Dấu hiệu đột quỵ và cách sơ cứu

PV07:41 29/10/2021

Ghi nhớ quy tắc F.A.S.T nhận biết người đột quỵ, đặt nằm nghiêng, theo dõi phản ứng và lập tức gọi cấp cứu đưa đến bệnh viện.

Đột quỵ não hay tai biến mạch máu não là tình trạng tắc đột ngột mạch máu não hoặc chảy máu bên trong sọ dẫn đến chết các tế bào não. Đây là nguyên nhân gây liệt, rối loạn ngôn ngữ, mất cảm giác, trí nhớ, hôn mê và khả năng gây tử vong cao. Đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, kể cả khi đang làm việc hay nghỉ ngơi. Bệnh nhân cần được đưa vào bệnh viện càng nhanh càng tốt trong “thời gian vàng”, để kịp thời cứu các phần não chưa chết nhưng đang bị thiếu oxy và dinh dưỡng.

Ghi nhớ quy tắc F.A.S.T để nhận biết một người có dấu hiệu đột quỵ.

Face (Khuôn mặt): Mặt có những dấu hiệu khác thường như cười méo miệng, rối loạn thị lực.

Arm (Tay): Tay và chân mệt mỏi khó cử động.

Speech (Lời nói): Nói bị líu lưỡi, không rõ chữ, không diễn đạt được.

Time (Thời gian): Bạn cần gọi cấp cứu càng nhanh càng tốt. Khi quan sát thấy ai đó có ít nhất 1 trong 3 biểu hiện trên (lệch mặt, yếu chân tay, nói khó) hãy nghĩ đến bệnh lý đột quỵ não và lập tức gọi cấp cứu ngay không trì hoãn.

Gọi người trợ giúp, gọi ngay xe cấp cứu chuyển đến cơ sở y tế gần nhất nếu tình trạng bệnh nhân hôn mê. Nếu bệnh nhân tỉnh táo, tình trạng cho phép có thể vận chuyển bằng bất cứ phương tện nào sẵn có để có thể chuyển đến cơ sở y tế có khả năng cấp cứu về đột quỵ.

Trong quá trình chờ xe, nếu bệnh nhân rối loạn ý thức, nôn mửa, cần đặt bệnh nhân ở tư thế hồi sức. Đầu tiên, bạn quỳ xuống một bên của nạn nhân, sửa tay phía bạn vuông góc. Bước hai, kéo tay bên kia của nạn nhân đặt lên má, lòng bàn tay hướng ra ngoài. Bước ba, kéo chân co lên, để lòng bàn chân tiếp xúc với mặt đất. Giữ tư thế đó và kéo nạn nhân quay về phía bạn là hoàn thành tư thế hồi sức. Nếu bệnh nhân tỉnh, hỗ trợ bệnh nhân nằm thoải mái, theo dõi liên tục.

Video đang HOT

Cách đăt bệnh nhân tư thế hồi sưc. Ảnh: Bác sĩ cung cấp

Không nên cạo gió, chích máu đầu ngón tay… Không chờ đợi bệnh nhân ổn rồi mới gọi cấp cứu hoặc mới đưa bệnh nhân đi cấp cứu. Trong mỗi phút của một cơn đột quỵ, não bị mất đi khoảng hai triệu tế bào, mỗi giờ trôi qua, bộ não sẽ bị lão hóa một khoảng thời gian tương đương với ba năm rưỡi.

Khi phát hiện các dấu hiệu báo động đột quỵ, cần chuyển ngay tới các cơ sở y tế có khả năng cấp cứu, điều trị bệnh nhân đột quỵ. Nếu được cấp cứu trong vòng 4,5 giờ bệnh nhân có thể được tái thông bằng thuốc tiêu sợi huyết truyền tĩnh mạch; nếu trong vòng 6 giờ, bệnh nhân bị tắc mạch não lớn có thể được tái thông bằng dụng cụ cơ học, giúp bệnh nhân hồi phục hoặc giảm thiểu các di chứng.

Tiến sĩ, Bác sĩ Đinh Thị Hải Hà
Khoa Đột quỵ – Bệnh viện Trung ương Quân đội 108

Ngã quỵ khi đi vệ sinh, người đàn ông mắc phải căn bệnh nếu không đi viện kịp thời sẽ tử vong

Điều trị nội khoa ôn định, chuẩn bị chuyển về bệnh viện tuyến dưới điều trị, bệnh nhân bất ngờ bị đột quỵ, đột ngột giảm ý thức, lơ mơ, không nói được, nhanh chóng rơi vào hôn mê, glasgow 12 điểm, liệt nửa người phải. May thay, bệnh nhân đã được các bác sĩ Bệnh viện Đại học Y cấp cứu kịp thời.

Đối với người bị đột quỵ, sẵn sàng cấp cứu bệnh nhân 24/24, hội chẩn nhanh, đưa ra phương pháp điều trị tối ưu dành cho mọi trường hợp, đặc biệt trong khoảng thời gian vàng là điều vô cùng quan trọng. Đến nay, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội đã đang hoạt động rất hiệu quả e-kip đó với sự tham gia của nhiều chuyên khoa khác nhau.

Bệnh nhân Nguyễn Quang D. (nam, 53 tuổi, ở Thái Thuỵ, Thái Bình) nhập viện Bệnh viện Đại học Y Hà Nội với chẩn đoán thông liên thất, suy tim. Bệnh nhân đã được điều trị nội khoa ổn định và dự kiến sẽ chuyển về điều trị tiếp tại bệnh viện tỉnh.

Khoảng 4h sáng, bệnh nhân dậy đi vệ sinh thì người nhà phát hiện bị ngã, đột ngột giảm ý thức, lơ mơ, không nói được, nhanh chóng rơi vào hôn mê, glasgow 12 điểm, liệt nửa người phải.

Ngay lập tức, bệnh nhân được chụp cắt lớp vi tính sọ não lúc 4h30 phút, phát hiện tắc hoàn toàn động mạch cảnh trong trái, nhiều huyết khối dọc theo động mạch cảnh.

Đột quỵ là tối cấp cứu, được ưu tiên hàng đầu đúng theo "thời gian là não".

"Team Đột quỵ" của bệnh viện Đại học Y được kích hoạt và sau khi hội chẩn nhanh liên chuyên khoa, bệnh nhân được vào phòng can thiệp lúc 5h, chọc mạch đùi và chụp DSA 5h45, hút ra rất nhiều cục máu đông trong mạch não, tái thông dòng chảy hoàn toàn lúc 6h sáng.

Theo TS.BS Nguyễn Ngọc Cương - Trung tâm Chẩn đoán hình ảnh và Can thiệp điện quang - người trực tiếp thực hiện can thiệp cho bệnh nhân: "Đột quỵ tắc mạch máu não chiếm 80% các loại đột quỵ não, thời điểm có thể xảy ra bất kỳ lúc nào nhưng hay gặp nhất là khi bệnh nhân ngủ dậy. Đối với ông D. là trường hợp may mắn vì bị đột quỵ ngay trong bệnh viện nên được phát hiện, xử trí cấp cứu kịp thời".

Đội ngũ chuyên gia đột quỵ não toàn bệnh viện đã xây dựng phác đồ, hướng dẫn cụ thể và nhấn mạnh đột quỵ là tối cấp cứu, được ưu tiên hàng đầu đúng theo "thời gian là não". Team Đột quỵ đã và đang hoạt động hiệu quả gồm các chuyên khoa khác nhau luôn sẵn sàng cấp cứu bệnh nhân 24/24, hội chẩn nhanh, đưa ra phương pháp điều trị tối ưu dành cho mọi trường hợp, đặc biệt trong khoảng thời gian vàng.

Lời khuyên của bác sĩ: Dấu hiệu đầu tiên của đột quỵ có thể rất nhẹ nhưng cũng có thể diễn biến nặng lên rất nhanh và sau vài tiếng đã dẫn đến hôn mê.

Dù chỉ là nghi ngờ đột quỵ, người bệnh cũng nên được đưa ngay vào bệnh viện để kiểm tra đầy đủ, càng sớm càng tốt.

Không nên dùng các thuốc trôi nổi trên thị trường được quảng cáo là chống hoặc chữa đột quỵ vì có thể phản tác dụng, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng.

Khuyến cáo người dân nên kiểm tra sức khỏe định kỳ, tầm soát các nguy cơ và điều trị sớm các bệnh có nguy cơ gây đột quỵ não là cách phòng tránh tối ưu nhất đối với căn bệnh đặc biệt nguy hiểm này.

Khi có ít nhất 1 trong 3 nhóm dấu hiệu F.A.S.T, xuất hiện đột ngột thì nguy cơ bị đột quỵ từ 90 - 95%.

Bên cạnh đó, có thể chủ động tìm hiểu một số thông tin cơ bản về sơ cứu khi phát hiện người bệnh đột quỵ nhằm tăng cơ hội điều trị, giảm tối đa các biến chứng vận động sau này.

Đột quỵ não có thể gây ra nhiều triệu chứng, tuy nhiên để dễ nhớ chúng ta nghi ngờ khi có ít nhất 1 trong 3 nhóm dấu hiệu sau, xuất hiện đột ngột thì nguy cơ bị đột quỵ từ 90 - 95%, đó là dấu hiệu F.A.S.T

- Liệt mặt (Face): Miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi-má mờ;

- Yếu, liệt tay (Arm) hoặc chân: Không thể cầm, nắm, đi lại;

- Rối loạn ngôn ngữ (Speech): Đột ngột rối loạn lời nói, không nói được hoặc lời nói không rõ... như bình thường trước đó.

- Thời điểm phát bệnh (Time): Khi gặp những triệu chứng trên, cần gọi cấp cứu ngay. Người bệnh/người nhà cần ghi nhớ thời điểm phát bệnh để thông báo với nhân viên y tế.

Phát hiện khó tin: Tế bào não tiếp tục hoạt động sau khi chết nhờ 'gien zombie' Hầu hết các nghiên cứu đều kết luận rằng mọi hoạt động trong não sẽ dừng lại khi chúng ta chết. Nhưng nghiên cứu mới đây phát hiện ngay khi chết, một số tế bào não lại hoạt động mạnh hơn và phát triển với tốc độ nhanh. Tế bào não người vẫn có thể tiếp tục phát triển nhiều giờ sau khi...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip nghi phạm đốt quán hát khiến 11 người chết ở Hà Nội01:29

Lý do quán 'Hát cho nhau nghe' bị phóng hỏa khiến 11 người tử vong ở Hà Nội02:17

Cuộc gọi vô vọng của người nhà nạn nhân tử vong trong vụ cháy ở Hà Nội09:51

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Diễn biến vụ nghi phạm đốt quán 'Hát cho nhau nghe' làm 11 người tử vong01:02

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Ông Trump 'ra tay' trước khi nhậm chức09:28

Chính phủ mới Syria muốn Nga 'xem xét lại' hiện diện quân sự08:31

Chàng trai 20 tuổi kể lại khoảnh khắc lao vào cứu hộ trong vụ cháy quán cà phê02:26

Tổng thống Putin: Nga sẵn sàng cho một cuộc 'đấu tên lửa' với Mỹ08:11

Vụ Mercedes-Benz dừng giữa làn ngược chiều: Xe đang "treo" 5 lỗi phạt nguội01:39

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hai lý do khiến rươi ngon nhưng dễ mang họa

07:56:00 22/12/2024

Rươi là món ăn nổi tiếng ở các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ. Đây là món ăn hiếm và đắt đỏ từ 400.000-500.000 đồng/kg. Rươi được cho là đặc sản vì một năm chỉ có 1 mùa.

Y bác sĩ xếp hàng vỗ tay đón mừng người phụ nữ ghép thận lợn

07:51:03 22/12/2024

Looney bắt đầu chạy thận nhân tạo vào năm 2016 sau khi bị suy thận và được đưa vào danh sách ghép tạng đầu năm 2017. Sau đó, bà được phẫu thuật tại NYU Langone Health (Mỹ) ngày 25/11.

Mối lo viêm gan virus

05:59:34 22/12/2024

Đồng thời hỗ trợ, góp phần nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cho đội ngũ y bác sĩ tuyến tỉnh. Hai bệnh viện đã ký hợp đồng hỗ trợ, phối hợp đến hết năm 2025.

Cảnh báo bệnh ung thư da từ những nốt ruồi

05:57:09 22/12/2024

Được biết, bệnh ung thư da là một trong các ung thư thường gặp với 3 loại chính gồm: Ung thư tế bào đáy, tế bào vảy và hắc tố. Ung thư da tế bào vảy là loại có độ ác tính khá cao, có nguy cơ di căn hạch và có thể di căn xa.

Robot phẫu thuật cơ hoành tại TP.HCM

05:53:52 22/12/2024

Để phòng ngừa nhão cơ hoành, bác sĩ Thành khuyến cáo người dân nên khám sức khỏe định kỳ. Khi có các triệu chứng bất thường như khó thở, đau ngực, ho kéo dài, người bệnh cần đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị sớm.

Uống rượu bia cuối tuần: Thú vui 'nguy hiểm' hơn bạn nghĩ

05:49:22 22/12/2024

Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Khoa học Sinh học Châu Phi chỉ ra rằng huyết áp tăng đáng kể sau những buổi cuối tuần uống rượu bia xã giao, so với những cuối tuần không tiêu thụ rượu bia.

Nhiều bệnh nhân ung thư sống thêm 10-20 năm

12:39:12 21/12/2024

Ung thư là bệnh lý ác tính nhưng cơ hội điều trị khỏi, kéo dài thời gian sống phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có giai đoạn bệnh.

Lợi ích khó ngờ từ việc điều chỉnh kiểu đi bộ khác thông thường

12:30:29 21/12/2024

Chỉ với 10 phút đi bộ mỗi ngày với một số thay đổi, bạn sẽ có thêm nhiều lợi ích sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc một số bệnh về tim mạch, đột quỵ và ung thư.

Cà phê có thực sự tốt cho sức khỏe tim mạch?

12:20:34 21/12/2024

Cà phê lâu nay được cho là có tác dụng giảm mệt mỏi, tăng tỉnh táo và giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Sự thật có phải vậy?

Hiểm họa từ đốt than sưởi ấm: Người dân cần lưu ý gì?

12:09:34 21/12/2024

Người dân được khuyến nghị tránh đốt than trong phòng kín, ưu tiên các phương pháp sưởi an toàn như máy sưởi điện và nâng cao nhận thức để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Tăng mạnh tỷ lệ mắc căn bệnh "thời đại số", ảnh hưởng sức khỏe nghiêm trọng

22:15:15 20/12/2024

Chỉ trong 1 năm, các cơ sở y tế lớn như Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM, Bệnh viện Chợ Rẫy đã tiếp nhận hơn 15.000 ca điều trị liên quan đến căn bệnh này.

Bệnh nhân 15 tuổi dập nát một bàn tay do chơi pháo tự chế

21:05:55 20/12/2024

Ngày 20/12, Bệnh viện chuyên khoa Sản - Nhi tỉnh Sóc Trăng đã tiếp nhận bệnh nhân P. (15 tuổi, ngụ huyện Mỹ Xuyên, tỉnh Sóc Trăng) bị dập nát bàn tay do chơi pháo tự chế.