triệt căn cũng như khả năng can thiệp để giải quyết các biến chứng do u gây ra: tắc mật (đặt stent đường mật, dẫn lưu đường mật qua da), đau (phong bế đám rối thần kinh giảm đau)…

Hà An

Theo Dân trí

Khi nào nên tầm soát ung thư?

Tầm soát ung thư là một trong ba bước của dự phòng ung thư, giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, điều trị hợp lý, kéo dài sự sống.

Bác sĩ Nguyễn Duy Khoa, bệnh viện Ung Bướu Hà Nội cho biết tầm soát ung thư là một trong ba bước của dự phòng ung thư, trong đó: Dự phòng bước một là phòng ngừa ban đầu nhằm cố gắng loại trừ hoặc giảm tối đa sự tiếp xúc với các chất gây ung thư để hạn chế xảy ra sự khởi phát bệnh ung thư. Dự phòng bước hai là tầm soát và phát hiện sớm ung thư khi chưa có biểu hiện của bệnh, thậm chí những dấu hiệu của một tình trạng tiền ung thư. Dự phòng bước ba là tìm biện pháp điều trị có kết quả nhằm mục đích tốt nhất đó là kéo dài số năm sống thêm của bệnh nhân.

Tại Việt Nam hầu hết mọi người chỉ quan tâm tới dự phòng bước ba, tức là khi có bệnh mới chữa, khiến điều trị bị hạn chế. Dự phòng bước một và hai mới là hai bước quan trọng trong dự phòng ung thư giúp phát hiện sớm và cơ hội chữa khỏi hoàn toàn, kéo dài sự sống.

Tuy nhiên, mỗi loại ung thư có phương pháp sàng lọc hoặc chỉ định riêng. Do đó, bạn nên đến cơ sở chuyên khoa ung bướu để thăm khám và tầm soát đúng, tránh tốn kém lại không phát hiện được bệnh.

Phụ nữ từ 40 - 54 tuổi nên sàng lọc tuyến vú hàng năm bằng chụp X- quang. Ảnh: Health

Những lưu ý khi tầm soát một số bệnh ung thư phổ biến:

Phụ nữ từ 40 đến 54 tuổi nên bắt đầu sàng lọc ung thư vú hàng năm bằng chụp X-quang tuyến vú. Từ 55 tuổi nên chụp X-quang tuyến vú hai năm một lần hoặc tiếp tục duy trì một năm một lần. Sàng lọc nên được kéo dài khi phụ nữ còn đủ sức khỏe và dự kiến sẽ sống thêm 10 năm nữa hoặc lâu hơn.

Với phụ nữ có nguy cơ cao bị ung thư vú nên được tầm soát thêm bằng chụp MRI tuyến vú hàng năm bắt đầu từ tuổi 30 như có đột biến BRCA; bố, mẹ, anh chị em ruột hoặc con của người mang đột biến BRCA, nguy cơ mắc bệnh ung thư vú 20% đến 25% (xác định bằng BRCAPRO), có tiền sử xạ trị vào vùng ngực từ 10 đến 30 tuổi, hội chứng LiFraumeni, hội chứng Cowden- Bannayan Riley-Ruvalcaba.

Đối với ung thư đại tràng, trực tràng và polyp: người lớn từ 45 tuổi trở lên có nguy cơ mắc ung thư đại tràng nên được sàng lọc bằng xét nghiệm phân. Nếu xét nghiệm phân dương tính thì cần được nội soi đại tràng. Người trưởng thành có sức khỏe tốt và tiên lượng sống thêm trên 10 năm nên sàng lọc tới 75 tuổi.

Từ 76 đến 85 tuổi, bác sĩ cân nhắc sàng lọc dựa trên tình trạng sức khỏe và nguyện vọng của bệnh nhân. Trên 85 tuổi không khuyến cáo sàng lọc ung thư đại trực tràng. Các xét nghiệm dùng để sàng lọc gồm có xét nghiệm hóa miễn dịch phân hàng năm (FIT) hoặc xét nghiệm tìm máu trong phân hàng năm (FOBT).

Với những người có nguy cơ cao nên được kiểm tra thường xuyên hơn bằng nội soi đại tràng và bắt đầu kiểm tra ở độ tuổi sớm hơn như bị đa polyp đại trực tràng, bố mẹ hoặc anh chị em bị ung thư đại trực tràng. Nghi ngờ hoặc đã chẩn đoán một số hội chứng liên quan đến gia đình, đặc biệt hội chứng lynch hoặc hội chứng đa polyp có tính chất gia đình, mắc viêm đại tràng trong thời gian dài. Tiền sử xạ trị vào vùng bụng hoặc khung chậu do ung thư khác trước đó.

Đối với ung thư cổ tử cung, bạn nên xét nghiệm từ năm 21 tuổi. Từ 21 đến 29 tuổi nên xét nghiệm Pap ba năm một lần năm. Không nên sử dụng xét nghiệm HPV ở nhóm tuổi này trừ khi cần thiết sau khi có kết quả xét nghiệm Pap bất thường.

Phụ nữ trong độ tuổi từ 30 đến 65 nên làm xét nghiệm Pap với xét nghiệm HPV 5 năm một lần. Phụ nữ trên 65 tuổi đã được xét nghiệm ung thư cổ tử cung thường xuyên trong 10 năm qua với kết quả bình thường thì có thể ngừng sàng lọc. Tất cả phụ nữ đã được tiêm vắc-xin ngừa HPV vẫn nên tuân theo các khuyến nghị sàng lọc cho các nhóm tuổi.

Sàng lọc ung thư phổi hàng năm bằng chụp CT liều thấp (LDCT) cho một số người có nguy cơ cao mắc ung thư phổi như trong độ tuổi từ 55 đến 74 và có sức khỏe bình thường, đang hút thuốc hoặc đã bỏ hút thuốc trong 15 năm. Có tiền sử hút thuốc từ 30 bao - năm trở lên (số bao - năm = số bao hút trong một ngày x số năm hút thuốc).

Ung thư tuyến tiền liệt nên bắt đầu ở tuổi 50. Đàn ông có cha hoặc anh trai bị ung thư tuyến tiền liệt trước 65 tuổi, thì nên được tầm soát ung thư tuyến tiền liệt từ 45 tuổi. Với đàn ông nguy cơ cao hơn khi nhiều thành viên trong gia đình chẩn đoán ung thư tuyến tiền liệt trước tuổi 65 thì nên được tầm soát ung thư tuyến tiền liệt bắt đầu từ tuổi 40.

Thùy An

Theo VNE

Lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp bạn ngăn ngừa ung thư Hiện nay, các báo cáo lẫn bí quyết ngăn ngừa mắc bệnh ung thư vẫn chưa thống nhất với nhau. Trong một số nghiên cứu, bạn được khuyên nên thực hiện những lưu ý này. Tuy nhiên, ở một số khác lại không khuyến khích việc đó. Điều này phần nào làm cho bạn lúng túng. Song, nhìn chung lối sống chính là...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Sự thật ngỡ ngàng người đàn ông chui qua cửa kính taxi kêu cứu trên cao tốc00:46

Ý tưởng gây sốc của Tổng thống Trump về Dải Gaza08:59

Tiết lộ về nữ doanh nhân ở Hải Dương nhảy xuống hồ cứu 3 cháu bé02:38

Công an bắt giữ một số đối tượng đánh người, cướp giật tài sản ở chùa Kim Tiên01:18

Bộ Công an đề nghị mở rộng điều tra đường dây lừa đảo hơn 13.000 người03:26

Iran công bố tên lửa đạn đạo mới nhất08:23

Lọ Lem diện áo nhỏ xíu, nhún nhảy hút triệu view, còn được bố ruột làm điều này!03:16

Ông Trump cấm người chuyển giới tham gia các môn thể thao dành cho nữ08:45

Nga sắp cho chạy thử 'chiến hạm mạnh nhất thế giới' sau cuộc đại tu?10:04

Mới sinh con 3 tháng, người mẹ trẻ không có đối thủ trên sới vật02:34

Phản ứng dữ dội sau đề xuất chấn động của ông Trump về Gaza08:43

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Không có sự gia tăng đột biến ca bệnh cúm

06:46:09 09/02/2025

Thời điểm hiện nay, các bệnh lây truyền qua đường hô hấp có nguy cơ bùng phát, trong đó có bệnh cúm. Thực tế cho thấy, nhiều người có tâm lý chủ quan khi mắc cúm, cho rằng đó là bệnh nhẹ nên không đi khám.

Điều gì xảy ra với cơ thể khi ăn quả chanh thường xuyên?

11:46:37 08/02/2025

Giống như hầu hết các loại thực phẩm khác, việc tiêu thụ chanh ở mức độ vừa phải là rất quan trọng. Hàm lượng axit citric cao trong chanh có thể làm mòn men răng và dẫn đến sức khỏe răng miệng kém theo thời gian nếu tiêu thụ quá nhiều v...

Loại quả đầy lông nhưng được ví như 'vị thuốc mùa xuân', ở Việt Nam có cực nhiều

10:33:14 08/02/2025

Hàm lượng chất xơ cao trong quả mơ giúp tăng cường nhu động ruột, giảm táo bón. Chất xơ trong quả mơ còn giúp duy trì hệ vi sinh vật đường ruột khỏe mạnh, giảm nguy cơ mắc các bệnh đường ruột như viêm đại tràng, ung thư đại tràng.

6 loại hạt giúp sống khỏe, kéo dài tuổi thọ

10:25:06 08/02/2025

Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết, các loại hạt rất quan trọng cho một chế độ ăn uống lành mạnh, đặc biệt đối với những người trên 50 tuổi. Các loại hạt tốt cho sức khỏe tổng thể với các lợi ích phòng ngừa bệnh tật.

Tăng cường đốt cháy calo nhờ các gia vị trong nhà bếp

10:19:19 08/02/2025

Bạn có thể rắc gia vị quế lên bột yến mạch, pha trà, hoặc kết hợp trong các món sinh tố và món tráng miệng để tận hưởng hương vị đặc trưng cùng những lợi ích sức khỏe tuyệt vời.

Nên ăn gì, tránh gì khi dùng thuốc trị gout colchicine?

07:25:59 08/02/2025

Để ngăn ngừa các đợt bùng phát bệnh gout có thể dùng liệu pháp hạ axit uric (ULT) như allopurinol và febuxostat... Các loại thuốc này giúp ngăn ngừa nồng độ axit uric tăng quá cao.

Triệu chứng, cách chăm sóc và phòng ngừa cúm A ở trẻ nhỏ

06:14:51 08/02/2025

Việc chăm sóc trẻ mắc cúm A cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Cha mẹ nên cho trẻ uống nhiều nước, ăn các loại thức ăn lỏng, dễ tiêu hóa và bổ sung vitamin, đặc biệt là vitamin C để tăng sức đề kháng.

Những điều cha mẹ cần biết để phòng tránh cúm A cho trẻ

06:12:53 08/02/2025

Theo bác sĩ Thúy, cúm mùa thường tiến triển lành tính, nhưng bệnh cũng có thể có biến chứng nặng và nguy hiểm thường gặp ở những người có bệnh lý mạn tính về tim mạch và hô hấp.

Cụ ông ở Hà Nội mắc cúm mùa phải thở máy, 3 nhóm người cần đặc biệt lưu ý

06:11:04 08/02/2025

Ngoài trường hợp này, Trung tâm hiện đang điều trị cho nhiều bệnh nhân cúm có dấu hiệu trở nặng, trong đó đa phần là người cao tuổi, người có hệ miễn dịch yếu và một số trường hợp là phụ nữ mang thai.

Gia tăng bệnh nhân nhập viện do giá rét

05:50:15 08/02/2025

Người cao tuổi và những người có bệnh nền như tim mạch, huyết áp cần tránh ra ngoài khi trời quá lạnh. Trẻ em cần được tiêm phòng đầy đủ và được đưa đi khám ngay khi có các triệu chứng như ho, sốt, khó thở, không nên tự ý dùng thuốc.

6 yếu tố rủi ro có thể gây tăng huyết áp

21:00:27 07/02/2025

Hầu hết trường hợp tăng huyết áp không có triệu chứng và chỉ được phát hiện tình cờ qua đo huyết áp tại nhà hay khám sức khỏe tổng quát định kỳ.

Mệt mỏi, tim đập nhanh vì sử dụng kẹo giảm cân cấp tốc

09:28:24 07/02/2025

Theo các bác sỹ, hiện tại Bộ Y tế chỉ công nhận 2 loại thuốc giảm cân (thuốc uống và thuốc tiêm) đã được chứng minh hiệu quả và an toàn. Các sản phẩm khác chưa được Bộ Y tế cấp phép, thậm chí một số sản phẩm đã bị phát hiện chứa chất cấ...