Béo phì, thừa cân ở trẻ em và những điều cần lưu ý

Béo phì, thừa cân đang là một loại bệnh phổ biến của thế giới hiện đại và tỷ lệ này mắc đang ngày càng tăng cao, nhất là ở trẻ em.

Theo điều tra Nghiên cứu của Viện dinh dưỡng Quốc gia tiến hành trong giai đoạn 2017 – 2018 với cỡ mẫu 5000 học sinh tiểu học và THCS, THPT tại 25 xã/phường trên một số tỉnh và thành phố cho thấy tỷ lệ trẻ thừa cân/béo phì lên đến 29%, ở nông thôn là 17.8% và thành thị là 42%.

Với sự phát triển của nền kinh tế, với sự thay đổi thói quen ăn uống hiện nay của trẻ, với sự bùng nổ của thực phẩm công nghiệp chế biến sẵn thì con số sẽ không dừng lại ở đây.

Béo phì không chỉ khiến các bé trở nên khó khăn trong việc vận động mà còn có thể dẫn tới rất nhiều loại bệnh khác có ảnh hưởng vô cùng xấu cho sức khỏe cũng như sự phát triển của trẻ nhỏ.

Tỷ lệ béo phì/ thừa cân ở trẻ nhỏ ngày càng gia tăng (Ảnh minh họa)

Bệnh béo phì ở trẻ em là gì?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) định nghĩa, bệnh béo phì ở trẻ em là tình trạng tích lũy mỡ quá mức hoặc không bình thường tại một vùng cơ thể hay toàn thân đến mức ảnh hưởng tới sức khỏe.

Béo phì là hiện tượng cân nặng cao hơn mức cân nặng nên có tương ứng với chiều cao. Nó là sự tích tụ bất thường và quá mức khối mỡ tại mô mỡ cùng các cơ quan khác ảnh hưởng tới sức khỏe.

Theo Bác sĩ / Thạc sĩ Trần Quốc Khánh – Khoa phẫu thuật cột sống – Bệnh Viện Hữu Nghị Việt Đức chỉ ra 3 vấn đề sức khỏe béo phì ở trẻ cần chú trọng và lưu tâm:

Nguyên nhân chính gây tình trạng béo phì hiện nay ở con trẻ?

Ảnh minh họa

Dưới đây là những nguyên chính dẫn đến tình trạng béo phì ở trẻ:

Tình trạng ít vận động do trẻ thường ngồi lâu chơi máy tính, điện thoại hay thói quen được bố mẹ đưa đón dù quãng đường đi học về là không xxa.

Thói quen sử dụng thức ăn nhanh hiện ngày càng phổ biến và được trẻ yêu thích.

Sử dụng nước ngọt đóng chai liên tục trong các bữa ăn.

Thói quen chế biến thực phẩm chiên, rán nhiều dầu mỡ.

Thiểu năng trí tuệ, thiểu năng sinh dục,suy giáp, cường tuyến thượng thận, bệnh lý vùng dưới đồi của não bộ, yếu tố gia đình…

Nguy cơ sức khỏe nào trẻ tăng cân/béo phì sẽ phải đối mặt trong cuộc đời?

Ảnh minh họa

Trẻ ì ạch, chậm chạp, kém linh hoạt trong mọi hoạt động cuộc sống và học tập.

Trẻ xấu hổ, tự ti với bạn bè và mọi người dẫn đến chán chường khi bị chế giễu, trêu ghẹo và dễ trầm cảm.

Trẻ dễ bị tổn thương xương khớp sớm, đặc biệt vùng chịu tì đè nhiều như khớp cổ chân, khớp gối, khớp háng, cột sống thắt lưng.

Trẻ dễ bị mắc hội chứng ‘Ngưng thở lúc ngủ”.

Rối loạn hóc-môn, rối loạn chuyển hóa dễ dậy thì sớm, bé gái dễ bị vô kinh, kinh nguyệt không đều.

Nguy cơ cao bị tiểu đường, tăng mỡ máu, gan nhiễm mỡ, cao huyết áp, tiểu đường…

Cha mẹ cần làm gì khi trẻ có dấu hiệu béo phì?

Phản xạ đầu tiên khi thấy trẻ tăng cân đó chính là đo chỉ số khối cơ thể BMI để xác định xem con chúng ta đang ở mức độ nào? Tăng cân hay béo phì, nếu béo phì thì đó là béo phì độ mấy?

Nếu con trẻ có tăng cân, béo phì cha mẹ cần đến gặp các chuyên gia về dinh dưỡng/nhi khoa để được khám loại trừ những nguyên nhân thực thể cũng như tư vấn, lên kế hoạch dinh dưỡng, vận động phù hợp.

Biện pháp ngăn ngừa tình trạng béo phì ở trẻ

Ngày càng nhiều trẻ em bị béo phì, vì vậy cha mẹ cần chú ý và chăm sóc con một cách khoa học và lành mạnh:

Ảnh minh họa

Giảm thiểu tối đa thời gian không cần thiết khi ngồi bên máy tính, điện thoại.

Hạn chế việc đưa đón không cần thiết, việc đi lại vận động mỗi ngày chính là hình thức thể dục tối ưu cho trẻ nhỏ.

Hạn chế đồ ăn chế biến sẵn (quá nhiều tinh bột, muối nhưng lại thiếu chất xơ và các vitamin, khoáng chất). Tốt nhất vẫn là những bữa cơm gia đình chuẩn bị. Vừa đầy đủ dinh dưỡng, vừa vệ sinh lại tiết kiệm kinh tế.

Hạn chế nước ngọt đóng chai.

Hạn chế cách chế biến thức ăn kiểu xào, rán, quay, nướng.

Lựa chọn môn thể thao phù hợp: Với trẻ tăng cân, béo phì nên ưu tiên bơi, đạp xe, trượt Patin.. và nên tránh chạy, nhảy quá nhiều khi cân nặng còn quá cao.

Tăng cường sử dụng chất xơ, rau và hoa quả, uống sữa để bổ sung chất dinh dưỡng.