Trám muối của đồng bào Tày Tây Bắc

NGUYỄN THẾ LƯỢNG13:39 27/03/2021

Lên Tây Bắc những đầu thu, mùa trám rộ về mang theo bao dư vị về những món ẩm thực đậm đà chỉ có ở vùng đất xa xôi này. Món trám muối là món ăn khá độc đáo của đồng bào Tày nơi đây.

Trám muối kho thịt.

Trám được thu hái từ những ngày tháng 6. Mùa này, đồng bào Tày trong các bản đã tự tay mình chế biến các món ngon từ quả trám như trám om vịt cỏ, trám xáo thịt gà ri, trám nấu canh thịt gà, trám kho thịt lợn…Bên cạnh những món ngon trên thì món trám muối bao giờ cũng là món ăn “khoái khẩu” nhất của các gia đình người Tày, giữ được lâu nhất và được khách thích thưởng thức nhất khi đến thăm.

Muốn có món trám muối ngon, người Tày vùng Tây Bắc vào mùa trám lựa chọn những quả trám già, vàng và đanh từ những cây trám cổ thụ trong vườn nhà hoặc trên rừng. Cách chế biến trám muối qua nhiều công đoạn khá tỉ mỉ. Trám được lấy về, rửa sạch sau đó cho vào nồi đun sôi cho trám chín đều. Nếm thử nếu cùi trám tách khỏi hạt và ăn có độ dẻo, thơm là được. Sau đó để trám nguội rồi cho vào chum hoặc vại để muối. Dùng nước đun sôi để nguội, pha muối hạt vừa mặn đổ ngập quả trám. Sau đó dùng nắp đậy kím chum sau khoảng 2 tuần, trám lên men chua là lấy trám ra ăn được. Trong quá trình ngâm trám muối, trám sẽ tiết ra nhựa đen và kết lại thành từng mảng lớn trên bề mặt vại muối. Vì vậy, thỉnh thoảng, người ta lại mở nắp ra, dùng muôi hớt bỏ màng nhựa trám ra khỏi vại rồi lại bịt kín nắp.

Món trám muối là một đặc sản của người Tày Tây Bắc. Món ăn này có thể dùng được trong tất cả các bữa ăn, kể cả bữa cỗ của người Tày. Trám muối khi ăn có vị chua nhẹ, giữ được mùi thơm, cùi trám dóc hạt nhưng vẫn có độ dai, giòn. Khi ăn trám muối sẽ có cảm nhận về vị mặn của muối hòa với vị bùi bùi, chua chua và không thiếu vị ngọt nơi đầu lưỡi. Trám muối được người Tày đưa vào bữa ăn thường ngày như một món ăn dân dã mà đậm đà dư vị. Món ăn này khi nhà có khách quý cũng được đồng bào mang ra thết đãi như một đặc sản thể hiện sự thơm thảo và mến khách.

Trám muối của người Tày Tây Bắc là món ăn có thể giữ được lâu ngày, thậm chí giữ được hàng năm nếu như muối đúng kỹ thuật và bảo quản tốt. Vì thế, vào những gia đình người Tày trong các bản, trong các món ăn thì trám luôn có mặt trên mâm cơm vào bất kỳ thời điểm nào trong năm.

Món trám muối của đồng bào Tày Tây Bắc đã làm phong phú cho văn hóa ẩm thực ở vùng đất giàu bản sắc này.

Video đang HOT

6 món rau rừng đặc sản Tây Bắc ăn là "nghiện"

Rau tầm bóp, măng rừng... là những đặc sản vùng Tây Bắc bạn nên ăn thử khi tới nơi đây.

Rau tầm bóp

Rau tầm bóp vốn là loại cây dại mọc ở các nương rẫy mới đốt hoặc các thửa ruộng, bãi đất hoang. Rau tầm bóp có vị hơi đắng nhưng ăn xong sẽ thấy vị ngọt mát ở đầu lưỡi. Loại rau này có thể chế biến thành nhiều món như xào, nấu canh, luộc hoặc nhúng lẩu.

Rau thối

Rau thối là cây dây leo, thân cây dài, có nhiều gai, mọc hoang trong rừng. Vào tháng 3 đến tháng 6 là thời điểm rau thối ngon nhất, cho nhiều lá non nhất. Bà con thường hái phần ngọn, lá non để chế biến.

Rau thối làm được rất nhiều món như xào thịt bò, xào tỏi, rán trứng, làm nộm, nấu canh... Khi ăn rau có vị ngọt bùi, ngậy, giòn... ăn 1 lần sẽ thấy nghiện. Giá rau thối khoảng 50.000 đồng/kg, thời điểm khan hiếm giá lên tới 90.000 đồng/kg. Dù giá khá đắt nhưng rau vẫn đắt khách, hàng về không đủ để bán.

Măng rừng

Có rất nhiều loại măng như: măng vầu, măng nứa, măng mai, măng trúc, măng sặt, măng nứa, măng lay... thứ thì ngọt, thứ thì đắng, thứ màu trắng, thứ lại hơi vàng, thứ lại tim tím....

Các loại măng này đều có thể chế biến thành nhiều cách khác nhau: luộc, xào, nấu canh, làm măng ớt, măng chua hoặc phơi khô để ăn dần...

Đặc biệt món măng nướng chấm chẳm chéo đã trở thành thứ đặc sản không phải ai cũng có may mắn thưởng thức.

Cây vón vén

Loại cây này thường được các mế (mẹ) gọi vui là cây vén váy. Cây này thường mọc ở trong rừng. Lá cây vón vén có vị chua chua, thường được dùng để nấu canh chua. Đặc biệt là dùng để nấu với cá hoặc ninh xương thì rất ngon.

Rau dớn

Rau dớn có hình dạng tựa như dương xỉ. Loại rau này mọc hoang dã ở bìa rừng và ven các dòng suối, thường được bán trong các chợ phiên Tây Bắc.

Rau dớn có tính mát nên các món ăn được chế biến từ rau này có thể hỗ trợ giải nhiệt trong mùa nắng nóng, chất nhầy trong lá có tác dụng nhuận trường và làm dịu đau lưng. Cách chế biến món ăn này cũng khá đơn giản, có thể xào hoặc làm gỏi.

Dọc đường lên các tỉnh Tây Bắc, khách du lịch dễ dàng nhìn thấy dọc hai bên đường, người dân bán những bó rau dớn với mức giá khoảng 60.000 đồng/kg.

Hoa ban

Hoa ban được ví như linh hồn của núi rừng Tây Bắc, mỗi độ xuân về khi ban nở trắng trời mang đến khung cảnh lãng mạn cho núi rừng cũng là lúc loại hoa xinh đẹp này được những cô gái Thái khéo léo chế biến thành những món ăn ngon đãi khách.

Lá và hoa ban đều có thể chế biến thành những món ngon độc đáo như xôi, xào, nấu canh hay nộm.

Hoa ban sau khi hái về được trần sơ với nước nóng sau đó đem xào, nộm, trộn thịt băm thậm chí là nấu soup cũng rất ngon. Trái ngược với sự mong manh, e ấp của những bông hoa trên cành, hoa ban sau khi chế biến có vị bùi, ngọt thơm, cắn đôi cánh hoa sẽ cảm nhận vị giòn sần sật ngon miệng. Đến Tây Bắc mùa ban nở, đừng bỏ qua món ăn này kẻo rồi bạn sẽ cảm thấy tiếc nuối mãi không thôi.

Thơm ngon thịt băm gói lá nướng của đồng bào Thái Tây Bắc Ẩm thực của đồng bào Thái rất phong phú và đa dạng, trong đó phải kể đến món thịt băm gói lá nướng rất thơm ngon, được nhiều người ưa thích. Thịt lợn băm gói lá nướng. Trước khi chế biến món thịt băm gói lá nướng, bà con chuẩn bị các nguyên liệu như thịt ngon, lá để gói (có thể dùng...