Người có tải lượng virus HIV cao vẫn là mối lo hàng đầu

Mục tiêu hướng tới kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030 tại TP.HCM cho đến nay cơ bản đã tiệm cận. Mặc dù vậy, để đạt mục tiêu này vẫn còn nhiều khó khăn và thách thức, bởi hiện nay số người nhiễm HIV có tải lượng virus cao vẫn đang là mối lo ngại lớn.

Bệnh viện Phạm Ngọc Thạch TP.HCM thực hiện lấy mẫu xét nghiệm HIV

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết: Hiện số người nhiễm HIV mới hằng năm được phát hiện khoảng 5.500 người, trong đó có hơn 3.000 trường hợp thường trú tại thành phố, khoảng 22% được chẩn đoán nhiễm HIV mới nên có thể đang có tải lượng virus cao.

Nhiều trường hợp không biết mình bị nhiễm HIV nên vẫn tiếp tục có hành vi lây nhiễm HIV cho bạn tình, bạn chích, trở thành nguồn lây nhiễm HIV cấp F0 cho cộng đồng chiếm khoảng 30% người nhiễm HIV mới hiện nay. Ngoài ra, nhóm quan hệ tình dục đồng giới cũng là nguồn lây nhiễm cấp tính trong cộng đồng. Đặc biệt, các bệnh nhân thuộc nhóm này có tải lượng virus trên 1000 copies/ml.

Theo BSCKII Nguyễn Trí Dũng, Giám đốc Trung tâm HCDC TP.HCM, hiện nay Thành phố đã kiểm soát được đại dịch AIDS. Với mục tiêu 90% tổng số người nhiễm HIV biết được tình trạng nhiễm của bản thân; 90% số người biết được tình trạng nhiễm của bản thân được điều trị kháng HIV (ARV); và 90% số người được điều trị ARV có tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế thì chúng ta đã đạt được tỷ lệ là 88-89-98. Con số này đã tiệm cận với mục tiêu 90-90-90 đề ra. Mặc dù còn khoảng cách rất nhỏ chỉ vài phần trăm, song đây thực sự là khó khăn và thách thức đối với ngành y tế thành phố.

Lý giải điều này, BSCKII Nguyễn Trí Dũng cho rằng: Trong tổng số 5.000 ca nhiễm HIV mới chưa được phát hiện trong cộng đồng hiện nay, 30% là người có tải lượng virus rất cao. Đây chính là nguồn lây nhiễm khiến cho dịch lây lan và khó kiểm soát. Do đó, hiện nay chiến lược kiểm soát, kết thúc đại dịch HIV/AIDS cũng giống như kiểm soát dịch bệnh Covid-19, là nhanh chóng tìm ra người nhiễm HIV để truy dấu vết những người có nguy cơ lây nhiễm cao đưa vào xét nghiệm, điều trị nhằm ngăn chặn chuỗi lây nhiễm. Bởi nếu không can thiệp đúng đối tượng, chúng ta sẽ rất khó kiểm soát được dịch. Tuy nhiên thực tế chúng ta rất khó tiếp cận với nhóm đối tượng này.

Ngoài ra, theo Trung tâm HCDC TP.HCM, hiện tỷ lệ người nhiễm HIV trong các nhóm quan hệ tình dục đồng giới và nhóm chuyển giới có xu hướng gia tăng, người nhiễm HIV cũng tập trung ở nhóm này. Mặt khác tình trạng sử dụng ma túy vẫn còn phức tạp, tệ nạn mại dâm vẫn tiếp tục phát triển và có nhiều biến tướng…

Trước thực trạng trên, BSCKII Nguyễn Hữu Hưng, Phó Giám đốc Sở Y tế TP.HCM nhấn mạnh, chúng ta cần tăng cường việc truy vết tất cả những người nhiễm mới, giúp họ biết được tình trạng của mình và được điều trị hiệu quả. Chính vì vậy, để hướng đến mục tiêu 95-95-95 vào năm 2025 và kết thúc đại dịch AIDS vào năm 2030, TP.HCM sẽ tập trung triển khai thực hiện bốn mục tiêu chính.

Thứ nhất là tiếp tục mở rộng chiến lược điều trị dự phòng và điều trị ARV. Thứ hai tăng cường phát hiện các ca nhiễm mới thông qua xét nghiệm, đa dạng hóa hình thức truyền thông, tiếp cận, tư vấn xét nghiệm HIV tại cộng đồng… Thứ 3 là kiểm soát chuỗi lây nhiễm HIV cấp và cuối cùng là thực hiện liên kết vùng phải được triển khai đồng bộ để hướng đến kết thúc đại dịch AIDS.