Bộ Quốc phòng Ukraine phản hồi tin Tổng tư lệnh Zaluzhny đã bị sa thải

Tin đồn lan tràn vào tối 29/1 sau khi một số chính trị gia và nhà báo tuyên bố rằng Tổng tư lệnh đã bị sa thải.

Bộ Quốc phòng và Văn phòng Tổng thống Ukraine đã phản hồi về thông tin này.

Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, tướng Valery Zaluzhny vướng nhiều tin đồn về quan hệ chia rẽ với Tổng thống Zelensky. Ảnh: Kyiv Post

Bộ Quốc phòng Ukraine phủ nhận thông tin cho rằng Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang, tướng Valery Zaluzhny, đã bị sa thải. Trong một bài đăng trên Telegram, bộ này cho biết: “Các nhà báo thân mến, chúng tôi trả lời ngay cho mọi người: Không, điều đó không đúng”.

Văn phòng Tổng thống cũng đã phủ nhận các thông tin như vậy.

Trước đó, tin đồn đã lan tràn trên mạng xã hội vào tối 29/1 (theo giờ địa phương) sau khi một số chính trị gia và nhà báo nổi tiếng cho rằng ông Zaluzhny sắp bị sa thải.

Cựu nghị sĩ Borislav Bereza tuyên bố ông được xác nhận rằng Zaluzhny đã bị sa thải. Trong một bài đăng trên Facebook, ông viết: “Nguồn tin từ Văn phòng Tổng thống đã thông báo cho tôi rằng Zaluzhny đã bị cách chức Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang. Tôi thực sự hy vọng thông tin này không được xác nhận. Tuy nhiên, nguồn tin thứ hai đã xác nhận điều đó.”

Oleksiy Goncharenko, quan chức đảng Đoàn kết châu Âu do cựu Tổng thống Petro Poroshenko lãnh đạo, cũng đăng nội dung tương tự trên Telegram: “Hai nguồn tin nói với tôi rằng đúng vậy, ông Zaluzhny đã bị cách chức. Nhưng tôi vẫn còn nghi ngờ.”

Sau đó, ông Goncharenko nói thêm: “Zaluzhny đã được thông báo từ chức, nhưng vẫn chưa có sắc lệnh nào của Tổng thống. Ông ấy được đề nghị làm đại sứ tại một trong những nước châu Âu, nhưng đã từ chối.”

Một số nhà báo phương Tây đã đưa tin trên mạng X (tên mới của Twitter), tỏ ra xác nhận tin đồn. Ít nhất một nhà báo Ukraine đưa tin rằng thỏa thuận đã được thực hiện và người đứng đầu Tổng cục Tình báo Quân sự Ukraine (HUR), Kyrylo Budanov, đã thay thế ông Zaluzhny.

Từ vài tháng qua, đã có những tin đồn về sự chia rẽ giữa vị tướng hàng đầu Ukraine và Tổng thống Zelensky, nhưng nhà lãnh đạo Ukraine đã từng bác bỏ điều đó.

Vị tướng cải tổ quân đội Ukraine

Ông Valery Fedorovych Zaluzhny, sinh năm 1973 tại Novohrad-Volynskyi, nay là Zviahel. Cha ông khi đó là một sĩ quan quân đội Liên Xô đang tại ngũ. Ông theo học tại Học viện Lực lượng Lục quân Odesa vào đầu những năm 1990, tốt nghiệp loại xuất sắc năm 1997, khởi đầu cho một sự nghiệp đáng kinh ngạc.

Zaluzhny là một phần của thế hệ sĩ quan đã nhận ra rằng quân đội Ukraine hiện đại cần phải loại bỏ những giáo điều quân sự cũ từ thời Liên Xô vốn dựa vào những quyết định cứng nhắc, nặng nề nhất, và đang tạo ra một mô hình giống NATO hơn, nơi một sĩ quan trước hết phải là nhà lãnh đạo.

Zaluzhny thăng tiến nhanh chóng, từ vai trò ban đầu là chỉ huy trung đội. Với vai trò là phó chỉ huy lực lượng chiến đấu chống lại lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine, sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, ông lần đầu tiên được công chúng chú ý. Chính tại đây, những lý thuyết mà ông đã phát triển về cách chỉ huy hiệu quả đã được đưa vào thử nghiệm thực tế.

Zaluzhny nói trong một cuộc phỏng vấn với Economist vào tháng 12/2022: “Đối với chúng tôi, đối với quân đội, cuộc chiến bắt đầu vào năm 2014…. Tôi đã đọc rất nhiều sách, tôi đã tốt nghiệp tất cả các học viện với huy chương vàng, tôi hiểu mọi thứ về mặt lý thuyết, nhưng tôi không hiểu chiến tranh thực sự có ý nghĩa gì”.

Sau khi thể hiện vai trò trong cuộc giao tranh ở mặt trận phía Đông, Zaluzhny đã trải qua một giai đoạn huấn luyện sĩ quan chỉ huy và tham mưu khác, bao gồm cả các cuộc tập trận với lực lượng NATO. Ông tốt nghiệp Học viện Đại học Quốc gia Ostroh vào năm 2020 với luận án thạc sĩ là so sánh cấu trúc quân sự của Ukraine và Mỹ.

Dan Rice, chủ tịch Thayer Leadership, người từng làm việc cùng với vị tướng này với tư cách cố vấn đặc biệt, đã nhận xét rằng Zaluzhny nhận thấy “quân đội Ukraine đã làm tốt nhiều việc… nhưng mắt xích còn thiếu rõ ràng là sự phát triển kỹ năng của người lãnh đạo. Vì vậy, bắt đầu từ năm 2014, ông ấy đã bắt đầu hành động để thực sự thay đổi cách quân đội Ukraine phát triển các nhà lãnh đạo từ cấp cao đến cấp thấp”.

Vào ngày 27/7/2021, Tư lệnh Bộ Chỉ huy Tác chiến phương Bắc Zaluzhny được Tổng thống Zelensky thông báo ông sẽ được bổ nhiệm làm Tổng tư lệnh các lực lượng vũ trang Ukraine.

Vào thời điểm đó, nhiều người kỳ vọng rằng, nếu ai đó sắp trở thành vị tư lệnh hàng đầu của Ukraine thì đó sẽ là Oleksandr Syrskyi, cấp trên của Zaluzhny và là Tư lệnh Lục quân Ukraine kể từ tháng 8/2019.

Tư lệnh Lục quân Ukraine Oleksandr Syrskyi (phải) cùng Tổng thống Volodymyr Zelensky ở Izium vào tháng 9/2023. Ảnh: Anadoly/Getty Images

Nhiều người cho rằng rằng, đúng với truyền thống đấu tranh chính trị của Kiev, mối quan hệ giữa Tướng Syrskyi và Zaluzhny sẽ không bao giờ hiệu quả. Nhưng khi xung đột bùng phát vào tháng 2/2022, cả hai đã sát cánh, tập trung vào việc giành chiến thắng trong cuộc chiến chống lại Nga.

Kể từ khi xung đột bắt đầu, ông Zaluzhny cũng tương đối ít xuất hiện trước công chúng và chỉ thỉnh thoảng đưa ra những tuyên bố công khai, khi ông muốn nhường chúng cho vị Tổng thống có sức thu hút công chúng hơn.