Chống sốc điểm chuẩn: Chỉ nên cộng điểm ưu tiên với những ngành đặc thù
Giữ hay bỏ điểm cộng ưu tiên trong xét tuyển đại học cần căn cứ vào một số ngành nghề đặc thù.
Việc cộng điểm ưu tiên trong xét tuyển đại học đang nảy sinh bất cập, thiệt thòi cho những thí sinh đạt điểm cao mà không trúng tuyển nguyện vọng 1 vào các ngành/trường “top”. Vấn đề là, có nên bỏ cộng điểm ưu tiên trong xét tuyển đại học, cao đẳng không?
Bỏ cộng điểm ưu tiên?
Tôi cho rằng, việc giữ hay bỏ cộng điểm ưu tiên trong xét tuyển đại học, cao đẳng cần căn cứ vào một số ngành nghề đặc thù. Chẳng hạn, cần cộng điểm cho thí sinh xét tuyển khối ngành Công an nhân dân, các trường quân đội là hợp lý. Bởi, có nhiều thí sinh là con thương binh, liệt sĩ, thân nhân các em có nhiều cống hiến cho Tổ quốc nên việc cộng điểm là việc làm nhân văn, hợp đạo lý dân tộc.
Hoặc cộng điểm ưu tiên cho quân nhân, sĩ quan, hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ trong Công an nhân dân đã xuất ngũ, được công nhận hoàn thành nghĩa vụ phục vụ tại ngũ theo quy định là hoàn toàn hợp lý. Những người này phần lớn có năng khiếu, yêu nghề, đã kinh qua nhiệm vụ nên khi trúng tuyển (giả sử nhờ cộng 2 điểm) vào các trường đại học, cao đẳng, trung cấp thì họ cũng đủ sức học tập, rèn luyện.
Hay thí sinh là người dân tộc thiểu số, thí sinh thuộc khu vực 1 được cộng điểm ưu tiên khi đăng ký xét tuyển vào các trường sư phạm là hoàn toàn đúng đắn. Phần lớn những sinh viên này sau khi tốt nghiệp đại học, cao đẳng đều quay về phục vụ bản làng, quê hương. Hơn ai hết, họ am hiểu văn hóa, phong tục tập quán, điều kiện sống ở quê mình nên việc dạy học sẽ hiệu quả hơn. Còn những thí sinh ở thành phố học đại học xong rất ít đến khu vực này công tác.
Tuy nhiên, cần bỏ điểm cộng ưu tiên trong xét tuyển đại học, cao đẳng với những ngành nghề không mang tính đặc thù nhằm tạo sự công bằng cho thí sinh. Năm nay, sau khi nhiều trường đại học công bố điểm chuẩn, nhiều thí sinh khu vực 3 rất “sốc”, thất vọng vì điểm thi trên 29,5 vẫn trượt.
Thậm chí, với mức điểm chuẩn như năm nay, nếu đạt trên 30 điểm tuyệt đối 3 môn đi chăng nữa thì học sinh thành phố vẫn không có cửa đỗ vào ngành học mình yêu thích, điển hình như Đại học Hồng Đức (Thanh Hóa) lấy 30,5 điểm ngành Sư phạm Ngữ văn chương trình chất lượng cao – ngành học có điểm chuẩn cao nhất nước.
Khoảng 20 năm về trước, điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn thì vấn đề cộng điểm là chấp nhận được. Thế nhưng hiện nay, kinh tế phát triển, mức sống chênh lệch giữa các vùng, miền ngày càng được thu hẹp lại (trừ một số vùng đặc biệt khó khăn), thí sinh vùng nông thôn cũng có điều kiện học tập tốt lên, nên việc áp dụng chính sách ưu tiên cộng điểm như bây giờ là không còn phù hợp.
Video đang HOT
Thí sinh tham gia thi tốt nghiệp THPT. (Ảnh minh hoạ)
Hơn nữa, chương trình học thống nhất cả nước, đề thi giống nhau, Internet bao phủ rộng khắp các vùng miền, việc học tập rất thuận tiện thì ưu tiên điểm cộng là vô lý. Chưa kể, thí sinh đậu vào các trường mũi nhọn như bách khoa, y khoa, ngoại ngữ… một phần nhờ điểm cộng thì khó đào tạo ra nhân lực chất lượng cao phục vụ cho đất nước.
Cùng với đó, cuộc cách mạng Công nghệ 4.0 đòi hỏi những con người có năng lực tư duy và sáng tạo, đổi mới, kỹ năng phân tích và tổng hợp thông tin, khả năng làm việc độc lập và ra quyết định dựa trên cơ sở phân tích các dữ liệu. Vậy nên, không có lý do gì để biện minh cho việc thí sinh thi hơn 9 điểm/môn vẫn trượt đại học.
Ngoài ra, lâu nay xuất hiện luồng dư luận cho rằng, một số phụ huynh chuyển trường, chuyển vùng cho con trước khi tốt nghiệp phổ thông trung học hoặc thay đổi, cải chính hộ tịch để trở thành đồng bào dân tộc thiểu số (mặc dù bố mẹ là cán bộ sống ở thành phố, thị xã, thị trấn vùng cao…) điều đó gây ra không ít bức xúc cho người dân, Bộ GD&ĐT cần quan tâm tháo gỡ.
Điểm ưu tiên được tính thế nào?
Theo Quy chế tuyển sinh trình độ đại học, cao đẳng, ngành giáo dục mầm non, Bộ GD&ĐT áp dụng cộng điểm cho thí sinh thuộc đối tượng và khu vực ưu tiên như sau.
Thí sinh được cộng 2 điểm nếu thuộc một trong các nhóm: Người dân tộc thiểu số; làm việc liên tục 5 năm trở lên, trong đó ít nhất 2 năm là chiến sĩ thi đua cấp tỉnh; thương binh, bệnh binh, sĩ quan, quân nhân; con liệt sĩ, thương binh hoặc bệnh binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên…
Thí sinh được cộng 1 điểm nếu là thanh niên xung phong; quân nhân; các cấp chỉ huy tại xã, phường, thị trấn; con của người có công với cách mạng hoặc thương binh, bệnh binh suy giảm dưới 81% khả năng lao động; người khuyết tật hoặc lao động ưu tú tại tất cả thành phần kinh tế… Nếu thuộc nhiều diện, các em chỉ được hưởng ưu tiên cao nhất.
Thí sinh thuộc khu vực I gồm các xã đặc biệt khó khăn thuộc vùng dân tộc và miền núi, ven biển, hải đảo hoặc biên giới được cộng 0,75 điểm. Nếu ở các thị xã, thành phố trực thuộc tỉnh; các thị xã, huyện ngoại thành của thành phố trực thuộc trung ương, thí sinh thuộc khu vực II, được cộng 0,5 điểm.
Như vậy, một thí sinh có thể được cộng tối đa 2,75 điểm. Đây là mức điểm được quy định tương ứng với tổng điểm ba bài hoặc môn thi, xét theo thang 10 và không nhân hệ số. Nếu tuyển sinh theo thang điểm hoặc phương thức khác, các đại học tự xác định mức điểm ưu tiên với tỷ lệ phù hợp.
Xử lí tình huống "chống trượt" cho thí sinh
Dù đã được cảnh báo và tư vấn rất kỹ về tiêu chí phụ xét tuyển, nhưng tuyển sinh 2021 vẫn có nhiều thí sinh mắc lỗi và nếu không xử lý kịp thời thì các em có thể "trắng tay".
Ảnh minh hoạ/gdtd.vn
Suýt trượt vì quên điều kiện tuyển sinh
PGS.TS Nguyễn Phong Điền - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Bách khoa Hà Nội đã phải ký công văn đề nghị Bộ GD&ĐT điều chỉnh kết quả xét tuyển với 67 thí sinh trúng tuyển vào trường bằng điểm thi tốt nghiệp THPT.
Cụ thể, trong quá trình xét tuyển, lọc ảo những thí sinh này đủ điểm để trúng tuyển vào Trường ĐH Bách khoa Hà Nội nhưng khi rà soát, hậu kiểm thì mới biết không đủ điều kiện trúng tuyển. Lý do, 67 thí sinh này ban đầu đăng ký xét tuyển tổ hợp A00, nhưng khi biết điểm thi môn tiếng Anh cao hơn môn Hóa nên đã điều chỉnh sang tổ hợp A01.
Tuy nhiên, các em không nhớ điều kiện cần khi thí sinh tham gia phương thức xét tuyển dựa vào kết quả thi tốt nghiệp THPT là: điểm trung bình học bạ THPT 6 học kỳ của mỗi môn học trong tổ hợp xét tuyển đạt từ 7.0 điểm trở lên.
Ví dụ: thí sinh đăng ký và đạt điểm chuẩn trúng tuyển vào ngành A, theo tổ hợp A01 thì điều kiện cần để nhập học là điểm học bạ trung bình 3 năm THPT phải đạt từ 7.0 trở lên với mỗi môn Toán, Lý, Anh.
Vì không chú ý đến điều kiện trên nên thí sinh vẫn đăng ký xét tuyển và đạt điểm trúng tuyển vào Trường ĐH Bách khoa Hà Nội. Đến khi làm thủ tục xác nhận nhập học, qua khâu hậu kiểm của trường, các em mới biết không đủ điều kiện trúng tuyển.
Về nguyên tắc, nhà trường có thể từ chối nhập học của thí sinh vì các em chưa đủ điều kiện. Khi đó, các em sẽ không còn cơ hội trúng tuyển vào các nguyện vọng kế tiếp.
Tuy nhiên, nhà trường đã sớm làm công văn gửi Bộ GD&ĐT ngay trong thời gian xét tuyển đợt 1, để hệ thống không xác định những thí sinh này trúng tuyển vào Trường ĐH Bách khoa nữa và có em sẽ có cơ hội trúng tuyển vào một trong những nguyện vọng kế tiếp.
Dù đã được tư vấn rất kỹ nhưng nhiều thí sinh vẫn không lưu tâm đến các điều kiện tiêu chí phụ. Ảnh minh hoạ/gdtd.vn
Lỗi chủ quan
Theo PGS.TS Nguyễn Phong Điền, đây là lỗi chủ quan của thí sinh. Nhiều thí sinh sơ xuất không chú ý đến điều kiện và một số tiêu chí phụ của trường. Trong quá trình tư vấn tuyển sinh, chúng tôi đã lưu ý: thí sinh phải đọc kỹ đề án tuyển sinh và không được bỏ qua các tiêu chí phụ.
Ngoài ra, Trường ĐH Bách khoa Hà Nội đã thông tin rộng rãi Đề án tuyển sinh trên Web, Fanpage, ... và đã đưa vào hệ thống đăng ký nguyện vọng của Bộ... nhưng nhiều thí sinh vẫn không lưu tâm.
Năm 2020, không chỉ Trường ĐH Bách khoa Hà Nội mà tại Trường ĐH Dược Hà Nội cũng đã xảy ra tình trạng tương tự khi có một số thí sinh đủ điểm chuẩn nhưng vẫn trượt vì không đạt điểm học bạ theo yêu cầu của nhà trường.
Theo PGS.TS Nguyễn Phong Điền, mỗi trường sẽ đưa ra các tiêu chí phụ khác nhau, vừa để "lọc" bớt thí sinh, vừa không để bị vượt chỉ tiêu được giao. Với những trường áp dụng tiêu chí phụ thí sinh cần hết sức lưu ý, các trường chỉ có thể kiểm tra khi thí sinh làm thủ tục nhập học. Vì thế, nhiều em không để ý đến tiêu chí phụ nên đến khi làm thủ tục nhập học mới biết mình không nằm trong danh sách trúng tuyển.
Nhấn mạnh, đây là bài học cần ghi nhớ để thí sinh cho đợt xét tuyển bổ sung cũng như mùa tuyển sinh tới, GS.TS Hoàng Tuấn Anh - Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia Hà Nội), lưu ý: Các em cần đọc kỹ đề án tuyển sinh của các trường để tránh sai sót không đáng có.
TS Võ Thanh Hải - Phó Hiệu trưởng Trường ĐH Duy Tân (Đà Nẵng) cho hay: những năm trước ngoài việc không chú ý đến tiêu chí phụ, nhiều thí sinh còn quên hoặc ghi sai địa chỉ cần liên hệ. Tốt nhất là các em không nên thay đổi địa chỉ email, số điện thoại trong suốt quá trình xét tuyển. Việc này nhằm bảo đảm sự nhất quán về thông tin khi nhà trường cần trao đổi, liên lạc trong quá trình xét tuyển, tránh sơ sẩy không đáng có.
Liên quan đến trường hợp của 165 thí sinh đạt 27 điểm thực (cho tổng 3 môn, chưa tính điểm ưu tiên) trở lên nhưng không trúng tuyển nguyện vọng xét tuyển nào, PGS.TS Nguyễn Phong Điền - chia sẻ: Trường ĐH Bách khoa Hà Nội có thể xem xét những thí sinh này với điều kiện: Thí sinh phải đạt được điểm chuẩn từ điểm cao nhất của trường trở lên (khoảng trên 28 điểm). Thi sinh chỉ vào những ngành mà tỉ lệ thí sinh xác nhận nhập học vào trường chưa đạt 100%. Ngoài yếu tố nhân văn thì cũng phải tuân thủ quy định của Quy chế tuyển sinh.
Hãy bỏ cộng điểm ưu tiên ở các trường đại học danh giá, top đầu Thí sinh nào muốn được cộng điểm thì phải chấp nhận vào trường xếp hạng thấp; hãy giữ thương hiệu và danh giá cho các trường top đầu bằng cách bỏ điểm ưu tiên. Câu chuyện nên hay không nên bỏ chính sách cộng điểm ưu tiên vào đại học vẫn sôi sục các mùa tuyển sinh từ nhiều năm nay. Những năm...