Trái Đất rò rỉ, sinh ra một lớp hoàn toàn mới

Anh Thư08:10 25/11/2023

Một loạt thí nghiệm mới đã vén màn bí ẩn về lớp E-Prime của Trái Đất, một lớp không hề được đề cập trong các tài liệu phổ thông và dường như xuất hiện khá muộn.

Theo Live Science, đó là một lớp tinh thể bí ẩn bao quanh lõi Trái Đất. Nó bắt đầu lộ diện từ một nghiên cứu năm 1990, nhưng không ai giải thích được.

Mô hình cơ bản của Trái Đất được biết đến bao gồm lớp vỏ, lớp phủ trên, lớp phủ dưới, lõi ngoài và lõi trong. Lớp E-Prime, còn gọi là E’, nằm giữa lớp phủ dưới và lõi ngoài của hành tinh, dày chỉ hơn 100 km.

Cấu trúc bên trong của Trái Đất – Ảnh: ASU

Trước đây, các nhà khoa học cho rằng lớp E’ là do magma giàu sắt cổ đại để lại, cũng có giả thuyết là do vật chất bị rò rỉ từ bên trong ra, hoặc là phần còn lại của một hành tinh hay tiền hành tinh từng va chạm với Trái Đất.

Nghiên cứu vừa công bố trên tạp chí khoa học Nature Geoscience, chỉ ra rằng lớp E’ có thể được hình thành bằng cả hai con đường từng được đề cập.

Một là sự rò rỉ nhưng là rò rỉ từ ngoài vào trong, do nước trên bề mặt “chui” dần xuống vùng giáp lõi theo thời gian, dưới tác động của quá trình kiến tạo mảng.

Video đang HOT

Lớp nước này đã phản ứng với bề mặt kim loại sẵn có của lõi ngoài, từ đó tạo nên một lớp mới cho địa cầu.

Một loạt thí nghiệm dựa trên những tính chất đã biết của Trái Đất đã chứng minh điều đó, tái tạo cách nước có thể phản ứng với lõi ngoài dưới áp suất cực lớn của khu vực sâu thẳm đó.

Hydro từ nước đã thay thế silica trong kim loại lỏng ở bề mặt lõi ngoài, đẩy silica ra dưới dạng tinh thể, tạo nên một lớp giàu hydro và nghèo silic đặc biệt.

Các nhà khoa học cũng ước tính lớp này đã mất 1 tỉ năm để đạt được độ dày hiện tại.

“Trong nhiều năm, người ta tin sự trao đổi vật chất giữa lớp phủ và lớp vỏ là rất nhỏ, nhưng những khám phá này chỉ ra sự tương tác năng động hơn, đáng kể hơn” – TS Dan Shim, nhà địa chất từ Đại học bang Arizona (ASU – Mỹ), đồng tác giả, kết luận.

'Hành tinh thứ 9' Theia lộ diện ngay bên trong Trái Đất

Các nhà khoa học Mỹ - Trung Quốc đã kết nối hai bí ẩn lớn liên quan đến sự hình thành Trái Đất: Vụ va chạm với hành tinh giả thuyết Theia và hai vùng vận tốc cực thấp sâu trong lớp phủ.

Các mô phỏng mới dẫn đầu bởi nhóm nghiên cứu từ Viện Công nghệ California (Caltech - Mỹ) chỉ ra rằng tàn tích hành tinh cổ đại Theia ngoài những vật liệu vụn đã hòa lẫn vào Trái Đất và Mặt Trăng còn có 2 mảnh lớn, nguyên vẹn, đang chôn sâu trong lòng địa cầu.

Vụ va chạm của Theia với Trái Đất "Gaia" sơ khai - Ảnh đồ họa: Hernán Canẽllas

Hành tinh Theia - được đặt theo tên nữ thần Theia trong thần thoại Hy Lạp, mẹ của nữ thần Mặt Trăng Selene - là một vật thể giả thuyết to cỡ Sao Hỏa, từng là một hành tinh độc lập của hệ Mặt Trời.

Giả thuyết cho rằng nó đã va chạm với Trái Đất sơ khai vào 4,5 tỉ năm trước và bị xóa sổ. Vật liệu của hai hành tinh hòa trộn với nhau, với các mảnh vỡ văng lên quỹ đạo kết tụ thành Mặt Trăng.

Trong khi đó, "vùng vận tốc cực thấp" là hai cấu trúc bí ẩn to cỡ lục địa, nằm ở dưới đáy sâu của lớp phủ Trái Đất (là lớp bên dưới lớp vỏ) bên dưới châu Phi và Thái Bình Dương, được phát hiện từ những năm 1980 thông qua dữ liệu địa chấn.

Chúng hay được gọi là "đốm màu", với màu sắc khác biệt được thể hiện trong các bản đồ lập thể mô tả "nội thất" hành tinh.

Có nhiều giả thuyết xung quanh hai "đốm màu" này. Có hai giả thuyết nổi trội nhất: Chúng là tàn tích của các mảng kiến tạo cổ đại, hoặc chúng là tàn tích của một thiên thể cổ đại từng trộn lẫn với Trái Đất.

"Vụ va chạm dường như là nguồn gốc của tính không đồng nhất của lớp phủ sơ khai và đánh dấu điểm khởi đầu cho quá trình tiến hóa địa chất của Trái Đất suốt 4,5 tỉ năm" - GS Hongping Deng từ Đài quan sát thiên văn Thượng Hải, thành viên nhóm nghiên cứu, cho biết.

GS Steven Desch của Đại học bang Arizona (Mỹ) tiếp lời: "Mặt Trăng dường như chứa các vật liệu đại diện cho cả Trái Đất và Theia trước va chạm, nhưng người ta từng cho rằng bất kỳ tàn dư nào của Theia đã được xóa bỏ và đồng nhất bởi hàng tỉ năm động lực học".

Vì vậy, nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature này chứng minh rằng các mảnh riêng biệt, nguyên vẹn của Theia vẫn còn tồn tại, được Trái Đất giấu trong lớp phủ, ngay ranh giới với lõi hành tinh.

"Nói cách khác, Trái Đất không chỉ có "đốm màu". Trái Đất còn có các đốm màu ngoài Trái Đất!" - GS Ed Garneo từ Đại học bang Arizona nói.

Theo TS Qian Yuan từ Caltech, nhóm dự tính sẽ phân tích nhiều mẫu đá hơn, kết hợp các mô hình va chạm lớn và mô hình tiến hóa Trái Đất tinh tế hơn nhằm suy ra thành phần vật chất chi tiết và động lực học quỹ đạo của Trái Đất nguyên thủy - được họ đặt tên là "Gaia" - và Theia.

Nghiên cứu này thậm chí có thể là tiền đề cho các nghiên cứu về sự hình thành và khả năng sinh sống của các ngoại hành tinh ngoài hệ Mặt Trời, theo GS Deng.

Ngoài ra, các phát hiện giúp hoàn thiện một giả thuyết về sự hình thành các hành tinh đá: Mỗi cái do rất nhiều "tiền hành tinh" nhỏ hơn, va chạm với nhau, hòa trộn với nhau mà thành Sao Thủy, Sao Kim, Trái Đất, Sao Hỏa ngày nay.

Theia và Trái Đất "Gaia" sơ khai có thể là đại diện cho các "tiền hành tinh" giả thuyết đó.

4,2 tỉ năm trước, Trái Đất 'biến hình': Thêm hy vọng tìm sinh vật ngoài hành tinh Bằng chứng về lần biến hình đầu tiên của Trái Đất vừa được tiết lộ, có thể dẫn đến những khám phá quan trọng về cách sự sống bắt đầu trên địa cầu cũng như các hành tinh khác. Trong nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Communications, các nhà nghiên cứu từ Đại học Rochester (Mỹ) đã...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: trái đất rò rỉ thí nghiệm tình thế vén màn đại học bang arizona magma livescience lớp phủ asu

Xem thêm Share

Xem nhiều

Clip em bé qua đời trên tay mẹ khi xem pháo hoa khiến hàng triệu người xúc động00:30

Chồng Khánh Vân "mong mọi người thông cảm", vợ cũ 1 sao Việt gay gắt: "Không phải ai cũng chấp nhận văn hoá như vậy!"03:13

Tìm thấy thi thể nữ tài xế, xuyên đêm trục vớt ô tô rơi sông Đồng Nai01:29

Vũ Khắc Tiệp xác nhận bị Ngọc Trinh nghỉ chơi, lý do liên quan đến 1 đoạn clip01:26

Cách G-Dragon đưa thời hoàng kim của Kpop trở lại chỉ trong 1 tháng14:18

Clip Đức Phúc bị túm lại hỏi vặn 1 câu tại Anh Trai Say Hi, đáp gì mà viral vì EQ cao ngất?00:16

Nội bộ Mỹ mâu thuẫn về Ukraine?08:24

Tài xế xe ôm công nghệ thấy va chạm trên phố Hà Nội liền đi "mách lẻo" với CSGT và cái kết bất ngờ00:33

Nga liên lạc với 'lực lượng mạnh nhất' ở Syria14:18

Clip 13 giây Địch Lệ Nhiệt Ba say sưa làm 1 việc khiến 50 triệu người "sang chấn tâm lý"00:14

Chí Trung sụt 10kg sau ly hôn vợ NSND Ngọc Huyền, Doãn Hải My hạnh phúc bên chồng01:49

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Khám phá 7 loài vật quý hiếm sắp tuyệt chủng: Việt Nam sở hữu một loài vô giá

18:44:37 15/12/2024

Sao la hay còn được gọi là Kỳ lân Châu Á là một trong những loài thú hiếm nhất trên thế giới sinh sống trong vùng núi rừng Trường Sơn tại Việt Nam và Lào được các nhà khoa học phát hiện vào năm 1992.

Những robot hình người kỳ lạ nhất thế giới: Từ giúp việc tới đá bóng như Messi

18:41:59 15/12/2024

Robot đang phát triển nhanh chóng nhờ sự phát triển của công nghệ và trí tuệ nhân tạo. Nhưng khi chúng ngày càng học được nhiều kỹ năng, mối lo sợ về sự độc lập của robot lại càng lớn hơn.

Phát hiện nấm mồ La Mã từ 'năm 0' ở Hà Lan

14:46:46 15/12/2024

Các nhà khảo cổ đã khai quật một nấm mồ chưa từng có thuộc về một binh sĩ La Mã từ năm 0 ở Hà Lan, cho phép hé lộ manh mối về sự hiện diện của nền văn minh cổ xưa ở nước này.

Lịch sử thú vị về lá quốc kỳ có hình dáng 'kỳ lạ' nhất trên thế giới

12:15:50 15/12/2024

Lá cờ của Nepal có thể tượng trưng cho sự chuyển động của bầu trời, sự xây dựng quốc gia hiện đại, di sản Phật giáo và Ấn Độ giáo, niềm tự hào của người châu Á... hoặc tất cả những điều đó.

Xuất hiện 'hành tinh rắn' mọc đuôi dài bằng 44 Trái Đất

11:54:51 15/12/2024

Theo Live Science, WASP-69 b là một hành tinh bí ẩn nằm cách Trái Đất 160 năm ánh sáng và có kích thước khổng lồ, gần bằng Sao Mộc của chúng ta.

Khó tin nhưng có thật: Mật khẩu của bạn có thể an toàn hơn mã phóng tên lửa hạt nhân của quân đội Mỹ!

19:54:39 14/12/2024

Ngay cả những mật khẩu dạng password123 cũng an toàn hơn nhiều so với bảo mật mã hạt nhân. Nếu bạn nghĩ rằng việc sử dụng mật khẩu như tên mèo của bạn kèm số 1 là thói quen bảo mật tệ hại

Sự thật từ nghiên cứu khoa học: Chơi trò chơi điện tử có ảnh hưởng bất ngờ đến chỉ số IQ của trẻ em!

17:29:25 14/12/2024

Sau hai năm, các nhà khoa học kiểm tra lại trí thông minh của hơn 5.000 trẻ trong số này. Kết quả đáng chú ý: những trẻ dành nhiều thời gian hơn để chơi game so với mức trung bình đã tăng 2,5 điểm IQ, vượt trội so với mức tăng chung.

Nghiên cứu mới hé lộ cách các thiên hà lớn nhất trong vũ trụ được hình thành

11:57:25 14/12/2024

Lần đầu tiên các nhà khoa học có bằng chứng quan sát chắc chắn cung cấp câu trả lời cho việc các thiên hà lớn nhất trong vũ trụ đã hình thành như thế nào.

Ngư dân bắt được cá trê quý nặng hơn 130kg trên sông Mekong

08:44:29 14/12/2024

Những con cá trê khổng lồ được những người ngư dân ở phía bắc dọc theo sông Mekong thuộc địa phận của Campuchia bắt được.

'Phát cuồng' xem chú gấu nâu giống chó ở vườn thú Thượng Hải

21:17:24 13/12/2024

Gấu nâu Junjun (11 tháng tuổi) đang là ngôi sao mới nổi tại vườn thú Thượng Hải, Trung Quốc. Đám đông đổ xô xem bộ lông mềm và tính cách năng động, dễ thương của con vật.