Bí quyết đạt điểm cao môn Tiếng Anh: Lưu ý “bẫy” khi làm câu hỏi khó
Kiến thức cần nhớ, kinh nghiệm học và làm bài cấu trúc viết lại câu, mẹo làm câu hỏi khó… khi làm bài thi tốt nghiệp THPT môn Tiếng Anh được cô Đinh Kim Oanh “bật mí” cùng sĩ tử.
Cô Đinh Kim Oanh – Tổ trưởng Tổ Ngoại ngữ, Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy (TP Cần Thơ) cùng học trò. Ảnh: NVCC
Cô Đinh Kim Oanh là Tổ trưởng Tổ Ngoại ngữ, Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa, quận Bình Thủy (TP Cần Thơ).
Phân bổ thời gian làm bài hợp lý
Để làm tốt bài thi tiếng Anh, cô Kim Oanh bật mí cách học từ vựng, ngữ pháp và phát âm cho học sinh: Về cách học từ vựng, nguyên tắc học phổ biến là học từ theo cụm (collocation), không nên học từ đơn lẻ. Khi học một từ, các em phải liên tưởng đến từ có liên quan. Ví dụ, khi học động từ look phải liên tưởng đến: Look for, look after, look up, look up to, look down on…
Riêng ngữ pháp, đây là phần chiếm nhiều điểm số nhất, vì vậy học sinh cần nắm vững các điểm văn phạm căn bản, cách làm bài thi trắc nghiệm. Các điểm văn phạm căn bản như sự hòa hợp giữa các thì, câu bị động, câu gián tiếp, mệnh đề tính từ, mệnh đề trạng từ… Có sổ tay ghi chép trong suốt quá trình ôn luyện.
Phát âm cũng là phần quan trọng. Vì nói đúng thì mới nghe tốt và truyền đạt ý tưởng của mình đến người nghe chính xác nhất. Cô Oanh lưu ý học sinh cần nắm vững hệ thống phiên âm quốc tế và tập thói quen luôn tra cứu phiên âm mỗi khi bắt gặp từ mới.
Học sinh cần đọc kỹ hướng dẫn làm bài thi, đọc đáp án xem câu hỏi tập trung vào phần nào (từ vựng hay ngữ pháp, điểm ngữ pháp gì) và sau đó mới đọc câu hỏi. Làm câu dễ trước, làm tới đâu tô vào phiếu trả lời tới đó. Không nên làm hết mới tô vì khi tô như vậy chỉ cần chệnh 1 câu sẽ chệch nhiều câu tiếp theo. Nhất là đang làm bài nhưng các em vẫn canh cánh lo chưa tô vào bảng trả lời sẽ phân tâm lo lắng. Theo kinh nghiệm của cô Oanh, khi nhìn bảng trả lời đã tô nhiều câu, cảm giác an toàn sẽ giúp các em có thể suy nghĩ ra những câu còn vướng mắc dễ dàng hơn.
Không bỏ bất kỳ câu hỏi nào, nếu không biết, hãy loại trừ và chọn đáp án mà em thấy có lý nhất. Trong khi làm bài thi, các em nên làm câu nào chắc câu ấy, để không mất thời gian xem lại. Với câu khó, nếu chưa chắc chắn các em vẫn nên tô vào bảng trả lời và đánh dấu vào câu đó trên đề, vì nếu còn thời gian có thể xem lại các câu này. Nếu không, các em sẽ quên luôn và không chọn đáp án nào cả. Hoặc không có thời gian để xem lại nên các em sẽ bỏ qua, sẽ mất điểm.
Việc phân bổ thời gian cũng rất quan trọng, các em không nhất thiết phải làm theo trình tự trong đề thi, làm câu dễ trước, câu khó sau. Theo cô Kim Oanh, thứ tự nên là ngữ âm – trọng âm – các câu từ vựng và ngữ pháp – câu giao tiếp – tìm lỗi sai – biến đổi câu, nối câu – đồng nghĩa, trái nghĩa – điền từ vào đoạn văn – đọc hiểu ngắn – đọc hiểu dài. Sau khi làm phần dễ, các em sẽ tự tin hơn để hoàn thiện các phần tiếp theo. Tránh để tình trạng làm bài khó trước dẫn đến mất tự tin, lo lắng ảnh hưởng đến tâm lý làm bài.
Học sinh Trường THPT Bùi Hữu Nghĩa trong một chuyến đi trải nghiệm thực tế.
Video đang HOT
Chuẩn bị cho những câu khó
Theo cô Đinh Kim Oanh, đọc hiểu trong môn thi Tiếng Anh là phần khó nhất trong đề thi bởi học sinh phải mất nhiều thời gian, bài đọc dài và có nhiều từ mới. Nếu các em không biết phân bổ thời gian làm bài hợp lý sẽ thiếu thời gian đầu tư cho phần đọc và dẫn tới việc “tô bừa” đáp án.
Để làm tốt bài đọc hiểu, cô Oanh lưu ý học sinh cần có vốn từ về các chủ điểm và nắm vững chiến lược đọc, có kỹ năng đọc lướt, đọc chi tiết, tìm nội dung cụ thể, suy luận. Hơn nữa, đoán nghĩa của từ dựa vào ngữ cảnh cũng giúp các em làm bài tốt hơn vì không phải tất cả từ các em đều biết. Không nên cố gắng dịch toàn bộ bài đọc sang tiếng Việt vì không có đủ thời gian, nắm nghĩa của bài đọc khoảng 60 – 70% là có thể làm được bài.
Đồng thời, trong khi làm bài, học sinh nên đọc tiêu đề bài, đọc câu đầu và cuối mỗi đoạn, lướt qua câu hỏi và gạch chân từ khóa của câu hỏi, câu nào về từ vựng làm trước. Sau đó đến các câu chi tiết, câu ý chính làm cuối cùng. Thứ tự các câu hỏi thường theo thứ tự bài đọc
Riêng về phần biến đổi và nối câu, đây cũng là một phần khó trong bài thi, đòi hỏi học sinh phải nắm vững các điểm ngữ pháp cũng như hiểu nghĩa của câu. Các câu ở dạng biến đổi câu hoặc nối câu thường ở mức độ vận dụng hoặc vận dụng cao. Giống như đề thi năm trước, trong đề minh họa năm nay có 3 câu hỏi thuộc dạng biến đổi câu và 2 câu thuộc dạng nối câu.
Theo cô Oanh, dạng bài này, các câu hỏi thường liên quan đến các điểm ngữ pháp như loại mệnh đề trạng ngữ, biến đổi thì, cấu trúc đảo ngữ, giả định, câu điều kiện, mệnh đề quan hệ, cấu trúc bị động, câu trực tiếp và gián tiếp, vận dụng các liên từ theo mối quan hệ đẳng lập hoặc chính phụ, nguyên nhân – kết quả… Cụ thể theo đề minh họa năm nay, phần biến đổi và nối câu nhấn mạnh vào: Tense transformation (quá khứ sang hiện tại hoàn thành); Reported speech (I will… – He promised to V); Modal verb (It is necessary for you… – You should….; Wish (unreal in the present); Inversion (Only after…).
Ở phần biến đổi thì, khi câu hỏi bài thi dùng thì quá khứ, các dấu hiệu thời gian thường là ago, last year/month… trong khi for hoặc since được dùng với thì hiện tại hoàn thành. Do to somewhere/ get married được dùng với thì quá khứ, còn be to somewhere/ be married được dùng với thì hiện tại hoàn thành.
Trong phần câu tường thuật, các em cần nhạy bén tìm đúng động từ cần sử dụng để tường thuật, dựa vào phân tích câu đề. Thí dụ, câu đề có: Would you like… thì câu tường thuật sẽ dùng động từ invite; You should…/ If I were you, I would… – advise; Shall we… – suggest; Don’t forget/remember… remind…
Khi câu đề có những dấu hiệu sau đây sẽ được chuyển sang động từ khiếm khuyết tương ứng. Thí dụ: I am sure you… You must V (chắc là); I am sure ( not)… S can’t V; It is necessary for you to… You need to V/ You have to…
Khi diễn tả điều ước trong hiện tại, ta dùng thì quá khứ (V2/ed); diễn tả điều ước trong quá khứ, ta dùng quá khứ hoàn thành (had V3/ed).
Các em cần dành thời gian để ôn luyện các chủ điểm ngữ pháp và chú ý vào những trường hợp đặc biệt, nâng cao. Ngoài ra, trong quá trình luyện đề, câu hỏi có đáp án nhiễu, sai, các em nên suy nghĩ cách làm sao cho đáp án trở nên đúng. Đó cũng là cách ôn tập phần tìm lỗi sai.
Chiến thuật ôn tập môn tiếng Anh thi vào lớp 10 theo thời gian thi mới
Cô Kim Ngân cho biết, đề thi môn tiếng Anh vào lớp 10 THPT tại Hà Nội đánh giá năng lực ở bốn phần gồm phát âm, ngữ pháp, từ vựng và đọc hiểu. Trong đó, thí sinh cần nắm chắc từ vựng và ngữ pháp.
Học sinh lớp luyện thi tiếng Anh vào 10 của cô Kim Ngân. Ảnh: NVCC.
Là giảng viên khoa Tiếng Anh tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Ngân, đã có nhiều năm kinh nghiệm ôn luyện cho thí sinh thi vào lớp 10. Trong giai đoạn nước rút, cô Ngân chia sẻ những chiến thuật đưa nhiều thế hệ học sinh trúng tuyển các trường top đầu Hà Nội như THPT chuyên ĐH Sư phạm, Chu Văn An, Phan Đình Phùng.
Những kiến thức cần lưu ý
Cô Ngân nhận xét đề môn tiếng Anh thi vào lớp 10 đa phần nằm ở mức độ nhận biết. Để đạt kết quả cao, thí sinh nên lưu tâm tới kiến thức từ vựng và ngữ pháp.
Đề thi không giới hạn về từ vựng nhưng thường liên quan đến chủ đề đã học trong sách giáo khoa. Các từ thông dụng, thuộc các chủ đề quen thuộc ngoài cuộc sống như cuộc sống thành thị, nông thôn; ô nhiễm; bảo vệ môi trường; thiên tai,... Vì vậy, học sinh không nên bỏ qua việc học từ vựng trong sách. Đây là nền tảng để các em đạt được trọn vẹn phần điểm còn lại.
Đối với câu hỏi phát âm, học sinh cần nắm vững các kiến thức trong sách giáo khoa, tự tổng hợp lại các quy tắc phát âm/trọng âm.
Nội dung ngữ pháp nằm ở mức độ cơ bản, có đến 90% kiến thức trong sách giáo khoa. Trong đề, ngữ pháp nằm ở hầu hết các câu hỏi như câu điều kiện, câu bị động, so sánh, câu tường thuật, mệnh đề quan hệ,... Học sinh nắm chắc phần này cơ bản có thể làm tốt được 70% bài thi.
Thạc sĩ Nguyễn Thị Kim Ngân. Ảnh: NVCC.
Câu hỏi ở mức vận dụng cao, nhằm phân loại học sinh, sẽ nằm ở dạng bài từ vựng như đọc điền từ và dạng bài đọc hiểu, chiếm không quá 1/3 bài thi. Bởi dù từ vựng và ngữ pháp xuất hiện trong bài đọc không quá khó, học sinh cần phải có kỹ năng đọc tốt để hiểu được nội dung, tìm dẫn chứng cho câu hỏi ở những vị trí khác nhau. Nhiều em kiến thức chưa thực sự vững sẽ dễ nản chí ngay từ đầu, từ đó dẫn đến đạt điểm không cao cho phần thi này.
Kiến thức từ vựng khó sẽ tập trung hỏi về từ loại, các cụm từ cố định, cụm động từ,... liên quan đến những chủ đề mà các em đã được học. Bên cạnh đó là dạng bài tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa, đòi hỏi học sinh bắt buộc phải có vốn từ tốt. Đây cũng là dạng bài điểm 9 giúp phân loại những học sinh giỏi môn tiếng Anh.
Một dạng bài mà học sinh rất dễ mất điểm là dạng bài tìm câu đồng nghĩa. Câu hỏi thường là nội dung ngữ pháp cơ bản như câu điều kiện, câu bị động, liên từ,... Tuy nhiên, điều khiến thí sinh mất điểm là 4 đáp án khá giống nhau, thậm chí đáp án đúng và đáp án sai chỉ khác nhau một chữ cái. Học sinh mang tâm lý chủ quan với những phần kiến thức dễ có thể mất điểm oan khi làm dạng bài này.
Học sinh giải tỏa căng thẳng trước kỳ thi sắp tới. Ảnh: NVCC.
Đổi mới chiến thuật ôn luyện
Do tình hình dịch bệnh Covid-19 diễn biến căng thẳng, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đã ra quyết định thay đổi về thời gian thi của các môn. Trong đó thời gian thi môn Tiếng Anh rút ngắn từ 60 phút còn 45 phút và đề thi cũng không còn là cấu trúc 40 câu như trước đó mà được thay đổi thành đề trắc nghiệm 30 câu.
Cô Ngân đánh giá việc rút ngắn thời gian thi và thay đổi số lượng câu trong bài thi nhằm tuân theo đúng quy định và chủ trương của nhà nước, đảm bảo được sức khỏe của các em học sinh tham gia dự thi. Đây là điều hoàn toàn cần thiết cho sức khỏe các em cùng gia đình nói riêng và cho đất nước nói chung.
Ngoài ra, do đề thi rút gọn chỉ còn 30 câu nên các phần kiến thức sẽ được giảm tải, tuy nhiên vẫn đảm bảo tính phân loại học sinh. Vậy nên đây là một cơ hội rất lớn để các em có thể ôn tập kĩ các kiến thức trọng tâm nhưng vẫn đảm bảo sự "cạnh tranh" để đạt nguyện vọng của mình.
Tuy nhiên, việc thay đổi khá gấp gáp trong giai đoạn nước rút này ít nhiều gây hoang mang cho thí sinh. Nếu theo cấu trúc đề 40 câu, mức điểm của mỗi câu sẽ là 0,25 điểm nhưng theo đề mới, mức điểm mỗi câu sẽ tăng lên 0,33 điểm. Hơn nữa trong cả năm học, thí sinh đã quen ôn luyện theo đề 60 phút và cấu trúc 40 câu nên các em cần hết sức chú ý với việc căn thời gian làm bài sao cho phù hợp với cấu trúc đề thi mới.
Cô Ngân gợi ý: Đầu tiên, do đề thi đã được giảm tải phần, thí sinh cần ôn tập kĩ, nắm chắc các phần kiến thức cơ bản để đạt được một số điểm nhất định.
Tiếp theo, do đề thi không thay đổi quá nhiều về các dạng bài, không có thêm dạng mới nên vẫn cần ôn tập đủ các dạng. Đây là phương pháp để các bạn học sinh có thể "ăn điểm" trong bài thi của mình, tránh trường hợp chủ quan không ôn tập một số dạng bài và mất điểm đáng tiếc.
Cuối cùng, thí sinh cần căn thời gian làm bài khoa học bởi việc phân bổ thời gian làm bài cho từng phần là vô cùng cần thiết, nhằm tránh vấn đề tâm lý, tránh các trường hợp "thiếu" hay "thừa" thời gian làm bài gây nên các hậu quả đáng tiếc.
Một yếu tố quan trọng khác là kỹ năng đọc đề. Thông thường, học sinh sẽ đọc lướt để làm nhanh các câu dễ, dẫn đến hiểu sai đề và chọn sai đáp án, đặc biệt là ở bài tìm từ đồng nghĩa, trái nghĩa. Như vậy, cẩn thận là ưu tiên hàng đầu.
Mặc dù thời gian làm bài 45 phút trôi qua tương đối nhanh, thí sinh hãy cố gắng dành ra ít nhất 5 phút để kiểm tra lại đáp án sau khi làm xong vì rất nhiều trường hợp khoanh nhầm đáp án hoặc bỏ sót. Những câu chưa làm được các em có thể đánh dấu để tránh việc quên tô đáp án. Trong thời gian đó, các em hoàn toàn có thể kịp thời hoàn thiện lại bài làm của mình một cách tốt nhất.
"Tôi hy vọng rằng, dù với sự thay đổi hơi gấp rút này, toàn bộ học sinh lớp 9 cũng như các bậc phụ huynh đảm bảo sức khỏe, có kế hoạch ôn tập phù hợp và chiến thuật làm bài thông minh để đạt được số điểm cao nhất, đạt được nguyện vọng vào các trường THPT mà các em mong muốn. Chúc các em học sinh lớp 9 có một kì thi thành công!" - Cô Nguyễn Thị Kim Ngân nhắn gửi.
Thi vào lớp 10: Cách ôn thi môn Tiếng Anh trong giai đoạn nước rút Cô Phạm Thu Trà, giáo viên Tiếng Anh của Trường THCS Phan Chu Trinh (quận Ba Đình) đã đưa ra một số lời khuyên hữu ích giúp học sinh có phương pháp ôn thi môn Tiếng Anh hiệu quả trong giai đoạn nước rút trước kỳ thi vào lớp 10. Đề thi tuyển sinh vào lớp 10 của Hà Nội bao giờ cũng...