Xét xử nữ “đại gia” lĩnh vực khoáng sản lừa một doanh nhân người nước ngoài hàng triệu USD
Ngày 16/4, TAND TP Hồ Chí Minh đã mở phiên sơ thẩm xét xử Trương Thị Kim Soan (SN 1974, Giám đốc Công ty TNHH Khoáng sản Thiên Ân, Công ty TNHH đầu tư khoáng sản Thiên Bình) về tội “ L.ừa đ.ảo chiếm đoạt tài sản”.
Theo cáo trạng, từ năm 2010 đến năm 2017, Trương Thị Kim Soan là người chuyên môi giới đầu tư khai thác khoáng sản đã môi giới, dẫn dắt ông Jonh Koon, quốc tịch Úc, chuyên kinh doanh trong lĩnh vực khoáng sản tại Việt Nam thực hiện các giao dịch mua bán mỏ, mua bán cổ phần các công ty để thực hiện việc khai thác quặng Titan, trực tiếp nhận t.iền của ông Jonh Koon và các đối tác của ông Jonh Koon, trong đó có hành vi ký kết các hợp đồng mua bán cổ phần Công ty Cổ phần Khoáng sản và Thương mại Sao Mai (Công ty Sao Mai), để chiếm đoạt 3,2 triệu USD (tương đương hơn 67 tỷ đồng) của ông Jonh Koon trong việc đầu tư, mua cổ phần.
Bị cáo Trương Thị Kim Soan tại tòa, chiều 16/4.
Trong quá trình thực hiện việc mua cổ phần mỏ Sao Mai, ông John Koon thống nhất với Soan chuyển nhượng mỏ Sao Mai cho Công ty Yue Da với giá 34 triệu USD.
Tuy nhiên, tại thời điểm thỏa thuận mua cổ phần, mỏ Sao Mai chưa được cấp giấy phép khai thác. Vì vậy, Soan đề nghị ông Jonh Koon chuyển t.iền để chi trả chi phí cấp phép khai thác mỏ, khoan thăm dò và các chi phí khác.
Ngày 11 và 14/6/2013, ông John Koon đã chuyển 1,6 triệu USD cho Soan. Doanh nhân người Australia cũng chỉ đạo thư ký chuyển 3 lần (ngày 14/11/2013, 4/12/2013, 9/12/2013) tổng cộng 350.000 USD vào tài khoản cá nhân của Soan.
Để tạo lòng tin cho ông Jonh Koon, Trương Thị Kim Soan, đã thực hiện các hành vi gian dối, như trực tiếp đưa ông Jonh Koon đi gặp ông Nguyễn Văn Hởi, Giám đốc Công ty Sao Mai và khảo sát mỏ Sao Mai để thực hiện việc mua mỏ thông qua mua cổ phần Công ty Sao Mai. Nại lý do, nếu ông Jonh Koon trực tiếp thỏa thuận thì sẽ bị tăng giá, Soan đề nghị để mình đứng ra mua cổ phần của Công ty Sao Mai, sau đó bán lại cho ông Jonh Koon và người đàn ông ngoại quốc này đã đồng ý.
Sau khi sử dụng pháp nhân Công ty Thiên Bình do Soan và ông Lê Quốc Sơn sở hữu mua được 100% cổ phần Công ty Sao Mai, Soan tiếp tục đại diện Công ty Thiên Bình, cùng ông Lê Quốc Sơn, ký 2 Hợp đồng chuyển nhượng phần vốn góp từ Công ty Thiên Bình sang Công ty Happy Town, tiến hành làm thủ tục thay đổi đăng ký kinh doanh, xác định Công ty Happy Town sở hữu 90% cổ phần tại Công ty Thiên Bình; thuê Luật sư lập sơ đồ cấu trúc nhóm doanh nghiệp sở hữu cổ phần Công ty Sao Mai để ngày 10/4/2015, đứng tên Công ty Luật TNHH GCI và các cộng sự, để chứng minh Công ty Fortune Come Development (thuộc nhóm công ty của ông Jonh Koon) đã sở hữu thực tế 60% cổ phần Công ty Sao Mai.
Sau đó , Soan sử dụng 2 hợp đồng chuyển nhượng phần góp vốn đề ngày 17/4/2015, có chữ ký giả của bà Wang Di, Giám đốc Công ty Happy Town (thư ký của ông Jonh Koon, chủ sở hữu Công ty Happy Town) và trực tiếp ký giả chữ ký của bà Lê Thị Sa trên hợp đồng chuyển nhượng, làm thủ tục chuyển nhượng phần góp vốn từ Công ty Happy Town sang cho Soan và bà Lê Thị Sa, rồi làm thủ tục thay đổi đăng ký doanh nghiệp, loại trừ phần vốn góp của Công ty Happy Town tại Công ty Thiên Bình.
Ngày 20/4/2015, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hồ Chí Minh cấp Giấy phép thay đổi đăng ký kinh doanh lần thứ 2 cho Công ty Thiên Bình, xác nhận Soan sở hữu 90%, bà Lê Thị Sa sở hữu 10% cổ phần Công ty Thiên Bình, nhưng ông Jonh Koon không biết.
Để nhận tiếp số t.iền 350 ngàn USD còn lại theo thỏa thuận, Soan cung cấp Văn bản sơ đồ cấu trúc nhóm doanh nghiệp sở hữu cổ phần Công ty Sao Mai đề ngày 10/4/2015 cho ông Jonh Koon và yêu cầu ông Jonh Koon chuyển t.iền để xin giấy phép khai thác mỏ Sao Mai. Trước đó, từ ngày 11/6/2013 – 30/12/2014, Soan đã 7 lần nhận của ông Jonh Koon với tổng sổ t.iền hơn 2,8 triệu USD để thực hiện việc mua bán cổ phần Công ty Sao Mai. Tổng số t.iền Soan đã nhận từ ông Jonh Koon là 3,2 triệu USD.
Video đang HOT
Sau khi hoàn tất, Soan đại diện Công ty Sao Mai ký hợp đồng và ký giả chữ ký của ông Lê Quốc Sơn trên hợp đồng, chuyển nhượng toàn bộ 100% cổ phần Công ty Sao Mai cho các ông Võ Văn Bé, Nguyễn Đức Minh Giao, Phan Thành với tổng số t.iền 50 tỷ đồng, mà không thông báo cho ông Jonh Koon.
Như vây, bằng các phương thức thủ đoạn gian dối nêu trên, Soan đã chiếm đoạt 3,2 triệu USD (tương đương hơn 67 tỷ VNĐ), là t.iền ông Jonh Koon chuyển để đầu tư mua cổ phần Công ty Sao Mai.
Tại tòa, bị cáo Trương Thị Kim Soan không thừa nhận cáo trạng nêu và khẳng định số t.iền 3,2 triệu USD là của 3 công ty nước ngoài đầu tư để giúp đỡ, không phải là t.iền của bị hại.
Phía bị hại, ông Jonh Koon, cho biết bản thân rất sốc, mãi đến năm 2021, khi vụ án được điều tra, ông mới biết mình không có quyền sở hữu mỏ Sao Mai và mỏ này đã được chuyển nhượng cho người khác.
Phiên tòa dự kiến diễn ra trong hai ngày 16 và 17/
Vụ khai thác lậu quặng Apatit Lào Cai: Giám đốc Lilama "một tay che trời"?
Trong 3 năm, Công ty Lilama được cấp phép làm dự án nhà hàng khách sạn nhưng lại "rầm rộ" móc hơn 1,53 triệu tấn quặng apatit, trị giá hơn 610 tỷ đồng đi bán.
Thời gian dài, Công ty Lilama hoạt động khai thác quặng công khai, apatit được bán theo đường chính ngạch, dòng t.iền lợi nhuận được kê khai, làm sạch.
Do đâu Công ty Lilama lại có thể "một tay che trời", sai phạm không bị cơ quan chức năng tỉnh Lào Cai phát hiện? Khi vụ án được khởi tố, điều tra, sự thật được hé lộ, hàng loạt quan chức đứng đầu tỉnh, các sở ban ngành "bật đèn xanh", tiếp tay cho doanh nghiệp khai thác khoáng sản trong khai trường quy hoạch quặng.
Dưới lớp vỏ bọc của dự án nhà nghỉ, khách sạn
Năm 2009, Công ty Lilama được UBND tỉnh Lào Cai cấp giấy chứng nhận để thực hiện dự án đầu tư xây dựng khách sạn, nhà hàng tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP Lào Cai trên phần diện tích đất rộng 3,77ha. Quá trình san gạt, do phát hiện quặng apatit nên các sở, ban, ngành Lào Cai vào cuộc khảo sát thực địa. Xác định một phần diện tích của dự án nằm chồng lên trên 22.000 mét vuông của Khai trường số 18 thuộc quy hoạch quặng apatit, đã được bộ Công thương phê duyệt. Theo đó, việc khai thác quặng apatit tại khu vực này phải có giấy phép khai thác và thẩm quyền cấp phép khai thác thuộc Chính phủ.
Lực lượng chức năng khám xét trụ sở làm việc của các bị can.
Vì vậy, UBND tỉnh Lào Cai quyết định thu hồi giấy chứng nhận đầu tư đối với Công ty Lilama, giao diện tích đất 3,77ha cho Công ty TNHH MTV Apatit Việt Nam (Công ty Apatit) quản lý, sử dụng. Ngày 26/3/2012, Công ty có văn bản gửi UBND tỉnh Lào Cai về việc xin khai thác quặng apatit trên diện tích này. Công ty Apatit đưa lí do, quá trình san gạt mặt bằng đã lộ ra thân quặng apatit và có hiện tượng khai thác trộm. Ngoài ra, thân quặng nằm chênh vênh, đến mùa mưa lũ có nguy cơ bị sạt lở, trôi lấp làm thất thoát. Theo đó, Công ty Apatit đề nghị UBND tỉnh Lào Cai cho phép khai thác tận thu quặng apatit có nguy cơ thất thoát, trôi lấp.
UBND tỉnh Lào Cai đã ra Văn bản số 839 đồng ý giao Công ty Apatit tổ chức bảo vệ quặng apatit trong phạm vi 3,77 ha; giao cho doanh nghiệp tiến hành cải tạo mặt bằng khu mỏ để xử lý nguy cơ sạt lở đất đá, đưa mỏ về trạng thái an toàn trong thời hạn 2 tháng. Trong thời gian này, nếu phát hiện khoáng sản thì cho phép Công ty Apatit được thu hồi, vận chuyển, quản lý và sử dụng đúng quy định.
Bị can Nguyễn Văn Vịnh, Doãn Văn Hưởng.
Chỉ 1 ngày sau quyết định của UBND tỉnh Lào Cai, bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lalima đã có văn bản gửi Công ty Apatit đề nghị được tham gia san tạo lại các điểm dễ bị sạt lở xuống các hộ dân trong mùa mưa lũ. Quyết định này sau đó đã được ông Nguyễn Quang Huy, Tổng giám đốc Công ty Apatit đồng ý. Ngay sau đó, bị can Nguyễn Mạnh Thừa tiếp tục ký ban hành phương án số 13 san tạo khu vực 3,77 ha, tận thu triệt để quặng apatit nếu phát hiện trong quá trình san gạt.
Viện KSND tỉnh Lào Cai vừa hoàn tất cáo trạng bổ sung, truy tố 17 bị can trong vụ án khai thác quặng Apatit trái phép về các tội "Rửa tiền", "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên" và "Lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ". Cụ thể, 9 bị can là cựu lãnh đạo tỉnh Lào Cai bị truy tố về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Trong đó, ông Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai; Doãn Văn Hưởng, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai;.... 7 bị can bị đề nghị truy tố tội Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên là các bị can ở Công ty Apatit trong đó có Nguyễn Quang Huy, Tổng giám đốc Công ty. Riêng bị can Nguyễn Mạnh Thừa, Giám đốc Công ty Lilama, bị truy tố 2 tội "Rửa tiền" và "Vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên".
Cũng theo cáo trạng, trong quá trình cùng Công ty Apatit tận thu quặng, ngày 30/5/2012, bị can Nguyễn Mạnh Thừa đã gửi văn bản đề nghị UBND tỉnh Lào Cai giao lại diện tích 3,77 ha và cấp lại giấy chứng nhận đầu tư khách sạn, nhà hàng tại thôn 2, xã Đồng Tuyển, TP. Lào Cai. Chỉ hơn 2 tháng nhận đề nghị từ phía doanh nghiệp, UBND tỉnh Lào Cai đã ban hành Văn bản số 2160 đồng ý về chủ trương dự án xây dựng khách sạn, nhà hàng, và yêu cầu Công ty Apatit bàn giao diện tích 3,77 ha thuộc khai trường 18 cho Công ty Lilama. Quá trình triển khai dự án nếu còn khoáng sản, Công ty Lilama được tận thu và thực hiện các nghĩa vụ có liên quan theo quy định của pháp luật.
Sau khi đưa máy móc vào san gạt mặt bằng, Công ty Lilama tiếp tục phát hiện dấu hiệu khoáng sản và đã có đề nghị UBND tỉnh Lào Cai chỉ đạo các Sở, Ngành lấy mẫu phân tích, nếu đúng là khoáng sản thì cho phép được thu gom, vận chuyển và giao cho Công ty Apatit quản lý và sử dụng, tránh lãng phí tài nguyên. Ngày 20/5/2013, UBND tỉnh Lào Cai tiếp tục ra Văn bản số 1717 yêu cầu Công ty Lilama thường xuyên báo cáo, lấy mẫu xét nghiệm, kết quả phân tích có quặng, kể cả quặng nghèo, giao cho Công ty Lilama thu gom, thỏa thuận và thống nhất với Công ty Apatit để tập kết, quản lý và sử dụng theo quy định.
Rõ ràng, dưới lớp vỏ bọc của dự án nhà nghỉ, khách sạn là âm mưu được ẩn giấu. Mục đích hướng tới của các bị can trong vụ án này là trữ lượng lớn của mỏ quặng apatit, là nguồn lợi nhuận khổng lồ khi chỉ việc móc quặng đi bán. Hành vi của các bị can đã làm mất nguồn dự trữ tài nguyên khoáng sản của quốc gia, gây thiệt hại tài sản của nhà nước...
"Vải thưa" che mắt... nhà quản lý?
Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát, để sai phạm của Công ty Lilama, Công ty Apatit diễn ra trong thời gian dài, chính quyền tỉnh Lào Cai đã ban hành hàng loạt văn bản giúp Công ty Lilama ngang nhiên khai thác khoáng sản dưới "vỏ bọc" dự án xây dựng nhà hàng, khách sạn. Điều đáng nói là, mặc dù biết sai phạm của doanh nghiệp nhưng lãnh đạo các Sở, Ban ngành và lãnh đạo UBND tỉnh Lào Cai vẫn tạo điều kiện, ủng hộ?
Công trường khai thác trái phép quặng Apatit của Công ty Lilama
Cụ thể, khi Công ty Apatit có văn bản xin khai thác tận thu quặng apatit tại diện tích 3,77ha nhận bàn giao từ Công ty Lilama, ông Doãn Văn Hưởng, cựu Phó Chủ tịch UBND tỉnh đã ký văn bản gửi Sở Tài nguyên và Môi trường và Công ty Apatit, trong đó có nội dung, ủng hộ Công ty Apatit thực hiện khai thác tận thu quặng apatit tại khu vực 3,77ha.
Khi Công ty Lilama tiếp tục có văn bản gửi UBND tỉnh Lào Cai xin giao lại diện tích đất 3,77ha và xin cấp lại giấy chứng nhận đầu tư dự án nhà hàng, khách sạn, ông Hưởng đã thống nhất đồng ý chủ trương, sau đó ký các Quyết định cho phép chuyển mục đích sử dụng đất 3,77ha để thực hiện dự án, phê duyệt cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, kèm theo Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
Nguyễn Quang Huy là Tổng giám đốc Công ty Apatit biết rõ Công ty Lilama không có giấy phép khai thác quặng nhưng vẫn tổ chức tiêu thụ hơn 1,23 triệu tấn quặng apatit. Hiện Công ty Apatit đã nộp lại số t.iền thu lợi bất chính hơn 184 tỷ đồng.
Tại thời điểm xảy ra vụ án, Công ty TNHH Phốt pho Vàng Việt Nam và Công ty CP Hóa chất Đức Giang Lào Cai không biết việc bị can Nguyễn Mạnh Thừa khai thác quặng trái phép, không biết nguồn gốc quặng apatit là do phạm tội mà có nên không đề cập xử lý.
Bản thân ông Hưởng biết việc cho phép Công ty Lilama thu gom quặng apatit trong quá trình thực hiện dự án khách sạn, nhà hàng là sai nhưng vẫn ký văn bản để cho doanh nghiệp này khai thác. Đặc biệt, khi các Sở, Ngành tham mưu, soạn thảo, trình các văn bản không đúng quy định pháp luật, bị can Hưởng đã không ngăn chặn, không chỉ đạo các Sở, Ngành có biện pháp quản lý và bảo vệ tài nguyên khoáng sản. Thậm chí, lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường còn ký văn bản tham mưu để ông Hưởng ký Văn bản số 1717 về việc thực hiện các biện pháp quản lý khoáng sản trong khu vực thi công dự án nhà hàng, khách sạn.
Trong vụ án, ông Nguyễn Văn Vịnh, cựu Bí thư Tỉnh ủy Lào Cai, thời điểm đó đang là Phó Chủ tịch UBND tỉnh, phụ trách lĩnh vực đầu tư, kinh tế, ông Vịnh nhiều lần ký các văn bản và có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu, tạo điều kiện cho Công ty Lilama và Công ty Apatit được khai thác trái phép tài nguyên. Cụ thể, ông Vịnh ký các Văn bản số 1744; số 839; số 2160; số 3805; Giấy chứng nhận đầu tư số 12121000358 và có ý kiến bút phê, chỉ đạo vào các tài liệu khác có liên quan để Công ty Lilama và Công ty Apatit lợi dụng khai thác và tiêu thụ trái phép khoáng sản.
Nguyễn Văn Hoàng, chuyên viên văn phòng, trực tiếp tham mưu, soạn thảo cho bị can nguyên là lãnh đạo tỉnh Lào Cai, Hoàng khai nhận việc soạn thảo các văn bản trên là tổng hợp nội dung theo đề xuất của các Sở, Ngành. Bản thân "biết là trái quy định của pháp luật nhưng sợ không thực hiện theo chỉ đạo của cấp trên sẽ ảnh hưởng đến vị trí công tác nên đã không có ý kiến, kiến nghị cấp có thẩm quyền để kịp thời ngăn chặn hành vi vi phạm. Còn bị can Vũ Đình Thủy với cương vị là Trưởng phòng Quản lý khoáng sản, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai, là người có trình độ chuyên môn, được phân công trực tiếp phụ trách công tác quản lý tài nguyên, khoáng sản. Thủy biết rõ về diện tích 3,77 ha, biết Công ty Lilama không có giấy phép khai thác, tận thu quặng apatit, biết số quặng được Lilama đề nghị tiêu thụ là trái phép, biết chỉ đạo của lãnh đạo là sai, nhưng vì động cơ cá nhân nên Thủy không kiểm tra hồ sơ thủ tục pháp lý của Công ty Lilama.
Chạy dòng t.iền để rút lợi nhuận
Theo VKS, từ năm 2012 - 2015, Công ty Lilama đã khai thác trái phép hơn 1,5 triệu tấn quặng apatit các loại, trị giá hơn 610 tỷ đồng. Trong đó, Công ty Xây dựng Lilama thu lợi bất chính hơn 177 tỷ đồng, Công ty Apatit thu lợi bất chính hơn 184 tỷ đồng.
Để che giấu nguồn gốc bất hợp pháp số t.iền hơn 177 tỷ đồng, ông Thừa đã chỉ đạo thực hiện chuyển t.iền từ tài khoản của công ty vào tài khoản của 12 cá nhân mà Công ty Lilama thuê vận chuyển quặng và đất đá nhiều lần với tổng số t.iền hơn 182 tỷ đồng. Trong đó hơn 5,6 tỷ đồng là số t.iền cước vận chuyển quặng, đất đá thực tế 12 cá nhân này được nhận, số t.iền còn lại hơn 177 tỷ đồng là t.iền nâng khống về giá cước vận chuyển. Sau khi 12 cá nhân nhận được t.iền v.ào tài khoản đã cùng kế toán của Công ty Lilama rút t.iền mặt về đưa cho ông Thừa hoặc nộp vào tài khoản cá nhân của bị can. Đối với số t.iền hơn 177 tỷ đồng, ông Thừa khai đã dùng chi tiêu cá nhân. Đáng chú ý, ông Thừa khai đã dùng 5 tỷ đồng để biếu cựu Bí thư Lào Cai Nguyễn Văn Vịnh vào dịp Tết năm 2015.
Nguyên Phó Bí thư Tỉnh đoàn Yên Bái Đinh Tiến Hùng được tòa tuyên vô tội Ông Đinh Tiến Hùng, nguyên Phó Bí thư Thường trực Tỉnh đoàn Yên Bái được TAND tỉnh tuyên vô tội sau quá trình xét xử. Chiều nay (7/11), sau 3 ngày nghị án, TAND tỉnh Yên Bái tuyên án các bị cáo trong 2 vụ án "Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên" và "Sử dụng trái phép vật liệu nổ"...