6 nguyên nhân gây sỏi thận nhiều người mắc phải
Sỏi thận là bệnh đường tiết niệu thường gặp, có biểu hiện khá đa dạng, từ việc âm thầm gây thận ứ nước không triệu chứng đến tình trạng đau quặn bụng phải đi cấp cứu.
Sỏi thận hay còn gọi là sạn thận, bệnh xảy ra khi các chất khoáng trong nước tiểu lắng đọng lại ở thận, bàng quang, niệu quản… thành những tinh thể rắn, hay gặp hơn cả là tinh thể canxi.
Sỏi thận được hình thành khi lượng nước tiểu giảm và nồng độ chất khoáng trong thận tăng cao. Khi có một trong hai hoặc cả hai hiện tượng trên kéo dài trong nhiều ngày sẽ có nguy cơ hình thành sỏi thận.
Sỏi có thể ở bất kỳ vị trí nào trong đường tiểu như thận, niệu quản, bàng quang và niệu đạo nam giới (niệu đạo nữ giới rất ngắn nên không tạo sỏi).
Đối với sỏi thận có kích thước nhỏ có thể được tống ra ngoài khi đi tiểu bình thường. Tuy nhiên, những viên sỏi lớn khi di chuyển trong thận, niệu quản, bàng quang… gây cọ xát dẫn tới tổn thương, thậm chí làm tắc đường dẫn nước tiểu để lại những hậu quả xấu cho sức khỏe.
Nguyên nhân gây sỏi thận
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng sỏi thận, xong chủ yếu do các nguyên nhân sau:
- Chế độ ăn uống không hợp lý
Thói quen ăn mặn, nhiều dầu mỡ sẽ làm tăng thể tích tuần hoàn, điều này đồng nghĩa các chất khoáng được lọc qua thận nhiều hơn, làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận.
- Thói quen uống ít nước
Khi lượng nước đưa vào cơ thể quá ít, không đủ để thận lọc và đào thải ra ngoài, điều này làm cho nước tiểu trở nên đậm đặc, tạo điều kiện cho các chất khoáng kết tinh lại và gây bệnh sỏi thận.
Dịch mật đóng vai trò quan trọng trong việc tiêu hóa thức ăn. Đặc biệt vào buổi sáng, cơ thể cần nhiều năng lượng sau 1 đêm ngủ dài. Tuy nhiên, việc nhịn ăn sáng khiến dịch mật bị tích tụ trong túi mật và đường ruột dẫn tới sỏi thận.
Việc nhịn tiểu thường xuyên khiến các chất khoáng không được đào thải mà dẫn đến sự lắng đọng. Khi lượng canxi tích tụ đủ lớn sẽ hình thành sỏi trong thận.
Mô thận sẽ có khả năng tự tái tạo tổn thương khi cơ thể chìm vào giấc ngủ. Do đó, khi bạn bị mất ngủ kéo dài thì chức năng này sẽ không được thực hiện, càng để lâu thì nguy cơ dẫn tới sỏi thận càng tăng.
- Sử dụng thuố.c tùy tiện
Việc tự mua thuố.c uống không qua tư vấn của bác sĩ, sử dụng thuố.c bừa bãi không theo chỉ dẫn của bác sĩ sẽ có thể dẫn tới bệnh sỏi thận. Theo thống kê việc lạm dụng thuố.c kháng sinh trong thời gian dài sẽ làm tăng nguy cơ mắc sỏi thận. Một số nhóm kháng sinh được nhắc tới như: Cephalosporin, Penicillin…
Sỏi thận là bệnh đường tiết niệu thường gặp.
Dấu hiệu khi bị sỏi thận
Video đang HOT
Khi sỏi còn nhỏ bạn có thể không gặp bất kỳ triệu chứng nào, kể cả khi nó đi qua đường tiết niệu. Nhưng khi sỏi lớn hơn có thể gây tắc bể thận hoặc di chuyển xuống niệu đạo, gây ra những cơn đau dữ dội, quặn thắt.
Cơn đau thường ở một bên lưng hoặc bụng, đôi khi có thể lan đến vùng bẹn, kéo dài từ 20 – 60 phút.
Ngoài ra bệnh nhân cũng có thể gặp các dấu hiệu khác như:
Đau hoặc buốt rát khi đi tiểu
Cần đi vệ sinh gấp hoặc thường xuyên hơn bình thường
Tiểu ra má.u là triệu chứng thường gặp ở những người bị sỏi đường tiết niệu. Nước tiểu có thể màu đỏ, hồng hoặc nâu.
Nước tiểu đục hoặc có mùi hôi.
Mỗi lần chỉ đi tiểu một lượng nhỏ.
Buồn nôn và nôn mửa.
Sốt và ớn lạnh thường là dấu hiệu thận hoặc một vị trí khác của đường tiết niệu bị nhiễ.m trùn.g.
Phòng ngừa sỏi thận
Để phòng ngừa sỏi thận cần uống đủ lượng nước trong 1 ngày (2 – 3 lít nước/ngày). Có thể uống nước chanh giúp phòng ngừa sỏi acid uric cũng như oxalat canxi.
Hạn chế các sản phẩm làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận như soda, trà đá, dâu tây, các loại hạt… sử dụng caffeine 1 cách hợp lý.
Cần có chế độ ăn hợp lý, thực hiện ăn nhạt, cắt giảm lượng muối. Hạn chế các thực phẩm chứa nhiều dầu mỡ, cholesterol. Duy trì khối lượng cơ thể ở mức bình thường.
Bệnh sỏi thận có diễn biến âm thầm, người mắc bệnh sỏi thận có thể không nhận ra cho tới khi đi khám. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì rất có thể sẽ dẫn tới biến chứng suy thận. Do vậy việc khám sức khỏe định kỳ là vô cùng quan trọng, ngoài ra nếu có nghi ngờ bị sỏi thận thì cần tới cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn cụ thể.
6 nguyên nhân gây đau thận bên phải và những điều cần lưu ý
Đau thận là cơn đau bắt nguồn từ một hay hai khu vực nằm ở dưới mạn sườn và có cảm giác từ sâu bên trong cơ thể.
Đau thận bên phải có thể hình thành do đau tại thận phải hoặc đau các mô, cơ quan xung quanh thận phải.
Tùy thuộc vào từng nguyên nhân gây đau thận bên phải cũng như mức độ đau mà bác sĩ sẽ có những chỉ định điều trị khác nhau.
1. Thận nằm ở đâu?
Thận là cơ quan trong cơ thể có chức năng lọc má.u, loại bỏ chất thải và cân bằng nước, muối và các chất điện giải trong cơ thể. Thận cũng sản xuất các hormone quan trọng và điều chỉnh huyết áp.
Vậy thận nằm ở đâu? Trong cơ thể người, thận nằm ở phía sau của khoang bụng trên, dưới lớp phúc mạc bụng và trong khoang sau màng bụng (khu vực nằm ở sau dạ dày), đối xứng nhau qua cột sống, ngang đốt sống ngực T11 đến đốt thắt lưng L3. Thận phải nằm hơi thấp hơn thận trái khoảng 1 đốt sống, mặt trước thận nhẵn bóng, mặt sau sần sùi.
Người bị đau thận sẽ cảm thấy cơn đau lan sang các bộ phận khác trên cơ thể như đùi, háng và bụng (Ảnh: Internet)
2. Nguyên nhân gây đau thận bên phải là gì?
Nguyên nhân gây đau thận bên phải được chia thành nguyên nhân phổ biến (nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu, sỏi thận) và nguyên nhân ít phổ biến (chấn thương tại thận, bệnh thận đa nang, huyết khối tĩnh mạch thận, ung thư thận). Cụ thể:
2.1. Nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu (UTI)
Nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu là một bệnh nhiễ.m trùn.g phổ biến thường là do vi khuẩn gây ra, đôi khi có thể do virus hoặc nấm. Các dấu hiệu nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu phổ biến bao gồm: Nóng rát khi đi tiểu, tiểu nhiều nhưng lượng nước tiểu ít, tiểu gấp, tiểu có lẫn má.u, nước tiểu đục, nước tiểu nặng mùi, đau vùng chậu ở nữ giới và đau trực tràng ở nam giới, đau bụng.
Nếu thận bị ảnh hưởng, các triệu chứng sẽ bao gồm: Sốt cao, đau hông và lưng trên, ớn lạnh và run rẩy, đi tiểu thường xuyên hơn, nhu cầu đi tiểu gấp hơn, có lẫn má.u hoặc mủ trong nước tiểu kèm theo buồn nôn và nôn mửa.
Nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu là một bệnh nhiễ.m trùn.g phổ biến thường là do vi khuẩn gây ra có thể gây đau thận bên phải hoặc cả hai bên thận (Ảnh: Internet)
Điều trị:
Để điều trị nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu, bác sĩ sẽ chỉ định đơn thuố.c kháng sinh và trong trường hợp biến chứng gây viêm bể thận, một đơn thuố.c fluoroquinolone có thể cần thiết. Nhiễ.m trùn.g đường tiết niệu gây viêm thận nghiêm trọng có thể cần điều trị tại bệnh viện.
2.2. Sỏi thận
Sỏi thận là một tình trạng có các tinh thể cứng xuất hiện ở nhiều vị trí trong bể thận, đài thận... của một người. Điều này xảy ra do nước tiểu bị cô đặc lại kết hợp với các khoáng chất chẳng hạn như axit uric, canxi, natri, oxalat... không hòa tan từ đó tạo thành sỏi với các kích cỡ và chủng loại khác nhau.
Các triệu chứng của sỏi thận có thể bao gồm: Đau hông và đau lưng, tiểu nhiều, đau khi đi tiểu, lượng nước tiểu ít, nước tiểu có lẫn má.u hoặc có màu đục, buồn nôn và nôn mửa.
Điều trị:
Với các viên sỏi thận nhỏ, chúng có thể tự đào thải ra ngoài thông qua đường tiểu. Bác sĩ có thể kê các điều trị hỗ trợ bao gồm thuố.c giảm đau, uống từ 2 - 3 lít nước mỗi ngày hoặc dùng thuocosc hẹn alpha giúp thư giãn niệu quản và giúp viên sỏi đi qua dễ dàng cũng như ít đau hơn.
Với những viên sỏi lớn hơn, gây đa.u đớ.n và tổn thương thận thì các thủ thuật xâm lấn có thể được chỉ định như tán sỏi, phẫu thuật lấy sỏi qua da...
Sỏi thận gây ra các cơn đau quặn cực kì khó chịu (Ảnh: Internet)
2.3. Các chấn thương thận
Các chấn thương thận do tác động vật lý từ bên ngoài chẳng hạn như vật thể đâ.m vào cơ thể dẫn tới đau thận hay đau thận bên phải với các triệu chứng như tiểu ra má.u, bầm tím vùng thận cùng các vết thương ngoài da.
Chấn thương thận kín là tình trạng tổn thương thận nhưng thành bụng hay thành lưng không bị thủng, nguyên nhân thường gặp nhất là ta.i nạ.n giao thông, té, ta.i nạ.n thể thao và bị tấ.n côn.g hành hung.
Theo Healthline, tùy theo từng mức độ chấn thương mà chấn thương thận được chia theo thang đán.h giá từ 1 đến 5, trong đó 1 là chấn thương ở mức độ nhẹ gây tụ má.u dưới bao, dập thận; độ 2 là vết rách sâu 1 cm không thoát nước tiểu; vết rách> 1 cm không thoát nước tiểu; rách liên quan đến hệ thống ống góp có thoát nước tiểu, bất kỳ tổn thương mạch má.u thận nào, nhồi má.u thận, rách bể thận và/hoặc vỡ niệu quản và độ 5 là thận bị vỡ khiến nguồn cung cấp má.u bị cắt đứt.
Điều trị:
Hầu hết các chấn thương thận có thể được điều trị mà không cần phẫu thuật. Trong trường hợp có biến chứng áp xe hố thận, sốt kéo dài không hồi phục, vùng thận căng gồ kèm đau tăng lên có thể cần phải phẫu thuật.
2.4. Bệnh thận đa nang (PKD)
Bệnh thận đa năng là một rối loạn di truyền liên quan tới sự hình thành nang thận gây ra sự tăng kích thước dần dần của cả hai bên thận và đôi khi có thể kèm theo sự tiến triển dẫn tới suy giảm chức năng thận theo thời gian.
Bệnh thận đa năng là một rối loạn di truyền liên quan tới sự hình thành nang thận (Ảnh: Internet)
U nang này là những túi tròn không phải ung thư có chứa các chất lỏng. Các khối u nang lớn có thể gây hỏng thận.
Các dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thận đa nang có thể bao gồm: Đau lưng và đau hông, tiểu ra má.u, sỏi thận, bất thường tại van tim, huyết áp cao.
Điều trị:
Vì không có biện pháp điều trị chữa khỏi bệnh thận đa nang nên bác sĩ có thể giúp kiểm soát tình trạng bệnh bằng cách điều trị các triệu chứng. Chẳng hạn nếu triệu chứng là huyết áp cao, bệnh nhân sẽ được chỉ định thuố.c chẹn thụ thể angiotensin II hoặc thuố.c ức chế men chuyển ACE cùng điều chỉnh chế độ ăn uống. Thuố.c kháng sinh được kê trong trường hợp nhiễ.m trùn.g thận.
2.5. Huyết khối tĩnh mạch thận
Bệnh huyết khối tĩnh mạch thận là sự tắc một hoặc hai tĩnh mạch thận chính do huyết khối dẫn đến tổn thương thận cấp hoặc bệnh thận mạn. Các nguyên nhân thường gặp bao gồm hội chứng thận hư, các rối loạn tăng đông tiên phát, u thận ác tính, chèn ép từ bên ngoài, chấn thương và bệnh viêm ruột hiếm gặp.
Tình trạng này khá hiếm gặp và các triệu chứng có thể bao gồm: Đau lưng dưới, nước tiểu lẫn má.u, lượng nước tiểu giảm, buồn nôn và nôn mửa.
Điều trị:
Điều trị huyết khối tĩnh mạch thận cần phải sử dụng thuố.c chống đông kéo dài của với heparin trọng lượng phân tử thấp hoặc bắt đầu dùng thuố.c chống đông nếu không có kế hoạch can thiệp xâm lấn. Các biện pháp điều trị khác bao gồm: Lấy huyết khối qua catheter qua da hoặc dùng thuố.c tiêu huyết khối, phẫu thuật cắt thận điều trị huyết khối tĩnh mạch thận tùy theo chỉ định của bác sĩ.
Tùy từng nguyên nhân gây đau thận bên phải là gì mà chỉ định điều trị cũng khác nhau (Ảnh: Internet)
2.6. Ung thư thận
Ung thư thận thường không có triệu chứng dễ nhận biết cho tới giai đoạn muộn của bệnh. Ở giai đoạn sau, các triệu chứng ở người bệnh có thể gặp bao gồm: Đau lưng và đau hông dai dẳng, tiểu ra má.u, mệt mỏi, chán ăn, tụt cân bất thường, sốt từng cơn.
Điều trị:
Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho hầu hết các trường hợp ung thư thận, phẫu thuật có thể là cắt bỏ toàn bộ thận hoặc một phần khối u tùy giai đoạn bệnh và sự phát triển của khối su. Các điều trị khác có thể là liệu pháp miễn dịch, liệu pháp nhắm mục tiêu và xạ trị.
3. Khi nào đau thận bên phải cần thăm khám bác sĩ?
Nếu bạn bị đau liên tục ở vùng giữa lưng trên hoặc cả hai bên, điều này cho thấy bạn cần được thăm khám bác sĩ sớm để loại bỏ các vấn đề về thận. Bệnh thận không được điều trị sớm có thể gây các tổn thương thận vĩnh viễn hay nhiễ.m trùn.g thận có thể dẫn tới các biến chứng đ.e dọ.a tính mạng.
Hậu quả từ thói quen tưởng như vô hại của giới văn phòng Hầu hết mọi người đều có thói quen nhịn tiểu, đặc biệt là người làm việc văn phòng, hành chính. Theo các bác sĩ, nếu thói quen này kéo dài và lặp lại thường xuyên có thể gây ra nhiều nguy hại cho đường tiết niệu. Theo thông tin từ Bệnh viện TP Thủ Đức (TP.HCM), tiểu tiện rất quan trọng với quá...