Trung Quốc ngăn đập trên sông Mekong, gây khó các nước hạ nguồn
Việc Trung Quốc quyết định đóng cửa đập, ngăn dòng chảy trên sông Mekong khiến mực nước giảm đột ngột, dân hạ nguồn đối mặt với muôn vàn khó khăn.
Nikkei Asia cho rằng, mối quan hệ về nước của Trung Quốc với các nước láng giềng Đông Nam Á đang trở nên căng thẳng sau khi Bắc Kinh ngăn dòng chảy của sông Mekong tại một trong những con đập lớn ở thượng nguồn – đập Cảnh Hồng. Động thái này của Bắc Kinh dẫn đến sự sụt giảm đột ngột về mức nước đối với các quốc gia hạ nguồn sông Mekong.
“Mực nước giảm đột ngột kể từ đầu tháng 1. Tất cả chúng ta đều biết điều này xảy ra vì Trung Quốc đã đóng cửa đập”, Niwat Roikaew, Chủ tịch của tổ nhóm Love Chiang Khong, một chiến dịch môi trường phi lợi nhuận ở Chiang Rai, – một tỉnh phía Bắc Thái Lan, nơi có dòng sông Mekong chảy qua cho hay.
Ước tính có khoảng 60 triệu người dọc theo hạ nguồn sông Mekong phụ thuộc vào dòng chảy của dòng sông này. Theo nhận định của Nikkei Asia, các nước Thái Lan, Campuchia, Lào và Việt Nam đã bất ngờ trước động thái của Bắc Kinh, nhất là trong bối cảnh các nước bắt đầu bước vào mùa khô.
Đập Cảnh Hồng trên sông Mekong. (Ảnh: AP)
Video đang HOT
Vào đầu tháng 1, Bộ Tài nguyên nước Trung Quốc phát thông báo cho 4 quốc gia hạ lưu sông Mekong rằng dòng chảy từ Cảnh Hồng sẽ bị hạn chế ở mức 1.000 m3/s từ ngày 5 đến 24/1 do việc bảo trì các đường dây tải điện. Tuy nhiên, cơ quan này không nêu rõ mực nước sông trước khi hạn chế dòng chảy cũng như khối lượng sẽ được khôi phục vào ngày 25/1.
Báo cáo của Ủy hội sông Mekong (MRC) – Cơ quan liên chính phủ – đại diện cho Campuchia, Lào, Thái Lan và Việt Nam quản lý hệ sinh thái lưu vực sông Mekong cho biết, dòng chảy của sông đã giảm xuống mức “đáng lo ngại”.
“Đã có những đợt dâng và giảm đột ngột mực nước ở hạ nguồn sông Mekong. Đây là cảnh báo đối với chính quyền và cộng đồng hạ lưu trong việc chuẩn bị và ứng phó với những tác động có thể xảy ra”, báo cáo của MRC cho hay, nhấn mạnh thiếu hợp tác về nguồn tài nguyên thiên nhiên được chia sẻ đang gây khó cho quan hệ giữa Trung Quốc và các nước hạ nguồn.
Carl Middleton, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển Xã hội tại Đại học Chulalongkorn ở Bangkok, cho biết: “Vẫn cần hợp tác sâu rộng hơn về quản trị nước xuyên biên giới. Mục tiêu hướng đến việc vận hành có trách nhiệm các dự án thủy điện, tránh các tác động xã hội và môi trường ở mức độ có thể, đồng thời có đền bù thỏa đáng cho những tác hại từ hành động của các nước có liên quan thực hiện trên con sông này”.
Nhiều nhà môi trường ở khu vực và quốc tế chỉ trích quyết định ngăn đập, chặn dòng chảy sông Mekong. Những người chỉ trích nói rằng, Bắc Kinh sử dụng con sông như “một vòi được bật hoặc tắt”, để đáp ứng các yêu cầu về nước sinh hoạt, coi dòng sông này thuộc sở hữu của Trung Quốc.
Pianporn Deetes, Giám đốc chiến dịch Thái Lan của International Rivers, một nhóm bảo vệ môi trường toàn cầu, cho biết: “Là một quốc gia ở thượng nguồn, Trung Quốc coi dòng sông Mekong như một con kênh, cho rằng Bắc Kinh có quyền quyết định việc sử dụng dòng sông. Nhưng đó không phải là chỉ riêng của Trung Quốc. Dòng sông này cần có sự quản lý để đảm bảo giá trị sinh thái, đáp ứng mục đích khai thác các giá trị từ dòng sông đem lại cho hàng triệu người ở hạ lưu”.
Căng thẳng giữa Bắc Kinh và các nước nằm ở khu vực hạ lưu sông Mekong bùng phát từ việc Trung Quốc xây 11 đập lớn ở thượng nguồn sông. Động thái của Bắc Kinh diễn ra trong bối cảnh nước này đang muốn xây dựng mối quan hệ gần gũi với các nước trong khu vực. Năm ngoái, nhiều nước ASEAN có liên quan đã nêu ra mối quan ngại này để toàn khối xem xét.
Sông Mekong dài 4.600 km từ cao nguyên Tây Tạng của Trung Quốc và đi về phía nam qua tỉnh Vân Nam, chảy qua Myanmar vào lưu vực sông Mekong qua Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam cho đến khi đổ ra Biển Đông.
Đợt hạn hán nghiêm trọng năm 2019 phơi bày tác động của các con đập ở Trung Quốc đối với các nước khu vực hạ lưu sông Mekong. Những cánh đồng lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long của Việt Nam bị ảnh hưởng nặng nề, trong khi đó Biển Hồ của Campuchia – hồ nước với sản lượng cá lớn, cung cấp thực phẩm chính trong chế độ ăn uống của địa phương, cũng bị cạn kiệt.
David Brown, cựu quan chức ngoại giao Mỹ gốc Việt, nói với Nikkei Asia: “Người Việt Nam và người Campuchia ở hạ lưu sông Mekong đã phát triển các hệ thống sản xuất nông nghiệp và đánh bắt thủy sản ven sông phù hợp với sự lên xuống của mức nước sông. Tuy nhiên, hiện nay, năng suất của cả nông nghiệp và thủy sản đều bị ảnh hưởng bởi biến đổi khí hậu, Trung Quốc ngăn đập, chặn dòng chảy”.
Trung Quốc cũng đã có những nỗ lực nhằm giảm thiệt khi tuyên bố sẵn sàng chia sẻ dữ liệu dòng chảy sông Mekong với các nước hạ lưu. Tuy nhiên, tính đến năm ngoái, Trung Quốc mới chỉ chia sẻ thông tin về lưu lượng nước trong mùa mưa hàng năm từ tháng 6 đến tháng 10.
Sau đợt hạn hán năm 2019, các đề nghị từ các nước láng giềng phía Nam về dự trữ, đảm bảo mực nước trong mùa khô đã được gửi đến Trung Quốc. Tháng 8 năm ngoái, Thủ tướng Lý Khắc Cường tiết lộ kế hoạch chia sẻ dữ liệu nước của Trung Quốc trong mùa khô tại hội nghị thượng đỉnh các nước ven sông Mekong.
Mực nước sông Mekong tăng nhẹ
Mực nước dòng Mekong đã tăng nhẹ tại một số khu vực trong 7 ngày qua, sau khi giảm xuống mức "đáng lo ngại" hồi đầu tháng.
Lưu lượng dòng chảy hôm 22/2 tại đập Cảnh Hồng, thuộc tỉnh Vân Nam, Trung Quốc, là 1.020 m3/s, so với mức 786 m3/s được ghi nhận đầu tuần trước, Ủy hội Sông Mekong (MRC) ra thông cáo cho biết.
Sông Mekong đoạn chảy qua biên giới Thái Lan và Lào hồi năm 2019. Ảnh: Reuters.
Mức tăng thể hiện rõ ở Chiang Saen, trạm quan trắc đầu tiên trên sông Mekong ở Thái Lan và cách trạm Cảnh Hồng khoảng 300 km, cho đến các trạm ở thủ đô Vientiane của Lào. Những khu vực hạ nguồn khác như Nakhon Phanom ở Thái Lan, Savannakhet của Lào, Kompong Cham tại Campuchia và đồng bằng sông Cửu Long ở Việt Nam ghi nhận mức tăng không đáng kể.
Bộ Thủy lợi Trung Quốc hồi đầu tháng khẳng định lưu lượng nước qua đập Cảnh Hồng luôn vượt mức 1.000 m3/s. MRC nhận định chênh lệch trong số liệu cho thế do phương pháp tính toán lưu lượng dòng chảy khác nhau, thêm rằng cơ quan này và Bộ Thủy lợi Trung Quốc đang phối hợp để cung cấp thông tin chính xác hơn.
MRC cũng cho biết mùa khô năm nay có thể bớt hạn hán so với năm 2019 và 2020, thêm rằng mùa mưa có thể đến sớm hơn một tháng so với thông thường.
Sông Mekong dài khoảng 4.350 km, bắt nguồn từ Trung Quốc và chảy qua Campuchia, Lào, Thái Lan, Myanmar và Việt Nam trước khi đổ ra Biển Đông. Đây được coi là một trong những huyết mạch của Đông Nam Á, bảo đảm sinh kế cho gần 200 triệu người trong ngành nông nghiệp và thủy sản.
Mực nước sông Mekong giảm xuống mức đáng lo ngại vì đập thủy điện của Trung Quốc Mực nước sông Mekong giảm xuống mức "đáng lo ngại" một phần do dòng chảy bị hạn chế bởi các đập thủy điện của Trung Quốc. Ủy ban sông Mekong (MRC) đưa ra kết luận này đồng thời kêu gọi Bắc Kinh chia sẻ tất cả dữ liệu về nguồn nước. "Đoạn sông Mekong chảy dọc biên giới Thái Lan - Lào đã...











Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Trước thềm đối thoại Mỹ-Israel, Nga bảo vệ quyền phát triển hạt nhân của Iran

5 đảng đối lập kiến nghị luận tội quyền Tổng thống Hàn Quốc Choi Sang-mok

Quân đội Sudan tuyên bố kiểm soát dinh tổng thống và các bộ

Sân bay bận rộn bậc nhất châu Âu đóng cửa sau sự cố hỏa hoạn lớn

Giải cứu các sông băng đang biến mất là vấn đề sống còn của nhân loại

Thực hư việc ông Elon Musk được nắm kế hoạch chiến tranh mật của Lầu Năm Góc

Tesla tiến hành đợt thu hồi lớn nhất đối với xe Cybertruck

Châu Âu lên kế hoạch cho kịch bản 'NATO không Mỹ'

Dải Gaza lại vào vòng xoáy đẫm máu

Đức: Hội đồng Liên bang thông qua cải cách Hiến pháp

Kế hoạch gửi thêm viện trợ quân sự của EU cho Ukraine trong tình trạng hỗn loạn

Elon Musk phản ứng sau thông tin rò rỉ từ Lầu Năm Góc về cuộc họp kín liên quan đến Trung Quốc
Có thể bạn quan tâm

Lưu ý 'phải biết' cho chuyến du lịch Côn Đảo mùa này
Du lịch
08:21:51 22/03/2025
Bạch Tuyết 2025 bị vùi dập tơi tả, người được khen "gánh cả phim" lại đang chịu ấm ức đến tội nghiệp
Phim âu mỹ
08:05:18 22/03/2025
Gợi ý cho phụ nữ trung niên: Chọn giày nên chú trọng chất lượng hơn số lượng
Thời trang
07:55:32 22/03/2025
Tôi diện váy đỏ đi phỏng vấn, sếp liếc một cái, đồng nghiệp bĩu môi, kết quả bất ngờ lắm!
Góc tâm tình
07:45:04 22/03/2025
NCSOFT và chuyến "dạo chơi" đầy tiềm năng đến Đông Nam Á
Mọt game
07:34:24 22/03/2025
Phim Việt 18+ lập kỷ lục chưa từng có, nữ chính chỉ ăn thôi cũng làm khán giả ớn lạnh từng cơn
Hậu trường phim
07:24:57 22/03/2025
Phim Trung Quốc mới chiếu 1 ngày đã chiếm top 1 Việt Nam, nam chính diễn xuất phong thần viral khắp MXH
Phim châu á
07:22:35 22/03/2025
Jisoo điên đảo vì món đồ bình dân: Nhìn giá sẽ khiến bạn không ngờ
Phong cách sao
07:16:21 22/03/2025
Thực hư thông tin NSND Công Lý về "hưu non"
Sao việt
07:02:15 22/03/2025
Huy động 50 cảnh sát bảo vệ Kim Soo Hyun trong lần đầu lộ diện giữa "tâm bão"
Sao châu á
07:00:03 22/03/2025