Bộ lạc thọ hơn 100 tuổi chạy khỏe nhất hành tinh
Người Tarahumara chạy bộ với đôi dép cao su, coi chạy bộ là điều tự nhiên như thói quen ăn, ngủ.
Cách bộ lạc Tarahumara sinh tồn tại các hẻm núi với địa hình khắc nghiệt ở Tây Sierra Madre, thuộc miền Bắc Mexico, luôn là điều huyền bí với con người hiện đại. Theo Men’s Health, bộ lạc này có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới, sống đến hơn 100 tuổi, khỏe mạnh, không mắc các bệnh thời hiện đại như huyết áp cao, tiểu đường, bệnh tim hay ung thư. Người Tarahumara có thể chạy bộ liên tục từ một đến hai ngày. Lão hóa hay bệnh tật dường như chẳng chạm được đến những chiến binh vùng đồi núi này.
Trẻ con Tarahumara cũng rất khỏe, ít bệnh tật dù được nuôi dưỡng trên những vách núi hiểm trở, ít thực phẩm. Bộ lạc sống không có trộm cắp, làm chết người hay hành vi tự sát. Trồng trọt trong các vách núi rất khó khăn, lương thực chính của họ từ ngô và đậu. Các nhà khoa học đã từng nghiên cứu, kết luận bộ lạc sống trong môi trường nguyên sinh, hít thở không khí trong lành và điều kiện sống khắc nghiệt đã tôi luyện họ có nền tảng thể lực khỏe hơn người hiện đại.
Người Tarahumara chạy bộ như niềm vui trên đôi giày bằng vỏ cao su.
Chế độ ăn của người Tarahumara giàu carbohydrates với 80% là ngô, đậu, thực vật. Họ kiểm soát lượng đường trong máu tốt nhờ ăn thực phẩm ở dạng sơ chế, bổ sung rau củ, các loại gia vị lấy từ trong rừng già. Người dân không tiếp cận nguồn thức ăn chế biến sẵn, đồ đóng hộp nên tránh được hóa chất bảo quản thực phẩm.
Người Tarahumara có thể chạy cả ngày dài. Năm 1994 có 5 người bộ lạc Tarahumara tham gia giải chạy Leadwille 100. Đây là giải chạy “hành xác” nhất hành tinh bởi vận động viên phải chinh phục 4 quãng đường marathon liên tục, trong đó 2 quãng trong bóng tối. Cuộc đua trên địa hình cao 1.000 m với không khí loãng, vượt qua 26 đèo dốc dựng đứng mà chỉ cần sẩy chân rớt vực là nguy hiểm đến tính mạng. Kết quả là 3 trong số 5 người của bộ lạc về đích ở thứ hạng cao. Người thắng giải là một người Tarahumara 55 tuổi.
Nhà báo Christopher Mcdougall của AP và chủ biên tạp chí Men’s Health tò mò về thành tích chạy bộ phi phàm của người Tarahumara nên đến bộ lạc để tìm lời giải. Trong cuốn sách Born to run đã được dịch ra tiếng Việt là Sinh ra để chạy, Mcdougall nhắc đến hạt chia, loại thực phẩm giúp người Tarahumara có được sự bền bỉ và dẻo dai đáng ngạc nhiên. Ngoài ra, lương thực của bộ lạc chỉ có bắp là chính. Họ tiêu thụ sữa bắp, bắp nấu để cung cấp lượng carbohydrats cần thiết cho cơ thể.
Video đang HOT
Hạt chia, bắp là thành phần quan trọng trong bữa ăn của người bộ lạc.
Chia, tên khoa học là Salvia Hispaniola thuộc loại hạt Lamiaceae, hỗ trợ bắp thịt và mô trong cơ thể trở nên cứng cáp và mạnh mẽ hơn. Hàng nghìn năm trước người Aztec, Maya đã biết trồng và dùng hạt chia làm thực phẩm dành riêng cho các chiến sĩ ra trận hoặc trong những hành trình dài. Ngày nay hạt chia được sử dụng phổ biến trong chế độ ăn của người hiện đại với tác dụng ổn định huyết áp, bổ sung chất xơ, giảm cholesterol trong máu.
Christopher McDougall tìm hiểu những thói quen giúp hình thành khả năng chạy bộ phi thường của người Tarahumara:
- Sống trong các bản làng cách xa nhau hàng trăm km, di chuyển, đi săn bằng cách chạy bộ.
- Chạy bộ theo nhóm, hỗ trợ lẫn nhau và hướng dẫn người trẻ cách điều chỉnh tốc độ.
- Người dân xem chạy bộ là nghệ thuật, là một phần trong văn hóa tín ngưỡng. Chạy bộ tự nhiên như việc ăn và ngủ. Đây còn là một trò chơi, niềm vui, thử thách mà đàn ông, phụ nữ và trẻ em đều hào hứng tham gia.
- Tiêu thụ một lượng lớn sữa bắp, giàu hàm lượng carbohydrates, để giải khát.
- Chạy bộ trên các đôi dép sandal tự chế gọi là huaraches hoặc chạy chân trần.
Cô gái Tarahumara (số 109) giành giải nhất cuộc chạy marathon mà không cần một thiết bị thể thao hỗ trợ nào.
Mới đây, cô gái María Lorena Ramírez đến từ bộ lạc Tarahumara đã chiến thắng cự ly 50 km chạy marathon Ultra Trail Cerro Rojo với đôi dép sandal bằng vỏ xe cao su. Ramírez vượt qua hơn 500 chân chạy nữ khác đến từ 12 quốc gia, với thành tích 7 giờ 3 phút mà không trang bị một phụ kiện thể thao đặc biệt nào.
Khánh Ly
Theo VNE
Tập thể dục thường xuyên khiến bạn 'trẻ' hơn 30 tuổi
Mô cơ của những người già tập thể dục nhiều năm và người ở độ tuổi 25 không có sự khác biệt nhiều. Điều này cho thấy tác dụng tuyệt vời của việc vận động thường xuyên.
Ảnh: Getty
Một nghiên cứu trước đây từng đưa kết quả tích cực về thể trạng tốt của những vận động viên thể thao lớn tuổi đã luyện tập, thi đấu trong nhiều năm và vẫn giữ được thể lực tốt ngay cả khi họ đã nghỉ hưu. Nhưng đối tượng của nghiên cứu trước đó chỉ là những vận động viên thể thao mà không phải người dân.
Mới đây, các nhà khoa học tại Đại học Ball State (Mỹ) công bố kết quả nghiên cứu trên tạp chí Physiology cho thấy: việc tập thể dục thường xuyên có tác dụng tốt đối với cả người bình thường.
Tiến sĩ Scott Trappe, thành viên nhóm nghiên cứu cho biết: "Chúng tôi xem xét tình trạng sức khỏe và thể lực của những người bắt đầu tập thể dục từ những năm 1970".
Những người này tập thể dục như một sở thích, một sự quan tâm đơn thuần mà không phải để thi đấu như vân động viên chuyên nghiệp. Họ đạp xe, chạy bộ, bơi, leo núi hoặc vài kiểu vận động khác trong nhiều năm sau đó.
Nhóm người này hiện đã ở tuổi 70.
Kết quả cho thấy, những phụ nữ và nam giới này có chức năng tim mạch lớn hơn nhiều so với hầu hết người cùng độ tuổi. Điều này khiến cho họ trẻ hơn tới 30 năm tuổi về mặt sinh học.
Đặc biệt, khi đem so sánh kết quả này với những thanh niên ở độ tuổi 25, các nhà khoa học phát hiện không có sự chênh lệch nhiều về chức năng tim mạch, hoạt động của mô cơ và các enzym.
Khả năng đốt calo của nhóm người cao tuổi này có thể không bằng nhóm người trẻ nhưng lại cao hơn hơn khoảng 40% so với những người cùng độ tuổi không tập thể dục.
Tuy nhiên, nghiên cứu này chỉ cho thấy tác dụng tích cực của việc tập luyện thường xuyên mà chưa nói rõ được rằng thể trạng của nhóm người này có do yếu tố nào khác tạo nên không? Ví dụ như chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, điều kiện khí hậu hay sức khỏe tinh thần.
Nhóm khoa học cho biết họ sẽ nghiên cứu thêm các tác động khác trong thời gian tới. Nhưng ít nhất kết quả này đã củng cố thêm luận điểm chắc chắn về tác dụng tích cực của tập thể dục thường xuyên.
"Những người cao tuổi này rất khỏe mạnh. Tuổi tác với họ chỉ là con số. Họ khiến tôi có thêm cảm hứng để tập luyện", tiến sĩ Trappe nói.
MINH HẢI
Theo NYTimes/Physiology
Bí quyết để khỏe khi chơi thể thao Nhiều bạn trẻ thường xuyên tham gia các môn vận động mạnh, hoạt động thể thao, cần có chế độ dinh dưỡng ra sao để giữ thể lực tốt? Các bạn trẻ tham gia các trò chơi thể thao, vận động - Ảnh: Hồng Phương Các bạn đã gửi câu hỏi về báo Tuổi Trẻ như: "Tôi 28 tuổi, thường xuyên tham gia...