4 bệnh nhân BV Bạch Mai tử vong do whitmore, những dấu hiệu cần biết
Whitmore hiện chưa có vắc xin phòng bệnh, việc chẩn đoán gặp nhiều khó khăn do các triệu chứng dễ dầm lẫn với nhiều bệnh khác.
Từ đầu năm đến nay, BV Bạch Mai đã tiếp nhận 20 trường hợp mắc bệnh whitmore, trong đó riêng tháng 8 có 12 trường hợp, trong đó đã có 4 ca tử vong.
Bệnh whitmore là gì?
Bệnh melioidosis còn được gọi là bệnh whitmore, là một bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn gram âm Burkholderia pseudomallei gây ra. Căn bệnh này được phát hiện đầu tiên trên thế giới vào năm 1911.
Vi khuẩn B. pseudomallei sống trong bùn đất và nước, lây truyền cho người và động vật chủ yếu qua vùng da tổn thương do tiếp xúc với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn. Hiện ghi nhận rất hiếm các trường hợp lây bệnh từ người qua người hay từ động vật qua người.
Bệnh lưu hành chủ yếu tại vùng nhiệt đới, đặc biệt là các quốc gia Đông Nam Á, phổ biến nhất là Thái Lan, Malaysia, Singapore và bắc Australia.
Hình dạng của vi khuẩn B. pseudomallei
Tại vùng đông bắc Thái Lan, nghiên cứu năm 2009 do Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) phối hợp thực hiện cho thấy, tỉ lệ mắc whitmore trong dân số là 14,9/100.000 người, trong đó nam giới chiếm 60%.
Thời gian ủ bệnh whitmore từ 1-21 ngày, trung bình 9 ngày nhưng cũng có trường hợp chỉ vài giờ. Trong giai đoạn này thường không có triệu chứng.
Bệnh thường xuất hiện nhiều vào mùa mưa ẩm. Vi khuẩn có thể sống nhiều năm trong đất và nước bị ô nhiễm.
Video đang HOT
Loại vi khuẩn này cũng được coi là mối nguy tiềm tàng dẫn tới chiến tranh sinh học hay khủng bố sinh học. Đến nay, B. pseudomallei là một trong những vi khuẩn có bộ gene di truyền phức tạp nhất.
Người khoẻ mạnh cũng có thể mắc whitmore nhưng những trường hợp có hệ miễn dịch suy yếu như người nhiễm HIV, ung thư, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, bệnh gan, thalassemia, tiểu đường, bệnh thận… sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh cao hơn.
Theo CDC Hoa Kỳ, sau khi bị vi khuẩn xâm nhập, thường sau 2-4 tuần, các triệu chứng bệnh bắt đầu xuất hiện. Tuy nhiên, các triệu chứng của bệnh rất mơ hồ, chẩn đoán rất khó nên dễ bị chẩn đoán nhầm sang các bệnh khác như lao, các bệnh về phổi, nhiễm khuẩn huyết…
- Nhiễm trùng cục bộ: Bệnh nhân sẽ đau hoặc sưng cục bộ, sốt, loét, áp xe tại vị trí nhiễm trùng
- Nhiễm trùng phổi: Sốt cao, đau đầu, đau ngực kèm ho, chán ăn
- Nhiễm trùng máu: Sốt, đau đầu, suy hô hấp, đau khớp, khó chịu ở bụng
- Nhiễm trùng lan toả: Sốt, giảm cân, đau dạ dày hoặc ngực, đau cơ hoặc khớp, đau đầu, co giật hoặc có các cơn động kinh.
Để chẩn đoán bệnh whitmore, bác sĩ phải thực hiện phân lập vi khuẩn từ máu, đờm, nước tiểu, dịch áp xe của bệnh nhân. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể sử dụng xét nghiệm kháng thể trong máu để chẩn đoán bệnh nhưng độ tin cậy thấp hơn so với cấy vi khuẩn.
Điều trị whitmore
Tuỳ từng loại nhiễm trùng, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc thích hợp để điều trị whitmore. Thông thường, điều trị chia làm 2 đợt: Đợt 1, tấn công bằng kháng sinh liều cao (thường truyền tĩnh mạch) trong 10-14 ngày. Đợt 2, dùng kháng sinh đường uống duy trì trong 3-6 tháng kế tiếp.
2 loại kháng sinh truyền tĩnh mạch điều trị whitmore phổ biến nhất là Ceftazidime, dùng mỗi 6-8 giờ hoặc Meropenem dùng mỗi 8 giờ. Các loại kháng sinh đường uống bao gồm: Trimethoprim-sulfamethoxazole hoặc Amoxicillin / axit clavulanic (co-amoxiclav) được thực hiện mỗi 8 giờ. Với những bệnh nhân nặng, bác sĩ có thể kết hợp cùng lúc nhiều loại thuốc.
Với những bệnh nhân áp xe phổi, nếu sau 6 tháng, bệnh nhân vẫn còn khối áp xe, khi đó bác sĩ sẽ xem xét phẫu thuật cắt bỏ.
Nếu bệnh nhân không tuân thủ điều trị, nguy cơ tái phát vẫn có thể xảy ra, khi đó tiên lượng điều trị sẽ khó khăn hơn nhiều.
Khi nhiễm whitmore, nếu không được điều trị sớm, bệnh nhân sẽ diễn tiến nặng dẫn tới nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm trùng rồi tử vong. Tỉ lệ tử vong chung khi nhiễm whitmore là 40%.
Cách phòng ngừa bệnh
Hiện nay chưa có vắc xin phòng bệnh whitmore, nên phòng bệnh cần được trú trọng. Do vi khuẩn thường có trong bùn đất, nước nên người dân, đặc biệt là các đối tượng nguy cơ cao cần hạn chế tiếp xúc trực tiếp với đất hoặc nước ô nhiễm. Nông dân khi làm đồng nên đeo ủng, găng tay.
Minh Anh
Theo vietnamnet
Cảnh báo căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có tỷ lệ tử vong rất cao
PGS.TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai cho biết, chỉ trong tháng 8/2019, Trung tâm đã tiếp nhận 12 ca mắc Whitmore, trong đó có 4 ca đã tử vong. Căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có tỷ lệ tử vong rất cao (từ 40-60%).
Bệnh nhân mắc bệnh Whitmore điều trị tại Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai. - Ảnh: VGP/Mai Thanh
Trong tháng 8 vừa qua, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai lần đầu tiên tiếp nhận một ca bệnh nhân mắc Whitmore, với trình trạng vi khuẩn Whitmore ăn cánh mũi hai bên. Trước khi đến viện, bệnh nhân được chẩn đoán bị nhiễm trùng huyết do tụ cầu và khi đến Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai cấy máu và mủ ở vết thương thì kết quả dương tính với vi khuẩn Whitmore.
PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết, nếu không được điều trị đúng phác đồ, sẽ nguy hiểm đến tính mạng của bệnh nhân. Với trường hợp bệnh nhân này, do trong giai đoạn bệnh tấn công, nên các bác sĩ điều trị bằng phác đồ đặc hiệu với kháng sinh phối hợp. Sau khi tình trạng toàn thân ổn định, bệnh nhân tiếp tục được điều trị kháng sinh kéo dài kết hợp với các liệu pháp điều trị của chuyên khoa tai mũi họng như rửa vết thương, kiểm soát và xử lý các tổn thương tai mũi - họng.
"Rất may bệnh nhân chỉ tổn thương da, phần mềm ở cánh mũi, chưa tổn thương đến xương. Sau hai tuần điều trị, vết thương đã hết mủ và đang lên da non. Tuy nhiên, bệnh nhân cần tiếp tục giai đoạn duy trì bằng thuốc và điều trị trung bình ít nhất ba tháng tiếp theo và phải được các bác sĩ chuyên khoa theo dõi chặt chẽ, nếu không bệnh sẽ có khả năng tái phát, khi đó tỷ lệ tử vong rất cao", PGS.TS Đỗ Duy Cường cho biết.
Cũng theo PGS.TS Đỗ Duy Cường, nếu như trước đây, 5-10 năm mới có 20 ca mắc Whitmore nhập viện , thì từ đầu năm 2019 đến nay, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, bệnh viện Bạch Mai đã ghi nhận tới 20 ca mắc căn bệnh nguy hiểm này, trong đó riêng tháng 8 ghi nhận 12 ca nặng được chuyển đến, chủ yếu từ các tỉnh phía Bắc và Bắc Trung bộ.
Ths.BS Nguyễn Trung Cấp, Trưởng khoa Cấp cứu, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng cho biết, căn bệnh Whitmore không mới, vẫn xuất hiện rải rác ở Việt Nam nhưng người dân còn chủ quan hoặc không biết, không để ý đến dấu hiệu của bệnh để đi khám và điều trị kịp thời. Do bệnh cảnh lâm sàng đa dạng, phức tạp nên bệnh nhân thường bị chẩn đoán nhầm với các bệnh khác như viêm phổi, lao phổi, áp xe cơ, nhiễm trùng huyết do các vi khuẩn khác như tụ cầu, liên cầu... Vì trong số các ca mắc bệnh Whitmore, 90% bệnh nhân có biểu hiện nhiễm khuẩn huyết và viêm phổi, một nửa có nguy cơ biến chứng sốc nhiễm khuẩn và tử vong.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm, ngay cả khi bệnh nhân được khẳng định chẩn đoán bệnh Whitmore, việc điều trị cũng rất khó khăn vì phải dùng kháng sinh (thường là nhóm ceftazidime hoặc carbapenem, cotrimoxazole) tấn công liều cao (6-8g Ceftazidim/ngày truyền tĩnh mạch) kéo dài liên tục trong ít nhất 2 tuần, sau đó dùng kháng sinh duy trì khoảng từ 3 đến 6 tháng. Nếu không được điều trị đúng liều, đúng phác đồ và theo dõi sát sao, bệnh dễ tái phát, sức khỏe suy kiệt dần và nguy cơ tử vong dù đã được chẩn đoán đúng. Việc theo dõi điều trị bệnh phải kéo dài và tốn kém nên không ít bệnh nhân đã bỏ cuộc. Đây cũng là một trong là những nguyên nhân dẫn đến thất bại trong điều trị và tỷ lệ tử vong do bệnh Whitmore còn cao, khoảng 40-60%.
Whitmore là bệnh truyền nhiễm cấp tính nguy hiểm do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei gây nên. Vi khuẩn này có trong đất, bùn và đường lây nhiễm chủ yếu do vùng da tổn thương tiếp xúc trực tiếp với vi khuẩn hoặc hít phải các hạt bụi đất chứa vi khuẩn này. Bệnh được phát hiện ở Việt Nam từ những năm 1950 và xuất hiện lẻ tẻ tại một số tỉnh phía Nam.
Gần đây các ca bệnh được báo cáo có xu hướng gia tăng, cao điểm của các ca bệnh thường xảy ra vào mùa mưa tập trung từ tháng 7-11. Do đó, những người làm việc tiếp xúc nhiều môi trường đất và nước phải có phương tiện bảo hộ lao động, nếu có trầy xước ngoài da cần điều trị sớm và triệt để. Người mắc bệnh tiểu đường, bệnh phổi và bệnh thận mạn tính có nguy cơ dễ mắc bệnh này. Bệnh Whitmore có các biểu hiện lâm sàng đa dạng như: Sốt cao, đau cơ, có các ổ nhiễm khuẩn trên da, áp xe cơ, áp xe gan lách, viêm phổi... Bệnh có thể gây tử vong nhanh nếu không được chẩn đoán đúng và điều trị kịp thời.
Hiền Minh
Theo baochinhphu.vn
Mỹ cảnh báo- nhà bóng có thể chứa hàng ngàn tế bào mầm bệnh 'chết người' Các nhà khoa học đã tìm thấy một quả bóng trong nhà bóng chứa đến 31 loại vi khuẩn có thể gây nhiễm trùng da, mắt, tim, máu và phổi, cũng như nhiễm trùng huyết,... Những nhà quây đầy những quả bóng rực rỡ màu sắc rất thu hút trẻ con. Đây được xem là nơi lý tưởng có thể giúp các em...