Gien ‘zombie’ tìm thấy ở voi mở ra hướng mới chữa ung thư ở người

Voi không phải là loài nhanh nhất, thông minh nhất hay đáng sợ nhất, nhưng khi nói đến đánh bại ung thư, voi là những ’ siêu anh hùng’.

Sự khác biệt trong bộ gien voi có ý nghĩa đối với cuộc chiến chống ung thư của con người – REUTERS

Theo ABCNews, người ta tin rằng sinh vật lớn hơn thì có nhiều tế bào hơn, và càng nhiều tế bào thì càng nhiều nguy cơ ung thư – đó là lý do tại sao người cao dễ bị bệnh hơn người thấp.

Tuy nhiên, tỉ lệ ung thư ở voi ít hơn 5% so với tỉ lệ mắc bệnh ở nhiều loài động vật nhỏ hơn. Tỉ lệ tử vong do ung thư đối với con người là khoảng 20%.

Từ những năm 1970, các nhà khoa học rất thắc mắc trước thực tế, voi lẽ ra phải có tỉ lệ mắc bệnh ung thư cao hơn nhiều do kích thước khổng lồ của mình. Sau nhiều năm, giờ đây, giới nghiên cứu đã tìm thấy câu trả lời cho câu hỏi tại sao voi to thế mà lại tránh ung thư tốt thế.

Trong một bài báo công bố trên tạp chí Cell Reports, các nhà nghiên cứu từ Đại học Chicago (Mỹ) cho biết đã phát hiện một trong những cơ chế bảo vệ khỏi ung thư mà các loài thuộc bộ da dày sở hữu.

NYTimes dẫn lời nhà di truyền học tiến hóa Vincent Lynch: “Voi có thêm một bản sao của gien có trách nhiệm giết tế bào khi xuất hiện loại căng thẳng gây ung thư”. Yếu tố ức chế bạch cầu 6 (LIF6) này được cho là không hoạt động hoặc “chết”.

Tuy nhiên, bằng cách nào đó gien đã phát triển ở voi, “trở về từ cõi chết” (nên nó mới được đặt biệt danh là “zombie” – xác sống) và tiêu diệt bất kỳ tế bào nào có DNA bị tổn hại, do đó ngăn chặn tế bào trở thành ung thư.

Đây là nghiên cứu thứ hai tìm ra sự khác biệt trong bộ gien voi, có thể giải thích khả năng chống lại bệnh tật của loài động vật này, theo ABCNews.

Năm 2015, hai nhóm khoa học – một từ Đại học Chicago và một từ Đại học Utah – tìm thấy ở voi 20 bản sao của 1 gien ức chế ung thư (có tên p53) giúp các tế bào bị tổn thương tự sửa chữa hoặc tự diệt khi tiếp xúc với các chất gây ung thư.

Vincent Lynch cho rằng cả hai phát hiện này có ý nghĩa đối với cuộc chiến chống ung thư của con người. Tác giả nghiên cứu chia sẻ: “Nếu chúng ta hiểu được chức năng của gien này và tất cả các gien khác khiến voi kháng ung thư, chúng ta sẽ có thể phát triển các loại thuốc bắt chước các chức năng đó và sau đó sử dụng nó để điều trị cho người bệnh”.

Tuy nhiên, ngay cả khi các phát hiện nói trên được xác nhận, vẫn còn một chặng đường dài trước khi nó được áp dụng trên bệnh nhân do “phát triển phương pháp điều trị bằng thuốc mới là một quá trình rất phức tạp và phải mất hàng thập niên”, Lynch nói.

Theo thanhnien.vn